Hoofdstuk 5, Proefdieren

Voor welke doelen worden proefdieren gebruikt? Bronnen: · www.proefdiervrij.nl · http://www.chiefchirpa.demon.nl/vim/proef.html

Proefdieren worden gebruikt voor: · 46 %, medisch onderzoek (ontwikkeling, productie en controle van sera, vaccins en geneesmiddelen) · 42%, wetenschappelijk onderzoek · 11%, giftheidsonderzoek · 1%, onderwijs
Elk jaar worden er meer dan 650.000 katten, honden, ratten, muizen, apen, konijnen, paarden en vogels als proefdieren voor onderzoek gebruikt. Maar niet alleen die dieren zijn proefdieren, ook cavia’s, geiten, vissen, apen en runderen. Er worden meer dan 1 miljoen proefdieren gefokt. En wat niet gebruikt wordt, wordt alsnog gedood of gevangen gehouden. Proefdieren hebben een gruwelijk leven. Vaak zitten ze in kooien (alleen of met meerdere proefdieren) waarin ze heel weinig kunnen bewegen. Tijdens experimenten moeten de dieren pillen slikken, krijgen ze stoffen ingespoten of wordt hun huid bestraald of verbrand.

Maar vooral xenotransplantatie is heel er actueel. Hieronder meer informatie over deze vorm van ‘genezen’. Xenotransplantatie: Transplantatie van varkensharten
Xenos komt van het Grieks en betekent vreemd(eling). Xenotransplantatie houdt in dat er organen van de ene diersoort naar de andere getransplanteerd wordt. Als er van dier naar mens getransplanteerd wordt, wordt hiervoor vaak een varken gebruikt. Omdat orgaantransplantaties zo succesvol zijn, is er nu een tekort aan (menselijke) organen. Daarom wil men er nu dieren voor gaan gebruiken.

Xenotransplantatie gebeurd nog niet, maar er worden wel heel veel onderzoeken naar gedaan. Dit komt omdat de techniek om organen van varkens naar mensen te transplanteren nog lang niet ver genoeg is. Een varkenshart verschilt namelijk nogal van een mensenhart. Door die verschillen kan er een directe afstotingsreactie bij transplantatie naar een mens komen. Daarom moeten varkens eigenlijk eerst genetisch gemanipuleerd worden om ze meer op mensen te laten lijken voordat een varkenshart goed in een lichaam kan. Maar er is nog een probleem. De transplantatie van varkensorganen naar mensen kan grote gevolgen hebben voor mens en maatschappij. Varkensharten bevatten namelijk altijd virussen. Varkens merken niets van die virussen, maar niemand weet wat het effect op mensen is. Het zou kunnen dat de virussen van het varkenshart in het lichaam van de patiënt aids-achtige ziekten of kanker kunnen veroorzaken. Maar niemand weet iets zeker...

Xenotransplantatie heeft ook grote gevolgen voor de proefdieren. Voordat xenotransplantatie zelfs nog maar wordt toegepast, zullen er duizenden proefdieren sterven in de genetische experimenten om de dieren meer op mensen te laten lijken.

Het tekort aan menselijke organen is een ernstig probleem. Een oplossing moet gauw komen. Er zijn verschillende andere technieken in ontwikkeling die het tekort aan organen zouden kunnen verhelpen. Bijv. de ontwikkeling van kunstorganen of het kweken van menselijke organen in het laboratorium. Een andere manier om het tekort aan menselijke organen op te lossen, zou je kunnen doen door de wet- en regelgeving rond de orgaandonatie aan te passen. Zo zou je het aantal beschikbare orgaandonoren te vergroten. Genetische manipulatie.

Onderzoekers kunnen bij proefdieren een vreemd stukje DNA inbouwen in het DNA van het proefdier. Het proefdier verandert daardoor. Het proefdier krijgt een aangeboren afwijking of een bepaalde ziekte. Die verandering kan je niet meer ongedaan maken en wordt doorgegeven aan de nakomelingen van het proefdier. Zo worden dieren met erfelijke ziekten gefokt. Bijvoorbeeld muizen met ziektes die normaal een mens heeft. Onderzoekers zouden ook een deel van de erfelijke informatie van het proefdier blokkeren. Er wordt dan één bepaald gen van het dier uitgeschakeld. Onderzoekers kijken dan hoe het proefdier met een geblokkeerde gen op dingen reageert in vergelijking tot ‘normale’ dieren. Onderzoekers hopen zo meer te weten te komen over de functie van zo’n gen in de mens. Er is geen verschil tussen genetische manipulatie en genetische modificatie. De term genetische manipulatie is beter dan genetische modificatie. Manipuleren betekent volgens het woorden boek: ‘door kunstgrepen behandelen, beïnvloeden, in een bepaalde richting dwingen’. En volgens ‘de Dikke Van Dale’ betekent genetische manipulatie: ‘de techniek die erin bestaat een deel van de erfelijke eigenschappen van het ene organisme op een ander over te planten’. ‘Modificatie’ betekent iets anders: ‘detailverandering die het principe onaangetast laat’ of ‘niet-erfelijke wijziging van een eigenschap onder invloed van veranderende levensvoorwaarden.’ Het is waarschijnlijk wel duidelijk dat de term ‘genetische manipulatie’ de techniek beter omschrijft dan ‘genetische modificatie’. Bij genetische manipulatie bij dieren wordt het erfelijk materiaal van het dier verandert, om zo de ontwikkeling van het proefdier helemaal te veranderen. Wat voor proefdieren worden er gebruikt en in welke aantallen?

Zoals je op de grafiek kan zien, werden er in 2001 voornamelijk knaagdieren gebruikt voor proeven. Met 70,8 % zijn zij het geliefdst bij de onderzoekers. Daarna volgen met een grote afstand daar tussenin de vogels met 18 %, de vissen met 7 %, zoogdieren met 3,9 % en maar 1 % amfibieën en reptielen.

Bij deze grafiek kun je dan de hoeveelheid proefdieren in verschillende jaren. Je ziet dat voornamelijk het gebruik van muizen en ratten (knaagdieren) domineren. Zoals bovenstaande grafiek ook al aangaf. Maar je ziet ook dat het aantal muizenproeven vanaf 1981 gezien sterk is afgenomen. Verder is de rest niet zichtbaar afgenomen, hoewel je dat nog net wel van de ratten kunt zeggen. Je kunt ook over de reptielen en amfibieën zeggen dat hun tijd alweer voorbij is. Gebruik van deze dieren is alleen zichtbaar in de jaren ’83 t/m ’85 van de vorige eeuw.

Wat voor een alternatieven zijn het er voor het gebruiken van proefdieren?

Voor proefdieren bestaan er twee soorten alternatieven. Het wettenschappelijke alternatief en alternatieven voor standaard diertesten.bij het wetenschappelijke onderzoek worden de meeste alternatieven gebruikt. Ze kunnen niet veel dierproeven vervangen omdat elk dierproef namelijk uniek is en dus is voor elke onderzoek een ander alternatief nodig.Standaard diertesten worden over de hele wereld uitgevoerd. Dit alternatief bespaart per jaar zo’n honderdduizenden dierenlevens. Vaak zijn moeten er verplicht dierenproeven worden gedaan, dit staat in allerlei wetten voorgeschreven. Dus ook al bestaan er alternatieven voor de standaard dierproeven, dan verplicht de wet dat er toch dierenproeven moeten worden gedaan

Er is ook nog een andere optie. Je kan ook andere dingen doen dan alleen een alternatief zoeken. Want die zijn, moeilijk te vinden. Veel mensen willen graag dat er gebruik wordt gemaakt van de 3 V’s, dit zijn - vervanging - vermindering - verfijning
Als er aan een van deze dingen wat kan worden gedaan kan het ook veel vorderingen opleveren, ook al zullen deze niet massaal zijn.

Door het testen van genetische manipulatie bij dieren worden er er nog meer gebruikt dan dat er eerst werd gedaan hierdoor ontstaan een vierde V: namelijk voorkomen. Als zoiets nieuws al genetische manipulatie wordt ontdekt moeten ze het gelijk proberen om ook zonder dieren te onderzoek.

Er zijn dus niet veel alternatieven voor dierenproeven, maar door de drie/vier V’s toe te passen, worden er al veel minder dieren gebruikt. Zijn er protesten tegen het gebruik van dierproeven, en zo ja wat? Het is heel erg natuurlijk wat er allemaal met dieren wordt gedaan maar zijn er eigenlijk groeperingen die het opnemen voor de dieren omdat ze het zelf niet kunnen? Er gebeuren ook heel veel erge dingen met dieren waar proeven met dieren niets mee te maken hebben daar ga ik ook een aantal voorbeelden van protesten van geven.

Er zijn velen verschillende vormen van protsten tegen het gebruik van dierproeven: -Je hebt een groepering van veganisten (veganisten zijn mensen die streven om te leven zonder enige vorm van explodatie van dieren, en rekening te houden met alle vormen van leven) die verschillende dingen doen je hebt een veganisten dag en een keer per jaar heb je een vega-beurs rondom het thema leer en bond gehouden. -Vorige maand is er een fotosessie begonnen, waarin beroemdheden poseren met varkentjes. Met als doel dat het publiek diervriendelijk te laten consumeren. -Je hebt een campagne die heet wakker dier waarbij de radio de luisteraars bestookt met spotjes gillende varkentjes die onverdoofd worden gecastreerd. -je hebt een actie waar je voor op kan geven die heet adopteer een kip. Die streven naar een Biologische kippenhouderij voor alle kippen. -Rene van der Kwaak, voormalige directeur van de Amsterdamse farmaceutische bedrijf Chiron is bedreigt door een is een groep activisten die schuil gaan onder de naam SHAC ( stop huningdon cruelty). Chiron deed zaken met het grote dierproeflaboratorium in Groot-Brittannië. -Er is ook nog een organisatie die de NVV heet. Deze groepering is een groep veganisten die het opnemen voor dieren en proberen zoveel mogelijk veganisten erbij krijgen.