Seven Years in Tibet (1997)

1997, Mandalay Entertainment, VS.
Geregisseerd door: Jean-Jacques Annau
Rolverdeling:Heinrich Harrer (hoofdrolspeler)- Brad Pitt
Dalai Lama (14 jaar) - Jamyang Jatsho Wangchuk
Peter Aufschnaiter - David Thewlis
Ngawang Jigme (boodschapper) - B.D. Wong
Moeder Dalai Lama - Jetsun Pema (zus van echte dalai lama)

De film heb ik thuis gezien, 31 maart 2001, op DVD
Genre: Avontuur

Zomer 2000 heb ik het boek Zeven Jaar in Tibet gelezen, van Heinrich Harrer, een man uit Oostenrijk. Het boek was vertaald naar het Nederlands en ging over een man, Heinrich Harrer zelf, dus dit is een waargebeurd verhaal, die op bergbeklimexpeditie naar India ging. Aangezien het net voor de uitbraak van WO II was, waren hij en zijn team in het afgezonderde gebied totaal verrast te worden opgepakt als krijgsgevangenen door Engelse soldaten. Hierop volgde een ontsnapping die na jaren leidde naar Lhasa, de hoofdstad van het voormalige Tibet. In het boek wordt beschreven hoe de Tibetaanse cultuur is, de bezetting van de communistische Chinezen en de relatie tussen de Oostenrijker en de Dalai Lama, geestelijk en politiek leider van Tibet, toen nog in zijn jeugdjaren. Dit hele boek is geschreven vanuit de dagboeken, dus met veel details van sommige verhalen, dat het boek soms wel een beetje saai maakt, maar realistisch. Maar hierdoor kan ik mijn verwachting voor de film verklaren.

Van de film verwachtte ik wel zo’n beetje dezelfde afspeelplaatsen als in het boek, de Himalaya, India, Tibet, waaronder ook Lhasa, met daarin de Potala, de winterresidentie van de leider. Volgens het boek is de kledingdracht van de Tibetanen apart, wat ik dus ook hier verwachtte, vrolijke, felle kleuren. De film zal denk ik op het gebied van muziek ook volksmuziek gebruiken, misschien wel opgenomen uit het echte leven, anders speciaal gecomponeerd, maar in ieder geval met de kenmerkende Tibetaanse muziekinstrumenten. De muziek zal wel een achtergrondfunctie hebben, omdat de film draait om een verhaal, gebeurtenis. Om dit verhaal zo realistisch mogelijk te maken zullen er wel geen speciale effecten worden gebruikt, het draait hier echt om het verhaal. In het boek waren er enkele flashforwards, onder andere hoe de chinezen de Tibetanen nu behandelen. Misschien zitten deze er nu ook wel in. Ik weet niet of er veel actie / emotie in zit. Het boek is lang om te lezen, waar je dus erg in zit. Je leeft meer mee, wat zorgt voor de nodige emoties. Maar een film is dat niet bij uitstek. Dus het is mogelijk, maar ik heb eigenlijk geen idee.

Kort samengevat zit de film als volgt in elkaar: Heinrich Harrer is een man van zo’n 30 jaar, een bekende bergbeklimmer die zijn land vertegenwoordigd tijdens het beklimmen van de op één na hoogste berg ter wereld in India. Hiervoor moet hij wel zijn hoogzwangere vrouw achterlaten. Als hij eenmaal de berg heeft beklommen wordt hij gearresteerd bij aankomst aan de voet door Britse soldaten, die meedelen dat de expeditieleden zich bevinden op Brits grondgebied in tijde van de Tweede Wereldoorlog. Na ongeveer twee jaar vast te hebben gezeten in een krijgsgevangenkamp, lukt het Heinrich samen met een paar anderen na vele pogingen te ontsnappen. Ze reizen naar Tibet, maar hebben moeite met de autoriteiten. Toch lukt het ze met een slim plannetje Lhasa, de hoofdstad te bereiken, waar de inmiddels verkleinde groep (2 personen; Heinrich Harrer, Peter Aufschnaiter) hartelijk wordt ontvangen. Na een strijd tussen de twee om wie er een mooi meisje mag trouwen komt Heinrich Harrer in contact met de Dalai Lama, een jongen die herkend was als de 14e Dalai Lama. Als ze een zeer hechte band krijgen, wordt hun relatie, samen met de rust van het vredelievende Tibetaanse volk ruw verstoord door de inval van de Chinezen. Heinrich vlucht, samen met miljoenen anderen. De film besluit met het bezoek van Heinrich aan zijn zoon, in Oostenrijk.

Op sommige punten waren er inderdaad grote verschillen met mijn verwachtingen en de werkelijke film, maar ook stukjes die redelijk overeenkwamen. Zo waren de locaties zoals verwacht, bijna hetzelfde en de hoofdpersonen zagen er inderdaad zo uit als ik me had voorgesteld. Ook de muziek is meer voor achtergrond gemaakt, maar wel typisch Tibetaans, dus apart. Wel waren er ook sommige stukjes waar de muziek wel een belangrijke rol innam. Speciale effecten waren zeker niet te zien, maar dit was ook niet echt te verwachten. Er waren alleen geen flashforwards, die ik eigenlijk wel verwachtte. Wel was er een droom, die even de toekomst liet zien, maar ik denk niet dat die echt mag worden meegerekend. In de film zat wel een beetje geweld, van de Chinese soldaten vandaan. En verder was er soms ook sprake van emotie van de spelers.

Het belangrijkste thema / onderwerp van deze film is de cultuur van Tibet, en de verwoesting ervan. Dit is dezelfde kern als bij het boek, dat is geschreven om de wereld de voormalige Tibetaanse cultuur te laten zien, en eventueel protest tegen de Chinese regering aan te tekenen, zo luidt ook het nawoord in het boek door Heinrich Harrer. De regisseur heeft zich deels wel, deels niet aan het boek gehouden. Op het gebied van de hoofdverhaallijn, dus het vertrek uit Oostenrijk, de klim, de gevangenis, de vlucht, de komst in Lhasa en de relatie met de Dalai Lama is er een grote overeenkomst. Maar dan is er ook nog een hoop ingekort, dit is wel logisch, maar ook dingen bijverzonnen, zoals de strijd tussen Heinrich en zijn compagnon Peter om een mooie vriendin. Ook zijn er andere details bijverzonnen. Ook het einde, de ontmoeting tussen Heinrich en Rolf, zijn zoon in Oostenrijk, stond niet in het boek. Maar ik denk dat dit te leggen is dat een film veel kijkers moet trekken, dus er moet een levend verhaal in zitten.

De scène die mij het meest aansprak was eentje, in het midden van de film. De muziek is hierin belangrijk, en de dingen gaan nog goed, dus voordat de Chinezen Tibet binnenvallen. Ook is het contact tussen Heinrich en de Lama erg goed en je kunt hier zeer goed de Tibetaanse cultuur zien.
Deze film laat de geleden ellende zien van de Tibetanen en hoe de cultuur in elkaar zat. Deze film is dus zeker aan te raden voor mensen die meer van andere culturen te weten willen komen. Ook zitten er in deze film allemaal feitjes in over o.a. WO II en het Rode Leger van de Chinezen. Ik vond dit een zeer interessante film, ondanks het slechte einde.