Der Untergang (2004)

1. Zakelijke gegevens Mijn CKV-verslag gaat over de film ‘der Untergang’. De regisseur is Oliver Hirschbiegel. Er spelen ontzettend veel acteurs is hier de belangrijkste: Ø Bruno Ganz als Hitler Ø Alexandra Maria Lara als Traudl Jung Ø Corinna Harfough als Magda Goebbels Ø Ulrich Matthes als Joseph Goebbels Ø Juliane Köhler als Eva Braun Ø Ulrich Noethen als Heinrich Himmler Ø Heino Ferch als Albert Speer
Het jaar waarin de film is uitgekomen is 2004, hij draait nu sinds 28 oktober in de Nederlandse bioscopen en draait daarmee al bijna 13 weken. En hij wordt nog steeds volop bezocht, bij ons zat de zaal helemaal vol, en da na 13 weken nog. Ik heb de film bezocht in de bioscoop lux in Nijmegen.

2. Inhoud van de film De film gaat over de laatste dagen van Hitlers leven. De ondergang van Berlijn, en daarmee ook het eind van de hele tweede wereldoorlog. Het is niet verfilmd vanuit Hitlers standpunt, maar van zijn secretaresse Traudl Jung, eerst word gefilmd hoe ze wordt aangenomen, dan is het tweeëneenhalf jaar later en begint de film echt. Het speelt zich allemaal af in de bunker van Hitler omdat de stad wordt gebombardeerd en ze in de bunker veilig zijn. De Russen hebben de stad in hun macht, het leger van Hitler dat in Berlijn zit (het 9e leger) is gevallen, maar Hitler verlaat de stad in geen enkel geval. Omdat Hitler dus zo geliefd is bij zijn officiers en werknemers blijven die ook allemaal, ook Traudl Jung blijft. Hij zegt ook zijn minnares te vertrekken om in leven te blijven, ook zei doet dit niet. Hitler wil niet toegeven dat hij de oorlog heeft verloren. Hij blijft volhouden dat het 9e leger nog kan volhouden en dat dan andere legers van buitenaf de Russen nog kunnen aanvallen en dat Berlijn er weer bovenop zal komen. Zijn officiers en ministers proberen het wel voorzichtig te brengen dat dat geen zin meer heeft en niet een meer kan. Dan krijgt een ontzettende woede aanval, waar iedereen gespannen naar luistert. Op zo’n moment is het volk ook niet meer belangrijk, het gaat alleen maar om het voeren van oorlog. Op zo’n moment zegt bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon tegen Hitler dat er snel iets moet gebeuren omdat er nog drie miljoen mensen in de stad zijn, hij antwoordt daarop dat het nu even niet om het volk gaat, dat die maar voor zichzelf moeten zorgen. De Führer is bezig met zichzelf, met zijn aftocht. Hij gaat samen met zijn vrouw (Hitler en Eva Braun zijn op de dag van de zelfmoord nog getrouwd) zelfmoord plegen. Hij kondigt dit aan bij een van zijn officieren, omdat hij niet wil dat zijn lijk gevonden word zodat de Russen het tentoon konden stellen. Dus moest het verbrand worden. Hij neemt van iedereen afscheid, en geeft ze een buisje met vergif erin zodat als ze door de Russen gevangen genomen zouden worden ze dat in konden nemen en dus zouden overlijden. Als Hitler eenmaal dood is, plegen veel mensen zelfmoord. De Goebbels’ geven zelfs al hun kinderen eerst vergif zodat ze blijven slapen, en geven ze dan in de slaap allemaal een buisje met vergif zodat het na 2 seconden met ze afgelopen is. Dan schiet Joseph Goebbels eerst zijn vrouw dood en schiet daarna zichzelf door z’n hoofd. Zo plegen ook een aantal officieren zelfmoord omdat ze wanhopig zijn omdat de Führer er niet meer is. Kort daarna vluchten Traudl en nog een paar anderen net op tijd zodat ze ongezien bij de grens van Berlijn komen. Maar daar staan allemaal Russen, als vrouw heeft Traudl kans om doorgelaten te worden. Een kind neemt haar hand en samen lopen ze door het leger Russen, even dreigt het mis te gaan, maar ze komen er doorheen. Ze leven! Dan komt er een soort vredig beeld met veel zon en licht. De oorlog is afgelopen. Het is voorbij.

De auteur van het boek waar de film op gebaseerd is, heet Joachim Fest en het scenario is van de hand van Bernd Eichinger. Het script zal niet veel veranderd zijn, het is namelijk een historisch verhaal/gebeurtenis en daar kun je nou eenmaal niet veel aan veranderen. Ook is het dus gebaseerd op een boek en dan heb je dus al een soort script, ze zullen waarschijnlijk de dialogen en wat kleine dingen veranderd hebben, maar verder zal het niet gaan. Dit thema werd op deze manier verfilmd omdat het een hele belangrijke historische gebeurtenis is, het heeft de hele groei van Europa beïnvloed, ook is het van belang dat het vanuit een andere invalshoek word gefilmd, de meeste films over dit onderwerp worden gefilmd dat je kijkt naar Hitler, nu ben je in de kring van Hitler en zit je er als het ware middenin.

3. Technische achtergrond Er zaten vrij veel speciale effecten en, met alle bommen die ontploffen en zelfmoorden die worden gepleegd, heb je veel speciale effecten. Je ziet dan overal stenen en stof vliegen en dat soort special effects. Ook zie je veel bloed, bijvoorbeeld als een man in het ziekenhuis gevraagd of hij meegaat waarop hij antwoord: nee, ik ga nergens meer heen en zich vervolgens in de mond schiet. Je ziet dit gebeuren, wat nogal schokkend is, het gevolg is dus een grote bloedvlek op de muur.

De onderliggende muziek was triest van toon, bij de beelden van de vernietiging van Berlijn was symfonische muziek. Bij de persoonlijke drama’s hoorde je heel trieste vioolmuziek. Maar de vrouw van Hitler Eva Braun wilde niet ophouden met haar oude gewone leventje, en wilde ook feesten en lekker in de tuin wandelen (als er niet geschoten werd) dan hoorde je dus feestmuziek met piano of een plaat die werd opgezet. Dat contrast was dan heel groot. Ook hoorde je de kinderen van Goebbels liedjes zingen alsof er niks aan de hand was, ze zongen dan voor Hitler en hun vader en moeder en de officieren. Om het beeld van Duitsland de verheerlijken. De muziek dient vooral om het onderstrepen van de ellende van de gebeurtenissen, of juist het omgekeerde dat het feest was en dat het gezellig was en dat het dan extra gezellig gemaakt word door vrolijke muziek af te spelen.

4. Kijkwijzer film Mijn vijf indrukken: Ø Realistisch Ø Geloofwaardig Ø Gewelddadig Ø Indrukwekkend Ø Goede acteerprestaties
Ik vond het heel indrukwekkend, het is gewoon echt zo gebeurd en dat is heel goed verfilmd bijna té goed, het is echt gebeurd en je moet daardoor heel veel denken aan hoe het in die tijd geweest moet zijn. Het meest boeiende vond ik toen een man bij zijn gezin aan tafel gaat zitten in zijn zondagse pak, en ze heel rustig zitten te eten, en de man twee granaten laat ontploffen. Ik vond dit een goed moment waarin je kan zien dat er zoveel wanhoop was. De film heeft me eigenlijk op geen enkel moment niet geboeid. Dat is heel goed dat je 3 uur lang de aandacht van iemand bij een film kan houden.

Het is een drama/oorlogsfilm
Het speelt zich af in Hitlers bunker in Berlijn, de hoofdstad van Duitsland. Het speelt zich af in april 1945. Het is gebaseerd op een boek geschreven door
Tijd is in de film niet echt belangrijk, alleen op momenten als hoelang kan je leger nog stand houden, dus hoelang hebben we nog voordat we echt de oorlog verloren hebben. In de film zitten heel veel close-ups, en dan bedoel ik ook echt heel veel. Ik denk dat ze daarmee de emotie of juist de hardheid van een personage willen laten zien. Ook word er letterlijk gevolgd, dus dat je ziet wat de persoon ziet die daar loopt. Er wordt meestal op ooghoogte gefilmd, zodat het lijkt alsof je in de film zit. De vormgeving is ook zo realistisch mogelijk, ze hebben zo goed mogelijk de situatie van 1945 willen nabootsen. Dus met kleding make-up enz. Meestal gaat het vloeiend in elkaar over. Maar als je van een vernietigd Berlijn ziet en dan opeens overgaat naar een feestje van Eva Braun is dat wel nogal abrupt. Het doel van de regisseur is een zo werkelijk mogelijk beeld scheppen van die situatie die toen gold.

5. Mijn mening Ik vond de film ontzettend indrukwekkend. Ik heb me altijd al wel geïnteresseerd in de tweede wereldoorlog. Dus ik had twee goede redenen om naar deze film te gaan. Het was handig voor CKV en het verhaal leek me goed. Ik wist niet wat ik kon verwachten van deze film. Ik had wel wat recensies van mensen van mijn leeftijd in de krant gelezen, maar dat geeft nooit echt het beeld van wat je er zelf van vindt. In die recensie stond dat de film erg gewelddadig was, en daarom had ik in het begin een beetje schrik om naar de film te gaan. Ik ben dus toch gegaan, en dat is goed ook. Want omdat ik veel geweld verwacht had viel het nog best mee. Ja, je ziet hoofdwonden en benen die afgezaagd worden of mensen die zonder reden overhoop geknald worden, maar er stond een foto in de krant met allemaal lijken, dus ik dacht dat zul je wel heel veel zien. Niet dus. Om een goed beeld van zo’n film te krijgen moet je er gewoon heen gaan. Dan heb je een eigen mening en kun je mensen adviseren erheen te gaan, of juist niet. Mijn mening is dan ook dat het geen leuke maar een mooie en vooral goede film. Je gaat hier niet heen als je zin hebt in een gezellig en vrolijk avondje film. Maar zoiets bedenk je zelf ook wel. De film is goed omdat er een goed beeld van de werkelijkheid geschept wordt. Hij is mooi omdat je een kijkje neemt in het leven van een belangrijk persoon in de geschiedenis. Die heel europa heeft veranderd. Ik verlijk mijn mening met die van een recensent die op de site http://www.filmvisie.nl/films/U-Z/untergang.html zijn verhaal had staan. Ik ben het wel eens met deze recensent genaamd Jan. Eén ding waarmee ik het sterk eens ben is dit: 5. Mijn mening
Ik vond de film ontzettend indrukwekkend. Ik heb me altijd al wel geïnteresseerd in de tweede wereldoorlog. Dus ik had twee goede redenen om naar deze film te gaan. Het was handig voor CKV en het verhaal leek me goed. Ik wist niet wat ik kon verwachten van deze film. Ik had wel wat recensies van mensen van mijn leeftijd in de krant gelezen, maar dat geeft nooit echt het beeld van wat je er zelf van vindt. In die recensie stond dat de film erg gewelddadig was, en daarom had ik in het begin een beetje schrik om naar de film te gaan. Ik ben dus toch gegaan, en dat is goed ook. Want omdat ik veel geweld verwacht had viel het nog best mee. Ja, je ziet hoofdwonden en benen die afgezaagd worden of mensen die zonder reden overhoop geknald worden, maar er stond een foto in de krant met allemaal lijken, dus ik dacht dat zul je wel heel veel zien. Niet dus. Om een goed beeld van zo’n film te krijgen moet je er gewoon heen gaan. Dan heb je een eigen mening en kun je mensen adviseren erheen te gaan, of juist niet. Mijn mening is dan ook dat het geen leuke maar een mooie en vooral goede film. Je gaat hier niet heen als je zin hebt in een gezellig en vrolijk avondje film. Maar zoiets bedenk je zelf ook wel. De film is goed omdat er een goed beeld van de werkelijkheid geschept wordt. Hij is mooi omdat je een kijkje neemt in het leven van een belangrijk persoon in de geschiedenis. Die heel europa heeft veranderd. Ik verlijk mijn mening met die van een recensent die op de site http://www.filmvisie.nl/films/U-Z/untergang.html zijn verhaal had staan. Ik ben het wel eens met deze recensent genaamd Jan. Eén ding waarmee ik het sterk eens ben is dit: vele recensenten zijn over deze beelden van Adolf Hitler in discussie. Het is alsof men jaren heeft willen ontkennen dat iemand als Hitler niet tot iets aardigs in staat was, en dat men niet wilde inzien dat de kwade genius achter al het leed van de oorlog een mens was. Adolf Hitler was gewoon een mens. Hij was dan wel krankzinnig en gewoonweg gestoord. Maar hij was wel een mens met gevoelens. Met familie en vrienden. Nu zullen die vrienden ook niet de normaalste personen op de wereld zijn geweest, hij had ze wel. En dat Hitler dan te veel als mens zou worden afgebeeld vind ik niet kloppen, hij is afgebeeld zoals hij was in die tijd, nog steeds met gevoelens.