Traditionele Hindoe kleding

Dit verslag bevat een groot aantal afbeeldingen. Voor het volledige werkstuk, raadpleeg het bijgevoegde word-document.

Inleiding

Hindoestanen zijn een bevolkingsgroep in Nederland en Suriname van Indiase of andere Zuid-Aziatische afkomst. De Hindoestanen kwamen vanaf 1873 vanuit het toenmalige Brits-Indië naar Suriname. Hindoestanen dienen niet te worden verward met volgers van het Hindoeisme, hoewel een groot aantal Hindoestanen deze religie aanhangen. In Suriname maken de Hindoestanen met ongeveer 180.000.  27,4% uit van de totale bevolking. De Hindoestaanse cultuur en tradities zijn, na de verscheidene golven van immigraties die meer dan 100 jaar geleden voornamelijk uit het noorden van India naar Suriname kwamen, goed bewaard gebleven. Traditionele Hindoestaanse kostuums zijn de Sari, Salwar Kameez, Dhoti, de Kurta en de Ghagra Choli

Één van deze kledingstukken is de Sari. De Sari is kenmerkend voor het Hindoeïsme, het is kleurrijk en kleuren spelen een zeer belangrijke rol in de religie en cultuur van de Hindoestanen. Er zijn verschillende Sari’s in verschillende kleuren met allen hun eigen betekenis. Correct gebruik van kleuren, creëren een sfeer die toepasselijk is voor de omgeving. Als deze een blijde gebeurtenis is zullen felle kleuren zoals rood en roze het meest bekwaamd zijn terwijl er op een sombere gebeurtenis de kleuren zwart en wit het meest geschikt zijn. In de jaren tachtig en negentig werden Sari’s in Suriname het meest op religieuze feestdagen en ceremonies gedragen. Zulk traditioneel kleding werd beschouwd als ouderwets, de jeugd van toen werd zwaar beïnvloed door de westerse wijze van kleden. Daarom zag je ook niet al te vaak men in traditionele kleding lopen. Terwijl daarvoor de Sari een alledaagse kledingstuk was onder de Hindoestaanse vrouwen. Tegenwoordig is veel van onze gedragen mode gebaseerd op de traditionele kleding van de hindoes. Men maakt moderne versies van Sari ,die gewoon net als vroeger alledaags kunnen worden gedragen het is als het ware een fusie van de traditionele hindoe klederdracht met de moderne westerse mode. Onze onderzoeksvraag luidt als volgt: Heeft de Sari zich door de jaren heen ontwikkeld in Suriname? 

Kern

De geschiedenis van de Hindoestanen  in Suriname
De Hindoestaanse cultuur en tradities zijn, na de verscheidene golven van immigraties die meer dan 100 jaar geleden voornamelijk uit het noorden van India naar Suriname kwamen, goed bewaard gebleven. In 1863 werd de slavernij in de Nederlandse gebieden afgeschaft. De afschaffing van de slavernij betekende te kort aan arbeidskrachten op de plantages. In navolging van de Portugezen die Chinezen contractarbeiders naar hun koloniën haalden, besloot de Nederlandse regering ook contractarbeiders voor de plantages te werven. Op 8 september 1870 ging het Traktaat in werking waarin de rechten en plichten van contractarbeiders en plantagehouders werden vastgelegd. Dit traktaat gaf toestemming om uit andere werelddelen contractarbeiders naar Suriname te brengen en dezen weer terug te brengen naar het land van herkomst na het uitdienen van dit contract. Uit Brits-Indië (India) vertrokken in de periode 1873-1917 ruim 34000 Hindoestanen (circa 80 procent Hindoes en 20 procent Moslim) om op de plantages te gaan werken als contractarbeiders. Een derde van de Hindoestanen zijn na het uitdienen van het contract terug gegaan naar India. In 1916 kwam een abrupt einde aan de migratie als gevolg van het opkomende nationalisme. De Indiërs gingen contractarbeid zien als een verkapte vorm van slavernij. De ruim 25.000 Hindoestanen die gebleven zijn in Suriname hebben nu ongeveer 180.000

Klederdracht van Hindoestanen

Kleding uit India is niet samen te vatten onder een enkele noemer. India is een erg groot land: het heeft 1,1 miljard inwoners en kent verschillende klimaatzones: bergklimaat, woestijnklimaat en tropisch klimaat. Dit alles heeft erg veel invloed op de kleding die de mensen dragen. Daarom dragen ze in het noorden meer wol en kasjmier en in het zuiden meer katoen, kunststof en zijde. India is een land van scherpe tegenstellingen. Zo is er een verschil tussen arm en rijk, tussen ouderwets en modern en tussen culturen en religies wat een invloed heeft op de kleding.Textiel is zo’n belangrijk onderdeel van de Indiase cultuur dat Gandhi het spinnewiel in de vlag wilde hebben. De hand gesponnen en geweven kleding wordt Khadi genoemd en wordt verkocht in winkels in het hele land. Een aantal van de meest bekende Hindoestaanse kledingstukken in Suriname zijn:

De Salwar kameez     Dit is een tuniek (jurk) met een bijpassende broek. Meisjes dragen dit totdat ze getrouwd zijn. Op veel middelbare scholen in Azie en het Midden oosten is het uniform voor meisje ook een salwar kameez. In sommige delen van India wordt het ook wel een 'Punjabi dress' genoemd ,omdat het een  kleding stuk is uit het deelstaat Punjab.

De Kurta                                                                                                                                                    De Kurta is een loshangend lang overhemd door mannen in India wordt gedragen.Het zijn losse overhemden bij voorkeur van khadi want dat is comfortabel in het tropische klimaat. Daaronder dragen ze een pajama. Een pajama is een broek met een laag kruis.In Zuid-India dragen de mannen er soms nog een vest overheen, baxan genaamd.                                                   

De Dhoti                                                                                                                                                                De traditionele kleding van de Hindoestaanse man bestaat uit dhoti, een lang breed wit  doek om de lendenen vast gemaakt en die reikt tot aan hun enkels. Als de Dothi gekleurd is noem je het een Longhi. Tegenwoordig is de dhoti van de man vervangen door een broek of pantalon maar daaroverheen een losvallend hemd. Steeds vaker wordt daarbij een colbert gedragen en zelfs een das. Een tulband wordt op de hoofd gedragen en slechts bij feestelijkheden gedragen.

De Ghagra Choli  Een traditioneel Indiaas kledingstuk, dat gedragen wordt in de deelstaten Gujarat en Rajastan. Het is een strak aansluitend, mooi geborduurd topje dat net boven de navel komt. Het is zeer kleurig. De topjes zijn vaak van verschillende lapjes stof gemaakt waarin spiegeltjes zijn verwerkt. Soms staan ze stijf van het gouddraad.

De Sari
Het woord Sari is afkomstig van het woord Sati wat in het oud Hindi “stuk lap “ betekent. De Sari is het hoofdklederdracht van de vrouwen in onder anderen India, Pakistan. Een Sari of Saree is een omgestikte stuk lap. Één uiteinde van de lap wordt rond het midden van de vrouw geslagen en het andere uiteinde wordt over de schouders of het hoofd gedrapeerd. De sari is gemaakt van licht katoen of zijde , is helder van kleur en is bijna altijd geborduurd. De sari kan in lengte variëren tussen de vijf en zeven meter. Bij de Sai worden doorgaans ook sieraden gedragen zoals : Jhoemka’s (oorbellen) , Payels (voetketting), Choeria (set armbanden) en Bindiya (sieraad voor op de voorhoofd)

Sieraden
Sieraden behoren geheel tot het domein van de vrouw. Maar ook de jongen man hield vroeger wel van gouden oorringen en dunne polsringen. Maar nu wordt het dragen van zulke sieraden gezien als “verwijfd”. Bij de vrouw zijn vooral het hoofd en de hals, als ook de bovenste ledenmaten en de enkels, de lichaamsdelen die door versiering in aanmerking komen. De sieraden hebben op zich ook een betekenis. Het duidt je status aan.

Komst van de Sari in Suriname
De eerste groep Hindoestaanse immigranten kwamen naar ons land op 5 juni 1873 uit Calcutta (India , voormalig Brits Indie) als contractarbeiders , om op de plantages te werken. In die tijd wiklede de hindoe vrouw zich in een eenvoudige Sari van katoen. 

Soorten Sari’s
- Trouw sari: Deze wordt gedragen door de traditionele hindoestaanse bruid het is altijd rood van kleur en meestal met een goud kleurig draad geborduurd.

- Katoen Sari: Deze wordt het meest gedragen bij de minder welgestelde hindoe vrouwen en deze werd vroeger in de tijd van de contractarbeiders gedragen op de plantages. Deze wordt meestal gedragen door de minder welgestelde hindoe vrouwen  omdat bij de sari is het zo: hoe duurder de soort stof waaruit de Sari bestaat hoe hoger een persoon staat op de sociale ladder.

- Rouw Sari: Deze wordt gedragen wanneer de echtgenoot komt te overlijden.

- Zijde Sari: Deze wordt meestal gedragen op speciale feestelijke gelegenheden. Het is een fijn – geweven zijde – achtige doek ,die het lichaam omstrengeld van hoofd tot enkel, de lichaamsvormen goed doet uitkomen,en waarvan het vrije uiteinde desgewenst als een sluier over het hoofd geslagen kan worden 

Banarsie: Deze is de duurste Sari die er bestaat het is met extreem detail geborduurd

- Shifon: Shifon is ook bekend als de orhani, een tot de heupen rijkende hoofddoek van dunne stof.

Draperen van de Sari
De momenteel meest toegepaste manier, de zogeheten “nivi”-stijl van sari’s draperen is tussen 1920 en 1930 gangbaar geworden bij stedelijke en gegoede Indiase vrouwen. Je zou hierdoor bijna vergeten dat er talrijke andere manieren bestaan om je in een sari te hullen. De verschillende gebieden, stammen en bevolkingsgroepen hebben allemaal een eigen traditie.

Tegenwoordig worden de meeste sari’s op hun plaats gehouden door een koord dat eerst strak rond het middel wordt geknoopt, of door de nauwsluitende band van een onderrok. In dit geval kan de sari, berekend naar de Indiase frêle postuurtjes, ± 90 cm minder lang zijn en is 5 à 6 meter stof voldoende.

Slot

In de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw werd de traditionele hindoe klederdracht   minder populair. De Sari’s de Dhoti’s en andere kledingstukken maakte plaats voor jeans broeken en buikbloesjes. De westerse mode invasie had de traditionele kleding in Suriname bijna gedood. Tegenwoordig is er geen sprake meer van een  strijd tussen moderne westerse  mode en traditionele Indische klederdracht er is meer sprake  van een fusie tussen deze twee stijlen. Vaak gebruiken kledingontwerpers de Indische patronen en stijl als basis of insiratie voor het vervaardigen van nieuwe trends op het gebied van mode. Deze herontdekking van de Indische manier van kleden heeft  gezorgd voor de “comeback” van  onder anderen de Sari. Een gebeurtenis dat sterk te merken is in Suriname. Omdat er in Suriname een evenwicht bestaat tussen modern westers en traditionele kleding is de evolutie van de Traditionele sari naar een chic en hip kledingstuk sterk te merken.

Voor de rest van het verslag, zie het bijgevoegde word-document.