Den omme morderen door Arne Berggren

Eerste persoonlijke reactie

Mijn aller-aller eerste reactie toen ik het boek uit had gelezen was: hè…?! Een heel erg onbegrijpelijk gevoel dus. Ik dacht, ja maar, dat kan toch helemaal niet? In het begin van het boek is het ook nog redelijk geloofwaardig, maar als je het boek uit hebt is het ineens heel vreemd en zet het je absoluut aan het denken. Het is heel onbegrijpelijk dat een moeder zo iets doet. Erg eng idee dat er zulke moeders bestaan… Ik besefte ineens dat ik maar blij moet zijn met mijn moeder!

Samenvatting

Een vrouw kijkt vanuit haar kantoor, op 3 hoog, naar beneden en ziet een meisje staan. Ze blijft zich focussen op dat meisje en ziet hoe mooi ze is. Vanaf dat moment besluit ze het prachtige ‘onbewerkte’ meisje in de gaten te houden.
Maria is 16 jaar. Ze ziet er goed uit en een vriendje krijgen is
dan ook niet zo’n groot probleem voor haar. Daarom heeft ze het ook al een tijdje met Pelle, maar dat verloopt toch niet helemaal naar haar wens en maakt het uit. Om even bij te komen rent ze naar het bos en ziet een knappe, stoere jongen bij het water zitten. Het voelt als liefde op het eerste gezicht. Alhoewel hij toch een stukje ouder is krijgen ze toch wat met elkaar en zijn Maria en Lenny officieel ‘vriend en vriendin’. Lenny neemt Maria regelmatig mee op de meest uiteenlopende motor tripjes. Ook wordt Maria ontmaagd door hem en hebben vervolgens regelmatig seks.
Maria’s ouders gaan op vakantie en ze spreekt met hen af dat Lenny en zij hen nareizen. Maar als Lenny op een avond bij haar is krijgen ze ruzie omdat Lenny met haar naar bed wilt, maar Maria zegt dat ze moe is. Lenny laat haar achter. ‘s Nachts hoort Maria vreemde geluiden, net alsof er een trap tegen het huis aan gezet wordt en er een ruit ingeslagen wordt.. Ze is doodsbang en vlucht uit paniek naar buiten, de heuvel op. Daar komt ze Pelle tegen. Ze vertelt hem wat er gebeurd is en besluiten samen terug te gaan. Ze krijgen toch weer wat met elkaar en Pelle besluit om in de plaats van Lenny met Maria mee te gaan naar het vakantie huisje van haar ouders. Als ze daar een tijdje zijn, zijn de vader en het zusje van Maria ineens spoorloos verdwenen en zegt haar moeder dat ze bij een vriendin is. Ze lezen de krant en zien dat er een jongen in hun eigen woonplaats is vermoord en dat blijkt Lenny te zijn.
De vader van Maria komt maar niet opdagen en dan komt de politie aan de deur en verteld dat haar vader gevonden is, dood. Ze denken dat het zelfmoord is maar de commissaris geloofd daar niet in. Ook Maria’s zusje duikt ineens op en zegt dat ze gewoon bij een vriendinnetje was en weet van niks. Pelle besluit een wandelingetje te gaan maken in het bos en wordt ook dood gevonden, vermoord met een steen op zijn hoofd. Het is voor de politie één groot raadsel en dat wordt alleen maar groter als Maria ook vermoord wordt gevonden. Bij het vakantie huisje aangekomen staat Maria’s moeder opeens binnen en de vriendin waar ze eigenlijk bij zou zijn, ontkend dat ze ooit bij haar is geweest.
Dan lees je wat de ‘kantoor mevrouw’ denkt: Maria was gekomen, ze hebben niet geleden meisje had ik gezegd daarna heb ik haar uit deze wreede wereld verlost, nu heeft ze geen beschermer meer nodig.

Personages, open plekken en spanningsopbouw

De relatie tussen de hoofd- en bij personen
Zoals in de samenvatting van het verhaal wel duidelijk is geworden, is Maria de hoofdrolspeelster. Maria is 16 jaar, slank, heeft lang haar en ze vindt dat haar ogen wat te dicht bij elkaar staan. Over haar karakter wordt niet zo veel verteld maar uit het verhaal kun je wel opmaken dat ze niet zo goed weet hoe ze zich moet gedragen en dat ze volwassen wordt.
Pelle is haar ex-vriendje. Ze waren al eigenlijk van jongs af aan vrienden en zo kregen ze op den duur verkering. Pelle is een erg gevoelige, lieve jongen maar naar mening van Maria te kinderachtig en dat is ook de reden dat het uitgaat.
Dan komt Lenny in beeld. Hij is een stoere jongen met een motor en erg volwassen. Ook hij is erg lief voor Maria totdat Maria niet meer doet wat hij zegt en dan is hij ineens erg opvliegerig en komt hij erg onbetrouwbaar over.
Trude is Maria’s jongere zusje. Over haar wordt niet zo veel verteld alleen dat ze nog te jong is om alle problemen te snappen.
Over de ouders van Maria wordt ook niet veel verteld in het hele boek, behalve dan aan het eind, als de vader van Maria dood is en de moeder haar krankzinnig blijkt te zijn.
Als je het kort samen vat, is Maria de hoofdpersoon, haar moeder ‘de vijand’ en Pelle de belangrijkste ‘helper’.

Tijd en plaats

Het grootste deel van het verhaal speelt zich af in de woonplaats van Maria of de omliggende dorpjes. Namen ervan worden niet genoemd, maar wel dat het plaatsje waar het vakantie huisje staat, Stavern heet. Het plaatsje staat niet in de atlas maar volgens mij ligt het ergens in Noorwegen.
Het verhaal speelt zich in deze tijd af. Dat kun je zien omdat ze met de trein reizen en Lenny een motor heeft. De tijdsduur van het verhaal is ongeveer 3-4 weken.

Open plekken en spanningsopbouw

Af en toe lijkt het boek één grote openplek. Je vraagt je voortdurend af wie ‘de geheimzinnige’ is. Iedere keer als er wat gebeurd springt de schrijven over naar een ander onderwerp, zodat je verder wilt lezen. Vooral op heet laatst is de spanning erg hoog want dan komt alles bij elkaar en wil je nu-meteen-direct weten wie de moordenaar is.
De spanningsopbouw komt heel erg langzaam op gang vind ik. Alleen de titel gaf mij de motivatie om door te lezen, want, ja, ‘de gevoelige moordenaar’ duidt toch op iets wat spannend is. Maar als de eerste telefoontjes komen gaat het heel erg snel. Het ene spannende moment volgt de andere op. Op het laatst, het moment van de moorden, wordt er wel gebruik gemaakt van een tijdvertraging, dat maakt het nog spannender dan het al is.

Lees ervaring

Onderwerp
Het genre is vooral spannend denk ik. Ook is het heel erg gevoelig. Je zou het een soort psychologische thriller kunnen noemen. Het onderwerp is eigenlijk moord en liefde. Vooral om het einde draait alles om moord maar blijft, net als in heel het boek, liefde ook een rol spelen. De moordenaar moord immers uit liefde. Dat laat mij dan ook wel een beetje een andere kant van het onderwerp zien. Ik heb niet zoveel moord boeken gelezen, maar meestal moord je niet uit liefde, maar uit haat. Het is nou niet dat ik anders erdoor ben gaan denken. Niet dat ik ineens denk; ja logisch! Want het is alles behalve logisch en dat is meestal bij moord.
Natuurlijk dacht ik bij dit boek niet dat de steel zo in de vork zou steken, maar ik had wel verwacht dat het geen standaard moord verhaal zou zijn. Dat had ik al opgemaakt uit de titel.
De meningen uit het boek komen meestal van Maria. Daar ben ik het over het algemeen wel mij eens, maar deze zouden wel wat meer benadrukt mogen worden naar mijn mening.

Gebeurtenissen
Of het verhaal genoeg gebeurtenissen bevat, ik een kort antwoord op te geven: ja! Het zit er vol mee! Vooral op het eind is het bijna niet meer te volgen. Het is wel een logisch verhaal, maar er zit wel een zeker dwaalspoor in. Eerst vraag je je dus af wat hééft het in hemelsnaam met elkaar te maken?!, maar het blijkt toch allemaal een verband met elkaar te hebben. De gebeurtenissen in het verhaal zijn over het algemeen toch wel schokkend. Dat komt denk ik ook doordat de moordenaar verteld dat het eigenlijk helemaal niet zo moeilijk is om een mens te doden. Op dat moment dacht ik echt van; jeetje das wel hard! Hoewel het achteraf heel onwerkelijk lijkt, denk je tijdens het lezen toch dat het allemaal echt gebeurd.
De gebeurtenissen in het boek vind ik eigenlijk allemaal heel boeiend. Alle moorden die de moeder pleegt hebben mij ook absoluut wel aan het denken gezet. Het is ook zo onwerkelijk dat een moeder zulke verschrikkelijke dingen doet, dat je wel word gedwongen om na te denken. Dat deed toch wel wat met me. Dat rijtje moorden hebben daarom ook het meest indruk op me gemaakt.

Personages
Maria gedraagt zich naar mijn mening een beetje raar. Sowieso niet als een held.Ik vind dat ze te grof omgaat met haar (ex)vriendje. Als het uit is tussen Pelle en haar, doet dat haar echt niks en denkt ook niet aan de gevoelens van hem. Ook zou ik nooit zomaar met een jongen meegaan die een potje zit te vissen (alleen al omdat ik vis vies vind). Dat doet Maria alsof dat haar dagelijkse bezigheid is. In het begin van het verhaal maakte zij ook een beetje een hoerenindruk op mij. Dat veranderde later wel hoor, toen kreeg ik wel meer respect voor haar, vooral toen iedereen dood ging natuurlijk. Ik denk dat dat ook komt omdat je vooral de gedachten van Maria te weten komt en je dus goed kan inleven. In tegenstelling tot Lenny bijvoorbeeld. Ik kon echt geen hoogte krijgen van die jongen. Van Maria kreeg je alleen te horen dat het een hele knappe en stoere jongen was, maar voor de rest niks. Ik vond ook dat hij de persoon was die het meest onverwachts reageerde. Maria vertelde over hem dat hij een hele gevoelige jongen was, maar als dat zo was geweest had hij haar niet bijna gedwongen om seks met hem te hebben denk ik. En natuurlijk reageerde de moeder heel erg onverwachts. Een ‘normale’ moeder doet zoiets niet.
Over Maria kom je het meest te weten omdat het boek al haar gedachten weergeeft. Ook omdat, naast wat Maria verteld, ook de ,in het grootste deel van het boek, onbekende mevrouw het alleen maar over Maria is en alles van haar weet. Je weet wel heel erg van haar maar dat helpt niet echt om haar gedrag te verklaren. Ik vind haar gedrag eerder gewoon wat haar karakter is. Ja, dat is een beetje moeilijk uit te leggen, maar Maria is wel de hoofdpersoon, maar is niet degene die het rare gedrag heeft. Daar is de moeder voor. En van de moeder kom je niet genoeg te weten om haar gedrag te verklaren. Ze geeft zelf wel een reden maar dat is ook niet echt een reden om haar gedrag te begrijpen.

Bouw
Alles in het boek hangt wel goed met elkaar samen. Ook als je een stukje niet meer goed begrijpt omdat het overspringt naar een gedachte van een ander personage, kom je er snel genoeg weer achter hoe het allemaal zit. Ik denk dat deze ‘af en toe overspringende’ bouw wel nodig is om het verhaal spannend te houden. Het maakt je vooral nieuwsgierig naar het motief van de geheimzinnige vrouw om Maria zo te bespieden. Zo blijft het boeiend. Deze bouw kom je wel vaker tegen in ‘crimi’s’ en vind ik ook goed bij de verhaallijn passen.
Het eind vond het beste van het hele boek. Ik vind het wel een beetje jammer dat het ineens allemaal heel snel gaat. Ik heb echt stukjes twee keer moeten lezen af en toe. Wel vond het het perfect dat er niet té veel duidelijk werd gemaakt over de dader maar net genoeg om het wel te snappen. Misschien hadden mensen die wat slimmer zijn dan ik het wel eerder door wie de dader was, maar ik kwam er precies op het goede moment achter. Er is ook geen één keer gezegd dat Maria’s moeder de dader is. Precies goed dus!

Taalgebruik
Ik vond het een prettig boek om te lezen. Ik ben ook bijna geen woorden tegen gekomen waar ik de betekenis niet van wist. De gedachte en de tekst die van de jongeren werden weergegeven waren ook wat minder ‘braaf’ dan dat van de geheimzinnige vrouw en van de tussenstukjes. De tekst paste ook bij de stukjes die op dat moment verteld waren. Het zou alleen misschien nog spannender zijn geweest als de stukjes waar alle moorden worden gepleegd een wat duidelijkere plaats beschrijving hadden. Want ik heb een hele rijke fantasie, maar ik had af en toe ook nog wel moeite om de omgeving in mijn hoofd te zetten.
De verhoudingen tussen beschrijvingen, gesprekken en weergave van gedachten en gevoelens waren ook goed en duidelijk. Het hing allemaal heel goed samen.