Zomerhitte

Jan Wolkers
Productie door uitgeverij De Bezige Bij
Druk door Koninklijke Wöhrmann, Zutphen
Een uitgave van de Stichting CPNB ter gelegen van de Boekenweek 2005
92 pagina’s
Novelle

Samenvatting

Dit verhaal gaat over een man die ’s zomers naar zijn huisje op een Waddeneiland trekt. Deze man is vogelfotograaf en ligt dus vaak in de bosjes, plat op zijn buik, wat gras op zijn hoofd, zo stil mogelijk te wezen. Zijn telelens probeert dan de zeldzame vogel zo mooi mogelijk in beeld te krijgen. Op een dag valt zijn oog, door zijn lens, op wat anders: een blote vrouw op het naaktstrand. Ze merkt hem op en hij besluit in plaats van laf weg te rennen naast haar te gaan liggen. Gouden Regel is wel dat hij ook bloot moet, het is tenslotte een naaktstrand. Wanneer hij in zijn Adamskostuum naast haar ligt komt hij te weten dat ze Kathleen heet, haar studie geschiedenis heeft afgekapt en vrij intelligent is. Geobserdeerd door haar ongeschoren oksels, in tegenstelling tot haar vagina, wordt duidelijk dat hij verliefde gevoelens voor Kathleen koestert. Ze verlaat hem om te gaan werken. Hij loopt met haar naar mee naar (dans)café Het Dorstige Hert waar ze achter de bar staat.
’s Avonds ontmoet onze hoofdpersoon zonder naam op het parkeerterrein van het café de oudere man Job Federici, voormalige chauffeur van the old lady; een befaamde en rijke actrice uit Italië.
Hij raakt met Job aan de praat; de 2 mannen kunnen het uitermate goed met elkaar vinden. Ook Job is Kathleen, ‘de Mata Hari van het eiland’ opgevallen. Wanneer ze zo op dat parkeerterrein staan komt Kathleen samen met een tanige man naar buiten gelopen. Samen stappen ze in de auto.

Een paar dagen later gaat onze fotograaf weer op pad om een opdracht voor een vogeltijdschrift te vervullen. Dit keer samen met de boswachter die zo goed weet waar de morieljes, de vogels, zich bevinden. Opeens flappert er een uil op en vliegt met opengeslagen klauwen richting de boswachter; een klauw in het oog. De boswachter is voor altijd zijn linkeroog kwijt.
Niet kunnende slapen, het bloedige tafereel steeds weer voor zich ziende gaat de fotograaf naar Het Dorstige Hert waar hij Federici treft. Hij stort zijn verhaal uit. Kathleen komt ter sprake en de fotograaf vertelt hem dat zij zich voor hem heeft gevingerd.

Wanneer de fotograaf weer eens aan de duinrand ligt om kiekjes te schieten, merkt hij Kathleen op. Samen met de tanige man en nog een oudere man ligt ze op het strand. Wanneer de oude man de kustpatrouille opmerkt rent de tanige man naar de duinrand en mikt er een rugzak in, terwijl Kathleen de kustwachten afleidt. Uit nieuwsgierigheid pakt onze fotograaf deze rugtas, die als lood weegt, en neemt hem een stukje mee naar boven waar hij hem verstopt. Wanneer hij het samen met Federici bespreekt rijst sterk het vermoeden dat het om drugs gaat en dat de drie banden hebben in het criminele circuit. Daarbij zou Kathleen de frivole afleiding zijn.
Federici krijgt gelijk: de volgende dag voelt de fotograaf een pistool tussen zijn schouderbladen drukken wanneer hij op zijn buik in de bossen ligt. Hij dwingt hem om mee te gaan en vraagt ondertussen meerdere malen naar de rugzak, waar de fotograaf uiteraard sarcastisch op reageert. Ondertussen bedenkt hij uit alle macht een uitweg. Wanneer ze door de bossen lopen, trekt de fotograaf een tak achteruit en laat hem los. Door de heftige klap tegen het strottenhoofd van de kidnapper valt hij dood neer. Zijn blouse openknopend ziet onze vogeltjesfotograaf dat hij een heel groot litteken heeft bij zijn hartstreek: een hartoperatie. Hij besluit zijn pistool mee te nemen, nadat hij de zware rugzak op de rug doet en hem in het water gooit. Door het gewicht van de rugzak zakt hij gelijk naar de bodem.
Tegen Federici vertelt hij dat de kidnapper met rugzak en al in een sportwagen is gesprongen, zijn baas (de oude man) verlinkend. Federici twijfelt aan zijn verhaal. Kathleen komt ook langs om verhaal te halen voor haar baas, ze beloont de fotograaf met een heftige vrijpartij waarbij hij een stevige wond in de hals oploopt. Hij stelt haar voor, om haar uit handen van de politie te houden, samen het eiland te verlaten. Zo gezegd, zo gedaan. Althans, Federici waarschuwt de fotograaf, wie zegt dat ze hem morgenochtend niet opwacht met een paar brede gozers?
Het tegendeel is waar, ze wacht hem huilend op. De oude man heeft voor haar ogen zelfmoord gepleegd, ze is overstuur. Samen verlaten ze het eiland om een paar weken te vertoeven in Frankrijk. Federici geeft de fotograaf zijn kaartje om later eens af te spreken en weer eens een goed gesprek onder genot van een glas, en nog een, malt whisky te hebben.
Eind goed, al goed.

Personages

De fotograaf = hoofdpersoon van het verhaal. Zijn leeftijd en naam worden niet bekend gemaakt. Als ik moet gokken, zal hij rond de 40 jaar oud zijn. Hij fotografeert zeldzame vogels voor o.a. tijdschriften. Verliefd op Kathleen en een goede vriend geworden van Federici. Een lefgozer, te merken aan het feit hoe hij zijn kidnapper ongemakkelijk wil maken met bepaalde opmerkingen, dat terwijl er een pistool op hem gericht staat.
Job Federici = voormalig chauffeur van the old lady. Komt wat neergeslagen neer, hij is tenslotte uit het Land van Faam geschopt en heeft zijn Rolls moeten verkopen. Drinkt graag malt whisky met de fotograaf en houdt van een sigaretje. Een wijze man van rond de 60 jaar (?). Hij doet de fotograaf denken aan een Centurio die naar Rome verlangt.
Kathleen = een mooie vrouw, verwikkeld in een driemansschap die zich bezighoudt met drugszaken. Werkzaam bij Het Dorstige Hert om de schijn op te houden. Ze vingert zich graag voor mannen, vooral voor haar baas, een oude man. Hij mag haar dan met geen vinger aanraken, hij kijkt alleen. Ze wordt verliefd op de fotograaf óf maakt gebruik van hem om de politie te ontvluchten.

Stijl

De roman wordt verteld door de fotograaf. Je komt te weten wat hij denkt en hoe hij zich voelt, alleen hij. Zijn naam en leeftijd blijft onbekend. Het verhaal is niet verdeeld in hoofdstukken en het taalgebruik is gemakkelijk. Soms worden stukjes herhaald (Jan Wolkers vertelt ze dan en later de ik-personage) om het verhaal makkelijker begrijpbaar te maken. Er worden niet/weinig moeilijke woorden gebruikt. Opvallend is dat er in het hele boek geen vraagteken te vinden is. Vragende zinnen eindigen met een punt.

Tijd

Het verhaal speelt zich af in een hete zomer na 2002. Dit omdat er wordt gesproken over euro’s op het terras. Het verhaal wordt chronologisch verteld, geen flashbacks of flashforwards.

Ruimte

Het algehele verhaal speelt zich af op een Waddeneiland, welk is niet duidelijk. Scènes gebeuren grotendeels aan het strand, in het huisje van de fotograaf, in de duinen, in Het Dorstige Hert of bij Federici thuis.

“Zomerhitte”

In deze broeierige, hete zomer gebeuren heftige vrijpartijen, een drugsdeal en twee doden, die er het gevolg van zijn. Als bijkomstige verhaalelement verliest een vogelwachter zijn oog aan een velduil. Het is met recht een hete zomer.

Thematiek

De rode draad die door het verhaal loopt is onoverwinnelijke liefde. De fotograaf gaat de held uithangen om zijn geliefde, Kathleen, te redden. Er vallen 2 doden voor deze liefde.

Mening

Het eerste boek wat ik las van Jan Wolkers, maar zeker niet het laatste. Niet omdat ik het nou zo’n geweldig verhaal vond, maar omdat ik het apart vond. Het maakt me wel nieuwsgierig naar andere boeken vooral omdat hij natuurlijk De Schrijver van Het Nederlandse Volk is. Ben benieuwd.
Goed, over Zomerhitte: ik vond het boek gemakkelijk doorleesbaar, handig, lekker dun boekje. Het verhaal vond ik niks. Het ging helemaal nergens over! In grote lijnen vind ik het ongeloofwaardig. Daardoor werd ik niet echt in het verhaal ‘gezogen’ zoals ik vaker heb bij andere boeken. Jammer. Toch is het niet vervelend om te lezen wanneer je de humor er van inziet, het wordt dan een luchtig apart verhaal. Ik bestempel dit boek tot een ‘Gaat wel-letje’.