Zoeken naar Eileen W. door Leon de Winter

Deel 1: verhaalanalyse:

Algemene informatie over het boek en de schrijver:

Titel: Zoeken naar Eileen W.
Schrijver: Leon de winter.
Eerste druk: 1981.
Zelf gelezen druk:Grote lijsters 1996
Uitgever: Wolters-Noordhoff Groningen en Wolters Plantyn Deurne.

Leon de Winter werd op 24 februari 1954 geboren in Den Bosch. Hij heeft het atheneum doorlopen en is naar de Filmacademie in Amsterdam gegaan. Die heeft hij niet afgemaakt. Hij heeft, nadat hij van de Filmacademie af was gegaan, samen met twee anderen de Eerste Amsterdamse Film-associatie opgericht. Leon de Winter heeft veel boeken geschreven en ook heeft hij boeken omgewerkt tot scripts voor films. >Zoeken naar Eileen W.= was voor Leon de Winter de doorbraak naar het grote publiek. Enkele andere boeken van de Winter: >Vertraagde roman=, >Kaplan=, >De ruimte van Sokolov= en >Zionoco=.

Titel, ondertitel en motto:

De titel van het boek is Zoeken naar Eileen W. In het boek is men op zoek naar Eileen W. die verdwenen is. Er is geen ondertitel en geen motto. Wel is het boek opgedragen aan Bernadet.

Samenvatting:

Een antiquaar in Londen komt toevallig in contact met Eileen W. Hij moet voor haar het boek Tristan en Isolde bestellen. Wanneer hij haar dit wil geven, is ze verdwenen. Hij schrijft naar een adres wat ze achtergelaten had en zo komt hij in contact met Eileen=s man: Marc Nolan. Aan de hand van wat Marc vertelt en met behulp van zijn eigen fantasie stelt hij vast hoe het leven van Eileen eruit gezien moet hebben: de Noord-Ierse katholieke Eileen werd op 17 jarige leeftijd zwanger van haar (geheime) protestants vriendje Kevin. Kevin verdwijnt, nadat hij het nieuws gehoord heeft een paar dagen en Eileen weet niet hoe ze zich uit haar situatie moet redden. Nu maakt haar werkgever, Marc Nolan, haar avances en zij besluit erop in te gaan. Op de tweede avond uit gaat ze met hem naar bed. Wanneer ze in de vijfde maand is verdwijnt ze samen met Kevin. Samen proberen ze de realiteit te ontvluchten. Dit lukt niet en ze keert terug. Eileen laat Marc te weten komen dat ze zwanger is van hem. (Wat niet zo is) en ze trouwen. Eileen bevalt van een dochter. Kevin is na de vlucht uit de realiteit verdwenen. Eileen wil heel graag haar dochtertje aan Kevin te laten zien. Ze vertrekt met baby naar Londen en ontdekt daar dat Kevin zich met een overdosis drugs om het leven heeft gebracht. Ze dwaalt door Londen en ziet plotseling een boekwinkeltje en gaat daar naar binnen. Eileen vraagt om het boek van Tristan en Isolde, waar Kevin het een aantal keer over heeft gehad. De antiquaar is de ik-figuur in het boek en hij raakt geïnteresseerd in Eileen en gaat op zoek naar haar en haar verleden. Eileen wordt echter niet gevonden, wel leer je haar verleden kennen.

Behalve dit verhaal speelt ook nog het verhaal van de antiquaar mee. Je krijgt een beeld van zijn jeugd in Eindhoven en van zijn studententijd. In die tijd kreeg hij een vriendin: Marianne. Marianne was een meisje vol met idealen en had iets nodig om naar te leven. Lange tijd ging het goed tussen de ik-figuur en Marianne, maar toen erfde de ik-figuur een antiquariaat in Londen van een oom. Hij wilde er graag naar toe en ook voor Marianne was het een uitdaging. Na een jaar echter was die er voor haar wel af en gingen ze uit elkaar. De ik-figuur begroef zich in het werk van zijn winkel en was één geworden met de sleur. Die sleur werd echter plotseling doorbroken door Eileen, die zijn aandacht trok.

Genre:

Het boek is een literair/psychische roman. Psychisch, omdat het voornamelijk over gevoelens en gedachtes gaat en niet over gebeurtenissen. Het is een literaire roman, omdat in het boek buitengewoon veel literaire trucjes zijn toegepast. De ik-figuur probeert het leven van Eileen te construeren. Hij krijgt hier voor zichzelf een bepaald beeld over, maar of dit het juiste is? Je gaat er echter als lezer wel vanuit dat het het juiste is. Het verhaal kan ook anders zijn. Marc kan bijvoorbeeld best echt de vader van Eileen d=r dochter zijn. Om de lezer zo te misleiden is heel knap en daarom is het een literaire roman.

Thema:

Het thema is de onmogelijke liefde tussen een katholiek meisje en een protestantse jongen in Noord-Ierland.

Motieven:

Liefde en haat: Dit staat dicht bij elkaar, maar is ook een tegenstelling. Eileen houdt heel erg van Kevin, maar de baby die toch ook van Kevin is, daar heeft ze vaak een hekel aan. Dit komt omdat ze door de liefde (voor Kevin), in zo=n moeilijke positie is gekomen. Ze haatte de positie waarin ze zat.
Zwangerschap en de onverbiddelijkheid van de natuur: Eileen vindt het vreemd dat zwangerschap iets is wat buiten je wil om voltrekt. Daarom zoekt ze bijvoorbeeld in een bibliotheek naar een antwoord op de vraag wat het nu eigenlijk is en hoe ze haar verdere leven moet gaan inrichten. De natuur is onverbiddelijk, vooral op het gebied van zwangerschap, waar je niks aan kan doen als je het eenmaal bent. (Aborteren gaat niet, want Eileen is streng katholiek).
Dood: Kevin, Eileen=s grote geliefde, sterft door een overdosis drugs. We weten niet hoe het met Eileen is afgelopen, maar wel weten we dat ze al tijdens haar zwangerschap vaak heeft gedacht aan zelfmoord. Alleen door de dood zouden Eileen en Kevin voor altijd bij elkaar kunnen zijn. Net zoals Tristan en Isolde.
Stilstand en beweging: Er is in het boek constant sprake van een strijd tussen stilstand en beweging. Eileen en Kevin willen bijvoorbeeld weg (beweging) uit het stilstaande Noord-Ierland met haar strenge opvattingen over geloof. Ook bij de verteller zou je iets dergelijks kunnen opmerken. Hij leeft in een sleur, maar deze sleur gaat over in beweging door de komst van Eileen. De strijd tussen stilstand en beweging is ook de merken bij de zwangerschap van Eileen. Ze wil dat het kind er niet was, dat het nooit geboren zal worden (stilstand), maar het kind is er en ontwikkelt zich steeds verder in haar buik (beweging).
Verbeelding en werkelijkheid: De verteller beschrijft het verhaal van Eileen volgens zijn eigen verbeelding. Het hoeft helemaal niet waar te zijn dat Eileen zwanger was van Kevin, zoals hij vermoedt. Het kan net zo goed zijn dat Marc toch de vader is. Marc vertelt in het boek zijn verhaal zoals dat hij het weet, maar de verteller vermoedt een heel ander verhaal en deze verhalen staan naast elkaar in het boek. De vraag wat werkelijkheid en wat verbeelding is blijft overeind, omdat Eileen niet terugkeert om alles op te helderen.

Structuur, samenhang en spanning:

Het verhaal is niet chronologisch. Constant kom je flash-backs tegen. De verteller heeft er een heleboel, maar ook Marc vertelt in één grote flash-back wat er is gebeurd. Het verhaal is niet continu. Het is fragmentarisch. Dan weer wordt een episode uit het leven van de verteller verteld. Dan weer vertelt Marc een stuk uit zijn verhaal. Vaak wordt ook het leven van Eileen, zoals de verteller dat zich voorstelt, beschreven. Er is weinig samenhang tussen de delen. Twee delen spreken elkaar tegen: Marc vertelt een heel ander verhaal, dan de verteller. Het derde deel gaat totaal niet over Eileen, maar over het leven van de verteller.
Er zijn drie verhaallijnen: die rond het leven van de verteller, die rond de visie van de verteller op het leven van Eileen en het ooggetuigenverslag vertelt door Marc Nolan. Er is wel enige spanning in het boek. Je denkt namelijk dat je uiteindelijk te weten komt, hoe het met Eileen is en wáár ze is. Eileen komt echter steeds niet te voorschijn, dus op een gegeven moment denk je dat het dan wel op de laatste bladzijde zal gebeuren. Dit gebeurt echter niet, maar het is wel tot het laatste moment spannend gebleven.
Je valt midden in het verhaal: de verteller vertelt een episode uit het leven van Eileen. Het verhaal eindigt open: je weet niet hoe het met Eileen afloopt, ook weet je niet hoe de rest van het leven van de verteller of Marc eruit zal zien.

Personages:

De verteller/antiquaar: Je leert de verteller het beste kennen. Zijn naam kom je echter nooit te weten. Hij is in Nederland geboren, in Eindhoven. Hij was de zoon van een leraar Engels. Hij studeerde en ging samenwonen met zijn vriendin, Marianne. Zijn oom sterft en hij neemt diens antiquariaat over in Londen. Marianne verlaat hem al snel en hij voelt zich erg alleen. Hij probeert zijn leven te ordenen en sluit zich af voor de rest van de wereld. Wanneer hij Eileen tegenkomt wordt hij verliefd op haar. Ze doet hem denken aan een bepaald schilderij. De tweede keer dat ze elkaar tegenkomen, gaan ze samen het schilderij bekijken. Hij is nieuwsgierig naar haar, maar zij laat niet meer los dan de eerste letter van haar achternaam. Hij koopt voor haar het boek Tristan en Isolde, maar zij is dan al spoorloos verdwenen. Via brieven van Kevin aan Eileen, komt hij aan Marc zijn adres en hij besluit via Marc meer over Eileen te weten te komen.

Eileen W.: Eileen is een Noord-Iers katholiek meisje. Ze is een lief, knap, roodharig meisje. Ze is ook zeer zelfstandig, want ze wil elk probleem zelf oplossen. Wanneer ze zwanger wordt van een protestantse jongen, Kevin Fletcher, weet ze niet meer wat ze moet. Eerst ontkent ze de zwangerschap. Wanneer ze echter beseft dat dat geen zin heeft en Kevin verdwenen is, besluit ze in te gaan op de avances van haar katholieke baas Marc Nolan. Ze gaan met elkaar naar bed en Eileen laat hem denken dat hij de vader van haar dochter is. Ze is intelligent, want ze zet alles zo op, dat Marc niet twijfelt. Wanneer haar dochter geboren is, (en ze de vrouw van Marc is) wil ze haar kind aan Kevin laten zien. Ze gaat naar Londen, maar Kevin blijkt dood te zijn. Je komt niet te weten of Eileen ook dood is, of ergens een nieuw leven aan het opbouwen is.

Marc Nolan: Marc is de katholieke baas van Eileen en Kevin. Hij bedoelt alles goed. Hij houdt van Eileen en heeft het er erg moeilijk mee dat ze weg is. Daarom vertelt hij zijn verhaal ook aan de antiquaar. Marc wil voor zichzelf niet geloven dat hij zichzelf door Eileen heeft laten beetnemen.

Kevin Fletcher: Kevin is de protestantse geliefde van Eileen. Het gaat mis wanneer Eileen zwanger wordt. Ze weten niet wat ze moeten doen. Samen vluchten Eileen en Kevin, maar dan beseffen ze dat ze daar niks mee opschieten en Eileen gaat naar Marc terug. Kevin vertrekt naar Londen, waar hij uiteindelijk zichzelf met een overdosis om het leven brengt. Het is overigens niet zeker dat Kevin echt Eileen d=r geliefde is. Dat is de opvatting van de verteller.

Tijd:

Het verhaal speelt enige tijd geleden. Nu is de situatie in Noord-Ierland betrekkelijk rustig. Er zijn momenteel weinig IRA-aanslagen, maar in het boek komen er wel een aantal aan voor. Het boek is in 1981 voor het eerst uitgegeven, ik denk dat het ook in die tijd speelt. Toen was het in Noord-Ierland namelijk nog lang niet rustig.
De vertelde tijd is langer dan de verteltijd. De vertelde tijd is ruim 9 maanden (de zwangerschap van Eileen), maar de verteltijd is een paar dagen. In die dagen gaat de verteller met Marc Nolan op stap en trekt hij zijn conclusies over het leven van Eileen. Er is ook nog een vertelde tijd met betrekking op het leven van de verteller. Daar zal de vertelde tijd ongeveer 30 jaar zijn en hier is de verteltijd vrij kort (enkele hoofdstukjes).

Perspectief:

Het boek is in de ik-vorm geschreven. De ik-figuur is de antiquaar waar Eileen (de eigenlijke hoofdpersoon) toevallig mee in contact komt.

Ruimte:

Het verhaal speelt zich grotendeels af in Noord-Ierland. Eileen woonde daar in het plaatsje B. en ze werkte in het plaatsje S. (de plaatsjes lagen tien kilometer van elkaar af). Een deel van het verhaal speelt zich af in Londen, daar ontmoeten de verteller en Eileen elkaar. Ook vertelt de verteller over zijn leven en hij heeft in Eindhoven, Amsterdam en Londen gewoond.

Taalgebruik en Stijl:

Het taalgebruik in het boek is niet echt moeilijk. Leon de Winter maakt vrij korte zinnen met weinig bijzinnen. Het opmerkelijkste aan de boek is de manier waarop er met de waarheid wordt omgegaan. Dan weer vertelt Marc, dan weer verzint de verteller over Eileen en dan weer gaat het over het leven van de verteller. De Winter brengt de verzonnen versie zo dat het de waarheid lijkt. Dat is heel knap.

Bronvermelding:

Zoeken naar Eileen W. door Leon de Winter, Grote lijsters uitgave, 1996
internet: www.scholieren.com --> uittreksels, zoeken op AZoeken naar Eileen W.@ en je krijgt een aantal boekverslagen. Van deze uittreksels heb ik gebruik gemaakt.

Deel 2: Persoonlijke tekstbeleving:

Dit boek heeft me verbaasd. Ik vond het verbazingwekkend hoe Leon de Winter met tekst kon spelen. Je denkt steeds dat het verhaal dat de verteller over Eileen vertelt, het echte is, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Het kan net zo goed, dat Marc de vader is van Eileen=s kind. Dit zul je echter nooit te weten komen. Eileen en het kind zijn immers kwijt en komen nooit meer terug. Het was maar goed dat ik niet van tevoren wist hoe het af zou lopen, anders dan was me waarschijnlijk de moed in mijn schoenen gezonken. Ik vind het namelijk leuk om te weten hoe iets afloopt en nu blijft dat voor eeuwig onbekend. Misschien ligt Eileen nu ergens dood, misschien zit ze met haar kind op schoot. Het blijft in je hoofd hangen. Je hoopt dat alles goed met Eileen is, maar je vreest dat zij en haar kind dood zijn. Het hele verhaal gaat over het verleden. Over wat er al met Eileen is gebeurd. Er kan niks meer aan veranderd worden. Over de toekomst van Eileen is niks bekend en zal ook niks bekend worden. Dat is best een schok. Door dit boek te lezen, besef je pas hoe heden en verleden met elkaar verbonden zijn. Wat je in het verleden hebt gedaan, kan heel je leven bepalen en je zelfs de dood injagen. Eng eigenlijk.

Leon de Winter heeft dit boek buitengewoon sterk geschreven. Dat begon al bij het begin. De eerste zin in het boek is: Eileen had besloten dat zij in Dublin ontmaagd zou worden. Zo=n zin vraagt gewoon om uitleg. Ten eerste wil je weten, wie Eileen is. Ook wil je weten waarom ze deze beslissing had genomen. Ten derde wil je weten door wie ze ontmaagd zou worden en je vraagt je ook af hoe het verder zou lopen, na het ontmaagden. In het boek kom je het antwoord op de meeste van deze vragen te weten, alleen de eerste (en eigenlijk de belangrijkste) vraag blijft onbeantwoord. Je weet niet wie Eileen was. Je weet wel iets van haar, maar hoe ze echt is, kom je niet te weten. Het is knap om zo=n vraag al in de eerste regel te lanceren en die vervolgens grotendeels onbeantwoord te laten, zonder dat het boek er saai door wordt.
Tegenwoordig is de invloed van het christelijke geloof aan het teruglopen. Het is daarom vreemd om te beseffen hoeveel invloed het heeft gehad op het leven van gewone mensen. Ook is het vreemd om te beseffen dat het die invloed in Noord-Ierland nog steeds heeft. Mensen, die verliefd worden, van iemand gaan houden en zwanger worden. Normaal zou dit gewoon zijn en goed. Helaas voor Eileen was het de verkeerde waarvan ze hield. Zij was streng katholiek en Kevin protestants. Eileen haar ouders protesteren heel erg wanneer ze erachter komen dat hun dochter met een protestant gaat. Ze eisen van haar dat ze het uitmaakt. Eileen zegt dat ze dit zal doen, maar doet dit niet. Raar is het dat mensen elkaar alleen, omdat de ander een ander geloof heeft, niet tolereren. De ouders van Eileen hadden ook het prille geluk van Eileen kunnen aanmoedigen, maar dit deden ze dus duidelijk niet.
Het leven van de verteller is een vrij saai leven geweest. Hij is opgegroeid, gaan studeren, heeft een vriendin gehad, heeft een zaak in Londen geërfd en woont nu in Londen. Hij is één met de sleur tot Eileen hem daaruit wakker schut. Dat gevoel kan ik niet begrijpen: één zijn met de sleur. Ik snap niet dat hij zich er niet tegen afzet, zoals zijn vriendin die wel deed en daarom bij hem wegging. Zelf zou ik ook proberen uit de sleur te ontsnappen. Hij is echter blijkbaar iemand die het prettig vindt om één te zijn met de sleur. Ook al is dat natuurlijk vreselijk saai. Misschien vindt hij de buitenwereld wel eng en begraaft hij zich daarom in de sleur.
Eileen is en blijft een mysterieus figuur. Je weet niets zeker over haar. Je weet niet hoe ze gedacht en geleefd heeft. Natuurlijk heb je wel een vermoeden, dat wat de verteller bedacht heeft, maar zeker weten doe je niks. Eén ding weet je echter wel zeker: ze is iemand die een onuitwisbare indruk op bepaalde mensen maakt. Doordat de verteller haar twee keer heeft gezien, heeft hij zijn hele leven omgegooid. Ook het leven van Marc en dat van Kevin zijn volkomen verandert door de komst van Eileen. Dit begint al aan het begin van het boek. Kevin leert Eileen kennen, wanneer hij bij haar thuis de verwarming komt repareren. Door deze kennismaking introduceert hij haar op zijn werk, waar net iemand nodig was. Als Eileen iemand was geweest die geen blijvende indruk zou nalaten, zou dit al nooit gebeurt zijn en zou het hele verhaal niet zijn gebeurt.

Liefde is een veelbesproken thema in boeken, vooral gecompliceerde liefde. Er zijn bouquetreeksen volgeschreven met verhalen over gecompliceerde liefdes. Dit boek en het is ook niet voor niets een literatuurboek, was een boek waarin het niet zozeer draaide om de gecompliceerde liefde. Hoewel deze toch zeer nadrukkelijk aanwezig was. Het boek draaide echter om het verhaal achter de liefde. Het verhaal van Eileen. Tot slot kom je dan tot de conclusie, dat de persoon die zoveel liefde opwekte, Eileen, weg is en hoogstwaarschijnlijk weg zal blijven. Niks geen dramatische dood, niks geen huilende minnaars. Helemaal niks, want je weet niks zeker. Je weet niet of Eileen ooit nog zal terugkeren, je weet niet eens of zij, of haar kind nog in leven zijn. Het leven zal door moeten gaan voor de andere mensen in het boek. Dit eind is zo prachtig. Leon de Winter had heel goed Eileen kunnen laten terugkeren en ze had haar verhaal kunnen doen. Dit had echter het hele verhaal ontkracht. De kracht van dit boek ligt in het niet weten van de waarheid.

Het Onderwerp (Thema)

Het thema van dit boek is: Zoeken. Elk personage is naar iets op zoek. Marc naar Eileen, Eileen naar de vrijheid en naar een uitweg uit haar problemen, en de verteller naar de zin van zijn eigen bestaan.
Zoeken tot hoever je gaan kunt bijvoorbeeld.

Ik draaide mijn hoofd en keek naar de ruiter, en alsof hij mijn blik voelde wendde hij kort zijn gezicht naar mij, en we keken elkaar aan: ik hollend, hij hoog op het snuivende paard; beiden vielen we de mist aan, die zich terugtrokdie voor ons op de vlucht sloeg beiden bewogen we ons voort, hij op het glanzende, briesende paard, ik hollend over het kale trottoir, en we grijnsden naar elkaar: omdat we beiden wisten dat we door zouden gaan grijnsden we naar elkaar - en toen hij linksaf Dean Street inreed en ik rechtdoor ging naar Cambridge Circus, had ik de zekerheid gevonden dat ik zou doorhollen, verder lopen, de grens zou zoeken... blz 183

Dit thema vind ik niet interessant. Het ligt niet zozeer buiten mijn belevingswereld, maar de manier waarop de schrijver invulling geeft aan dit thema, bevalt mij niet. Het is moeilijk de problemen van de personages te herkennen en interessant te vinden.
Ik ben zeer zeker niet gaan nadenken over de zin van het bestaan door het lezen van dit boek. De ideeën van de schrijver zijn zo onherkenbaar, dat ze van me afgleden. Het onderwerp is maar oppervlakkig behandeld.

De Intrige

Het verhaal heeft drie verhaallijnen. Deze worden duidelijk behandeld, d.w.z. in een logische volgorde, uit elkaar voortvloeiend. Dit maakt het boek wel saai. De gebeurtenissen worden heel zakelijk beschreven, altijd in de “zo zou het gegaan kunnen zijn” stijl. Het verhaal is een grote gissing van de verteller.

Zo werd Eileen W. ontmaagd, zo stel ik het me voor. blz 20

Dankzij de eenvoudige, kille beschrijving is het niet nodig te denken over de gebeurtenissen. Ze riepen bij mij dus ook geen gevoelens op.
De afloop is niet duidelijk, maar omdat ik tegen de tijd dat ik bij het einde van het boek kwam, er helemaal niets meer van verwachtte, viel het toch nog mee. De hoofdpersoon vindt toch nog een doel in zijn bestaan, met paarden meerennen. Zie het eerder genoemde fragment van blz. 183.

De sfeer die opgeroepen wordt drukt twijfel uit. “Misschien is het zo gebeurd” is een vaak terugkerende zin in het boek.

Misschien zou ik me dan voorstellen dat ik wel in het bezit was van het servetje.
Misschien zou ik me dan voorstellen dat ik naar het pension ging, waar ik te horen kreeg ( Ik zou me voorstellen dat ik het te horen kreeg) dat zij al enige dagenniet meer op haar kamer was geweest en dat haar spullen waren verdwenen.
Misschien zou ik naar het adres van de enveloppen schrijven, naar een zekere Suzan Gallagher in Dublin, die me een vreemd briefje zou terugschrijven.
Misschien zou ze schrijven dat ik ene Marc Nolan in het Noord-Ierse stadje S. moest inlichten dat ik Eileen had ontmoet.
Misschien zou deze Marc Nolan na de ontvangst van mijn brief hals over kop naar London reizen en naar zijn vrouw vragen, die drie weken eerder in depressieve staat met hun jonge baby het huis had verlaten.
Enz. blz. 179-180

Hierdoor maken de gebeurtenissen weinig indruk. Er gebeurt vrij veel, in een hoog tempo, maar er is geen spanning, er zijn geen interessante dingen. Het verhaal vliegt over je heen. Hieraan wordt ook bijgedragen door het feit dat onaangename dingen vaak heel summier of zelfs helemaal niet worden beschreven. Je moet zelf, aan de hand van de Tristan en Isolde-legende maar uitvinden wat er gebeurd is. Het boek boeit alleen in het begin, wanneer de schrijfstijl nog nieuw is.

De bouw

Het verhaal start vanaf de eerste pagina.

Eileen had besloten dat zij in Dublin ontmaagd zou worden. Blz 7

Alles hangt min of meer wel met elkaar samen, maar toch is de verhaallijn van de verteller slechts af en toe verbonden met die van Mark en die van Eileen. De bouw is vrij ingewikkeld, doordat de reële verhaallijn (het leven van de verteller), de verhaallijn die Mark vertelt (zijn idee van het leven van Eileen), en het idee van de verteller, dat hij meestal presenteert als waar, door elkaar spelen. Het is niet moeilijk om deze lijnen met elkaar in verband te brengen, omdat er constant ondubbelzinnige verwijzingen in staan.

Marc vertelde: ”Haar moeder belde ‘s avonds, Eileen was niet thuisgekomen, ze vroeg me of Eilen die dag nog op kantoor was geweest.”

Er zijn wel veel korte scenes. Hierdoor wordt afstand gecreërd tussen het boek en de lezer. Ik vind dat de schrijver dat beter niet had kunnen doen.

Er lopen verschillende lijnen in zoverre door elkaar, dat personages in verschillende lijnen voorkomen, maar dat vond ik toch niet lastig, omdat de schrijver afstand laat. Het zijn weliswaar dezelfde namen, maar de mensen erachter zijn helemaal verschillend, vooral doordat ze verschillende leeftijden hebben in de verschillende lijnen.

De tijd binnen een verhaallijn is chronologisch, maar de verschillende verhaallijnen gebeuren niet op hetzelfde moment. In verhallijn 1 bijvoorbeeld ontmoet de verteller Eileen in het begin van het boek, terwijl hij dat pas op het eind doet in verhallijn 3. Het hele boek is een grote terugblik, hierdoor ontstaat ook weer afstand.

De personages.

De personages zijn helemaal niet herkenbaar. Ze zijn zo verwrongen dat ze totaal niet meer herkenbaar zijn, maar vlak worden, een karikatuur van zichzelf. Hierdoor raak je ook niet betrokken bij de problemen die ze hebben, je denkt: “het zal wel.” Aleen met Mark kon ik wel medelijden krijgen. Hij is zo wanhopig door alle gebeurtenissen die over hem heen zijn gevallen, dat hij in zijn eigen fantasiewereld leeft.

Ik dacht:
Je hoeft me niets te vertellen, want ik kan me voorstellen wat er onderweg naar het Lough Mask door je heen is gegaan, hoe je een paar keer Kevin’s brief - waarin hij Eileen’s verblijfplaats bekend maakte en schref dat hij het opgaf en zichzelf vervloekte - herlas en daarna weer de auto startte en ingespannen naar de bochtige weg tuurde. Blz 145

De personages gedragen zich overbodig onzinnig, maar dat ligt vooral aan de wereld waarin ze leven, Noord-Ierland. Hun gedrag heeft me zeer zeker niet beinvloed, omdat ik niet denk dat ik snel in een situatie zal komen waarin ik iets aan hun ideeën en hun gedrag heb. Vooral het gedrag van de verteller vind ik onbegrijpelijk. Ik vind de verklaring van het boek, dat hij bezig was aan zijn eigen zoektocht naar de zin van het bestaan niet kloppend, en verder heeft hij geen redenen om te gaan wroeten in Eileens leven.

Ik vind de personages niet overdreven sympathiek. Ze zijn allen slechts bezig met het oplossen van de eigen problemen en het vasthouden aan de eigen bekrompen ideeën. Alle ellende had voorkomen kunnen worden door eens rustig om een tafel te gaan zitten, in plaats van de vooroordelen te geloven.

Je leert de verteller het best kennen. Je leert zijn verleden kennen, en zijn leven. Omdat er maar zo weinig over hem te vertellen is, leer je hem goed kennen.

Het taalgebruik

Het taalgebruik is eenvoudig te begrijpen, omdat Leon de Winter in dit boek eenvoudige woorden en zinsconstructies gebruikt. De gebeurtenissen gingen ook hierdoor totaal niet leven, en het boek was saai.
Eigenaardig is de constructie van “het zou zo wel eens geweest kunnen zijn” Dit maakt het boek speciaal, maar ook afstandelijker. Het levert om te lezen gen problemen op.
De verhouding tussen gebeurtenissen, gedachten en dialogen is wel plezierig. Er zit eerder te weinig dan te veel beschrijving in en de dialogen zijn kort genoeg om het verhaal op gang te houden. Er staan genoeg gebeurtenissen in.
De manier van vertellen is te afstandelijk. Er wordt nergens zelfs maar geprobeerd de lezer te betrekken bij de gebeurtenissen. Dit maakt het boek slaapverwekkend. Dit effect wordt nog eens versterkt door het totale gebrek aan symboliek en beeldspraak.