Auteur: Adriaan van Dis
Titel: Zilver, of het verlies van de onschuld
Uitgeverij: Meulenhoff
Plaats: Amsterdam
Jaar van uitgave: 1988

Adriaan van Dis: Adriaan van Dis is geboren in 1946. Hij debuteerde in 1984 met de novelle Nathan Sid. Sindsdien heeft hij nog veel verschillende werken geproduceerd, bijvoorbeeld een roman (Indische duinen), een essay (Deken van herinnering) en een poëziebundel (Totok).

Titelverklaring: De naam Zilver is ontleend aan de hoofdpersoon van Stevenson’s roman “Schateiland”, Long John Silver. Zilver is de hoofdpersoon van dit boek. De ondertitel is te verklaren met het feit dat Zilver, de hoofdpersoon, in het boek veel meemaakt, waaronder erotische gebeurtenissen, waardoor hij zijn kinderlijke onschuld verliest.

Motto: “…de gedachte dat ergens een fout gemaakt is en dat er een land moet zijn waar ik thuishoor en waar ik kan vliegen…” Het motto drukt de gevoelens van Zilver uit, terwijl hij in de puberteit verkeert. Hij voelt zich nergens thuis, nergens zichzelf, hij verlangt naar de vrijheid, naar zichzelf zijn.

Personages
Hoofdpersoon: Zilver is een 13 jaar oude wees die samen met de Juffrouw, zijn gouvernante, in een huis woont. Hij is een dromerig kind en haalt de realiteit en zijn droomwereld snel door elkaar. Als hij wil ontsnappen aan de Juffrouw en haar strenge regime, probeert hij te vluchten, maar het mislukt en hij wordt door de Juffrouw in een internaat geplaatst. Daar doet hij veel levenservaring op en hij leert om te gaan met zijn mannelijkheid.

Bijpersonen: Juffrouw is de gouvernante van Zilver en woont samen met hem in een villa die is nagelaten door de ouders van Zilver. Ze is een strenge opvoedster en dat staat Zilver niet echt aan. Dit is een van de redenen waarom Zilver besluit zijn spullen te pakken. Later is zij diegene die besluit Zilver naar Oudleede, het internaat, te sturen. Douzy is een goede vriend van Zilver in Oudleede. Zijn grote passie is het schrijven van gedichten. Deze passie wordt later ook door Zilver bedreven. Laslo is een sterke en sportieve jongen. Hij wil altijd in conditie zijn. Net als Douzy is hij een goed vriend van Zilver in Oudleede. Hij leert Zilver onder andere hoe hij moet touwkimmen en hoe hij overleeft in een jongensgroep. Linda is aan het eind van het boek de vriendin van Zilver. Zij is een nogal stevig meisje. Zilver krijgt van haar zijn eerste zoen van een vrouw. Maar later dumpt hij haar om de reden dat zoenen tegen zijn principes is.

Plaats: Het verhaal speelt zich af in het huis waar Zilver met de Juffrouw woont, op school en op het internaat.

Tijd: Het boek begint met Zilver als dertienjarige en eindigt als hij ongeveer achttien is. De tijd die het boek beslaat is dus ongeveer 5 jaar.

Perspectief: Het perspectief is auctoriaal en wordt als het ware door de persoon van Zilver verteld. Zo krijg je een onpartijdige kijk op het verhaal.

Thema en motieven: Het thema van het verhaal is het moeten maken van keuzes. Zilver moet steeds kiezen tussen dingen, bijvoorbeeld tussen hetero- en homoseksualiteit. Motieven hierbij zijn: tegenstellingen tussen droom en werkelijkheid, de ontluikende seksualiteit en het verlies van de kinderlijke onschuld.

Samenvatting: Zilver is een wees. Hij is dertien jaar en woont met de Juffrouw, zijn gouvernante, in een huis dat zijn ouders hem hebben nagelaten. Hij heeft gene vrienden. Hij voelt zich niet erg op zijn gemak, omdat de juffrouw altijd precies wet wat goed voor hem is. Hij droomt veel over de lange reizen die hij wil gaan maken (net als zijn vader). Hij droomt dat hij over de wereld vliegt als een zwaan en dat hij landt bij de vrouwen, hij wil ze proeven en ze zoenen. Hij heeft een schrift waar hij al zijn Eerste Keren inschrijft en een fotoboek met blote negerinnen dat van zijn vader is geweest, wat hij gebruikt al hij zich bevredigt. De Juffrouw weet van beide niets. Hij probeert een keer weg te lopen, omdat hij de Juffrouw zat is. Hij wil alleen op wereldreis, maar dit mislukt en de Juffrouw stuurt hem naar een internaat voor moeilijk opvoedbare kinderen: Oudleede. Daar voelt hij zich in het niet op zijn gemak, maar langzaam begint hij deel uit te maken van de groep waarin hij is ingedeeld. In die groep zitten twee jongens waar hij “bevriend” mee raakt. De ene jongen heet Douzy en de andere heet Laslo. Van Douzy leert hij gedichten te schrijven en van Laslo leert hij touw te klimmen en hoe hij moet overleven in een jongensgroep. Zilver ontwikkelt zich steeds meer, zijn lichaam maar ook zijn geest. Hij twijfelt nog steeds aan zijn geaardheid, is hij nou hetero- of homeseksueel? Hij vindt het spannend als hij door een jongen wordt aangeraakt, de rillingen lopen dan over zijn rug. Maar hij droomt nog steeds over meisjes, met hun mooie rode lippen en ronde borsten. Als hij de opleiding op Oudleede heeft afgerond en weer thuis is, organiseert de Juffrouw een verjaardagsfeestje voor hem. Op dat feestje is Linda ook. Ze vraagt Zilver mee uit naar een feest van de roeiclub en Zilver zegt ‘ja’. Als Zilver met Linda naar het feestje gaat, doet hij make-up op om zijn puistjes te bedekken. Iedereen op het feestje lacht hem uit, een jongen met make-up op kan echt niet, vinden de andere roeiers. Hij voelt zich dan zo alleen op de wereld dat hij zich verstopt op de wc. Linda komt hem achterna en troost hem. Dit is zijn eerste meisjeszoen. De volgende dag gaat Zilver naar een vriend toe om te vragen hoe het verder moet na het zoenen, hoe je met meisjes moet vrijen. Van die vriend leert hij alles over de liefde, over seks. Maar de volgende keer dat hij Linda ziet zegt hij dat zomaar zoenen tegen zijn principes is. Linda vindt het dom dat Zilver er zo over denkt en maakt het uit. Zilver gaat weer naar dezelfde vriend die hem alles over de liefde heeft geleerd om te vragen hoe je er achter kunt komen of je nou hetero- of homoseksueel bent. Hij adviseert Zilver om naar de hoeren te gaan. Zilver gaat naar de hoeren en hij slaapt voor de eerste keer met een vrouw. Hij voelt zich een man en hij landt bij de vrouwen.