Wie scheep gaat door Rascha Peper

1. Technische gegevens

Schrijfster: Rascha Peper
Titel: wie scheep gaat
Uitgeverij: L.J. Veen Amsterdam/Antwerpen
1e druk: 2003

2. Motto en opdracht

Motto:
was bin ich unter diese
unenlichkeit gelegt,
duftend wie eine Wiese,
hin und her bewegt,

rufend zugleich und bange,
dass einer den Ruf vernimmt,
und zum Untergange
In einem Andern bestimmt.

Rainer Maria Rilke
Uit: Die Liebende, Der neuen Gedichte anderer Teil

3. Verklaring van titel en ondertitel

De titel Wie scheep gaat is de eerste helft van het spreekwoord 'Wie scheep gaat moet varen'. De meest bekende betekenis is: als je met iets begonnen bent, moet je het afmaken. In deze bedoeling komt het spreekwoord een keer voor in de roman. De oude LeCoultre praat met zijn Gerard, die naar New York is verhuisd: 'Je bent naar Amerika gegaan om een nieuw leven te beginnen en daar heb je goed aan gedaan, heel goed, maar dan moet je ook alles doen om er wat van te maken, om in die maatschappij te aarden. Wie scheep gaat, moet varen, hè? Zo is het nu eenmaal' (p. 206). Verder heeft het spreekwoord in de roman de betekenis: wie een bepaalde keus maakt, moet afwachten wat ervan terechtkomt. Het leven laat zich niet sturen zoals wij dat het liefste willen. Je moet maar accepteren dat de dingen gaan zoals ze gaan. Er is geen weg terug.

4. Soort literatuur

Het is in ieder geval een roman, want dat staat voor op het boek. Het is een psychologische roman, want er komen veel gedachten in voor en de hoofdpersonen denken vaak terug aan Hanna

5. Structuur

Blz. 7 t/m 9: proloog, hierin vertelt een plastic eendje over zijn leven op zee, hij is met duizenden soortgenoten losgelaten.
Blz. 13 t/m 273: deel 1, dit deel bestaat uit 25 hoofdstukken (zie samenvatting).
Blz. 275 t/m 280: bericht uit zee, hier is één van de eendjes weer aan het woord. Hij vertelt hoe hij heeft weten te ontkomen aan de kou van Antarctica en de scherpe snavels van pinguïns
Blz. 283 t/m 476: deel 2, dit deel bestaat uit 15 hoofdstukken (zie samenvatting).
Blz. 477 t/m 480: epiloog, hieruit blijkt dat het eendje zijn ideale bestemming heeft gevonden: hij is uit de zee opgepikt en eigendom geworden van een jongetje dat regelmatig met hem in bad gaat.

6. De inhoud

Proloog
Een plastic eendje vertelt over zijn leven op zee. Hij is met duizenden andere soortgenoten losgelaten

Hoofdstuk 1; Cranberry juice
Als Gerard thuis is, hoort hij dat de wc wordt doorgetrokken, en hij ziet meneer Babiradsky staan. Dat is de verhuurder van het appartement.

Hoofdstuk 2; Een fijn, paars streepje
In Den Haag woont Alphons LeCoultre. Vroeger was hij een kleermaker, maar hij is al 10 jaar gepensioneerd. Eigenlijk mag dit werk niet meer doen, maar hij is toch bezig aan een pak voor een collega van zijn schoonzoon, meneer van Waardenburg. Dan belt Emma aan, maar eigenlijk mag zij niet zien dat haar opa een pak maakt. Thuis vertelt ze het toch, en Alphons krijgt een boze dochter aan de lijn, want hij is veel te oud om nog zo ingespannen bezig te zijn.

Hoofdstuk 3; Als een vis of een mol
Robin en Michiel zijn aan een opdracht bezig voor het bedrijfje van Michiel. Deze heeft namelijk een eenmansbedrijfje, gespecialiseerd in het opsporen van metalen voorwerpen. Als er een duikklus is, gaat Robin altijd mee.

Hoofdstuk 4; Het vlinderbroekje
Ernst van Waardenburg kickt op vrouwenondergoed. Hij sluipt binnen bij Liesbeth, de vriendin van Pam. Daar trekt hij zich af in een slipje. Vroeger wilde hij wel van deze afwijking af, maar toen hij een keer in een lingeriezaak was met Pam, en hij een vrouw in ondergoed zag, besefte hij dat hij het niet zou kunnen missen.

Hoofdstuk 5; In Brazilië
Star is bij Emma thuis een broek aan het passen, en Emma vraagt aan Star of het uitmaakt waar je begraven wordt. Zou ze het bijvoorbeeld erg vinden om in een ravijn in Brazilië te liggen? En als een oude vriend je dan komt opgraven? Emma denkt dat er in haar een oude ziel huist, zo voelt ze zich. Ze heeft een foto van Hanna gepikt bij haar opa, en ze probeert in dezelfde houding te gaan staan.

Hoofdstuk 6; Greetings from Greenland
Voor het onderzoek van Gerard naar de stromingsroutes in de oceanen heeft hij 10.000 blauwe eendjes in Tasmanië laten uitzetten. Ze zwerven ergens op het zuidelijk halfrond, zo heeft hij bedacht, maar hij krijgt een bericht dat er ook drie eendjes in het noorden zijn gevonden. Dat wil zeggen dat zijn verwachting niet klopt.

Hoofdstuk 7; Xenofoor
Michiel moet een diamanten ring opgraven voor een rijkaard. Deze blijkt vast te zitten aan een ballenklem! Hij vindt hem. Moe komt Robin thuis. Er komt een meisje op bezoek. Het is Emma, ze heeft zijn adres in het telefoonboek gevonden. Ze vertelt dat ze weet van zijn plan, ze heeft het gesprek van haar moeder afgeluisterd (dat doet ze normaal niet, deze keer was toeval). Ze begrijpt dat hij voor zijn plan om Hanna op te duiken, veel geld nodig heeft, dus geeft ze hem 150 euro. Hij vindt het erg aardig van haar en neemt het geld uiteindelijk aan. Als ze weggaat geeft hij haar een xenofoor, een schelp waarop allerlei wezens zich vasthechten. Ze belooft hem nog wel eens te bellen.

Hoofdstuk 8; Thai lemon grass chicken
Thuis kan hij zich Hanna niet meer voorstellen. Hij denkt terug; hij is met Hanna bij de kade, om te klieren doet ze alsof ze zijn vulpen in het water gooit. Uiteindelijk gooit ze niet de pen, maar haar kettinkje in het water. Hij moest niet zo’n waarde hechten aan spullen. ’s Nachts heeft hij een nachtmerrie. Hij kijkt naar buiten en ziet Central Park. Het lijkt op de zee en als hij goed kijkt ziet hij een hele stoet van blauwe minuscule wezens.

Hoofdstuk 9; Zwijgertje
Alpons LeCoultre is bezig met zijn pak, als Emma op bezoek komt. Van Waardenburg, zijn klant, al tussen 5 en 6 langs komen om te passen. Emma heeft een rotdag gehad op school, ze moet een gedicht uit haar hoofd leren. Ze zegt dat ze samen met Sterre blijft zitten. Emma bekent dat ze de laatste tijd vaak aan Hanna denkt. Ze praten samen even over haar en haar dood. Dan komt Van Waardenburg, en Emma vertrekt.

Hoofdstuk 10; Wolkenflarden
Onder natuurkunde vertelt Star aan Emma dat haar moeder en stiefvader ruzie hebben. Als haar moeder weg is trekt hij zich namelijk af in haar slipjes. Zelf ontkent hij nog. Emma gaat naar een telefooncel om Robin op te bellen. Ze heeft een idee over hoe hij aan meer geld kan komen: haar opa vragen, hij vindt het vast een goed plan. Robin mag dat echter niet doen, want hij heeft aan Eva en Richard belooft de oude man buiten het plan te laten.

Hoofdstuk 11; Mantelpakjes
Ernst van Waardenburg heeft een sleutel bij laten maken van de voordeur van een collega, Dagmar van Elst. Hij gaat haar rommelig appartement binnen en zoekt een eventuele verstopplek. Hij gaat naar haar slaapkamer, het ondergoed ligt door elkaar. Hij trekt zich af in een slipje en teleurgesteld omdat ze zo slordig met haar ondergoed omgaat vertrekt hij.

Hoofdstuk 12; A gentleman like you
Gerard heeft zijn housewarming party. Hij heeft eten besteld voor 12 mensen, collega’s en hun partner. Jeremy ontdekt Eulalie Babiradsky, de dochter van de verhuurder van Gerard’s appartement. Ze wil zo snel mogelijk weggaan, maar Jeremy biedt haar eten aan. Gerard is boos op de familie Babiradsky. En hij legt zijn boosheid uit aan meneer Babiradsky. Deze belooft hem dat ze écht naar Connecticut gaan.

Hoofdstuk 13; Diepteroes
Robin gaat een weekendje op bezoek bij zijn ouders in Groningen. Hij heeft een jaar ‘sabbatical’. Hij denkt aan de middelbare school. De ouders van Gerard Sikkema runden de plaatselijk Sparwinkel. In zes jaar had hij met Gerard een goede band opgebouwd. Ze zijn ook allebei in Utrecht gaan studeren. In die tijd ontmoette Gerard Hanna en toen had hij niet meer zoveel tijd voor hem. Hij herinnert zich dat Gerard, Hanna, hij en Mikki een zeiltochtje gaan maken. Hanna had haar enkel bezeerd en hij z’n elleboog. Gerard en Mikki gingen eten halen, ondertussen masseerde Robin de enkel van Hanna. Hij zag hoe mooi ze was, maar deed niks.

Hoofdstuk 14; Geen gewone reiger
Emma en Star zijn naar de HEMA geweest. Star geeft Emma haar mobieltje, omdat ze niet wil dat Sean, haar vriendje, haar kan bereiken. Hij heeft haar voor slet uitgescholden, omdat ze zelf condooms bij heeft. Emma gaat naar Robin. In de woonkamer praten ze over de reis naar Marokko. Er zullen twee Engelsen meegaan en iemand van de Rijkswaterstaat met goede apparatuur. Terwijl hij vertelt bekijkt Emma hem goed. Emma stelt een paar directe vragen over waarom hij Hanna wil opduiken. Ze geeft hem een foto waar Hanna op staat.

Hoofdstuk 15; Amerikaantjes
Gerard wilde vroeger naar een universiteit in Amerika wil. Hanna kon alleen niet aan het idee wennen dan hun kinderen dan Amerikaantjes zouden worden. Een paar maanden later ging Robin naar hun huis om iets af te geven. Gerard was er niet en Hanna had duidelijk gehuild, ze dacht dat ze zwanger was. Ze begint hem te zoenen. Later is hij met Gerard gaan praten, maar die wil zijn kant van het verhaal niet horen. Hij noemt hem een schobbejak.

Hoofdstuk 16; Vloeipapier
Ernst walgt van zichzelf door iets wat 15 jaar geleden in Portugal gebeurde. In de kamer naast hem en Pam in het hotel, is een vrouw zich aan het omkleden. Hij ziet de Française haar ondergoed aandoen. Een paar avonden later is hij, nadat iedereen weg is, die hotelkamer binnengeslopen. Hij heeft toen een van haar slipjes gebruikt. Dat is het begin van zijn ‘afwijking’.

Hoofdstuk 17; Gelijk de regen
Emma wil graag met Star naar Agadir op vakantie, met een jongerenreis. Dat wil ze omdat Robin er dan ook is, om Hanna op te duiken. Daar weet Star echter niks vanaf.

Hoofdstuk 18; Your days are numbered
Gerard is een beetje grieperig, en hij droomt dat Hanna bij hem is, en dat hij haar beschermt voor een overstroming van de watertank.

Hoofdstuk 19; Nobel
Emma is eventjes bij Robin, die vertelt dat de twee Engelsen definitief 2 weken vrij nemen en de kennis van de Rijkswaterstaat is zelfs de hele maand augustus vrij. Ze gaan naar Tiznit. Robin legt de kaart op de grond en wijst aan waar het ligt. Emma gaat op de grond liggen, waardoor Robin inziet dat ze een mooi figuur heeft. Emma legt haar hoofd op zijn knie en hij aait haar over haar haar. Om niet te veel in de fantasie op te gaan, begint hij zakelijk over zijn reis naar Marokko te praten. Een half uur later vertrekt ze weer. Ze geeft hem een kus op zijn wang, ze knuffelen even. Robin bedenkt dat ze wel eens verliefd op hem kan zijn, dus duwt hij haar van hem af. De rest van de avond fantaseert hij over Emma en leest hij een brief van Hanna. Hierin vertelt ze hem dat ze in verwachting is van zijn kind.

Hoofdstuk 20; A nice uniform
Gerard belt naar zijn schoonvader in Den Haag. Gerard is van plan op bezoek te komen in mei. De oude man is blij van hem te horen. Gerard bedenkt dat hij zeker wist dat hij Hanna voorgoed kwijt ging raken. Dit was na haar dertigste verjaardag.

Hoofdstuk 21; Bedrijfseconomie
Emma belt Robin om iets af te spreken, omdat ze haar tasje is vergeten. Bij hem in de keuken begint ze hem te zoenen. Robin zegt dat het niet kan, ze is te jong. Ze zegt dat ze met hem naar bed wil, maar hij vindt dat ze iemand van haar eigen leeftijd moet zoeken. Boos loopt Emma weg.

Hoofdstuk 22; Ploerterig
Robin is samen met Michiel kabels aan het verleggen in Zeeland. In de pauze belt hij Emma op, ze is niet meer boos. Hij zegt dat hij aan haar gedacht heeft. Hij legt uit dat ze te jong is, maar hij vindt haar wel lief. Weer is ze haar tasje vergeten, dus die komt ze binnenkort nog halen.

Hoofdstuk 23; Beren, tijgers
Het is inmiddels mei en Alphons LeCoultre voelt zich niet zo lekker. In z’n duizeligheid stoot hij tegen een lamp. Later die dag gaat hij even met die lamp naar de winkel, maar als hij terugkomt, valt hij en hij meent dat hij zijn vrouw Emmy in de tuin ziet. Hij gaat even liggen en om halfvier wordt hij wakker. Hij loopt naar de keuken en valt weer. Hij denkt eraan Eva te bellen, maar bij blijft nog even liggen. Hij voelt dat hij dood aan het gaan is.

Hoofdstuk 24; In een notendop
Emma moet het achtste uur een proefwerk inhalen van Engels. Ze zit op de gang en begint weer te huilen. Hooykaas, haar leraar Nederlands, nodigt haar uit in zijn lokaal. Ze weet haar verhaal onder woorden te brengen en zet zo haar situatie met Robin op ’n rijtje. Ze neemt afscheid van haar leraar en verlaat de school.

Hoofdstuk 25; Zwarte aarde
De begrafenis van Alphons LeCoultre. Eva, Gerard, Emma, Robin en Ernst zijn allemaal aanwezig. Op weg naar het kerkhof heeft Robin een kort, stug gesprek met Gerard. Emma probeert rondom de kuil naar Robin te kijken. Na afloop kletsen ze nog even, Robin is van plan toch te gaan duiken, ondanks de dood van Alphons. Robin ziet dat Gerard weg wil gaan en besluit achter hem aan te lopen. Hij vertelt hem van zijn plan, maar Gerard reageert koel, niet geïnteresseerd. Ze nemen afscheid.
Bericht uit zee
Een van de blauwe plastic eendjes is aan het woord. Hij vertelt dat hij heel lang op de zee heeft rondgedobberd, en soms werd hij gepikt door zwart-witte wezens. Totdat hij opgepakt werd door een mens. Hij was blij, maar toen werd hij in een doos gestopt en vervoert door de lucht. Daarna nog een keer en toen werd hij weer terug in het water gegooid.

Deel 2

Hoofdstuk 1; Coney Island
Jeremy vertelt aan Gerard (Gerry in het Engels) dat er financiële problemen zijn op het werk, en dat het project met de eendjes ten einde zal lopen. Er wordt een project tussen Glenn Rossing en Gerard verdeeld, over de NAO. Dit vindt Gerard absoluut niet leuk, hij denkt er zelfs over om ontslag te nemen. Op Coney Island staat er een briesje, en Gerard eet wat in een eethuis. Hij gaat naar de zee, om na te denken over de beslissingen die voor hem genomen worden. Er is nog een mogelijkheid om ergens anders te gaan werken, hij zit te denken aan het ‘Institut für Meereskunde’ in Kiel. Als hij weer terug is op zijn kantoor, ontdekt hij een email van Emma, waarin ze vertelt dat Gerard naar haar kan mailen als hij iets wil weten over het opduiken van Hanna.

Hoofdstuk 2; Fopspeen (In de brief van Hanna aan haar vader, staat dat ze zwanger is, en dat ze een fopspeen voor de deur vond.)
Sai Kho Cheng en Emma zitten allebei in het studiehuis, ze zitten elkaar een beetje te plagen. Als Emma weer thuis komt, ontdekt ze een doos onder de kapstok met oude papieren van haar opa. Ze werpt er een blik in, en bekijkt even later wat foto’s. Ook ontdekt ze een brief van Hanna aan haar vader. Daarin vertelt ze nog een aantal belangrijke dingen, vóórdat ze zal vertrekken naar de Kaapverden. Ze is zwanger van Joâo, al drieënhalve maand. Als Star en Emma met een aantal bekenden in café ‘De Tijd’ staan, komt Robin binnen. Emma had twee weken met Star op Texel gekampeerd, en Star was gek geworden op ene Kevin uit Rotterdam, dus was Emma gekoppeld aan zijn vriend Ruudje. ’s Avonds stuurt Emma nog een email naar Gerard, waarin ze vertelt dat het plan van Robin om in augustus te gaan duiken voor de Marokkaanse kust niet is doorgegaan. Ze hebben toen alleen voorwerk gedaan. Het echte zoeken naar Hanna wil hij in november gaan doen. Ook schrijft ze dat Hanna in verwachting was.

Hoofdstuk 3; Een glurende bediende
Ernst van Waardenburg is bij de gedragstherapeut Arthur Mes, die hem gaat helpen met zijn probleem. Als huiswerk krijgt Ernst een artikeltje van een Engelse behaviorist mee, plus de opdracht de komende week dagelijks een bepaalde ontspanningsoefening te praktiseren.

Hoofdstuk 4; Jonge jenever (Bestelt Robin in een café.)
Robin is vanaf 1 september weer bij Shell begonnen. Vanavond heeft hij met Emma afgesproken in een café. Ze ziet er verzorgd en heel vrouwelijk uit, met een strakke glimmende zwarte jurk. Robin legt uit waarom het duikplan in augustus niet was doorgegaan: de autoriteiten die de duikvergunning moesten afgeven waren zo wantrouwend geweest dat de vergunning tot op de laatste dag nog niet geregeld was, én de vrouw van een van de Engelse duikers had een ernstig auto-ongeluk gekregen. Emma heeft nog niks aan haar ouders verteld over de expeditie, omdat die ook niet mee willen betalen. Ze vertelt over de brief van Hanna aan haar vader, en Robin leest hem. Hij wordt boos op Emma, want ze is nu in feite een en al vrouwelijke trots en wraakzucht. Robin voelt zich leeg en verlaten, omdat hij dacht dat Hanna zwanger was van hém.

Hoofdstuk 5; The funniest guy (Marissa noemt Gerard ‘the funniest guy’ die ze in lange tijd meegemaakt heeft.)
Gerard is in het Metropolitan, waar hij een aardige vrouw ontmoet. Ze lopen samen een stukje op, de vrouw blijkt Tsjechische te zijn. Ze heet Marissa, en ze is vierendertig. Ze gaan samen wat eten in een visrestaurant. In de slaapkamer van Gerard vrijen ze de volgende ochtend met elkaar. Gerard denkt terug aan zijn tijd bij een postbode in huis. Die hield nog behoorlijk van de vrouwtjes, dus Gerard was behoorlijk bezorgd over Hanna.

Hoofdstuk 6; Dwaallicht
Emma beantwoordt op school schriftelijk vragen over ‘Het dwaallicht’. Dan komt Sai Kho aanlopen, en hij vertelt dat zijn opa overleden is. Ze komen erachter dat hun opa’s allebei op dezelfde begraafplaats liggen (Nieuw Eyckenduynen). Emma heeft een emailtje terug gekregen van Gerard. Hij vraagt naar Robins emailadres.

Hoofdstuk 7; Simply as a piece of art (Het groen glazen vrouwenhoofd.)
Gerard heeft deze ochtend een afspraak met een oceanograaf met Miami, dus hij is later dan anders. Dan staat opeens meneer Babiradsky in de deuropening, hij komt hem gedag zeggen. Ze gaan logeren bij het neefje van zijn vrouw. Eulalie zal gaan samenwonen met een vriendin, in New Jersey. Als Gerard weer thuis is, belt Marissa aan, vier dagen nadat ze met hem de nacht heeft doorgebracht. Ze heeft een cadeautje bij, een groen glazen vrouwenhoofd. Gerard verzint een smoesje dat hij weg moet, en samen lopen ze weer een stukje op. Ze vertellen en denken na over The Twins. Gerard loopt snel weer naar huis, en hij neemt de beslissing om Robin te bellen.

Hoofdstuk 8; Huilende cherubijnen (Die liggen op de grafstenen op het kerkhof.)
Emma komt terug van de tandarts, als ze Sai Kho tegenkomt. Ze gaan samen naar de begraafplaats. Emma voelt zich overmand worden door het verpletterende besef dat alle mensen doodgaan. Ook wil ze niet teveel naar Sai Kho kijken, maar hij ook niet naar haar. Sai steekt een lantaarntje aan, op het graf van zijn opa. Als Emma samen met Sai Kho bij het graf van haar opa en oma staat, moet ze plots heel erg huilen, dus Sai Kho slaat zijn armen om haar heen. Opeens staan ze midden op de begraafplaats te kussen.

Hoofdstuk 9; Grote boze wolf (In de houding van de grote boze wolf staat Ernst in de bergkast.)
Ernst probeert de eerste opdracht van de gedragstherapeut uit te voeren, bij het huis van Liesbeth Minnema. Hij moet namelijk met de sleutel in de buurt van haar huis staan, zonder er gebruik van te maken. Toch gaat hij even naar binnen, hij wil de opdracht moeilijker maken voor zichzelf. Als hij de lade met slipjes dicht heeft gedaan, slaat met een klap beneden de huisdeur dicht. Het zijn Star en Emma. Ernst verschuilt zich in de bergkast, achter het gordijn. Dan komen de meisjes naar boven. Na een hele tijd gaan ze uiteindelijk de deur uit, en kan Ernst ook wegsluipen.

Hoofdstuk 10; Virtual flowers (Eulalie, ook wel Ula genoemd, vertelt dat er een site is van haar werk, zodat men virtual flowers op iemands graf kan leggen.)
Er worden onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd aan de tank op de flat van Gerard. Gerard vraagt of hij eens een kijkje mag nemen, en dat mag. Binnen draait hij het nummer van Robin, maar de moeder van Robin neemt op. Opeens hoort hij het geluid van brekend glaswerk, uit de kamer van de Babiradsky’s, en hij neemt een kijkje. Eulalie doet open, en ze vertelt dat ze écht geen ander onderdak heeft. Ze is verwond, want ze heeft de waterkan kapot laten vallen. Ze zegt dat ze niet in haar huis kan, door een noodsituatie, en met de neef van haar moeder hebben ze ruzie, hij slaat Eulalie zelfs. Eulalie wil nu persé voor Gerard koken, om iets terug te doen. Ondertussen gaat Gerard naar de middagvoorstelling van de film. Het eten smaakt heel goed, en ze babbelen wat over het eendjesproject en Ula’s werk bij een begrafenisonderneming. Na het eten maakt Gerard een wandelingetje, en als hij omhoog kijkt naar zijn appartement, denkt hij dat Hanna er loopt.

Hoofdstuk 11; De wet van Henry (Over deze wet heeft Emma vragen op school gehad, vertelt ze aan Robin.)
Emma heeft een negen voor haar verslag van ‘Het dwaallicht’. Sinds de middag op het kerkhof heeft ze Sai Kho nog bijna elke dag gezien. Als de school uit is, praat ze nog wat na met Hooykaas. Het gesprek gaat ook over Robin, ze zegt dat ze zich onmogelijk gedraagt tegen degene van wie ze het liefst wil dat hij haar aardig vindt. Na het eten wil ze naar Robin gaan, maar de buurman heeft post voor hen, het komt van het adres van hun overleden opa. Er zit ook een brief bij uit Afrika. Dan fietst ze weg en vlak bij Robin’s huis belt ze hem op. Een vrouwenstem roept iets, en dat hoort Emma, het doet haar pijn. Ze hangt op, na afscheid genomen te hebben. Op de terugweg rijdt ze nog tegen een auto aan.

Hoofdstuk 12; United we run (Het is Marathon in New York en Gerard bedenkt de verschillende doelen waarom mensen meedoen aan de marathon.)
Eulalie is nog steeds bij Gerard in huis, ze is een paar dagen weggebleven, maar nu is ze er dus weer. Ula vraagt Gerard advies, want ze mag in een rouwkamertje overnachten op haar werk voor ongeveer tien dagen, maar er zijn heel ongure nachtwakers, dus ze vreest dat ze niet veilig zal zijn. Wat moet ze nu doen? Gerard zegt dat ze er nog wel een paar dagen over na mag denken, en Eulalie is daar heel blij om. Het is vandaag de dag van de Marathon in New York. Thuis belt Gerard Robin weer op, maar hij krijgt het antwoordapparaat, hij spreekt dus zijn nummer in. Gerard heeft een open sollicitatie gedaan, in Kiel bij het Oceanografisch Instituut. Momenteel zijn er daar geen formatieplaatsen, maar ze zullen zijn aanbod in gedachten houden. Als Gerard ’s nachts in bed ligt, hoort hij twee keer de wc-deur open en dicht gaan. Meneer Babiradsky is dus gewoon de hele tijd gebleven, van ’s middags af.

Hoofdstuk 13; Reiziger in de oceaan
Als ze in de boot zitten, op weg naar de plaats waar ze gaan duiken, komen er een aantal blauwe eendjes langs drijven. Ze duiken naar het plateau in de zee, de duikers uit Agadir zullen daar blijven. De rest gaat naar het wrak, ze zijn nu nog met z’n vieren. Het schip heet de Miracle, en na even zoeken, ziet Dave hem als eerst. Dave doet een poging om binnen te kijken, maar hij kan geen lijk vinden. Robin mag daarna nog één keer proberen, hij krijgt drie minuten. Hij ziet ook geen lijk, maar als hij voor de laatste maal over de vloer van de hut rond schijnt met de lantaarn, blikkert er iets in de lichtbundel. Het blijkt een paar sandaaltjes te zijn van Hanna, met glitterstenen erop. Ze zitten vastgestoken in het buitenvak van een reistas. Robin wil deze meenemen. Robin voelt zich leeg en verward door de teleurstelling dat ze Hanna niet hebben gevonden. Robin zet de tas neer op het dak van het pension. In de tas zit ook Liefemeneer, een kleermakersshowmodel, die Hanna als een soort van knuffel gebruikte.

Hoofdstuk 14; Een laatste saluut (Ernst wil stoppen met zijn vreemde gewoonte, dit is de laatste keer dat hij het zal doen.)
Ernst moet Pam wegbrengen, en langs Eva de Wilde rijden, om de trofee (voor de prijswinnaar op het toernooi van de tennisclub) op te halen. Ze gaan even in het atelier kijken, want daar staat het kunstwerk nog. Ze zetten de trofee in de auto, en Pam en Ernst rijden door naar de tennisclub. Als hij weer terug naar huis rijdt, moet hij omrijden, en hij besluit even langs zijn oude vriend Maurits te rijden. Het is een drogreden, omdat hij gewoon door Eva’s buurt wil rijden. Ze zijn niet thuis, maar via hun achtertuin kan hij bij het ateliertje van Eva komen. Hij merkt dat de deur niet gesloten is, dus hij kan zich niet bedwingen en gaat naar binnen. Er hangt een schort, met een brief erin gestoken, uit Afrika. Hij wikkelt zijn geslachtsdeel in het lila schortje, om afscheid te nemen van zijn vreemde gewoonte. Dan ziet hij opeens dat Eva de Wilde naar hem staat te kijken. Ze belt meteen de politie.

Hoofdstuk 15; Meisjes van Sjanghai (Vorig jaar is Sai Kho al naar bed gegaan met drie meisjes in Sjanghai.)
Als Emma thuiskomt van de Kruidvat, ligt er een diepvriespizza, met een briefje waarop staat dat haar moeder naar een vriendin is. Na een aantal telefoontjes belt ze Sai Kho op, om te vragen of hij bij haar een film komt kijken. Hij kan komen, en samen eten ze eerst een stuk pizza. Daarna gaan ze met elkaar naar bed, dit is de eerste keer voor Emma. Sai Kho gaat even later weg, omdat de ouders van Emma elk moment thuis kunnen komen. Emma gaat naar bed, en ze hoort haar moeder nog thuis komen.
Epiloog
Een eendje vertelt dat hij bij mensen is aangekomen, bij bruine mensen met weinig kleren aan. Een groot men heeft hem opgetild en later kneep er een kleine mens in hem, dit was de ontmoeting. Zij namen hem mee naar huis, ze leven tussen het plastic. Hij heeft ook een naam gekregen: “Sjoekoi”. De kleine mens neemt hem overal mee naar toe. Hij is blij als hij met hem in de teil mag. De mens laat hem dan allemaal bewegingen maken, die hij op eigen houtje nooit kon doen. Als hij dan alleen in de teil dobbert weet hij dat hij hiertoe is gemaakt, hij is dan zo gelukkig. Hij vraagt zich af of het de bedoeling van de maker is geweest dat ze eerst ontberingen meemaken en aanslagen op de veerkracht van hun plastic, voor dat ze het verdienen de zaligheid te ervaren het hoogste geluk.
Maar één keer heeft de kleine mens hem mee naar de zee genomen en hem daar los gelaten. Hij raakt in een golf en kwam onder water. Toen hoorde hij zijn naam roepen: Sjoekoi, Sjoekoi!!! En toen gebeurde het: hij wilde hem niet verliezen en wat hem nooit eerder lukte, lukte nu wel… hij keerde om! Gelukkig was hij toen weer terug bij zijn ‘baasje’.

7. Tijd

De verteltijd is 480 bladzijden, en de vertelde tijd is 10 maanden. Het verhaal begint in februari en eindigt in november, want dan duiken ze naar Hanna
Het verhaal speelt zich af na 2001, want ze praten over de aanslag op het WTC.
Het is niet-chronologisch verteld, want ze gaan vaak terug naar de tijd met Hanna

8. Ruimte

De symbolische ruimte is tussen Hanna en Emma. Emma identificeert zich met haar tante, maar Hanna is dood. Daardoor ontstaat er een afstand: Emma kan nooit bij Hanna komen.
De aardrijkskundige plaatsen:
- New York à Gerard woont in Manhattan
- Den Haag à de woonplaats van Alphons, Emma, Eva en haar man, Robin,
Ernst en Pam, Star en Liesbeth en haar vriend, hier was ook het kerkhof
- Zeeland à daar hebben Robin en Michiel geregeld een klus
- Doorn à Gerard en Robin gaan daar foto’s maken
- Portugal à het reisje met het hotel waar Ernst een vrouw in haar ondergoed
zag
- Tiznit en Agadir à plekken in de buurt van de Atlantische oceaan waar Hanna
ligt
- Groningen à hier woonden de ouders van Robin
- Utrecht à de stad waar Robin en Gerard studeerden
- Het Caribische gebied en Maldiven à hier was Robin gaan duiken
- Rotterdam à oude woonplaats van Robin
- Amsterdam à oude woonplaats van Hanna
- Papendracht à de woonplaats van Michiel

9. Figuren

- Hanna, ze is de jongste dochter van Alphons en Emmy. Met Gerard, Robin en Joâo heeft ze verkering gehad. Ze had een goed figuur en was bang om oud te worden, daarom verfde ze haar haar op haar dertigste verjaardag rood. Een paar jaar later is ze verdronken op een schip in de Atlantische Oceaan, terwijl ze lag te slapen. Toen ze vertrok was ze zwanger van Joâo of van Robin.
- Gerard Sikkema. Hij heeft verkering met Hanna gehad, al vanaf zijn studententijd. De relatie werd verbroken toen ze vreemdging met Robin. Hij is toen boos geworden op hem en wilde een nieuw leven beginnen. Daarvoor is hij naar New York verhuisd. Hij is een lange man, die in vergelijking met Robin stil is, niet zo’n makkelijke vrouwenversierder. Zijn hobby was watertonnen fotograferen.
- Emma de Wilde, ze is de dochter van Dirk en Eva. Ze zit in 4-atheneum en blijft het jaar daarna zitten, ze was per slot van rekening nog maar 15. Haar beste vriendin is Star, die haar een brainfucker noemt. Ze is een jonge meid en dat merk je in haar manier van doen; sms’en onder de schoolbank, haar haren verven, haar eerste verliefdheid (op de 37-jarige Robin) en voor de eerste keer met een jongen naar bed (met Sai Kho). Zelf wil ze op Hanna lijken, ze bewondert haar. Velen vinden haar een vlotte, aantrekkelijke meid, ze is soms wel een beetje brutaal.
- Eva de Wilde, de moeder van Emma. Ze is de oudste dochter van Alphons en Emmy. Ze is actief bij de tennisvereniging en daarvan kent ze Pam. Ze heeft haar eigen atelier en heeft nog geregeld contact met Gerard. Ze is rond de 40 en heeft blonde haren.
- Star (Sterre) Minnema, de beste vriendin van Emma en de dochter van Liesbeth. Ze is 16 en heeft meer ervaring gehad met jongens dan Emma. Ze is na 4-atheneum naar 4-havo gegaan. Haar moeder heeft een vriend, waarmee zij niet goed mee overweg kan.
- Eulalie Babiradsky, de mollige dochter van verhuurder van het appartement van Gerard. Omdat zij en haar ouders nog een ander huis hebben wonen ze zolang in de voorraadkast van het appartement. Ze werkt bij een mortuarium en zou binnenkort met een vriendin in New Yersey gaan wonen. Gerard schatte haar jonger dan 40.
- Ernst van Waardenburg. Hij is een man in de 50, hij is lang en laat zijn pakken door een kleermaker maken. Hij heeft de gewoonte het huis van een vrouw binnen te sluipen en zich af te trekken in een slipje. Hij deed dit voor de spanning en de reactie die hij hiermee bij de eigenares opwekte.
- Alphons LeCoultre. Een vroegere kleermaker van halverwege 70. Zijn vrouw Emmy was overleden en niet lang daarna verloor hij zijn jongste en favoriete dochter. Voor zijn dood had hij hoofdpijn en was hij enkele keren gevallen. Hij had nog veel met (zijn schoonzoon) Gerard op.
- Robin Quaadvlieg. Hij is 37 en zijn grote hobby is duiken. Hij voelt zich dan ook geroepen twee jaar na het ongeluk Hanna op de bodem van de oceaan op te duiken. Hij heeft karakteristieke rimpeltjes in z’n gezicht en hij heeft ook enkele grijze haren. Hij heeft een jaar een éénmansbedrijfje gehad met Michiel en is daarna terug gegaan naar Shell.

10. Vertelwijze

De gebeurtenissen in heden en verleden worden beurtelings verteld vanuit het perspectief van Emma, Gerard, Ernst, Alphons, en Robin.
De schrijver volgt vier personages in per hoofdstuk wisselend perspectief. Deze vier - een duiker (Robin), een gepensioneerde kleermaker (Alphons), zijn schoolgaande kleindochter (Emma) en een in Amerika woonachtige ex-schoonzoon (Gerard) - zijn onderling met elkaar verbonden via Hanna, de dochter van de kleermaker, die vier jaar geleden verdronk in de Atlantische Oceaan. Daar tussendoor zit de geschiedenis van een badeendje, en het verhaal van een hoge ambtenaar met aantrekking tot lingerie

11. Stijl

De gebruikte woorden zijn makkelijk, er zijn maar enkele ouderwetse woorden gebruikt, zoals schobbejak en ploerterig. Maar de personages geven zelf al aan dat het ouderwetse woorden zijn.
In het verhaal van Gerard in New York worden vaak Engelse woorden gebruikt om duidelijk te maken dat het zich afspeelt in Amerika.

12. Thema

Liefde, passie (gepassioneerde verzamelwoede), de zoektocht naar innerlijke rust. Met liefde wordt bedoeld de liefde die iedereen koesterde voor Hanna, en dan vooral haar vader en ex-geliefden. En de zoektocht naar innerlijke rust gaat het duidelijkst op voor Gerard, omdat hij naar New York gaat.

13. Symboliek

De metaforen water en zee spelen een duidelijke rol. Veel romanpersonen hebben iets met water. Robin is geobsedeerd door de onderwaterwereld, terwijl Gerard al vanaf zijn jeugd belangstelling heeft voor watertorens en nu als oceanograaf de zeestromen bestudeert. In tegenstelling tot Gerard is Robin minder theoretisch met de zee bezig.
Dan is er nog de geschiedenis van een badeendje. De blauwe, plastic badeendjes maken deel uit van het project van Gerard om de zeestromen te bestuderen. Tienduizenden eendjes heeft hij in de wereldzeeën laten uitzetten om na te gaan waar ze terechtkomen. In de roman krijgt één van die badeendjes drie keer het woord om te vertellen over zijn reis, de zoektocht naar zijn bestemming en de gevaren onderweg.
Net zoals het badeendje, eenzaam dobberend op de oceaan, overgeleverd is aan de onvoorspelbare stromingen, is de mens overgeleverd aan het wrede lot. Maar ook zonder de geschiedenis van het badeendje wordt dat de lezer wel duidelijk.
Mensen zijn als badeendjes, zo lijkt de mededeling van deze roman te zijn. Ze drijven doelloos rond in een onberekenbare zee. Maar als ze geluk hebben, worden ze door een grote, sterke hand opgetild. Voor een enkeling, is er enig geluk weggelegd. Maar de meeste zullen genoegen moeten nemen met een bescheiden plek in de woelige baren van het leven.

14. Bio- en bibliografie

Rascha Peper-Rijsenburg, pseudoniem van Jenneke Strijland, werd op 1 januari 1949 geboren in Driebergen. Tijdens haar jeugd miste zij de godsdienst, zo zei zij zelf eens in een interview in 1999 in ‘NRC Handelsblad’: ‘ik was een ernstige zoeker naar verheven waarheden die ergens te vinden moesten zijn’. Vanaf 1968 studeerde zij Nederlands in Amsterdam en vervolgens werkte zij enige tijd als lerares in Beverwijk en Laren. In 1983 verhuisde ze naar Wenen. Ondanks haar werk daar en de zorg die zij had voor haar zoontje, voelde zij zich ‘nogal op mezelf teruggeworpen’. Bovendien was in die tijd net de Ziekte van Hodgkin bij haar geconstateerd en hier had zij niet bepaald vrede mee. In een interview met Libelle zei ze o.a. hierover: ‘ik herinner me dat ik dacht: dit kan dus niet, want ik heb een klein kind om voor te zorgen. … Een belachelijke, primitieve gedachte, want jonge moeders gaan net zo goed dood. Ik ben hierdoor wel sceptischer komen te staan tegenover mensen die dwepen met alles wat natuurlijk is’. Ze begon serieus met schrijven. Na haar terugkeer in Nederland weren een paar verhalen gepubliceerd. In 1999 verhuisde ze naar New York, maar in 2001 keerde ze weer terug naar Nederland.
Andere werken:
Debuut: De waterdame 1990
Laatst verschenen werk: Wie scheep gaat 2003
Andere werken: Oesters 1991
Rico`s vleugels 1993
Russische blauw 1997
Een Spaans hondje 1998
Dooi 1999