Wie niet weg is wordt gezien door Ida Vos

Titel: Wie niet weg is wordt gezien
Auteur: Vos, Ida
Jaar van uitgave: 1981
Thema: WO II: Jodenvervolging

http://www.google.com
http://www.dbnl.org/

Dit boek gaat over een waar gebeurd oorlogsverhaal

Inhoud Boekverslag:

Mijn gegevens:
- naam
- Inleverdatum
- Titel van het boek
- Schrijver/Auteur van het boek
- Eerste verschijningsdatum van het boek
- Gebuikte bronnen
- Genre/Genres

Onderwerp & Samenvatting:
- Onderwerp van het boek
- Vind je het een interessant onderwerp? Heb je al eens over dit onderwerp nagedacht?

Ben je door dit boek anders over het onderwerp gaan nadenken?
- Geef in ongeveer 10 regels een samenvatting van het boek.
- Zijn de gebeurtenissen realistisch? Kan het echt gebeurt zijn?
Personen:
- Wie is/zijn de hoofdpersoon/hoofdpersonen?
- Wie zijn de belangrijkste bijpersonen?
- Beschrijf van belangrijke personen het karakter en het uiterlijk.
- Hebben de personen eigenschappen die je bewondert, gewoon vind,verafschuwt?
- Heb je in dit boek te maken met echte karakters?
- Is de hoofdpersoon een held(in) waarop je zou willen lijken?
Plaatsen:
- Beschrijf waar het verhaal zich afspeelt. Als het verhaal zich in een ander land afspeelt, beschrijf dan ook wat je te weten komt over dat land.
Tijd:
- Wanneer speelt het verhaal zich af? Hoe weet je dat?
- Hoe lang is de periode waarin het verhaal zich afspeelt?
- Word het verhaal verteld in chronologische volgorde?
Problemen en afloop:
- Wat is het belangrijkste probleem?
- Wat vind je van de manier waarop de hoofdpersonen zijn/haar problemen oplost?
- Heeft het boek een goede of een slechte afloop, of iets daartussenin.
- Heeft het boek een open of gesloten einde?
- Wat vind je van het einde van het verhaal? Had je dit einde verwacht?
Perspectief:
- Door wiens ogen zie je het verhaal? Heb je te maken met hij/zij- of een ik- perspectief?

Titel:
- Welke betekenis heeft de titel?

Eigen beoordeling:
- Beschrijf wat je zelf vond van het boek, bijvoorbeeld: Is het boek interessant, spannend, herkenbaar, dramatisch, humoristisch, geloofwaardig, verrassend?
- Beschrijf een gebeurtenis die de meeste indruk op je heeft gemaakt en waarom.
- Was het boek moeilijk om te lezen? Waarom?
- Raad je andere mensen aan dit boek te lezen? Waarom wel/niet?
Verwerkingsopdracht:
- Een ander einde:
Verzin een ander einde voor het verhaal. Maak bijvoorbeeld van een open einde een gesloten einde of van een happy end een droevig eind of andersom. Maak van een gesloten einde in geen geval een open einde. Geef het oorspronkelijke einde er (bv. In fotokopie) bij. Begin met een alinea letterlijke tekst.

Het boek is zoals ik al eerder heb gezegd, een waar gebeurd oorlogsverhaal. Ik vond het een interessant boek om te lezen. Het onderwerp; ‘Jodenvervolging’ vind ik sowieso wel een interessant onderwerp. Ik ben door dit boek niet anders over het onderwerp gaan denken, dat zeer zeker niet. Ik heb al veel vaker boeken gelezen over jodenvervolgingen en de concentratie kampen in bijvoorbeeld Duitsland en Polen. Maar het is wel heel erg dat het zo heeft moeten gaan.

Samenvatting:

Rachel, een meisje van 11 jaar, en haar joodse gezin wonen in Rotterdam. De eerste avond moeten ze een verduisteringsoefening doen voor als de echte oorlog uitbreekt. Als de oorlog echt begint krijgen alle joden een ster en verhuist het gezin naar Rijswijk. Ze mogen niet mee naar openbare gelegenheden en ze mogen niet meer naar een gewone school. Er zijn al veel joden opgepakt en daarom moeten ze onderduiken. Het eerste adres is bij een pastoor. Ze blijven er een lange tijd, totdat er een kapelaan benoemd word, die bij hem in huis moet wonen. Ook krijgen ze allemaal een nieuwe naam: Esther word Maaike en Rachel word Rita, de namen van de ouders werden niet genoemd. Dan gaat de familie naar Hoorn. Er komen steeds meer mensen in het krappe huisje. Dan moeten Esther en Rachel, (Maaike en Rita) met z’n 2en naar een ander adres. Ze zagen hun ouders om de maand. Rita en Maaike zitten nu in Venhuizen, bij 2 hele aardige mensen. Ze hebben daar een plan gemaakt voor als de moffen zouden komen: in de kamer staat een kast, in die kast zit een luik. Als de moffen komen, moeten ze achter dat luik gaan zitten, heel stil.

Eindelijk! Het is de dag van de bevrijding van Nederland, dit horen ze via Radio Oranje. Iedereen is buiten om het met elkaar te vieren, maar Rachel en haar zusje Esther zijn nog te bang om naar buiten te gaan. Het huis in Venhuizen te klein is voor Rachel en haar gezin, daarom moeten ze verhuizen. Ze gaan weer terug naar Rijswijk. Ze trekken eerst tijdelijk in bij iemand anders. Haar vader vraagt later aan de gemeente of er al een huis vrij is. Er zijn heel veel mensen dakloos, door het bombardement op Nederland. Pas na een tijdje is er een bericht dat er een heel groot huis is vrijgekomen. Een huis waar eerst een NSB’er woonde, maar nu mogen zij erin wonen. Al snel zit het huis vol met familieleden en kennissen die allemaal slachtoffers waren van de oorlog. Sommigen kwamen uit een concentratiekamp en anderen hebben de hele oorlog ondergedoken. Veel familieleden van Rachel zijn omgekomen in een concentratiekamp. Daarom haat ze de moffen, voor de rest van haar leven.

Realistisch?

Het verhaal is zeker realistisch, er zijn een hoop boeken die over jodenvervolging gaan maar dit is wel het mooiste verhaal dat ik ervan heb gelezen. De schrijfster; Ida Vos, heeft haar verhaal gemaakt over hoe zij de oorlog beleeft heeft, dat is knap, vind ik.
Hoofdpersonen:
Rachel, meisje van 11 jaar. In de oorlog krijgt ze een niet-joodse naam: Rita.
Esther, zusje van Rachel. Ook zij krijgt nieuwe naam: Maaike. De namen van de ouders worden niet in het boek genoemd, het zijn gewoon Pappa en Mamma.

Bijpersonen:

De belangrijkste bijpersonen zijn: Opa; oma; oom Jaap; tante Esther; Opa&Oma van vaders kant, en natuurlijk Mr. de Pastoor.

Kenmerken:

Uiterlijke kenmerken worden bij geen een van de hoofdpersonen en bijpersonen genoemd. Eigenschappen eigenlijk ook niet. Esther is snel en vaak bang, zeker als ze in de buurt is van Duitsers. Rachel vind het niet fijn om onder te moeten duiken maar raakt eraan gewend..

Held of juist niet?

Rachel zou je kunnen zien als held, maar Esther, haar zusje, ook zeker wel. De schrijfster, Ida Vos, heeft het boek zo geschreven dat je vaak echt medelijden krijgt met de meisjes en je je helemaal in kunt beelden hoe het voor hun zou moeten zijn, om te weten dat je op een heleboel plekken niet geaccepteerd word al Joods zijnde.

Waar speelt het zich af?

Het verhaal speelt zich in de eerste instantie af in Nederland. Het gezin begint in Rotterdam, verhuisd naar Rijswijk, komt op verschillende onderduikadressen en verhuisd na de oorlog weer terug naar Rijswijk. Het speelt zich allemaal af in Nederland, maar zodra er familieleden opgepakt worden door de Duitsers, word er ook verteld over de concentratiekampen: Auschwitz, Mauthausen, Treblinka, Sobibor, Theresienstadt en Bergen Belsen.

Wanneer speelt het verhaal zich af?

Het verhaal begint vlak voor de 2e wereld oorlog. Het verhaal eindigt ook weer een tijdje na de 2e WO. Je merkt nogal snel, dat het over de oorlog gaat en over Jodenhaat. Het verhaal duurt uiteindelijk dus een paar jaar.

Chronologisch?

Het boek word zeker chronologisch verteld. Er wordt niks bij voorhand al verteld. Wat gebeurt, gebeurt op dat moment.

Het grootste probleem in het boek?

Het grootste probleem in het boek is de jodenhaat en vervolging. Ik vind dat zeker Rachel en Esther er goed mee omgaan. Ze mogen niet meer naar een gewone Gemengde school, ze mogen zelfs niet meer op een bankje zitten in het park. Ik had het wel moeilijk gevonden natuurlijk. Maar sowieso, ik ben gewend dat ik naar openbare gelegenheden mag, en dat ik op school zit, en nergens bang voor hoef te zijn, hun zijn nog jong. Zij moeten juist weer leren dat dát juist wel normaal is.

De afloop:

Het boek eindigt met een nogal open einde, maar wel een goed einde. Rachel en Esther hebben hun gewone namen weer terug en ze mogen weer naar school. Dit einde had ik echter niet verwacht. Ik dacht, dat het gesloten zou zijn, daarom heb ik als Opdracht, ‘een ander einde maken’ gekozen.

Perspectief:

Je leest het boek vanuit de ogen van Rachel. Je leest hoe zij alles beleefd en ervaart. De schrijfster, Ida Vos, speelt in dit boek eigenlijk de rol van Rachel.

Betekenis van de titel:

De betekenis betekend eigenlijk het letterlijke van wat er staat: Wie niet weg is wordt gezien, als je je niet verstopt voor de Duitsers, word je gepakt.

Eigen beoordeling:

Ik vond het boek interessant om te lezen, eigenlijk ook wel spannend. Bijvoorbeeld als Rachel en Esther bijna gepakt worden, in de kast bij Oom Jaap en zijn vrouw. Esther schreeuwt dan: Nee, niet schieten! Pak ons maar. Hier zijn we. In de kast! Daardoor worden ze bijna gepakt maar als Oom Jaap dan op de deur klopt en zegt: Ssst, rustig maar. Nog even volhouden! Dan is alles goed en wachten ze rustig af.

Dit boek lezen was niet echt heel moeilijk. Er worden makkelijke woorden gebruikt. Soms word er wel Duits gepraat, maar dat zijn makkelijke Duitse woorden en zinnen. Ik zou mensen niet snel aanraden dit boek te lezen, maar zeker wel een soortgelijks boek. Er zijn een heleboel boeken waarin verhalen staan over de 2de wereld oorlog, en waarin beschreven stond hoe Joden werden vervolgd. Ik vind eigenlijk dat IEDEREEN dit boek, of een soortgelijk verhaal moet lezen, want zoiets als dit, raakt iedereen wel.

Een ander einde:

‘Nu kan ik ook al geen taal meer’, zucht Rachel. ‘Natuurlijk ben je goed in taal. Dat weten we toch, maar weet je wat ik denk? Misschien is het voor jou nog te vroeg om over de bevrijding te kunnen schrijven. Je moet nog zoveel verwerken. Ik hoop dat ik je daarbij mag helpen.’ Rachel zucht opnieuw: ‘ Toen ik was gevallen, mocht ik niet eens op het bankje zitten van de moffen’. Rachel begint zachtjes te huilen en laat zich troosten door de meester. ‘Als je schrijven nog te moeilijk vind, mag je het ook aan mensen vertellen, dat vind je misschien makkelijker.’ Rachel glimlacht door haar tranen heen en knikt. ‘Het is gewoon zo raar. Iedereen doet maar of er niets gebeurt is en gaat gewoon verder, net als voor de oorlog. Er zijn zoveel mensen dood. Opa, oma, Oom Jaap en de Pastoor.’ ‘Weetje wat, zegt de meester, Ga jij maar lekker naar huis, ik vertel wel aan de klas, dat je het nog moeilijk vind om over de oorlog te praten of te schrijven, dat snappen ze best.’

Na school, als de klasgenootjes van Rachel ook uit zijn, word er aangebeld. Het is Esther. ‘Kijk eens wie ik bij heb’, zegt Esther. Het is Akke, Rachels vroegere beste vriendin. Akke vind het heel erg voor Rachel en Esther, maar natuurlijk ook voor de Pappa en Mamma van de meisjes. Ze heeft daar vriendin Rachel gemist. ‘Rachel?’ vraagt Akke. ‘Waar is dat boek gebleven? Dat Joodse boek, dat je me liet zien vlak voor de Oorlog?’ Rachel is verbaast. ‘Maar.. Dat mocht je toch niet lezen van je vader?’ Esther lacht, en Akke zegt: ‘Zie jij mijn vader hier ergens dan? Ik vond het een leuk boek, ik wil het lezen.’ De drie meisjes gaan op het bed van Rachel zitten en Esther leest twee zinnen voor. Dan is Akke aan de beurt. Ieder om de beurt lezen ze twee zinnen, hardop. Moeder komt binnen, ze heeft tranen in haar ogen. Ze kijkt even toe, naar hoe gelukkig de meisjes met z’n drieën op het bed zitten en loopt dan naar Pappa. Ze kust hem. Dan fluistert ze: ‘De meisjes zijn gelukkiger dan ooit, we hebben het overleefd lieverd, ik hou van je.’ ‘En ik van jou’ fluistert Pappa.