Waan door Marcellus Emants

Zakelijke gegevens

Auteur: Marcellus Emants
Titel: Waan
Uitgever: Van Holkema en Warendorf
Aantal bladzijden: 189
Plaats van uitgave: Amsterdam
Gelezen druk: 1986
Eerste druk: 1905
Genre: Roman

Eerste reactie

Keuze: Mijn broer raadde mij aan ‘De nagelaten bekentenis’ van de zelfde schrijver te lezen. Ik ben toen naar de bibliotheek gegaan maar kon dat boek toen niet vinden. Ik heb toen het boek “Waan” meegenomen omdat het van de zelfde schrijver is. In de school bibliotheek heb ik ‘De nagelaten bekentenis’ wel gevonden, en ben er ook in begonnen met lezen. Ik vond het een moeilijk boek en ben al snel weer gestopt met lezen. Toen ben ik “Waan” gaan lezen, omdat het een dunner boek is en ook makkelijker leest. Inhoud: Ik vond het verhaal wel leuk. De gebeurtenissen werden uitvoerig beschreven wat ik mooi vond aan het boek.

Verdieping

Samenvatting: Margaretha heeft een relatie met Hendrik. Zij moeten dit geheim houden omdat Margaretha bij de tante van Hendrik (mevrouw Verheulen) in dienst is. Zij is haar gezelschapsdame . Mevrouw Verheulen zal de relatie verbieden en Margaretha wou nog een heleboel leuke dingen met Hendrik doen.Hendrik is een stuk ouder dan Margaretha, maar dat maakt haar niet uit, dat vindt ze zelfs beter dan een jonge man. Ze gaan samen een dagje uit. Eerst gaan ze met een stoomboot een tochtje maken. Op de boot hebben ze het over elkaars kleding. Dan gaan ze met een trein een ritje maken en fantaseren ze over de toekomst. Margaretha vind dat Hendrik veel dure dingen voor haar moet kopen als ze getrouwd zijn, ze wil dan graag nieuwe kleren. Tijdens het fantaseren over de toekomst komen ze erachter dat ze van verschillende dingen houden. Na het ritje in de trein gaan ze wat eten want Margaretha heeft honger. Daarna gaan ze in de sneeuw met elkaar stoeien. Als Hendrik Margaretha zoent reageert ze heel terughoudend. Als ze weer terug bij mevrouw Verheulen zijn is Margatetha weer heel opgewekt. Onder het eten verspreekt ze zich over haar en Hendrik en komt mevrouw Verheulen er achter dat ze willen trouwen. Zij vindt dat niet leuk omdat het achter haar rug om ging en ze dan weer aan een nieuwe gezelschapsjuffrouw moet gaan wennen. Margaretha praat met mevrouw Verheulen over Hendrik en haar gevoelens voor hem. Dan komt Hendrik en gaan ze samen in de regen wandelen. Ze praten veel met elkaar en Hendrik vind dat Margaretha een beetje vreemde ideeën heeft. Zo wil ze als ze dood gaat graag door hem gewurgd worden. Als Margaretha moe is gaan ze weer terug. Als Hendrik na het middageten weer terug komt is alleen zijn tante er. Ze praten samen over Margaretha. Mevrouw Verheulen zegt dat ze Hendrik helemaal niet bij Margaretha vind passen. Dan praten ze samen over de slechte eigenschappen van Margaretha en de verschillen tussen hun. Hendrik gaat twijfelen aan Margaretha maar als hij haar weer ziet beseft hij hoe groot zij liefde voor haar is. De volgende ochtend haalt Hendrik Margaretha weer op als hij haar zoent reageert ze weer raar. Ze gaan die dag naar Göschenen. Daar aangekomen wil Margaretha met Hendrik opeens naar Andermatt. Hendrik vindt dit niet leuk want er is niets te zien. Margaretha wil toch en ze gaan erheen. Hendrik doet dan erg chagrijnig en ergert zich aan Margaretha. Als ze in Andermatt wat gaan eten loopt Hendrik na afloop boos weg. Hij neemt zich voor met Margaretha te gaan praten over de problemen. Dit gesprek loopt uit op een ruzie en Margaretha besluit dat ze terug gaan lopen naar Göschenen. Heel lang praten ze niet en dan krijgen ze weer ruzie. Volgens Margaretha vindt Hendrik haar een juffrouw die een goede partij aan de haak denkt te slaan. Hendrik ontkent dit. Na de ruzie lopen ze weer zonder te praten door. Als ze thuis zijn maakt Hendrik een eind aan de relatie. Hendrik gaat weer weg uit Zwitserland met de trein en denkt na over de dingen die gebeurt zijn. Ondertussen schrijft Margaretha hem een brief. In de brief geeft ze toe fouten te hebben gemaakt, maar neemt het hem ook kwalijk dat hij zei dat hij niet verliefd op haar was maar alleen wilde trouwen. Hendrik schrijft terug dat hij de volgende dag weer terug komt. Margaretha is dol blij. Als Hendrik zijn tante die volgende dag spreekt gaat hij toch twijfelen of hij wel verstandig bezig is geweest, maar als hij Margaretha ziet is hij heel gelukkig. Hendrik komt nu ook naar een optreden van Margaretha piano spel kijken, daarvoor wilde ze niet voor hem spelen. Hij spreekt tijdens het optreden met veel mensen uit de omgeving waar Margaretha woont. Hij spreekt met een meneer Bomer die hem de kans geeft lid te worden van de kamer in Den Haag. Toen hij dit aan Margaretha vertelde reageerde ze niet enthousiast. Margaretha heeft bij het optreden een man genaamd Rietzen ontmoet. Ze vindt hem erg aardig en Hendrik vermoed dan ook dat Margaretha wat in hem ziet. Hij vraagt haar dan ook hem uit de weg te gaan. Ze krijgen er ruzie om, maar maken het al snel weer goed. Hendrik twijfelt eraan of hij er goed aan heeft gedaan bij Margaretha te blijven. Hij vindt haar veranderd omdat het bijzondere in haar weg is. Margaretha wil niet naar Den Haag, maar Hendrik denkt dat zij er over een half jaar wel anders over zal denken.

Onderzoek van de verhaaltechniek Schrijfstijl: Omdat het een boek uit 1905 is, zitten er soms wat rare woorden in, die we nu nog kennen maar dan iets anders geschreven. In het begin leest het een beetje onhandig, maar het went snel. Er zitten een paar vrij lange dialogen in.

Ruimte: Het verhaal speelt zich af in het begin van de vorige eeuw, toen het ook geschreven is. De gebeurtenissen vinden allemaal in Zwitserland plaats

Verhaalfiguren: Hendrik Verheulen is een eerlijke en principiële man. Hij is ook saai en smakeloos. In het verleden is hij dominee, journalist en onderzoeker geweest. Margaretha is 20 jaar jonger als haar echtgenoot Hendrik Verheulen. Ze egoïstisch en nog vrij kinds. Haar bijnaam is Maggie. Mevrouw Verheulen is de tante van Hendrik Verheulen. Ze ziet niets in de liefde tussen Hendrik Verheulen en Margaretha. Ze is al een oude vrouw.

Situaties: Margaretha en Hendrik houden erg veel van elkaar en gaan samen vaak leuke uitstapjes maken, maar ze komen er steeds weer achter hoe verschillend ze zijn.

Vertelwijze: Auctoriaal perspectief. Op zoek naar de thematiek: Het thema is liefde. Ondanks de grote verschillen en ruzies tussen Margaretha en Hendrik blijven ze toch van elkaar houden. Motieven: - De zoenen, elke keer als Hendrik Margaretha een zoen geeft reageert ze terughoudend en zorgt dat weer voor irritatie bij Hendrik. Dit komt steeds in het boek terug. - Het piano spelen, Margaretha speelt wel piano voor Mevrouw Verheulen, maar wil dit niet voor Hendrik doen, wat hij niet begrijpt. Ook dit komt steeds in het boek terug. Er is niet een specifiek tekstgedeelte dat typerend is voor het thema. Het hele boek gaat over liefde, en er is geen tekstgedeelte wat er met betrekking tot het thema echt uitspringt. Het verband tussen de titel “Waan” en het thema liefde is dat de hoofdpersonen veel verbeeldingen over elkaar hebben met betrekking tot hun liefde voor elkaar.

Plaats in de literatuurgeschiedenis. Het boek is voor het eerst in 1905 gepubliceerd. Marcellus Emants werd op 12 augustus 1848 geboren. Hij overleed op 14 oktober 1923 te Baden. Hij studeerde enige tijd rechten te Delft, maar brak zijn studie af na de dood van zijn vader. De rest van zijn leven stond in het teken van de literatuur, want Emants was rijk en hoefde niet te werken. Marcellus Emants werd het meest bekend door zijn romans, maar hij schreef ook verhalen, toneelstukken en gedichten. Pessimisme is een bepalende factor in zijn werk. Hij zocht de waarheid en niet de schoonheid. De roman \"Een nagelaten bekentenis\" (1894) beschrijft het leven van Willem Termeer, die zijn vrouw heeft vermoord. Omdat de hoofdpersoon bang is dat hij gaat praten, schrijft hij zijn geschiedenis op. Dit is zijn bekendste boek. Andere belangrijke werken van Marcellus Emants zijn: \"Een drietal novellen\" (1879), \"Vijftig\" (1899), \"Inwijding\" (1901) en \"Waan\" (1905). De boeken van Marcellus Emants behoren tot de stroming van het naturalisme. Het Naturalisme was een kunststroming die aan het einde van de 19de eeuw haar bloeitijd beleefde. De Naturalisten verweten de Romantiek en de School van Barbizon dat zij slechts de aangename kanten van het leven hadden belicht. De Naturalisten wilden daarentegen in hun kunst aandacht besteden aan de noden van de mens en de hardheid van het bestaan. Dit is iets wat je ook heel duidelijk terug ziet in het boek “Waan”. Ik kan het boek niet vergelijken met andere boeken van de schrijver. Ik heb wel een klein stukje uit ‘De nagelaten bekentenis’ gelezen. Ik vond de manier van schrijven wel herkenbaar, maar heb er te weinig van gelezen om het goed te kunnen vergelijken. Ik denk wel dat het boek typerend is voor de schrijver, omdat al zijn boeken tot het naturalisme behoren.

Beoordeling

De verhaal elementen die mij het meest aanspreken zijn de dialogen tussen de hoofdpersonen, omdat ze vaak heel oprecht zijn. De passages die mij het meest aanspreken zij de uitstapjes die de hoofdpersonen samen maken, omdat die in het boek mooi beschreven woorden. Zowel de gesprekken als de omschrijving van de omgeving waar de hoofdpersonen zich bevinden vind ik erg mooi geschreven. Ik vond het einde van het boek wat minder leuk omdat de hoofdpersonen dan niet zo gelukkig zijn in vergelijking met het begin van het boek. Ik vind het thema wel goed gekozen. Het zal in die tijd wel een herkenbaar probleem zijn geweest dat mensen eigenlijk geen relatie met elkaar mochten hebben door verschillen. Het taalgebruik viel me best mee. Het is een oud boek dus wordt er andere taal dan tegenwoordig gebruikt. Het leest daardoor wel minder prettig, maar niet storend. Ik vind het boek wel aardig. Ik zou het niet zomaar voor mijn plezier gelezen hebben, omdat het al bijna 100 jaar oud is. Toch vond ik het niet vervelend om te lezen. Ik zou iemand anders wel aanraden dit boek te lezen als diegene een boek van voor 1920 moet lezen. Anders zou ik het niet doen, want ik heb modernere boeken gelezen die een stuk leuker zijn.