Analyse

Keuze van het boek

Ik was eerst tussen twee boeken aan het twijfelen, maar ik heb uiteindelijk toch gekozen voor dit boek. Dat kwam vooral door de tekst op de achterkant van dit boek, deze tekst maakte mij heel nieuwsgierig. Mel Wallis de Vries heeft het op zo’n manier geschreven dat ze precies ophoudt op een heel spannend stuk waardoor jij de vraag krijgt: hoe loopt dit af?

Ook heb ik het boek gekozen omdat de voorkant er spannend uitziet. ‘De foto’  is een beetje grauw door de donkere kleuren die er gebruikt zijn. De letters zijn fel, waardoor de kleuren nog donkerder lijken. Het boek is een jeugdthriller, ik houd wel van spannende boeken dus dat is nog een reden om het boek te lezen.

Ik ben blij dat ik dit boek gekozen heb. Ik ben er een keer s’ochtends in begonnen en heb toen bijna de hele dag gelezen. De volgende dag heb ik nog een klein stukje gelezen en toen had ik het boek al uit. De reden waarom ik steeds bleef lezen is dat ik, als het ware, helemaal in het boek zat. Het boek was vanaf begin tot einde spannend. Natuurlijk zaten er stukjes in die dan minder spannend waren of stukjes die dan echt heel spannend waren, maar toch wou ik blijven lezen. Ook leefde ik erg mee in het verhaal, alsof ik het zelf meegemaakt heb en er bij was.

Het verhaal

Anna Verkoos verhuist van Nijmegen naar Amsterdam. Ze sluit aan bij een groepje vrienden: Julian, Tessa, Wouter en Charlotte. Anna krijgt een hele hechte band met Tessa, maar op een gegeven moment komt Tessa niet opdagen op hun afspraak. Later krijgt Anna te horen dat Tessa dood is. De politie denkt eerst dat het zelfmoord is, later denken ze dat ze vermoord is omdat ze de middag voor haar dood aangifte heeft gedaan omdat ze telefonisch bedreigd wordt.

Uiteindelijk ligt het anders: Tessa heeft met Julian afgesproken op het bouwterrein om het uit te maken. Tessa glijdt uit, breekt haar nek en is op slag dood. Julian is helemaal overstuur en belt Wouter. Samen besluiten ze het stil te houden. Uiteindelijk heeft Julian het toch aan de politie verteld.

De dood van Tessa geeft Tom (de broer van Tessa) een goed gevoel omdat Tessa hem dom, waardeloos en een stotteraar vindt. De haat van Tom wordt met de dag groter. Hij denkt dat Anna precies hetzelfde over hem denkt en besluit het probleem van Anna net zo op te lossen als het probleem bij Tessa is opgelost: dood. Tom gaat Anna telefonisch bedreigen en probeert haar te wurgen, maar Anna weet de politie te waarschuwen. De politie is net op tijd.

Later probeert Anna het normale leven weer op te pakken maar er zijn te veel herinneringen,  dus verhuist ze uiteindelijk. Precies een jaar na de dood van Tessa, heeft Anna nog een afspraak met de moeder van Tessa en zij geeft Tessa’s dagboeken aan Anna.

“ze heeft het er zelf naar gemaakt. Anna, met haar blonde haren en grote, onschuldige, blauwe ogen. Ik heb haar lange tijd het voordeel van mijn twijfel gegeven en gedacht dat ze anders was dan Tessa; dat het zeg maar niet haar schuld was dat ze zo close met Tessa was. Ze heeft het dan ook verschrikkelijk slim gespeeld. Ze lijkt zo vriendelijk, met die zweem van verlegenheid die altijd over haar gezicht hangt. Alsof zij er niks aan kon doen dat alles zo gelopen is. Ik was er bijna ingetrapt. Maar ze is niet zo onschuldig als ze eruitziet. Ze is een arrogant kutwijf, net als Tessa. Door haar is alles weer zwart geworden. Ik word gek van de duistere gedachten. Ze zoemen als een zwerm dolgedraaide bijen door mijn hoofd. Het moet ophouden. Anna moet haar plek leren. Gelukkig weet ik nu wat me te doen staat. Ik ben wijzer geworden na Tessa’s dood; ik snap nu dat de ontlading en bevrediging in het einde zit. Ik ben dankbaar voor het zoete inzicht dat me toen heeft overvallen. Deze keer laat ik het niet zomaar gebeuren, dit keer ga ik er heel bewust van genieten. Het vooruitzicht alleen maakt al dat ik me wat beter voel” blz. 167 (dit is een gedachte van Tom)

De titel “Uitgespeeld” is gekozen omdat Tessa altijd onaardig doet tegen Tom, de haat van Tom wordt iedere dag groter. Tom was er bij toen Tessa uitgleed in de put. Toen Julian weg was is hij bij haar gaan liggen, het gaf hem een fijn gevoel dat Tessa dood was en hij kon haar alles vergeven. Zoals je hierboven leest vindt Tom dat Anna alles speelt. Hij denkt dat Anna hetzelfde over hem denkt als Tessa: dom, waardeloos, computernerd en stotteraar. Daarom vindt hij dat Anna ook ‘uitgespeeld’ moet worden.

Plaats en tijd

Plaats

Het verhaal speelt zich af in Nederland, in Nijmegen en Amsterdam. Dit allemaal weet je door dit citaat:

“ ‘Je vader heeft een nieuwe baan,’ had haar moeder begin juni gezegd. ‘In Amsterdam.’ Anna had eerst gedacht dat ze het niet goed had verstaan. Ze woonden nu in Nijmegen.” Blz. 13.

Uit het citaat kan je halen dat het verhaal zich in Amsterdam en Nijmegen afspeelt. Anna woont in Nijmegen en verhuist naar Amsterdam. Je weet dat Amsterdam en Nijmegen allebei in Nederland liggen.

Anna, Tessa, Julian, Wouter en Charlotte gingen vaak naar een bouwterrein als ze even alleen wilden zijn of iets gingen doen dat ze eigenlijk niet mochten doen. Doordat het bouwterrein erg afgelegen lag, konden ze doen wat ze wilden zonder dat iemand hun hoorden. Zo konden ze even helemaal alleen zijn. Ze gingen er bijvoorbeeld heen met op Sinterklaasavond. Ze hadden surprises voor elkaar gemaakt en gingen daar met z’n vijven Sinterklaas vieren, met lekkers en drank. Ook zijn Tessa en Julian er een keer samen geweest om over hun relatie te praten. Dat is ook de keer dat Tessa uitgleed en in de bouwput (dood)viel.

Tijd

Het verhaal speelt zich rond 2005 af. Dat weet je omdat het boek in 2005 is uitgegeven en over deze tijd, de 21^ste eeuw, gaat. Dat weet je omdat er mobieltjes, auto’s, verzorgingstehuizen, bussen en tv’s zijn:

“Ze ging op bed liggen en toetste op haar mobiele telefoon het nummer in van haar beste vriendin Simone.” Blz. 16 en “De tv stond hard aan en liet een natuurprogramma over haaien zien.” Blz. 145

De samenleving speelt een grote rol in het verhaal. Anna en Tessa worden telefonisch bedreigd door Tom. Omdat het nummer beveiligd is, is het niet duidelijk wie hen bedreigt. Voor Tom is het gemakkelijk om hun te bedreigen. Bij een andere samenleving zou Tom meer moeite moeten doen om hun te bedreigen en anoniem te blijven. Het verhaal zou dan een andere wending krijgen.

Personages

Hoofdpersoon

Anna is de hoofdpersoon. “ ‘Hallo slaapkop,’ zei Tessa. ‘We zijn er.’ Anna schoot verbaast overeind en stapte uit de auto. Het was donker en ze zag geen hand voor ogen.” Blz. 53. Uit dit citaat zie je dat Anna de hoofdpersoon is, het stukje tekst wordt vanuit Anna verteld. Je weet haar gedachten en gevoelens. Die krijg je van de andere personages nooit te weten, behalve als hij/zij dat hard opzegt. Als bijvoorbeeld Tessa de hoofdpersoon zou zijn, dan zou het verhaal heel anders zijn. Je weet de gevoelens van Anna dan niet, omdat het verhaal vanuit Tessa verteld wordt. Dus kom je alleen Tessa’s gevoelens en gedachtes te weten. Ook kom je dan niet te weten wat Anna allemaal doet, je komt alleen de delen te weten waarvan ze samen iets met Tessa doet. In dit geval is dat niet zo en wordt alles vanuit Anna verteld.

Beschrijving

Anna is een meisje van 16 jaar. Anna kijkt tegen Tessa op. Tessa weet altijd wat ze wilt, ziet er mooi uit, oogt zelfverzekerd en is heel sociaal. Anna integendeel. Ze twijfelt vaak aan de keuzes die ze moet maken en vindt zichzelf niet bepaald knap. Ze kiest vaak voor neutrale/simpele kleren, ze hoeft niet zo op te vallen. Ze blijft liever een beetje op de achtergrond. Ook is Anna vaak niet zo zeker van zichzelf. Wel is Anna erg sociaal. Ze geniet vaak van de dingen om zich heen en komt dan even tot zichzelf. Ze maakt dan bijvoorbeeld een wandeling. Of ze gaat naar de stad: “Ze liep de stad in. Het was een schitterende dag. De sierkersen langs de straten stonden volop in de bloei. Geurige, volle trossen met zachtroze bloemetjes hingen aan de takken van de bomen en een dikke laag bloemblaadjes bedekte de stoepen. Het leek net alsof het roze blaadjes had gesneeuwd. Anna werd overspoeld door een gelukzalig gevoel.” Blz. 161. Je merkt dat Anna geniet van de natuur om zich heen.

Toen Anna steeds hechter werd met Tessa, ging ze steeds meer mee doen met het vriendengroepje, ook met hun ‘gewoontes’. Zij rookten, dronken en spijbelden. Anna is iemand die er graag bij wilt horen en daardoor ook vaak over haar grenzen heengaat. Ze gaat dan ook roken, drinken en spijbelen. Eigenlijk wil ze dat niet.

Als Tessa vermist wordt en dood is, merk je dat Anna heel erg om Tessa heeft gegeven. Anna heeft het heel erg moeilijk. In het begin kwam Anna helemaal nieuw in Amsterdam, ze was heel blij dat Tessa naar haar toe was gestapt en een gesprek begonnen was. Ze waren toen steeds meer naar elkaar toe gegroeid en waren heel close geworden. ze konden bijna niet zonder elkaar. Toen was opeens Tessa weg (dood). Dat brak Anna. Ze miste haar tijden met Tessa. Ze hadden samen vaak heel veel lol, konden samen goed over hun gevoelens en problemen praten. Ook vertrouwden ze elkaar heel erg.

Anna werd op een gegeven moment telefonisch bedreigd. Wel was er altijd een politieman in de buurt, maar toch voelde ze zich niet helemaal veilig. Ze was bang. “Ze zuchtte en dacht aan het telefoongesprek gisteravond met haar ouders. Het was zo prettig geweest om hun stemmen weer te horen – zacht, veilig en geruststellend. Alles zou weer goed komen had haar vader gezegd.” Blz. 187. Anna stond er helemaal alleen voor en dat vond ze lastig.

Uiteindelijk is ze naar een psychotherapeut gegaan om haar verdriet te verwerken. “En ik zou het de volgende keer graag willen hebben over de band die jij en Tessa hadden. Dat lijkt me nuttig. Je moet eerst onder woorden kunnen brengen wat je mist voordat je het een plek kan geven.’ Anna dacht na over haar woorden. ‘Oké,’ zei ze na een tijdje.” Blz. 114/115. Hierdoor is Anna Tessa’s dood gaan respecteren en werd ze weer vrolijk. Ze genoot weer van het leven en liet alles achter zich, behalve de mooie en fijne herinneringen aan Tessa.

Ontwikkeling

Anna heeft eigenlijk vier verschillende karakters gehad. In het begin van het verhaal voelt Anna zich eenzaam en bang. Dat kwam omdat ze net nieuw was in Amsterdam en nog helemaal niemand kende. “vorig jaar was er een nieuw meisje in haar klas gekomen. Iedereen had haar de eerste maanden links laten liggen. Ze praatte anders, met een accent, en ze droeg belachelijke, ouderwetse kleren. Uiteindelijk bleek ze best aardig te zijn, maar nog steeds hoorde ze er niet echt bij.” Blz. 14. Anna was bang dat dit ook bij haar zou gebeuren.

Toen Anna contact kreeg met Tessa was ze al een stuk zelfverzekerder van zichzelf. Ze had het gevoel dat het wel goed zou komen. Ze had iemand ontdekt die haar aardig leek te vinden en zij vond Tessa ook wel aardig. Toen de band tussen Tessa en Anne steeds hechter werd ging Anna steeds meer mee met de dingen die Tessa deed. Ze ging ook roken, ging aan de drank, deed mee met het spijbelen. Ze wilde er graag bijhoren. Anna en Tessa genoten vaak van de momentjes die zij samen hadden. “Anna giechelde en stak haar handen in de zakken van haar korte, gevoerde spijkerjasje. ’Hij schrok zich rot toen je deed alsof je ging flauwvallen. Ik wist zeker dat ik mijn lachen niet meer kon inhouden.’ Tessa drukte haar innig tegen zich aan. ‘Gezellig, zo met zijn tweetjes.” Blz. 48

Toen Tessa vermist en dood was had Anna een zware tijd. Anna trok veel met Tessa op en ze hadden een hele hechte band samen, dat miste ze toen heel erg. Anna was minder vrolijk en genoot veel minder van de dingen om zich heen. Ze vond het vooral erg dat ze Tessa nooit meer zou zien, daar zat ze het ergste mee. “Overdag praatte Anna met Wouter en Charlotte over Tessa en waar ze kon zijn. Het waren lange, sombere gesprekken, waarin het ongeloof en de afschuw groeide met elke dag die verstreek.” Blz. 86. Ook ging Anna steeds meer aan de drank en rookte veel meer. “ ‘Je moet eerst uitleggen wat er aan de hand is,’ zei haar vader op vlakke toon. Hij wreef met zijn vingers over zijn slapen. Anna liet haar gezicht in haar handen zakken. ‘We hebben wat in een café gedronken.’ ‘Dat ruik ik,’ zei haar vader afkeurend. ‘Kijk me eens aan.’ ‘Waarom?’ Haar vader pakt haar kin beet en draaide haar hoofd naar zich toe. ‘verdorie, Anna, wat heb je nog meer voor rommel gebruikt? Je pupillen zijn helemaal verwijd.” Blz. 110/111

Uiteindelijk weet Anna de dood van Tessa te verwerken en probeert ze haar normale leven weer op te pakken. Dat lukt niet, dus verhuist Anna weer. Daar kende niemand Tessa. Alleen het verhaal. Voor hen was dat een onvoorstelbare en bizarre gebeurtenis. Als er iemand iets over Tessa vroeg dan zei ze altijd: “Dat was mijn beste vriendin. Ik vertel je graag meer over haar.” Je merkt dat Anna heeft gerespecteerd dat Tessa dood is en eigenlijk alleen maar trots moet zijn op de band die zij had met Tessa. Aan het einde is eigenlijk de ‘oude Anna’ weer terug. Ze is weer vrolijk en geniet van de dingen om zich heen enzovoorts.

Andere zaken

Anna heeft steil, lang, blond haar. Waar niets mee te beginnen is, vindt ze. Ze heeft blauwe ogen. “Anna vond zichzelf niet knap. Ze had steil, asblond haar dat sloom naar beneden hing en waarmee helemaal niets te beginnen viel. Daarbij waren haar mond en neus iets te groot waardoor haar smalle, puntige gezicht extra opviel. Maar het ergste vond ze haar ogen. Ze waren saai blauw en werden omringd door fijne, blonde haartjes. Pas na drie lagen mascara werden haar wimpers zichtbaar.” Blz. 13

Meestal draagt Anna simpele kleren: een T-shirt met een spijkerbroek. Anna hoeft niet zo op te vallen. “Ze had vanochtend een uur voor haar kledingkast gestaan. Niks stond leuk en zat lekker. Uiteindelijk had ze voor een ‘veilige’ outfit gekozen: een oude spijkerbroek en een strak, wit T-shirtje. Ze had haar haren los laten hangen en er twee schuifspeldjes in gestoken.

Tessa heeft het duidelijkst voor veranderingen gezorgd bij Anna. Anna is gaan roken, drinken en gaan spijbelen. Tessa is zelfverzekerd en weet wat ze wilt, Anna niet echt. Tessa sleept Anna een beetje mee en zo veranderdt Anna ook. Ze wordt wat zelfverzekerder en weet al beter wat ze wilt.

Inleven

Ik kon me goed inleven in de hoofdpersoon, omdat in het boek vaak de gedachten en gevoelens van Anna worden verteld. Ook komt het wel door mezelf, want ik leef gauw mee met mensen. Met films moet ik soms bijna huilen (ook met een boek, maar wel minder).
 

De belangrijkste gebeurtenis is dat Tessa dood is. Eerst dachten ze dat ze zelfmoord had gepleegd, maar uiteindelijk zijn ze er achter gekomen dat het een ongelukje was.

Anna had het er heel moeilijk mee, vooral omdat ze een hele hechte band had met Tessa. Anna ging steeds meer aan de drank en heeft één keer een pil gebruikt. Haar vader was daar achter gekomen en stuurde haar naar een psychotherapeut. In het begin vond Anna het maar niks en had er veel moeite mee. “‘Voor mij hoef je het niet te doen. Anders stoppen we toch gewoon? Ik heb nog genoeg andere dingen te doen.’ Anna dacht aan haar vader. Hij zou het niet leuk vinden als ze nu al thuis kwam. Ze haalde diep adem. ‘Mijn vriendin heeft zelfmoord gepleegd.’” Blz. 113.  Uiteindelijk vond ze de gesprekken wel prettig. Ze merkte dat het goed was om er over te praten en dat het hielp om Tessa’s dood te verwerken. “Toen ze thuis kwam voelde ze zich voor het eerst in weken wat beter. Tijdens het avondeten vroeg haar vader hoe die middag was geweest. Er lag een gespannen uitdrukking op zijn gezicht. ‘Oh, prima,’ antwoordde Anna. ‘Ze was eigenlijk wel aardig.’ Ze schepte nog wat spaghetti op, met extra veel saus. ‘Lekker gekookt, mam.’ Haar vader trok zijn wenkbrauw op en wisselde snel een blik met haar moeder.” Blz. 115. Je merkt dat Anna een stuk vrolijker is.

Vermist meisje dood gevonden

Het opsporingsteam van de politie heeft de zaak opgelost. Het vermiste meisje, Tessa van Leeuwen, is gevonden. Ze troffen haar dood aan in een bouwput op het bouwterrein waar het vakantiepark Omlanden gebouwd moest worden.

Amsterdam – Tessa van Leeuwen was sinds vrijdagavond, twee weken geleden, vermist. Ze had een afspraak met haar vriendin in café De Balie, maar is nooit komen opdagen. De plaatselijke politie had speciaal een opsporingsteam ingezet, zij vonden haar na een lange tijd zoeken in een bouwput.

De politie vermoedt dat ze zelfmoord heeft gepleegd, alleen weten ze dat nog niet zeker. Ze sluiten een roofoverval in ieder geval uit. “Tessa is zonder portemonnee verdwenen. Van haar bankrekening is sinds haar verdwijning ook niks meer opgenomen”, zo zei de woordvoerder van de politie, “we denken dat ze vrijdag- avond naar het bouwterrein is gegaan en in de bouwput gesprongen is. Wij hebben Tessa onderzocht, ze heeft haar nek gebroken en is dus op slag dood gegaan. Hoe Tessa op het bouwterrein is gekomen, is voor ons een raadsel.”

De politie vermoedt dat Tessa te voet naar het bouwterrein is gekomen,. Er staat geen fiets, auto of brommer. Het zou kunnen dat  ze een stuk met de bus is gegaan en de rest gelopen heeft, maar de politie kan niks verzekeren.

Het kwam voor iedereen hard aan, niemand had verwacht dat Tessa zelfmoord zou plegen. Zo vertelden Tessa’s moeder en Anna, vriendin Tessa, allebei hun verhaal. “Ik, als moeder van Tessa, had dat echt niet zien aan komen. Ik was niet heel vaak thuis, maar ik heb niet gezien of gemerkt dat Tessa een hele moeilijke tijd doorging. Ik heb wel een paar keer een gesprek met haar gehad, maar dan was ze wel vrolijk.”

Anna vertelde mij: “Toen Tessa vermist was, realiseerde ik mij dat ze dood zou kunnen zijn. Maar toen ik te horen kreeg dat ze zelfmoord had gepleegd kwam dat wel heel hard aan. Ik had dat echt niet verwacht van Tessa. Ze was altijd vrolijk en stond positief in het leven. Ze heeft ook nooit echt met mij gesproken over zelfmoord.” De politie probeert te achterhalen waarom Tessa zelfmoord heeft gepleegd. Daarvoor heeft de politie kennissen, vrienden, familie en medescholieren van Tessa ondervraagd. Geen van allen wist waarom zo’n positief, vrolijk en zelfverzekerd meisje als Tessa zelfmoord zou plegen.