Terug uit Irkoetsk door Theun de Vries

Samenvatting:

Xenia Passek is opgegroeid in Siberië, in de dorpen om de strafkampen, waarnaar haar vader is verbannen.
Hij was een dekabrist, die zich hebben verzet tegen het bewind van de tsaren en de lijfeigenschap.
Nadat Xenia’s vader zijn straftijd in de kampen had uitgezeten, verhuisde hij naar een plaatsje bij Irkoetsk, en Xenia ging de apothekersopleiding in Irkoetsk doen.
Toen ze haar diploma gehaald had reisde ze de Siberische dorpen af om de mensen daar te genezen.
Op een dag kwam een landmeter uit Sint-Petersburg.
Xenia moest aan hem de memoires van haar vader geven, over zijn tijd in de strafkampen.
Op Xenia’s 23e verjaardag kwam Ivan Borissovitsj Passek uit Sint-Petersburg naar Irkoetsk, om de financiën daar te bekijken.
Xenia en Passek waren meteen verliefd op elkaar en na een tijdje vroeg Passek Xenia ten huwelijk.
Ze trouwden met veel pracht en praal, want Passek was een rijk man.
Na de geboorte van Xenia’s zoontje Arkadi reisden ze naar Sint-Petersburg.
Xenia’s vader mocht niet mee, omdat de wetten dit niet toestonden.
Onderweg kwam er een koerier op hen af rijden, en vertelde dat Passeks grootmoeder overleden was en dat Passek haar hele bezit had geërfd.
Dankzij dit geld kon Xenia een rijk leven hebben in Sint Peterburg. Haar leven is daar zowel rijk aan geld, als rijk aan familieleden en vrienden, zoals tante Katja en haar zoon Maxim, oom Savva, de Tsjernysjevski’s, de arts Pirogov en de broers en zussen van Passek.
Xenia was erg mooi, en dit viel ook op bij de tsaar, toen zij naar de concerten en voorstellingen in de schouwburg ging.
Hij vroeg haar bij hem op keizerlijke audiëntie te komen, om over Siberië te praten.
Bij deze audiëntie zat een vrouw, door wie Xenia beschermd werd tegen de vrijpostigheden van de tsaar.
Daarna gingen Xenia en Passek naar hun datsja voorbij Moskou, om weg te zijn van het paleis van de keizer.
Na een heerlijke zomer vol wandelingen en ritten op de paarden gingen ze weer terug naar Sint-Petersburg.
Daar bleek dat Xenia weer zwanger was.
Ondertussen was de oorlog op de Krim begonnen, en Sint-Petersburg werd opgeschokt door berichten over de gruwelijkheid van de oorlog.
Terwijl Xenia en Passek in de zomer weer in hun datsja waren maakten ze een rit door het landschap, maar de koets reed tegen een steen en viel om.
Xenia bloedde erg en voelde dat ze een miskraam zou krijgen.
Bewusteloos werd ze naar het dorp gebracht, het kind was verloren.
Na het ongeluk, toen Xenia weer hersteld was, gingen ze terug naar Sint-Petersburg.
Tussen Xenia en Passek was de relatie steeds slechter, en hij was ook steeds vaker op “zakenreis”
Toen de Krim- oorlog voorbij was mocht Passek mee naar de vredesonderhandelingen.
Hier kreeg hij ideeën om spoorwegen te maken door heel Rusland heen.
Toen de eerste spoorbaan af was, maakte hij met de andere medewerkers van de spoorweg de eerst proefrit.
Vlak daarna kreeg Xenia een telegram, de trein was van de rails afgestort en Passek was dood.
Xenia had heel passek’s vermogen geërfd.
Op de begrafenis ontmoette Xenia Innokenti Dal, de landmeter op wie zij vroeger verliefd was geweest.
Zij vroeg hem naar haar huis te komen, en Xenia en Inno werden verliefd.
Hij werd haar levensgezel.
Toen Xenia bij een voorstelling was, ontmoette zij Tainevksi, een jonge componist.
Zij gaf hem geld en liet hem concerten houden in haar huis.
Maar op een dag zag Xenia dat Tainevksi en Arkadi naakt naast elkaar op bed lagen.
Xenia pakte in een vlaag van woede haar pistool en schoot op Tainevksi.
Maar het schot raakte Arkadi, waarna hij stierf.
Xenia werd berecht, maar uiteindelijk vrijgesproken.
Maar daarna wilde zij niet meer in Sint-Petersburg leven. Ze wilde terug naar Irkoetsk.
Het boek eindigt met de zin: Ze hadden Europa verlaten, ze reden Azië binnen.

Centrale gedachte/ centraal thema:

Het thema is: het leven van een rijke vrouw, ten tijde van de lijfeigenschap en de afschaffing ervan.

Motieven:

De plaats Irkoetsk, die staat voor vrijheid
De spoorwegen, als symbool van leed

Motto:

-

Perspectief:

Personaal perspectief, Xenia ..

Personages:

• Xenia Passek: de hoofdpersoon van het verhaal. Zij is een mooie, jonge vrouw, die in Siberië geboren is. Zij heeft een man, Ivan Passek, en een zoon, Arkadi. Zij houdt er van om theaters te bezoeken, ze komt graag op haar Datsja op het Apothekerseiland. Zij gaat graag met revolutionairen om.
• Ivan Passek: de man van Xenia. In het begin van het verhaal heeft hij een goede relatie met Xenia, maar naarmate het verhaal vordert verslechterd hun relatie. Hij is een econoom en houdt zicht bezig met de spoorwegen. Hij komt aan zijn eind door een spoorwegongeluk.
• Arkadi Passek: Xenia’s zoon. Hij is een broze jongen, gauw ziek. Hij doorgaat veel fases. Zo is hij eerst heel netjes en goedgekleed, maar later gaat hij het klooster in. Uiteindelijk blijkt dat hij een homoseksuele relatie met Tainevski heeft, en wordt hij per ongeluk doodgeschoten door zijn moeder.
• Pirogov: Een arts die goed werk heeft gedaan tijdens de Krim-oorlog. Xenia is verliefd op hem en geeft hem geld voor een nieuw hospitaal.
• Tainevski: een jonge componist die steeds beroemder wordt in Rusland. Xenia betaald hem een jaargeld, omdat zij hem bewonderd. Uiteindelijk verleidt hij haar zoon.
• Oom Savva: de oom van Xenia, die zich aan het begin van het verhaal met haar verzoend, aangezien hij eerst tegen de Dekabristen was. Hij is een levendige man, houdt van muziek en is een soort soulmate van Xenia, bij wie zij altijd terecht kan.
• Maxim Sedov: hij is een revolutionair, getrouwd met Lisa Sedov, die bij verschillende revolutionaire bewegingen zit. Hij komt vaak om geld vragen bij Xenia. Aan het eind van het verhaal vlucht hij naar het buitenland, waarna zijn moeder, Katja, die ook een vriendin van Xenia is, sterft.
• Het vinkje: de bijzit van Passek, die een kind van hem heeft.
• Jevgeni Filippovitsj: een goede vriend van Xenia, die Arkadi lessen geeft. Hij houdt erg van muziek en begeleidt Xenia wanneer zij uitgaat.

Tijd en ruimte:

Het verhaal is op chronologische volgorde geschreven. Het verhaal speelt zich af rond 1850.
Het verhaal vindt plaats in Rusland, eerst in Irkoetsk, dan in St. Petersburg.

Titelverklaring:

Ik denk dat de titel slaat op haar vader, die terugkomt uit Irkoetsk.

Wanneer geschreven, welke literaire stroming?:

1994, Historische Roman