Sisa door Joyce Pool

Titel: Sisa
Schrijfster: Joyce Pool
Uitgever: Lemniscaat
Datum: vrijdag 5 november 2004

Iets over de schrijfster:
Joyce Pool is geboren op 29 juli 1962 in Delft.
Ze ging naar de Pedagogische Academie en studeerde daarna onderwijs in Leiden. Nu geeft ze maatschappijleer op een school voor voortgezet onderwijs op Texel. Daar woont ze ook met haar man Wim en kinderen Michelle en Tom, ze hebben een zwarte labrador, Mazzel.
Als kind was ze een echte lettervreter. Ze las graag jongensboeken bijv. de Kameleon en Arendsoog. Dat soort boeken vond ze veel spannender dan de meisjesboeken van toen. Kruistocht in spijkerbroek vond ze prachtig net als de andere boeken van Thea Beckman.
Ze begon met schrijven toen ze naar Texel verhuisde, met haar studie kon ze toen weinig. De eerste versie van haar boek werd afgewezen, daarom ging ze toen maar een cursus kinderboekenschrijven volgen.
Haar eerste boek speelt in Delft, haar geboorte plaats. Haar tweede boek speelt in Suriname, het geboorteland van haar moeder.
Haar boeken bij Lemniscaat zijn:
 Vals Beschuldigd (2000)
 Sisa (2002) (staat op de kerntitellijst van de Jonge Jury 2004)
Joyce Pool schrijft graag over vroeger, maar wil dat op een leuke manier doen. Niet als een saaie geschiedenisles. Daar is ze voor mij helemaal in geslaagd. Het is een kei leuk en spannend boek.

Hoofdpersoon:

Map:
Ze heet eigenlijk Marie-Louise maar, behalve haar moeder en vader, noemt iedereen haar Map. Ze woont in Suriname, op een katoenplantage. Ze is geen slaaf maar een blanke plantersdochter.
Ruth is haar eigen slaaf, die ze van haar vader heeft gekregen. In het begin was ze daar helemaal niet blij mee en probeerde Ruth aan iedereen te geven, maar dat mocht niet van haar vader. Later wordt Ruth een van haar beste vriendinnen ook al is ze zwart en een slaaf. Dat mag eigenlijk niet van haar vader maar Map doet dat gewoon en trekt zich er niks van aan.
Bijpersonen:

Ruth:
Ruth is Maps eigen slavin. Map heeft Ruth gekregen toen ze nog klein waren. Ruth is ongeveer even oud als Map, ongeveer 15 jaar. Ruths moeder was de zoogmoeder van Map. Ruth en Map hebben dezelfde vader.

Kwasi:
Is Maps vaders vertrouwdste slaaf. Later redt hij Maps leven als er een overval op de plantage komt. Ze gaan dan naar de weggelopen slaven in het bos. Als Map terug gaat naar haar vader blijft hij daar in het bos.

Maps vader en moeder:
Die zijn belangrijk voor Map. Vooral haar vader. Als ze ziet hoe haar moeder wordt doodgeschoten vindt ze dat verschrikkelijk. Daarna mist ze haar moeder heel erg. Haar vader was altijd al belangrijk voor Map. Wanneer ze hoort dat hij vermoedelijk dood is, is ze heel bedroefd. Als ze hoort dat hij toch nog leeft is ze heel blij.

Séry:
Is een weggelopen slaaf. Ze woont in het dorp van de Loweman (het dorp van de weggelopen slaven). Ze helpt Map als ze met Kwasi naar dat dorp is gevlucht. Ze is een hele goede vriendin voor Map. Later worden ze bloedzusters door hun bloed met elkaar te vermengen (sneetjes in hun vingers en die tegen elkaar aan duwen).

Plaats:
Het speelt zich af in Suriname, dat toen nog een kolonie van Nederland was, vlak bij Paramaribo. De plaats is belangrijk omdat het zich afspeelt op plantages en die waren er alleen in Amerika. Het is ook belangrijk omdat er toen veel slaven waren en in andere werelddelen waren niet zoveel zwarte slaven.

Tijd:
Het speelt zich af in 1712. De tijd is belangrijk want nu hoort Suriname niet meer bij Nederland. Ook is de slavernij nu afgeschaft. Toen waren daar plantages nu niet meer. Misschien wel bedrijven waarbij ze hetzelfde doen maar niet meer met slaven. De tijd is ook belangrijk omdat ze toen anders naar zwarte mensen keken. Ze zagen ze niet als mensen maar als beesten die alleen maar konden werken.
Het verhaal uit het boek duurt ongeveer een paar weken.

Hoe begint het boek:
Er wordt een datum genoemd maar er is verder geen inleiding. Na die datum zit je meteen midden in de gebeurtenissen. Je weet als je begint niks alleen die datum, langzaan kom je dan alles te weten.

Problemen:
1. De Fransen overvallen plantages. Daarom vluchten Map en haar moeder naar haar neef. Daar is het ook niet veilig. Gelukkig redt Kwasi Map.
2. Map komt erachter dat zwarten ook mensen zijn. Dat wist ze eigenlijk ook wel maar nu maakt ze het ook echt mee. Ze gaat proberen iets voor de slaven te doen, tegen de ongelijkheid in haar land.
3. Map wordt verliefd op Kwasi. Dat mag niet, Kwasi is een slaaf en zwart, Map is rijk en blank. Kwasi wil dat Map gewoon weer teruggaat naar de blanke wereld en hem vergeet. Map wil hem niet vergeten en komt terug.

Van wie uit geschreven:
Het is geschreven vanuit Map, dus niet vanuit een ik-perspectief maar vanuit een hij/zij-perspectief.

Als ik de hoofdpersoon was:
Ik zou, denk ik, wel proberen hetzelfde te doen als Map, maar ik weet niet of dat zou lukken. Map is namelijk heel moedig. Eerst ziet ze dat haar moeder wordt doodgeschoten. Dat vindt ze verschrikkelijk maar ze beseft wel dat het leven gewoon doorgaat. Dan, vlak daarna, komt ze erachter hoe sommige mensen hun slaven behandelen. Dat is verschrikkelijk en dat vindt zij ook. Ze besluit de slaven te gaan helpen. Daarom moet ze alles opgeven wat haar lief is en dat is heel zwaar. Ik weet niet of ik dat wel zou kunnen.

Titel:
De titel is: Sisa. Dat is Surinaams voor zuster. Het boek heet zo, denk ik, omdat:
-Map heeft geen broers of zussen, maar wel een eigen slavin. Die blijkt later haar halfzus te zijn.
-Ook heeft ze bij de weggelopen slaven een zuster: haar vriendin en bloedzuster Séry.
-Ze komt er dan achter dat zwarten ook mensen zijn en dat iedereen eigenlijk broers en zusters van elkaar zijn.

Mening:
Ik vind het een heel mooi boek omdat het gaat over een meisje dat gewoon doet wat ze zelf wil. Map trekt zich niks aan van haar vader die heeft gezegd dat ze niet in het slavendorp op de plantage mag komen.
Ik heb dit boek meegenomen omdat ik van iemand anders had gehoord dat het een leuk boek was. Anders had ik het waarschijnlijk niet gelezen. Ik had namelijk \"Vals beschuldigd\", ook van Joyce Pool, gelezen. Daar vond ik niet zo heel veel aan. Ik las de achterkant van dit boek en dacht: interessant onderwerp. Het leek me alleen te dun om echt heel goed te beschrijven hoe het daar was en hoe ze toen over de slavernij dachten. Maar dat was gelukkig helemaal niet zo. Het is echt heel knap geschreven. Alles wordt heel goed beschreven maar wel kort zodat het niet gaat vervelen.
Ook schrijft ze er heel duidelijk in hoe de mensen van toen zelf over de slavernij dachten. En dat is erg, ze beschouwden het vaak als normaal! Ook de slaven zelf! Daarom was het voor Map zo moeilijk: ze kwam terug, vast besloten iets voor de slaven te gaan doen, maar toen merkte ze dat de mensen slavernij heel normaal vonden. De blanken, dat was normaal, zij waren geen slaven. Maar ook veel zwarten beschouwden de slavernij als heel normaal! Ze waren niet anders gewend. Dat is erg.
Het enige nadeel aan dit boek is, vind ik, dat het einde heel plotseling is. Het einde is ook heel open. Joyce Pool heeft daar veel reacties op gekregen. Daarom heeft ze besloten nog een tweede deel te schrijven. Dat vind ik leuk. Dit is namelijk echt een fantastisch boek en dan komt er nog een tweede deel! Alleen dan moet dat deel wel net zo leuk zijn natuurlijk. Daarom is het denk ik heel moeilijk op dat tweede deel te schrijven: iedereen heeft er al hoge verwachtingen van.

Gebeurtenissen:
Marie-Louise Overbeke van Raamsdonk (Map) is enig kind.
Van haar vader moeten zij en haar moeder vluchten voor de Fransen, die op rooftocht zijn. Ze vluchten naar haar neef, maar daar komen de Fransen ook. Map ziet hoe haar neef en haar moeder worden vermoord. Gelukkig redt Kwasi, een slaaf, haar door haar vast te grijpen en haar het oerwoud in te sleuren.
Hij kent de weg naar het dorp van de Loweman (het dorp van de weggelopen slaven). Map wordt daar eerst met heel veel wantrouwen bekeken. Maar Séry wordt haar vriendin. Daarna worden de anderen ook aardiger tegen Map. Alleen Kodyo, Séry\'s broer, blijft dwars. Hij wil Map niet.
Er komt een erge storm waarbij Map in de rivier valt. Kodyo redt haar dan, maar dat doet hij alleen maar omdat hij haar als zijn vrouw wil.
Gelukkig gebeurt dat niet en gaat Map daarna gewoon terug naar de blanke wereld, haar wereld. Kwasi blijft achter in het dorp van de Loweman. Map en Kwasi vinden dat allebei heel erg, ze zijn verliefd op elkaar geworden.
Haar vader is dolblij haar terug te zien. Hij wil terug naar Holland, maar Map niet.
Er wordt ondertussen ook een tocht georganiseerd om de weggelopen slaven te vangen. Daarbij hebben ze de informatie van Map nodig. Map wil die niet geven. Ze is bang voor de veiligheid van Kwasi en al de anderen.
Ze neemt een besluit: ze gaat ze waarschuwen en Ruth, haar slavin, gaat mee.