Rico's vleugels door Rascha Peper

1. Praktische gegevens

Titel: Rico's vleugels
Auteur: Rascha Peper
Jaar van uitgave: 1993
Aantal blz: In het echte boek 238 en in de lijsters 207 bladzijdes.
Datum boekverslag: 27 maart 2002

2. Inhoud en opbouw

Typering:
Het is een psychologische roman.

Samenvatting:
Meneer en mevrouw Rochèl zijn gek van schelpen. Toen ze gingen trouwen gingen ze op de Filippijnen wonen om daar hun verzameling uit te breiden. Die verzameling groeide uit tot de grootste van de wereld. Ze waren er de hele dag mee bezig. Mevrouw Rochèl vond het te gevaarlijk worden met alle inbraken en vulkaanuitbarstingen bij hen in de 'buurt' dat ze de schelpen aan het Seba-instituut, waar meneer Bol werkt. Hij is een malacoloog (weekdierkundige). Hij stond al opgeschreven als erfgenaam voor de schelpen van de Rochèls, maar nu zouden ze eerder naar zijn museum komen. De schelpen werden naar Nederland vervoerd waar ze in een strandhuis zouden gesorteerd worden door de Rochèls en door dokter Ernst Bol. Bij elke schelp zou een formuliertje met het verhaal van de schelp er op komen. Toen de zus van Cecile Rochèl op sterven lag moest Cecile daarheen. Doktor Ernst Bol zorgde voor een assistenten. Toen hij met pech langs de weg stond ontmoette hij Rico een jongen die hem hielp met de auto. Hij was geschikt voor dat baantje. Hij zou dan schelpen in- en uitpakken voor honderd gulden per dag. Rico nam het baantje aan en kon meteen de volgende dag beginnen. Rico was een jongen die regelmatig XTC slikte en niet meer naar school ging terwijl hij nog maar 14 was. Hij werd vriendelijk ontvangen bij de nette meneer Rochèl. Rico werkte hard en vond het leuk werk. Meneer Rochèl vertelde hem verhalen over de schelpen waar Rico boeiend naar luistert. Als Bol Cecile opbelde om te vertellen dat hij een assistenten had gevonden was de reactie van Cecile vreemd. Bol begreep het niet: ze zei dat ze geen student wou en dat is Rico toch ook niet. Hij zette het van zich af en ging weer door met het leven. De vrienden van Rico wouden weten of je makkelijk bij de familie Rochèl kon stelen en dat kon maar Rico zei dat er niks te halen was, omdat ze alles Manilla hebben achter gelaten, want na het afleveren van de schelpen zouden ze weer terug gaan. En hij zei dat ze het uit hun hoofd moesten laten om daar naar toe te gaan, want dan had hij de politie op zijn dak. Rico ging elke ochtend op zijn omgebouwde brommer die nu op een Harley leek naar het huis van Eduard Rochèl. Rochèl was blij met het gezelschap van Rico. Het was veel warmer dan bij zijn vrouw. Hij kreeg nu tenminste meer aandacht en werd hij niet de hele tijd beveelt. Rochèl begon steeds meer gevoelens voor Rico te krijgen en probeerde met behulp van cadeautjes zijn aandacht te krijgen. Het groeide langzaam uit tot een dwaze verliefdheid. Rico merkte wel dat Rochèl af en toe wat naar hem zat te kijken, maar hij schonk er geen aandacht aan. Rochèl had nog een probleem: elke dag stierf er een goudvis in zijn vijver en hij wist niet hoe dat kwam. Rico vertelde aan Rochèl dat het de gewoonte van de maffia was om met een dode vis een naderend einde aan te kondigen. Toen Bol een keer een dagje vrij nam om bij zijn familie iets te gaan eten komt Bol erachter dat Rochèl een tijd terug een verhouding heeft gehad met een jongere jongen. Toen begreep Rochèl waarom Cecile zo overdreven reageerde aan de telefoon toen hij vertelde over Rico. Hij schok ervan en moest er niet aan denken wat er allemaal kon gebeuren. Toen hij bij Rochèl langs ging om te kijken hoe het ging leek alles normaal te zijn. Rico begon langzamerhand te merken dat Rochèl meer voor hem voelt dan dat hij in eerste instantie dacht. Rochèl haalde allerlei lekkere dingen in huis, betaalde hem te veel uit als Rico overwerkte. Rico wist niet wat hij nu moest doen. In het verhaal bleef het onduidelijk wat Rico nou precies voelde voor Rochèl. Hij was van plan er gebruik van maken door de man te chanteren voor meer geld. Maar hij twijfelt daaraan. Verliefd op Rochèl is Rico niet. Hij vond hem wel aardig, maar dan normaal aardig. Rico stelde voor om met de Rochèls mee naar de Filippijnen te gaan. Rochèl beloofde alles te zullen doen om dat te laten gebeuren, maar Cecile was er natuurlijk ook nog. Rochèl wou niets liever, maar dacht dat Cecile het niets vindt, zij zat nog steeds met de vroegere relatie van Rochèl. Cecile was nog steeds erg van streek door de verhouding die Rochèl vroeger met een Tunesische jongen heeft gehad. Rico probeerde steeds dichter bij Rochèl te komen en Rochèl werkte met hem mee. Tot opeens Cecile thuis komt van Titia haar zus, omdat ze minstens 4 dagen in een coma lag. Cecile bracht Rochèl naar boven om te rusten. Toen ze weer beneden was stuurde ze Rico weg. Hij wou niet weg hij zou nog allemaal dingen met Rochèl regelen. Rico werd het huis uitgezet met zijn geld en nog een extra dag zodat hij niet meer terug hoefte te komen. Rico was zo boos dat hij twee XTC pillen innam en samen met zijn vriend terug ging later op de avond naar het huis. Hij stak het eerst in de brand met de uitspraak: “Heksen moeten branden” Als meneer Rochèl met hem wilt praten, steekt Rico hem neer met zijn mes. Rico vluchtte weg richting het strand. Rochèl strompelde hem achterna terwijl Cecile de schelpen aan het redden was van de rand. Gelukkig kwam Bol er al aan die haar helpt veel schelpen gaan verloren, maar ook een deel hebben ze kunnen redden. Toen Bol Rochèl ging zoeken vond hij hem dood op het strand met een glimlach om zijn mond en een plastic zakje met een zeepaardje erin in zijn hand.

Tijd
De gebeurtenissen speelden in deze tijd af. Dat kon je zien aan de XTC en er werd af en toe gesproken over computers. Het is zomer omdat het in de laatste dagen zo warm is dat Rico zijn T-shirt uittrekt en als mevrouw Rochèl terug komt roept ze:’Ik ga me even verkleden. Het is hier notabene warmer dan aan de Côte d’Azur!’
De verhaaltijd was 8 dagen lang:
Dinsdag: het schelpenechtpaar zit op een strandterras. Rico is op het strand met zijn vriend Krokewit aanwezig en ziet het echtpaar zitten. Eduard en Cecile moeten de schelpen voorzien van notities, maar dan blijkt dat Cecile naar haar zieke zus in Frankrijk moet. Ze moet de verzameling in de steek laten en verzoekt dr. Bol een hulpje te zoeken, maar heeft het niet zo op studenten.
Woensdag: Dr. Bol krijgt op weg naar huis autopech en Rico schiet hem te hulp. Bol vraagt biedt hem het baantje aan bij de Rochèl.
Donderdag: Cecile is op weg naar Menton en Dr. Bol neemt Rico mee naar de witte villa. Rico helpt met in- en uitpakken en leert snel.
Vrijdag: Rico mag weer komen werken. Eduard vertelt hem verhalen over verre streken en over de schelpen. Na het werk ontmoet Rico zijn vrienden.
Zaterdag: Ernst Bol maakt een wandeling met zijn zus in 's-Graveland. Zij vertelt dat Rochèl met jonge jongens verhoudingen had en daarna naar Curaçao was verhuisd. Hij wil nu niet meer dat Rico komt helpen met de schelpen, maar kan er niks aan doen.
Zondag: Ernst en Eduard werken samen en gaan bij de Chinees eten.
Maandag: Meneer Rochèl merkt dat Rico een stiletto heeft en Rico vindt dat vervelend. De jongen trekt vanwege de warmte zijn T-shirt met de Harley Davidson-vleugeltjes uit maar kan deze niet meer terugvinden.
Dinsdag: Rico vindt zijn T-shirt weer terug. Zoals elke ochtend ligt er een dode vis in de vijver. Rico trapt in een stuk glas en Eduard plakt er een pleister op. De jongen merkt dat de man zijn voet aan het strelen is! 's Avonds kraken Rico en zijn vrienden een clubhuisje, maar daar was niet veel te halen.
Woensdag: Rico's brommer is in beslag genomen en Rochèl troost hem. Cecile komt plotseling thuis en stuurt Rico naar huis. Later steekt Rico de villa in brand en steekt Eduard dood.
De leestijd is bij mij ongeveer elf uur geweest.
Het einde was een vertraging alles werd heel duidelijk beschreven wat Rico deed en dacht (blz.187 tot en met 207). Hierin zet Rico het huis van de Rochèls in brand en vermoord Rico meneer Rochèl. Dit was een belangrijk gedeelte omdat hier meneer Rochèl verblind werd door de liefde voor Rico en hij daardoor stierf. Je zag het de verbinding (de schelpen) tussen Rico en Rochèl in het vuur opgaan en het hard van Cecile werd hierdoor verscheurd
Ik vond dat er niet echt een opvallende versnelling in zat. Als ik nu ook zo terug denk kan ik me er ook geen bedenken.
Het verhaal is vrijwel chronologisch verteld, maar wordt soms onderbroken door flashbacks. Het zijn meestal herinneringen, maar ook flashbacks die belangrijk zijn voor het verhaal. Zoals de flashback die begint op pagina 88 tot het midden van pagina 94. Hierin verteld Eduard over zijn leven en dan vooral over de liefdes die hij gehad heeft. Als laatst gaat het over de Mexicaanse straatjongen, op wie hij heel erg verliefd was en die hem erachter deed komen dat zijn hart lag bij jonge jongens. Waarop hij tijdens een irrigatieproject van de ambassade een relatie begon met een Tunesische jongen, met wie hij ervandoor ging. Dit had gevolg voor zijn verdere leven, omdat Cecile hem vanaf dat moment begon te beschermen tegen zijn eigen verlangens en ze hun toevlucht vonden in hun schelpenverzameling.

Ruimte
De gebeurtenissen spelen zich af in een huis aan het strand waar de familie Rochèl verblijft om hun schelpen verzameling. Het komt ook wel eens voor dat je bij Rico thuis of in een gokhal waar Rico met zijn vrienden is. En soms ook op het strand.
Er zijn geen belangenruimtes.

Personen
Rico Gabriëli: Een veertienjarige jongen uit de achterbuurt, die geen zin heeft om naar school te gaan, en alles voor geld over heeft. Met zijn "vrienden" wil hij ook nog wel eens een inbraakje of iets dergelijks plegen. In het verhaal wordt niet duidelijk of hij nou echt iets voor Eduard voelde of niet, maar hij vond het in ieder geval wel een aardige, sympathieke man. Hij heeft een grof taalgebruik en smeert veel gel in zijn donkere haar.

Eduard Rochèl: Dit is een oude "nette" man van zestig jaar oud. Hij heeft in diplomatieke
dienst gezeten en heeft een groot deel van zijn leven in de Filippijnen gewoond, en in de Cariben naar schelpen gezocht. Eduard heeft geen seks meer met zijn vrouw, maar in zijn vroegere jaren heeft hij zich wel eens vergrepen aan een dertien jarig jongetje en de gevoelens voor jonge jongetjes heeft hij altijd met zich meegenomen. Hij is rustig en geduldig. Hij wordt door zijn vrouw Cecile Rochèl rond gebaasd maar als zij weg is voelt hij zich vrijer en gelukkiger. Hij is hardwerkend, gelukkig, heeft doorzettingsvermogen, is spraakzaam, gespannen geremd en meegaand.

Cecile Rochèl: Cecile is een oudere en zeer kordate, excentrieke, nogal dominante vrouw, die over haar man heerst en die wil voorkomen dat hij in contact komt met jonge jongens. Ze is veel bezorg iet alleen om haar man maar ook vooral om haar schelpen. Zij is hardwerkend, zelfverzekerd, druk, spraakzaam, zakelijk, dominant, zelfstandig en komt voor zichzelf op.

Ernst Bol: De eigenaar van het museum, die bezorgd is om de familie, maar vooral bezorgd is om de schelpen en deze het liefst zo snel mogelijk in bezit wil krijgen. Hij vindt mevrouw Rochèl maar niks maar hij voelt zich veel fijner als ze weg is omdat het schelpen sorteren dan veel sneller gaat. . Hij is betrouwbaar, eerlijk, rustig, hebberig, behulpzaam en zorgzaam.

Rico is rustig en vriendelijk als hij bij meneer Rochèl is, maar als hij bij zijn vrienden Krokewit en Dijk is, is hij weer brutaal en levendig. Dat zal vooral komen omdat hij dan weer XTC heeft gebruikt.

Vertelwijze
Het is een hij/zij perspectief. Ook al zit je in verschillende hoofden, maar Dat verschilt per hoofdstuk. Je kunt niet in meerdere hoofden te gelijk zitten. Je zat in het hoofd van Rico, Rochèl, Bol of Cecile.

Structuur
Ik vond de indeling van het boek goed en je had snel door in wiens hoofd je zat als dat veranderde. Het verhaal is bijna helemaal chronologisch verteld, maar er zitten enkele terugblikken in
Je begint meteen met het verhaal en de informatie over de personen komen vervolgens in het verhaal
Het boek heeft een open einde. Het eindigt als een deel van de schelpen kapot zijn en meneer Rochèl vermoordt door Rico, maar je vraagt je af wat er gaat gebeuren met Rico, of zou hij gepakt wordt voor die moord. Je vraagt je af hoe het met Cecile vergaat en met Bol en de schelpen. Al dat blijft onbeantwoord.

Motieven en thema

Motieven:
Passie: De passie van Rochèl voor Rico(blz 161 en 162): ‘Rico,’ fluisterde Rochèl met zijn lippen in het kuiltje van zijn achterhoofd, ‘je bent toch iet bang voor me?’ De jongen schudde heftig zijn hoofd. ‘Nee’ Rochèl sloeg zijn armen om hem heen, trok hem ruggelings tegen zich aan en kuste zijn oor, zijn hals, zijn kaaklijn. ‘Ik doe niets wat je niet wilt.’ ‘Nee,’ zei de jongen weer en legde, als bewijs van vertrouwen, zijn hoofd tegen Rochèls hals: wel met de handdoek in zijn vuisten geklemd en met afgewend gezicht om te voorkomen dat ij op zijn mond gekust zou worden, maar toch in zo’n simpel gebaar van overgave dat Rochèl hem nog steviger omhelsde, zijn armen begon te strelen en zijn ribbenkast en, voor hij het zelf goed en wel besefte, het T-shirt uit zijn broek getrokken had en hem over zijn buik wreef. Hij zag hoe de jongen hevig slikte, maar gij gaf geen kik en bewoog zich niet. Rochèl duwde zijn bekken tegen de spijkerbroekbillen, probeerde niet te hijgen en streek met zijn vingertoppen van het zachte gedeelte onder Rico’s ribbenboog tot aan zijn broekband en weer terug, langzaam, heen en weer, in hetzelfde tempo waarin hij zijn ademhaling wilde terugbrengen.
De passie van Cecile voor de schelpen en voor Rochèl. Ik kon hier niet echt een fragment over vinden omdat het over het hele boek is verdeeld. Wel een stukje dat Ernst Bol zeg dat hij het ooit de passie heeft begrepen: (blz 207) Ernst Bol begreep weinig van passie en zeker niet van het soort passie dat voorbijgaat aan verzamelen, bezitten, conserveren; dat alles verteert en alles wegmaait wat voor de voeten komt en uiteindlijk haar vervulling alleen maar kan vinden in vernietiging, opheffing dood. Hij begreep zulke passies niet en ze joegen hem angst aan, ze waren de oorzaak van alle onheil dat nu over hem afgeroepen was… maar turend naar de glimlach op het stille gezicht voor hem zag hij hier, aan het duistere Noordzeestrand, in één kort ogenblik, op het punt van breken hun grootheid.'

Dood: De vissen die elke dag dood gingen: (blz. 13) 'De randen van de vijver waren zwartgroen uitgeslagen en het water begon te stinken zodra je er met een stok in porde, maar de vissen stonden rustig tussen de waterplanten en trokken flitsende, oranje lichtsporen als er onraad dreigde. Op een ochtend dreef er echter een met de buik omhoog. Die had hij eruit gehaald en weggegooid, maar sindsdien leverde iedere dag één of twee nieuwe sterfgevallen op. Vreemd in deze tijd van het jaar. Als ze de winter goed doorgekomen waren, waarom gingen ze dan nu opeens dood? Toch niet van het brood dat hij ze gevoerd had?'
(Blz 123) De vijver lag er vredig bij, de vissen stonden stil in het donkere water. Geen dooie te zien helaas. Hij raapte een paar steentjes op en probeerde de slome beesten ermee te raken. Een na de ander begon als een gek door het water te schieten. Toen hij er genoeg van had, zag hij opeens onder de takken van een overhangende struik een oranje staartje steken, dat door de bewegingen in het water naar voren gedobberd was. Ha, toch een dooie!'
Als meneer Rochèl dood gaat: (blz 206) Rochèl lag naast een lange, naar zee gegraven greppel alsof hij die moesst bewaken. Zijn hoofd rustte op zijn opgevouwen jasje. Izjn rechterhand, onder het bloed, lag open in het zand. Zijn linkerhand hield iets vast, een plastic zakje met water zo diep te zien. Ook de voorkant van het overhemd en een groot deel van de broek waren bebloed. Bol ging achterover hangen, haalde zo diep adem dat zijn borst er pijn an deed en zwaaide bij het uitsdemen zijn bovenlijf naar voeren. Met zijn hoofd voor zijn onderlijfhangend bleef hij een halve minuut zo staan om te voorkomen dat hij flauwviel en staarde vervolgend enige tijd over zee naar de horizon. Toen ging hij op zijn hurken voor Rochèl zitte en raakte voorzichtig de hand om het plastic zakje aan. Koud als een vis. Hij keek naar het broze, kale hoofd op het jasje. Het was alsof Rochel sliep. Of hij, wandelend langs het strand, door vermoeidheid overmand geraakt was en zijn jasje hier neergelgd had om even een tukje te doen. Er kwam een loomheid over Ernst Boel, die hem, kijkend naar dat vredige, dode gezicht, deed omvallen.

Thema
Een oude man die verliefd word op een 14 jarige jongen die hem helpt met schelpen sorteren.

Titel verklaring
Rico is de hoofdpersoon en als hij XTC slikt heeft hij soort vleugeltjes. Hij bezorgd ook 'vleugeltjes' aan meneer Rochèl, want die wordt verliefd op Rico. Vleugels zijn ook een teken van vrijheid en Rico wil graag vrij zijn: niet naar school hoeven en geen ouders.

Persoonlijke mening

Mooiste gedeelte:
Het mooiste gedeelte vind ik als meneer Rochèl op het strand ligt dood te gaan en Rico komt er bij liggen. Rico geeft Rochèl dan een zeepaardje die Rochèl zo graag wilde zien en Rico vraagt hem nog naar één van zijn verhalen. Toen ik het boek aan het lezen was kreeg ik de indruk dat hij alleen naar de verhalen luisterde om meneer Rochèl blij te maken. Hij zei ook een keer: 'Daar komt weer zo'n verhaal.' En nu blijkt toch echt dat Rico wel wat om Rochèl geeft, maar dan als een vader figuur, omdat hij zelf nooit zo'n liee vader heeft gehad.

Andere boeken met hetzelfde thema:
Ik ken geen boeken met het zelfde thema. Ik vond het ook een heel ander boek dan ik ooit had gelezen.

Eigen mening:
Ik vond het een goed boek. Het was af en toe wel langdradig maar het werd niet vervelend saai worden. Soms was het een moeilijk taalgebruik zoals de zin: 'De malacologie was zijn grootste harstocht, het manoeuvreren binnen het instituutbudget zijn grootste zorg en als hij 's avonds in zijn eentje thuis zat, vormden weten-schappelijke publicaties over uitgestorven Strombidea of de voortplantingsrituelen van de Keizersvoluur zijn grootste afleiding.' Soms moest ik ook wel eens een zin twee keer lezen voor dat ik de zin goed door had, maar dat was meestal als er in spreektaal werd geschreven. 'Hoezo? Wat heb-tie dan?' ''Hij is onaaspreekbaar,' vatte Dijk de zaak samen. 'Wat is-ter dan gebeurd?!' en 'As je bijna zestien ben, dan bewaren 'em nog wel es, maar ou niet natuurlijk. Ik heb je toch gewaarschuwd? Ik zeg nog: je moet die dingen d'r niet niet allemaal monteren! As ze 'em inpikken is 't allemaal naar de klote! Dat stuur, man! Hartdtikke zonde!' Ik vond het verder wel mooi geschreven. Je kon je heel goed inleven in de personages en in de gebeurtenissen. Het einde is ook helemaal niet voorspelbaar. Je blijft dus geïntereseert doorlezen tot het einde.