Primaire gegevens
Auteur: Ronald Giphart
Titel: Phileine zegt sorry
Jaar van uitgave: 1996
Aantal blz.: 215
Leestijd: 5 uur
Uitgelezen op: 25-02-2005
Eerste reactie achteraf
spannend: 2 de ‘avonturen’ die in het boek voorkomen, vind ik persoonlijk niet erg spannend, eerder grappig.
meeslepend: 3 zeker, je begint met Phileine en Max mee te leven, je wilt dat
ze weer bij elkaar komen.
ontroerend: 2 niet echt, de zielige momenten die erin voorkomen. Kwamen op
mij niet als zodanig over.
grappig: 3 Phileine beleefd een aantal belachelijke dingen, er zit gewoon
zoveel humor in!
realistisch: 2 sommige dingen wel, maar ik zie het mij niet zo snel over-
komen.
fantasierijk: 3 ja, dit gebeurt niemand. Phileine dus wel…
interessant: 3 zeker, het boeit vanaf het begin tot het eind.
origineel: 3 ja, ik ken geen ander boek met eenzelfde verhaallijn.
goed te begrijpen: 3 ja, het is totaal niet moeilijk geschreven, en het loopt ook
chronologisch.
Dit werk heeft mij aan het denken gezet: nee, het heeft meer een ontspannende werking
op mij.
Ik heb iets aan dit werk gehad: een beetje, dat je het leven niet al te serieus
moet nemen. Dat je vooral moet genieten.
Dit werk spreekt me aan omdat het zo ontzettend hilarisch is, ook is het vlot geschreven en natuurlijk modern!
Reactie op de verwachtingen vooraf
Ik was van plan om te letten op de thema’s en motieven, en dat is best aardig gelukt. Af en toe kwam ik iets tegen waarvan ik dacht: dat zou wel eens iets meer kunnen betekenen, ik maakte daarvan dan een kleine aantekening in de kantlijn. Zo zie je het verhaal op een geheel andere wijze, en eindelijk begreep ik dingen waar ik eerst geen touw aan vast kon knopen!
Korte samenvatting van de inhoud
Phileine is een knappe vrouw van ongeveer 25 jaar. Ze heeft een vriend, Max, en is heel gelukkig met hem. Op een dag vertelt Max Phileine dat hij zijn passie, toneelspelen, in New York gaat beoefenen. Hij zal voor anderhalf jaar naar New York Greenwich Village verhuizen. Het afscheid is erg emotioneel en ze beloven elkaar trouw te blijven.
Na een tijdje houdt Phileine het niet meer alleen uit. Ze besluit Max in New York te bezoeken, en die middag zit ze al in het vliegtuig op weg naar Manhattan. In het vliegtuig ontmoet ze twee enthousiaste New Yorkers, Fabian en Lena. Ze geven Phileine hun telefoonnummer zodat ze haar kunnen rondleiden door ‘the big apple’.
Eenmaal aangekomen in het appartement van Max ontmoet Phileine de vrienden van Max: de bebrilde Jules, de Vlaamse Gulpje Degompelaere, de zieke Leonard, de starende Ruth, de verschrikkelijke Joanne en L.T. Later komt ook Max thuis en hij is ontzettend blij Phileine te zien. Hij blijkt dezelfde avond een feest te organiseren ter ere van de komst van zijn vriendin. Alle bezoekers behoren tot de toneelgroep van Max, met wie hij diezelfde week het toneelstuk rOmEO-n-jULieT zal opvoeren. Phileine zakt tijdens het feest plotseling in elkaar van de drank, de jetlag en de emotionele momenten. Ze gaat naar bed en maakt het einde van het feest niet meer mee.
De volgende dag is Max niet thuis omdat hij een toneelrepetitie heeft. Phileine trekt de hele middag met Gulpje, de huisgenoot van Max, op en ze worden beste maatjes. ’s Avonds besluit Phileine het echtpaar uit het vliegtuig, Fabian en Lena, te bellen. Fabian stelt meteen voor haar de stad te laten zien. Ze hebben een leuke avond, en al gauw blijkt dat Fabian Phileine wel ziet zitten als minnares naast zijn saaie huwelijk. Hij zoekt toenadering, maar Phileine houdt af onder verwijzing naar haar vaste verhouding.
De volgende ochtend gaat Max alweer vroeg naar het toneelinstituut. Die dag vermaakt Phileine zich in de stad. ’s Avonds bezoekt ze de première van rOmEO-n-jULieT, het toneelstuk van de toneelgroep van Max. Voordat het stuk begint hoort ze al van verschillende mensen dat het een provocerend en experimenteel toneelstuk is. Als het stuk opgevoerd wordt, ziet Phileine dat het een pornografische versie van het verhaal van Shakespeare is. Max heeft zelfs op het podium sex met Joanne. Phileine en Joanne’s vriend L.T. zijn geshockeerd.
Een paar uur later is Phileine met Max in het appartement. Aanvankelijk hebben ze een enorme ruzie, maar later, in een kroeg, leggen ze het bij. Als Max echter heel droog meldt dat het stuk nog twee keer opgevoerd zal worden, is de spanning bij Phileine direct weer terug.
De derde dag krijgt Phileine bezoek van L.T., die haar komt ophalen voor een tochtje met zijn speedboot. L.T. is goed gehumeurd, want de vaste ontbijtweerman van de CBS heeft een ongeluk gehad zodag hij als reserve-ontbijtweerman de komende tijd volop aan zijn trekken zal komen. Phileine krijgt ruzie met Jules, omdat ze zich in haar (of eigenlijk zijn) geslacht heeft vergist. Daarna gaat ze mee met L.T. Op de boot drinken beiden veel whisky en ze worden heel vertrouwelijk met elkaar. Uiteindelijk gaan ze met elkaar naar bed, uit wraak op Max en Joanne.
De volgende dag moet Phileine wederom zonder haar ‘enige vrolijke toontje van haar levensorgeltje’ doorbrengen. Ze besluit rustig in Max’ appartement te blijven, krijgt weer ruzie met Jules en maakt zich zorgen over de gezondheid van Leonard die er enorm ziek uit ziet. Ze ontdekt dat Leonard aan AIDS lijdt en dat hij de homovriend van ‘de twee aan elkaar gelaste fietswielen’ (Jules) is. Later op de dag gaat ze met Gulpje naar een café. L.T. komt binnen en met hem continueren ze het gespreksonderwerp van daarvoor: seks. Opeens krijgt L.T. een idee; hij stelt voor die avond naar het theater te gaan om een tweede uitvoering van rOmEO-n-jULieT te bekijken. Ze vragen zich af of de liefdesscène van Max en Joanne aangepast is nu men veronderstelt dat hun partners niet in de zaal zitten. Phileine, L.T. en Gulpje ontdekken dat het toneelstuk echter nog veel extremere vormen aanneemt dan ze zelf hadden mogen aanschouwen. Phileine slaat door, ze roept keihard door de zaal dat het zo wel genoeg is. Er ontstaat een heftige discussie tussen Phileine en Max waardoor het toneelstuk verstoord wordt.
De volgende ochtend wordt Phileine wakker in het bed van Fabian. Daar schijnt ze de vorige nacht straal bezopen te zijn gebracht door L.T. en Gulpje. Ze krijgt een telefoontje van L.T., die haar vertelt dat ze die avond in de Late Show van David Letterman wordt verwacht omdat men diep onder de indruk was van haar optreden in de The Joseph Papp Public Theatre. Ze vertrekt meteen naar de studio. Die avond, wanneer ze met David Letterman en Salman Rushdie, de andere gast, live op televisie is valt Phileine meteen in haar rol. Ze neemt Lettermans presentatie over, ze zet hem voor gek, het publiek vindt haar fantastisch. ’s Avonds geeft ze haar verdiende geld uit aan een kamer in het Waldorf Astoria Hotel. Ze heeft niemand aan wie ze haar verhaal kwijt van en voelt zich erg verdrietig.
De zesde dag komt Max naar Phileine’s hotelkamer en neemt haar met geweld mee naar zijn appartement. Daar wachten alle huisvrienden, de regisseur en een aantal acteurs haar komst af. ’s Avonds bezoeken ze met z’n allen het AIDS-gala dat wordt gehouden in het kader van de wereld AIDS dag. Het feest is groots, het eten en drinken is overdadig en de mensen talrijk. Nadat Gloria Gaynor ‘I Will Survive’ heeft gezongen beklimd Phileine het podium om vervolgens het publiek uit te leggen hoe ze van zichzelf, de cynische Phileine, walgt. Ze houdt een emotioneel pleidooi en valt de ‘harteloze prestatiemaatschappij’ aan. Ze eindigt met excuses voor haar gedrag. Phileine zegt sorry.
Motieven/Motto/Thema/Titel
Motieven
Het opvallendste motief is overduidelijk, seks. Seks met Max, seks in het toneelstuk waar Max in speelt, seks met L.T. (uit wraak). Het keert steeds terug, en elke keer vanuit een ander perspectief: wraak, liefde, jaloezie.
'Dat u niet minstens heeft gefantaseerd over onderwerping, verkrachting, groepen grootgeschapen havenarbeiders, vrouwen, macht, onmacht…en dingen deed die u misschien niet gedaan zou hebben als u niet zo verdoofd van geilheid was geweest'.
Een ander motief is wraak. Phileine’s eerste wraak uit zich via wilde seks met de tegenspeelster van haar vriend Max, L.T. Na het zien van het toneelstuk voelt ze zich zo bedrogen en alleen dat ze troost zoekt bij L.T. Die haar, op zijn beurt niet weigert. De tweede keer dat Phileine wraak neemt is als ze voor de tweede keer het toneelstuk ziet, waar beide spelers nog verder gaan dan eerst. Phileine staat op, en begint te schreeuwen en haar vriend en diens regisseur te beledigen. Ze doet dit nog eens dunnetjes over tijdens ‘The Late Night Show’ bij David Letterman. Deze show wordt overal in de VS uitgezonden.
Natuurlijk is de liefde ook een motief in deze roman. Het vraagstuk 'Wat is liefde?' wordt uitgebreid behandeld: 'Ik heb een vraag, hou je niet juist écht van elkaar als je je relatie weet uit te tillen boven het niveau van de eigendomsseks?'.
Ook kan jaloezie gezien worden als motief, Phileine kan het niet hebben als Max de balkonscène speelt met de mooie Joanne.
Als vijfde en laatste motief heb ik gevonden: spijt. Hier wordt het boek als het ware mee afgesloten. Het hele verhaal draait erom dat Phileine uiteindelijk spijt betuigd aan de mensen die ze heeft gekwetst.
Motto:
Het boek bevatte geen motto, wel een verantwoording:
“Ja, ik heb mij tijdens het schrijven van deze roman laten inspireren door vele (literaire) werken van anderen, met name door Romeo en Juliet van William Shakespeare en de vertaling van dit stuk door Gerrit Komrij. Soms heb ik zelfs geciteerd zonder bronvermelding. Schande! Sorry.”
Hierin biedt Giphart dus, net als Phileine dat al deed, zijn excuses aan!
Thema:
Het thema is volgens mij: de zoektocht naar jezelf. Maar ook de realiteit, de echtheid. Phileine vindt dat mensen haar maar moeten nemen zoals ze is, ze zal zich voor hun echt niet anders voor gaan doen! Ze zegt wat ze denkt, en staat er niet bij stil dat zulke uitspraken anderen kunnen kwetsen. Ze kent haar grenzen nog niet, maar krijgt uiteindelijk wel meer zelfinzicht. Ze zegt op het eind dan ook:
Wanneer Phileine haar verontschuldigingen aanbiedt, zegt ze dan ook: 'Ik ben tot de conclusie gekomen dat ik niet aardig ben'.
Titel:
De titel van het boek ‘Phileine zegt sorry’ wordt aan het einde van het verhaal verklaard.
De laatste woorden van het verhaal zijn:
‘Ik ben tot de conclusie gekomen dat ik niet aardig ben,’ serveer ik ten slotte. ‘Sterker nog: ik ben een vervalste teef. Het zit me dwars, deze vaststelling.’
…
‘Ik bied mijn verontschuldigingen aan. Ik zeg sorry. Sorry, Max. Sorry, mensen,’ fluister ik en iets harder – misschien té hard – voeg ik eraan toe: ‘Sorry dat ik besta.’
Wanneer Phileine, de hoofdpersoon, deze uitspraken doet, realiseert ze zich eindelijk hoe gemeen haar daden af en toe zijn. En hoe erg ze mensen daarmee kan kwetsen.
Auteur: Ronald Giphart
Titel: Phileine zegt sorry
Jaar van uitgave: 1996
Aantal blz.: 215
Leestijd: 5 uur
Uitgelezen op: 25-02-2005
Eerste reactie achteraf
spannend: 2 de ‘avonturen’ die in het boek voorkomen, vind ik persoonlijk niet erg spannend, eerder grappig.
meeslepend: 3 zeker, je begint met Phileine en Max mee te leven, je wilt dat
ze weer bij elkaar komen.
ontroerend: 2 niet echt, de zielige momenten die erin voorkomen. Kwamen op
grappig: 3 Phileine beleefd een aantal belachelijke dingen, er zit gewoon
zoveel humor in!
realistisch: 2 sommige dingen wel, maar ik zie het mij niet zo snel over-
komen.
fantasierijk: 3 ja, dit gebeurt niemand. Phileine dus wel…
interessant: 3 zeker, het boeit vanaf het begin tot het eind.
origineel: 3 ja, ik ken geen ander boek met eenzelfde verhaallijn.
goed te begrijpen: 3 ja, het is totaal niet moeilijk geschreven, en het loopt ook
chronologisch.
Dit werk heeft mij aan het denken gezet: nee, het heeft meer een ontspannende werking
op mij.
moet nemen. Dat je vooral moet genieten.
Dit werk spreekt me aan omdat het zo ontzettend hilarisch is, ook is het vlot geschreven en natuurlijk modern!
Reactie op de verwachtingen vooraf
Ik was van plan om te letten op de thema’s en motieven, en dat is best aardig gelukt. Af en toe kwam ik iets tegen waarvan ik dacht: dat zou wel eens iets meer kunnen betekenen, ik maakte daarvan dan een kleine aantekening in de kantlijn. Zo zie je het verhaal op een geheel andere wijze, en eindelijk begreep ik dingen waar ik eerst geen touw aan vast kon knopen!
Korte samenvatting van de inhoud
Phileine is een knappe vrouw van ongeveer 25 jaar. Ze heeft een vriend, Max, en is heel gelukkig met hem. Op een dag vertelt Max Phileine dat hij zijn passie, toneelspelen, in New York gaat beoefenen. Hij zal voor anderhalf jaar naar New York Greenwich Village verhuizen. Het afscheid is erg emotioneel en ze beloven elkaar trouw te blijven.
Na een tijdje houdt Phileine het niet meer alleen uit. Ze besluit Max in New York te bezoeken, en die middag zit ze al in het vliegtuig op weg naar Manhattan. In het vliegtuig ontmoet ze twee enthousiaste New Yorkers, Fabian en Lena. Ze geven Phileine hun telefoonnummer zodat ze haar kunnen rondleiden door ‘the big apple’.
De volgende dag is Max niet thuis omdat hij een toneelrepetitie heeft. Phileine trekt de hele middag met Gulpje, de huisgenoot van Max, op en ze worden beste maatjes. ’s Avonds besluit Phileine het echtpaar uit het vliegtuig, Fabian en Lena, te bellen. Fabian stelt meteen voor haar de stad te laten zien. Ze hebben een leuke avond, en al gauw blijkt dat Fabian Phileine wel ziet zitten als minnares naast zijn saaie huwelijk. Hij zoekt toenadering, maar Phileine houdt af onder verwijzing naar haar vaste verhouding.
De volgende ochtend gaat Max alweer vroeg naar het toneelinstituut. Die dag vermaakt Phileine zich in de stad. ’s Avonds bezoekt ze de première van rOmEO-n-jULieT, het toneelstuk van de toneelgroep van Max. Voordat het stuk begint hoort ze al van verschillende mensen dat het een provocerend en experimenteel toneelstuk is. Als het stuk opgevoerd wordt, ziet Phileine dat het een pornografische versie van het verhaal van Shakespeare is. Max heeft zelfs op het podium sex met Joanne. Phileine en Joanne’s vriend L.T. zijn geshockeerd.
Een paar uur later is Phileine met Max in het appartement. Aanvankelijk hebben ze een enorme ruzie, maar later, in een kroeg, leggen ze het bij. Als Max echter heel droog meldt dat het stuk nog twee keer opgevoerd zal worden, is de spanning bij Phileine direct weer terug.
De derde dag krijgt Phileine bezoek van L.T., die haar komt ophalen voor een tochtje met zijn speedboot. L.T. is goed gehumeurd, want de vaste ontbijtweerman van de CBS heeft een ongeluk gehad zodag hij als reserve-ontbijtweerman de komende tijd volop aan zijn trekken zal komen. Phileine krijgt ruzie met Jules, omdat ze zich in haar (of eigenlijk zijn) geslacht heeft vergist. Daarna gaat ze mee met L.T. Op de boot drinken beiden veel whisky en ze worden heel vertrouwelijk met elkaar. Uiteindelijk gaan ze met elkaar naar bed, uit wraak op Max en Joanne.
De volgende dag moet Phileine wederom zonder haar ‘enige vrolijke toontje van haar levensorgeltje’ doorbrengen. Ze besluit rustig in Max’ appartement te blijven, krijgt weer ruzie met Jules en maakt zich zorgen over de gezondheid van Leonard die er enorm ziek uit ziet. Ze ontdekt dat Leonard aan AIDS lijdt en dat hij de homovriend van ‘de twee aan elkaar gelaste fietswielen’ (Jules) is. Later op de dag gaat ze met Gulpje naar een café. L.T. komt binnen en met hem continueren ze het gespreksonderwerp van daarvoor: seks. Opeens krijgt L.T. een idee; hij stelt voor die avond naar het theater te gaan om een tweede uitvoering van rOmEO-n-jULieT te bekijken. Ze vragen zich af of de liefdesscène van Max en Joanne aangepast is nu men veronderstelt dat hun partners niet in de zaal zitten. Phileine, L.T. en Gulpje ontdekken dat het toneelstuk echter nog veel extremere vormen aanneemt dan ze zelf hadden mogen aanschouwen. Phileine slaat door, ze roept keihard door de zaal dat het zo wel genoeg is. Er ontstaat een heftige discussie tussen Phileine en Max waardoor het toneelstuk verstoord wordt.
De zesde dag komt Max naar Phileine’s hotelkamer en neemt haar met geweld mee naar zijn appartement. Daar wachten alle huisvrienden, de regisseur en een aantal acteurs haar komst af. ’s Avonds bezoeken ze met z’n allen het AIDS-gala dat wordt gehouden in het kader van de wereld AIDS dag. Het feest is groots, het eten en drinken is overdadig en de mensen talrijk. Nadat Gloria Gaynor ‘I Will Survive’ heeft gezongen beklimd Phileine het podium om vervolgens het publiek uit te leggen hoe ze van zichzelf, de cynische Phileine, walgt. Ze houdt een emotioneel pleidooi en valt de ‘harteloze prestatiemaatschappij’ aan. Ze eindigt met excuses voor haar gedrag. Phileine zegt sorry.
Motieven/Motto/Thema/Titel
Motieven
Het opvallendste motief is overduidelijk, seks. Seks met Max, seks in het toneelstuk waar Max in speelt, seks met L.T. (uit wraak). Het keert steeds terug, en elke keer vanuit een ander perspectief: wraak, liefde, jaloezie.
'Dat u niet minstens heeft gefantaseerd over onderwerping, verkrachting, groepen grootgeschapen havenarbeiders, vrouwen, macht, onmacht…en dingen deed die u misschien niet gedaan zou hebben als u niet zo verdoofd van geilheid was geweest'.
Een ander motief is wraak. Phileine’s eerste wraak uit zich via wilde seks met de tegenspeelster van haar vriend Max, L.T. Na het zien van het toneelstuk voelt ze zich zo bedrogen en alleen dat ze troost zoekt bij L.T. Die haar, op zijn beurt niet weigert. De tweede keer dat Phileine wraak neemt is als ze voor de tweede keer het toneelstuk ziet, waar beide spelers nog verder gaan dan eerst. Phileine staat op, en begint te schreeuwen en haar vriend en diens regisseur te beledigen. Ze doet dit nog eens dunnetjes over tijdens ‘The Late Night Show’ bij David Letterman. Deze show wordt overal in de VS uitgezonden.
Ook kan jaloezie gezien worden als motief, Phileine kan het niet hebben als Max de balkonscène speelt met de mooie Joanne.
Als vijfde en laatste motief heb ik gevonden: spijt. Hier wordt het boek als het ware mee afgesloten. Het hele verhaal draait erom dat Phileine uiteindelijk spijt betuigd aan de mensen die ze heeft gekwetst.
Motto:
Het boek bevatte geen motto, wel een verantwoording:
“Ja, ik heb mij tijdens het schrijven van deze roman laten inspireren door vele (literaire) werken van anderen, met name door Romeo en Juliet van William Shakespeare en de vertaling van dit stuk door Gerrit Komrij. Soms heb ik zelfs geciteerd zonder bronvermelding. Schande! Sorry.”
Hierin biedt Giphart dus, net als Phileine dat al deed, zijn excuses aan!
Het thema is volgens mij: de zoektocht naar jezelf. Maar ook de realiteit, de echtheid. Phileine vindt dat mensen haar maar moeten nemen zoals ze is, ze zal zich voor hun echt niet anders voor gaan doen! Ze zegt wat ze denkt, en staat er niet bij stil dat zulke uitspraken anderen kunnen kwetsen. Ze kent haar grenzen nog niet, maar krijgt uiteindelijk wel meer zelfinzicht. Ze zegt op het eind dan ook:
Wanneer Phileine haar verontschuldigingen aanbiedt, zegt ze dan ook: 'Ik ben tot de conclusie gekomen dat ik niet aardig ben'.
Titel:
De titel van het boek ‘Phileine zegt sorry’ wordt aan het einde van het verhaal verklaard.
De laatste woorden van het verhaal zijn:
‘Ik ben tot de conclusie gekomen dat ik niet aardig ben,’ serveer ik ten slotte. ‘Sterker nog: ik ben een vervalste teef. Het zit me dwars, deze vaststelling.’
…
‘Ik bied mijn verontschuldigingen aan. Ik zeg sorry. Sorry, Max. Sorry, mensen,’ fluister ik en iets harder – misschien té hard – voeg ik eraan toe: ‘Sorry dat ik besta.’
Wanneer Phileine, de hoofdpersoon, deze uitspraken doet, realiseert ze zich eindelijk hoe gemeen haar daden af en toe zijn. En hoe erg ze mensen daarmee kan kwetsen.
REACTIES
1 seconde geleden