Of hoe waarom door Hanna Bervoets

Mening
Ik vond OF HOE WAAROM een boeiend boek om te lezen. Ik heb het gelezen naar aanleiding van een presentatie van klasgenoten met het onderwerp ‘Anno nu’. Het leek mij een leuk boek na het fragment en de samenvatting. Ik vond het vooral heel goed gedaan hoe normaal het begin van het boek leek, gewoon hoe het met iedereen zou kunnen gaan. Dat leek zo, tot het hoofdstuk HOE, waarin alle moorden die Flora gepleegd had werden beschreven. Vanaf dat hoofdstuk was het boek spannender, het verhaal kreeg voor mijn gevoel een heel andere wending.

Iets wat vaak een beetje storend vond waren de tekstballonnen met geluiden er in, zoals “POKK!!”. Dan was ik net lekker aan het lezen, komt er opeens zoiets tussendoor. Omdat ik me daaraan ergerde was ik gelijk weer afgeleid. Ik vond dat ook niet echt nuttig, misschien is dat haar manier om een geluid aan te geven, maar ik vond het niet prettig.

Ook de verhalen van de mensen die Flora interviewt, vond ik wel leuk om te lezen. Niet per se om de inhoud van de verhalen, maar ook door de schrijfstijl, met dialogen en gedachten van Flora afgewisseld. Soms vond ik de dialogen niet erg boeiend, maar meestal waren dat dialogen waarin Flora niet meepraatte.

Kortom, ik vond OF HOE WAAROM een leuk boek om te lezen, al vond ik de schrijfstijl niet altijd even fijn. Ik ga dan waarschijnlijk nog een ander boek van Hanna Bervoets lezen en dan hoop ik dat dat boek net zo leuk is als deze.


Spanning
Het belangrijkste personage is Florence Vos, ze wordt ook wel Flora genoemd. Er zijn nog veel meer personages, maar ik denk niet dat ze een belangrijke rol spelen in het verhaal. Een aantal van hen wordt alleen vermoord, meer niet. Als er één daarvan belangrijk is, zijn ze allemaal belangrijk. Daarom heb ik ervoor gekozen om alleen Flora echt te beschrijven. Flora werkte bij Haar verhaal, een tijdschrift over allerlei onderwerpen. Ze houd van mooie kleren en beschrijft die van haar ook een paar keer. Aan het begin van het boek, in het hoofdstuk OF, lijkt ze een heel normaal persoon. Ze was een tijdje weg geweest van de redactie, er wordt niet verteld waarom, dat vroeg ik me wel af aan het begin, maar later niet echt meer.

Het boek is achteraf ‘geschreven’ door Flora, waardoor er een duidelijke verhaallijn is met flashbacks. Het begint met een proloog, dan begint het hoofdstuk OF. Dat hoofdstuk is dus chronologisch geschreven, met af en toe flashbacks, waarmee ze dingen uitlegt. OF loopt van maandag tot vrijdag, met nog een kopje: ‘De dagen erna’. Tussendoor staan steeds namen en dan iets als ‘ja’ of ‘een beetje’. Na OF komt HOE. In HOE wordt verder beschreven wat er gebeurt na de namen in OF. Er blijkt dan dat het ‘ja’ of ‘een beetje’ betekent of de persoon waarvan de naam genoemd werd vermoord is door Flora. Ze beschrijft dan hoe ze die personen vermoordt. Ik snapte daar meestal niet waarom ze hen vermoordde, het wordt ook zonder normale emoties beschreven. Soms vind ze het jammer dat het niet lukt, maar ze heeft geen emoties over het vermoorden van de personen in kwestie.

Ik heb niet heel erg het idee dat Flora erg verandert door boek heen. Niet in vijf dagen die uitgebreid worden beschreven dan, er worden ook flashbacks gegeven van jaren terug, in die periode daartussen is ze waarschijnlijk wel veranderd.

Aan het eind van het boek, in het hoofdstuk WAAROM, schrijft ze:
“Je weet nu of. Je weet nu hoe. En dit is waarom.
Dit.
Hier. Nu. Dat ik dit nu schrijf en jij dit nu leest, al uren, misschien wel dagen. Ik hoorde je de hele tijd luisteren, zie je niet maar waan me samen.
Want ja, lieve, allerliefste lezer: ik deed het allemaal alleen voor jou. Een heleboel jou’s. Zodat die zouden willen weten.
En omdat ik van jou houd. Omdat jij van mij houdt.”

Dat is dus haar verklaring waarom ze dit deed of dit schreef, maar ik vind het niet helemaal duidelijk.

De belangrijkste gebeurtenissen zijn het vermoorden van de volgende personen: Mimi Munchen, Rea van Oosten, Koert Hakman, Mickey de Leeuw?, Milo Menko, Stan Korshunova, Lily Meier, Phileine Rengers, Sem Zeilstra, Brit Olsen en uiteindelijk pleegt Flora zelfmoord, dus ook Florence Vos. Ik weet niet zeker of ze Mickey de Leeuw echt heeft vermoord, want er staat na zijn naam: ‘een beetje’. Ik denk niet dat hij het heeft overleefd, maar het zou kunnen.

De ruimtes worden niet heel goed beschreven in het verhaal, soms vaag hoe het er uit ziet, maar niet uitgebreid. Ik merk dan ook geen contrast- of belangenruimten op.

Ik denk dat de plaatsen niet erg bijdragen aan de spanning. De tijd draagt echter zeker bij. Doordat het verhaal steeds wordt afgebroken voor de moord wordt gepleegd, heb je niet echt het idee dat er iets vreemds gebeurt. Je vraagt je wel af wat de namen tussendoor betekenen en waar het ‘ja’, ‘een beetje’ of ‘nee’ voor staat. Bij het hoofdstuk HOE is er al een behoorlijke spanning opgebouwd door die namen en als je dan leest hoe de eerste moord wordt gepleegd, wordt die spanning nog hoger. Je wilt dan ook weten wat er met de andere mensen is gebeurd en of iemand er achter zal komen dat Flora de moorden heeft gepleegd. Ook als dat allemaal verteld is, is er nog een bepaalde spanning. Dan vraag je je namelijk af waarom Flora dit allemaal heeft gedaan. Dat wordt niet echt duidelijk, waardoor je met vragen blijft zitten. Dat is wel een sterk punt, omdat je er dan langer over blijft nadenken dan als je helemaal geen vragen meer hebt en het boek netjes is afgerond.