Isabelle – Tessa de Loo

A       Samenvatten

1.1 Samenvatting

Op een dag wordt er in de streek Auvergne in Frankrijk de beroemde filmster Isabelle vermist. De politie zoekt maandenlang, maar ze is onvindbaar. De politie geeft het op na vele intensieve zoekacties die geen resultaat hebben opgeleverd.

Een onderwijzer aan de dorpsschool, Bernard Buffon, kan Isabelle maar niet uit zijn hoofd zetten. Hij is een grote fan van haar, al sinds hun jeugd. Ze heeft hem eens geholpen toen hij gepest werd op de basisschool. Hij trekt elke dag even de bergen in om haar te zoeken. Hier ging Isabelle voor haar vermissing namelijk altijd naartoe en keek hij hoe ze daar in een bassin zwom. Bernard ondervraagt iedereen, maar komt niets te weten.

Ondertussen zit Isabelle opgesloten in de kelder van de boerderij van Jeanne Bitor.
Jeanne is jaloers op de filmster, omdat zij zo mooi en gelukkig is terwijl Jeanne zelf oerlelijk, verdrietig en eenzaam is. Ze is veel gepest en afgestoten. Daarom heeft ze Isabelle ontvoerd. Jeanne houdt van schilderen. Ze wilt Isabelle laten uithongeren terwijl ze het proces schildert van hoe schoonheid lelijk wordt. Ze schildert de aftakeling van organismen tot aan de dood en verder. Isabelle doet er alles voor om vrij te komen en probeert een band op te bouwen met Jeanne. Ze probeert haar duidelijk te maken dat schoonheid ook niet altijd fijn is en ze vertelt haar neppe levensverhaal gebaseerd op een boek. In het echt heeft ze een gelukkig leven gehad, maar als ze dat vertelt zal Jeanne alleen nog maar jaloerser worden. Dat is niet echt bevorderlijk voor de situatie, dus vertelt ze een vreselijk verhaal dat ze niet echt heeft meegemaakt.
Langzamerhand wint ze het vertrouwen van Jeanne en ze krijgt zelfs zo nu en dan wat eten als ze er om vraagt. Ze beginnen elkaar vertrouwelijke dingen te vertellen en Jeanne gaat twijfelen of ze nog wel door moet gaan met haar schilderijen.

Op een avond spreekt ze Bernard Buffon in de kroeg. Ze komt er achter dat Isabelle haar heeft voorgelogen en dat ze eigenlijk erg gelukkig is.
Jeanne wil nu zo snel mogelijk haar werk afmaken, maar de volgende morgen doet Isabelle alsof ze zichzelf heeft opgehangen. Jeanne vlucht weg. Dan vallen de strobalen om waar Isabelle op had moeten gaan staan en raakt ze in levensgevaar.
De vorige avond had Bernard toch iets vreemds gemerkt aan Jeanne Bitor en hij besluit eens een kijkje in haar huis te gaan nemen. Hij vindt Isabelle en redt haar nog net op het nippertje van de dood.

Bernard Buffon heeft nu de vrouw van zijn dromen gevonden, maar als blijkt dat zij alleen nog aan Jeanne denkt en niet denkt aan wat hij allemaal voor haar heeft gedaan, merkt hij dat ze helemaal niet zo perfect is. Bernard wilt Jeanne aangeven, maar Isabelle wilt dat niet omdat ze medelijden met haar heeft gekregen. Jeanne verdwijnt voorgoed en Bernard doet er nog alles aan om haar te vinden. Zijn liefde voor Isabelle is omgezet in liefde voor Jeanne.

(Boekverslag Nederlands Isabelle door Tessa de Loo (5e klas havo) | Scholieren.com)

1.2 Over Tessa de Loo

Johanna Martina Tineke Duyvené de Wit, ook wel Tessa de Loo (pseudoniem) studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit Utrecht. Na haar geboorte op 15 oktober 1946 in Bussum is ze een paar keer verhuisd in Nederland en op dit moment woont ze in Portugal.

Haar eerste boek werd gepubliceerd in 1983: De meisjes van de suikerwerkfabriek. Dit boek werd bekroond met 2 debuutprijzen. In 1993 werd haar grote roman De tweeling gepubliceerd. Ook Isabelle is in 24 talen vertaald en werd in 2011 verfilmd. In totaal schreef ze 18 boeken. Haar nieuwste roman Liefde in Pangea werd gepubliceerd op 14 februari 2017.

In totaal heeft Tessa de Loo 4 prijzen gewonnen. Voor De meisjes van de suikerwerkfabriek won ze de Anton Wachterprijs en het Gouden Ezelsoor. Voor De tweeling won ze de Publieksprijs voor het Nederlandse Boek en de Otto von der Gablentz prijs.

(Tessa de Loo - Wikipedia, Isabelle (film) - Wikipedia)

B        Boodschap of les

2 Welke boodschap of les kun je uit je boek halen?

De les is dat er vaak alleen naar het uiterlijk wordt gekeken, terwijl het innerlijk je kan verrassen. Ik denk dat het een les is en niet een boodschap, omdat de lezer dit zelf van het boek kan leren. Je hoort verhalen waar je misschien nooit aan gedacht hebt en krijgt medelijden. Hierdoor wil je er bewuster op letten om ook minder mooie mensen eerlijke kansen te geven en je aannames daarmee minder snel de overhand laten nemen door deze beter te overwegen.

3 Hoe is de boodschap of les verpakt?

Het wordt deels expliciet verwoord en deels niet.

Jeanne zegt tegen Isabelle dat niemand de moeite neemt om te kijken naar haar innerlijk, omdat ze meteen al mensen afschrikt door haar uiterlijk. Ook zegt ze dat zij lelijk is doordat er schoonheid bestaat. Er zijn door de beschaving schoonheidsnormen bedacht waar zij niet aan voldoet. Dit is expliciet.

Daarnaast krijg je een ander beeld bij de karakters naarmate je het boek verder hebt gelezen. Isabelle staat in dit boek voor de schoonheid en Jeanne voor de lelijkheid. In het begin lijkt Isabelle ook volledig goedhartig en aardig te zijn en Jeanne slecht en harteloos, omdat zij Isabelle vasthoudt en uithongert.
Later in het boek blijkt dat Isabelle niet volledig perfect is en arrogante trekjes kan hebben, terwijl je voor Jeanne meer sympathie begint te voelen. Jeanne begint aardig te worden en blijkt toch een hart te hebben, omdat ze medelijden krijgt met de verhalen van Isabelle en haar beter begint te behandelen. Hierbij merk je dus dat je aannames aan het begin van het boek niet kloppen. Dit is meer impliciet, je voelt het gaandeweg als je het boek leest.

4 Ben je het met de boodschap eens?

Ja, hoewel het in dit boek wel erg uitvergroot wordt. Het gebeurt echter wel in de echte wereld. Van nature mooie mensen geven vaak een aantrekkelijker indruk dan lelijke mensen, terwijl mooi en lelijk alleen bestaat door de kenmerken waarvan wij hebben bedacht of ze mooi of lelijk zijn. In het echt heeft uiterlijk helemaal niets met innerlijk te maken en heb je evenveel kans op een goed innerlijk bij lelijke mensen als bij mooie mensen.

5 Stel je voor dat de schrijver ervoor gekozen zou hebben om geen fictief verhaal te vertellen om zijn punt duidelijk te maken, maar een zakelijke tekst zou hebben geschreven.

  a In welk geval zou de boodschap het duidelijkst zijn overgekomen?

Met een zakelijke tekst. Een zakelijke tekst gaat namelijk alleen over het onderwerp en heeft als enige doel om de boodschap over te brengen. Het is dus meteen duidelijk wat de boodschap is zonder eromheen te draaien.

  b In welk geval zou de boodschap het krachtigst zijn overgekomen?

Met een fictief verhaal. In een fictief verhaal zijn er personages met een emotioneel verhaal achter de boodschap, waardoor je je verbonden voelt met de personages en dus ook met de boodschap. De boodschap komt harder bij je binnen en is dus krachtiger aan.

“Jeanne zuchtte. ‘De mensen hebben in de loop der eeuwen normen bedacht voor de ware, zuivere schoonheid. Wat van die norm afwijkt, is lelijk. Ik… voldoe aan geen enkele schoonheidsnorm…’

6 Zijn nu de belangrijkste elementen besproken of zijn er belangrijke dingen buiten beschouwing gebleven?

Ik had het idee dat er nog een les in het boek voorkwam. Deze les was alleen minder krachtig en werd later eigenlijk ook teruggetrokken. Namelijk dat mensen die een gelukkig leven lijken te hebben een vervelende achtergrond kunnen hebben. Dit blijkt uit het feit dat Isabelle haar vreselijke (neppe) levensverhaal verteld, terwijl Jeanne had verwacht dat haar leven altijd perfect was geweest. Hoewel later dus blijkt dat dit verhaal niet haar echte levensverhaal was, kan dit wel in het echt gebeuren (zonder dat het nep is).

C        Beleving

7 Kies 2 vragen en beantwoord ze.

  b Waarover heeft het boek je aan het denken gezet?

Over hoe scheef en oneerlijk de wereld in elkaar zit, schoonheidsstandaarden in de wereld. Je kunt er vaak niet tot nauwelijks wat aan doen hoe je geboren bent, tenzij je ongezonde dingen gaat doen of gebruiken. Toch moet je er op een bepaalde manier uitzien om geaccepteerd te worden. Dit geldt niet alleen voor uiterlijk, maar ook voor ander soort afwijkingen of mentale stoornissen. Mensen met bijvoorbeeld een syndroom, autisme of mensen die LHBTIQA+ zijn worden niet altijd zo gewaardeerd als ‘normale’ mensen.

  c Wat heeft de meeste indruk op je gemaakt? Leg uit.

Dat Jeanne zo erg gepest en achtergesteld was door haar lelijkheid. Haar leven was zo erg verpest dat ze helemaal niet meer zichzelf was. Waarschijnlijk wilde ze Isabelle zo graag lelijk zien worden om zichzelf iets beter te laten voelen. Dat zij niet de enige lelijke was, dat iedereen lelijk kan zijn. Om haar zelfvertrouwen weer iets omhoog te brengen. Toen ze gesprekken met Isabelle kreeg begon ze zich weer meer zichzelf te voelen en werd ze aardiger. Alleen haar lelijkheid veranderde haar dus helemaal, omdat mensen haar anders behandelden.

8 Wat heb je door je boek en deze opdracht geleerd over literatuur? Leg uit.

Omdat ik het vorige boek dat ik heb gelezen saai vond door alle details, kreeg ik het idee dat alle literatuur saai is. Bij dit boek viel dat mee. Ik vond het een heel interessant boek en kon me door de details dingen goed inbeelden en me beter inleven in personages, waar de details ook voor bedoeld zijn. Mijn idee van literatuur is niet meer literatuur is altijd saai, maar literatuur kan leuk zijn als het onderwerp en de schrijfwijze jou aanspreken.

Van deze opdracht heb ik ook geleerd dat met literatuur boodschappen beter overgebracht kunnen worden, misschien zelfs zonder dat je het echt door hebt.

9 Aan wie zou je dit boek aanraden? En aan wie absoluut niet? Waarom?

Niet aan kinderen. Het boek is niet voor hen bedoeld door de schrijfwijze en moeilijke woorden, maar vooral ook omdat het over intieme onderwerpen gaat. Zo gaat het onder andere over masturbatie, verkrachting, uithongering en meer. Weliswaar is niet alles echt (zoals de verkrachting), maar het is toch best heftig voor kinderen.

Ik zou dit boek aanraden aan mensen die houden van verhalen over relaties tussen mensen met daarbij een beetje spanning. Het is fictie, maar komt dicht tegen de werkelijkheid aan. Hoewel het geen liefdesverhaal is, was dat wel het gevoel dat sommige delen bij mij opriepen. Tegelijkertijd was het spannend door de ontvoering, uithongering en dergelijke. Je voelt aldoor een beetje spanning, omdat je niet weet hoe het afloopt, je wordt in de greep van de verhaallijn gehouden.