Met huid en haar door Marita de Sterck

Bibliografie

Titel & Auteur: Met huid en haar van Marita de Sterck

Ondertitel: Het boek heeft geen ondertitel

Jaar van uitgave: 2004

Uitgeverij: Querido

Verhaalanalyse

1. Verklaar de titel van het boek

In het boek komt de titel, met huid en haar, een aantal keer terug. Op dat moment gaat het boek vaak over de dood van iemand. De titel betekent dus eigenlijk ‘de dood’. Dat klinkt grof, maar eigenlijk past dat perfect bij het boek. Een van de hoofdpersonen, Tist, is al heel wat mensen om zich heen kwijt geraakt. De keuzes die gemaakt moeten worden in het boek gaan ook vaak tussen leven of dood.

1. Tot welk genre behoort dit boek? 

Het boek heeft niet 1 maar meerdere genres. Eén van die genres is familieroman. Binnen de familie waar het boek zich in afspeelt gebeuren veel dingen. De hoofdpersonen van het boek zijn ook familieleden van elkaar. Nog een genre is Oorlog. Er zijn steeds flashbacks van Tist in de Eerste Wereldoorlog. Daar bouwt hij zijn geheimen op en later, als hij bijna honderd jaar is, weet zijn familie nog steeds niet wat zijn geheimen zijn.

1. Heeft je boek een motto?

Ja, voorin het boek staan twee motto’s. ‘Er zijn geen feiten, er zijn alleen verhalen’ (David Grossman) ‘De mens is angst’ (Jean-Paul Sartre). Deze motto’s hebben niks te maken met het verhaal maar geeft toch een sfeer aan de lezer wanneer hij begint met het lezen van het boek.

1. Geef aan wat het thema is van het boek. 

Oorlog: Er wordt telkens terug geblikt naar de tijd voor en na de Eerste Wereldoorlog

Hongersnood: Vlak voor de WOI was er een grote hongersnood in veel landen, waaronder België. Tist zit hier samen met zijn gezin ook middenin. Hij moet soms uren lopen voor een stuk brood. Tijdens deze hongersnood zijn er veel dingen gebeurt die Tist de rest van zijn leven nog najagen

Familie relaties: De familie relaties in dit boek zijn alles behalve sterk, ze kunnen elk moment uit elkaar vallen.

Vrede: In 2003 waren er erg veel vredesdemonstraties. Ook een van de hoofdpersonen, Joppe, doet hier aan mee. Tijdens deze demonstratie gebeuren er dingen die een grote invloed hebben op het verhaal in het boek.

1. Wie zijn de hoofdpersonen in het verhaal? 

Tist: Tist is bijna honderd jaar oud en heeft al veel dingen in zijn leven meegemaakt. Door die gebeurtenissen is hij geworden wie hij nu is. Hij is koppig, eigenwijs en heel erg zelfverzekerd. Tist heeft grote oren en een grote neus, zijn neus heeft een groot litteken omdat die tijdens de oorlog er af is gehakt. Tist heeft toen met naald en draad zijn neus er zelf weer aangenaaid. Tist is een flat character , ook al lees je over hem wanneer hij 10 jaar is totdat hij bijna honderd jaar is, zijn karakter verandert niet van gedrag en gedachten.

Joppe: Joppe is ongeveer 20 jaar oud en studeert voor dokter. Hij is de achterkleinzoon van Tist, hij heeft dan ook een hele goede band met hem. Wanneer Tist ziek wordt gaat Joppe regelmatig naar hem toe en blijft hij ook slapen om op hem te letten en hem te verzorgen. Ook is Joppe verliefd op Alya, maar zijn beste vriend Tobias ook. Joppe is een lief en erg zorgzaam persoon. Hij heeft een round character, omdat hij door de keuzes in zijn leven verandert als persoon.

1. Wat is het perspectief?

Doordat er twee verhalen in 1 boek zitten zijn er ook twee verschillende perspectieven, dit heet meervoudig perspectief.  Het verhaal dat zich afspeelt in de jaren 10 tot jaren 60 van de twintigste eeuw heeft een ‘Hij/zij perspectief’. Het grootste deel is de ‘hij’ Tist, maar soms wisselt het naar één van zijn familieleden. Het verhaal dat zich afspeelt in 2003 heeft een ‘Ik-perspectief’ de ‘ik’ verwijst dan naar Joppe.

1. Waar en wanneer speelt het verhaal zich af en is dat belangrijk voor het verhaal? 

In het boek zitten twee verschillende verhalen.

Verhaal 1: Dit speelt zich af in een Belgisch dorp. Dit verhaallijn speelt zich af tussen 1917 en 1985. Dit verhaal gaat over de jongere jaren van Tist. De tijd en plaats zijn in dit verhaal erg belangrijk. De taalkeuze en de gebeurtenissen laten nog duidelijker zien dat het zich niet in het heden afspeelt. 

Verhaal 2: Dit deel van het boek speelt zich af in een Belgische stad. Dit weet ik niet honderd procent zeker maar één van de hoofdpersonen, Tist, woont in een flat. De plaats en tijd zijn in dit verhaal minder belangrijk dan in het andere verhaal. 

Literaire stroming

Het verhaal dat zich afspeelt rond de Eerste Wereldoorlog heeft veel weg van een Oorlogsliteratuur. Dit is een stroming dat zich afspeelt rond de Eerste of Tweede Wereldoorlog. De hoofdpersoon wordt door de oorlog gemaakt hoe hij echt is. Liefde speelt bijna geen rol. 

In die laatste zin kan ik mij niet vinden, in het boek ‘Met huid en haar’ komt liefde namelijk sterk terug en hoort dit ook wel degelijk bij het verhaal. 

Het andere verhaal dat zich afspeelt in 2003 heeft wel iets weg van de Existentialisme stroming. Dit is een stroming waar de vrijheid van een mens centraal staat. 

Dit is goed terug te zien in het boek. Joppe, een van de hoofdpersonen, doet namelijk mee aan een vredesdemonstratie. 

Literatuur of niet? 

Het boek zet de lezer wel aan het denken. Al vanaf het begin van het boek gebeuren er vage dingen, als lezer vraag je je af hoe jij zou reageren in dezelfde situatie. Bijvoorbeeld hier: ‘Tist zag de mondhoeken van boer Fluppe verzakken. ‘Het is niet waar. Het is toch niet voor die bok? Daar verspilt ge toch geen hooi meer aan? Hoe is dat nu toch mogelijk? Leeft dat beest nog altijd? Eet hem toch op! Ik heb  uw vader al duizend keer gezegd dat hij hem moet slachten.’ Fonne schudde zijn hoofd. ‘Dat kan niet, dat mag niet.’’ (Blz. 70 & 71) Dit stukje tekst roept de vraag op: Hoe zou ik reageren als iets of iemand waarvan ik houd, weg moet omdat ik het anders niet zou gaan overleven. Dan lijkt het antwoord makkelijk, maar ik denk dat je op dat moment flink baalt.

Besproken door erkende recensenten. Onder de flaptekst op de achterkant van het boek staan verschillende recensies. ‘Op indrukwekkende wijze vertelt De Sterck over de gruwelijke gevolgen van oorlog. Een prachtig boek.’ (Aldus Het Parool) of  ‘Met huid en haar is een boek waarin lezers van verschillende generaties zichzelf en elkaar kunnen vinden in een rijke, kleurrijke en gevoelvolle familiegeschiedenis.’ (Aldus De Standaard)

Uitgeverijen van literatuur. De uitgever van het boek is Querido. Het volgende heb ik gevonden over Querido: ‘Querido’s Uitgeverij richtte zich op het uitgeven van Nederlandse literatuur, maar enige jaren geleden werd opnieuw een begin gemaakt met het uitgeven van vertalingen en non-fictie.’ (Singel Uitgeverijen. (z.d.). Over Uitgeverij Querido. Geraadpleegd op 12 oktober 2020, van https://www.singeluitgeverijen.nl/over-singel-uitgeverijen/) Uit dit kleine stukje tekst is dus gebleken dat vroeger Querido zich vooral richtte op de Nederlandse Literatuur. Het is na dit onderzoekje over de uitgeverij van het boek niet duidelijk of het boek literatuur is of niet. 

Verrassend. Steeds wanneer je denkt dat het niet erger kan, word het erger. Bijvoorbeeld hier: ‘Ik ben nog nooit zo bang geweest. Taai en donker slib trekt me naar beneden. Nog even en alles wat me lief is wordt erdoor verzwolgen. Ik kan niet anders dan wild om me heen slaan. Ik hoor holle stemmen, zwembad kreten. ‘Grijp zij armen! Hou hem stevig vast! Weg met die camera!’ Op dat moment dalen duizend sirenes op ons neer. De hele stad slaat alarm.’ (Blz 113) Voor dit stukje tekst is al heel wat gebeurt en het was al een heftige dag voor Joppe, precies op dat moment wordt hij overvallen door een menigte. 

Tijdloos. Het boek komt uit 2004 en ik vond het een erg goed boek, dit laat zien dat het boek tijdloos is. Ik denk dat het boek nog lang wordt gelezen en doordat die 2003 steeds verder weg lijkt wordt het juist alleen maar interessanter. 

Mening

Ik vind het een mooi, bijzonder en heftig boek. Ik zat er wel tegenop om een literatuur boek te lezen omdat ik veel negatieve verhaal heb gehoord over literatuur boeken. Maar tijdens het lezen werd ik al snel in het verhaal meegesleept en had ik het boek binnen twee weekenden uit. Voor mij was het geen hinder om een Belgisch boek te lezen. Het taalgebruik was wel iets anders maar uiteindelijk gaf het wel de zweer aan het boek. Ik raad het boek zeker aan omdat het je echt aan het denken zet en meeleeft met de hoofdpersonen.

Info over de schrijver

De schrijver van het boek: ‘Met huid en haar’ is geschreven door Marita de Sterck. Mevrouw de Sterck is geboren op 16 augustus 1955 in België. Ze schrijft vooral jeugdliteratuur en heeft al heel wat prijzen met haar werk gekregen.

Marita studeerde pers wetenschappen, antropologie en talen. Aan de bibliotheekschool van Gent geeft ze les in literatuur en antropologie. Ze geeft ook workshops aan jongeren: verhalen schrijven. 

(Wikipedia-bijdragers. (2019b, 19 mei). Marita de Sterck. Geraadpleegd op 20 september 2020, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Marita_de_Sterck )