A  Praktische gegevens

1. Bibliografische gegevens

De titel van het boek is Lange dagen. Het boek is geschreven door Pia de Jong. Het boek is uitgegeven door uitgeverij Prometheus. De eerste druk van het boek is verschenen in augustus 2008. Ik heb de tweede druk van het boek gelezen. Het boek telt 254 bladzijden.  Het genre is psychologische roman over menselijke relaties. Het boek telt 23 ongetitelde hoofdstukken. Het boek heeft geen opdracht of motto.

2. Titelverklaring

Het boek speelt zich voor het grootste deel af in Lapland, in de zomer. In de zomer gaat in Lapland de zon niet helemaal onder. De dagen duren dus heel lang omdat het altijd licht is. Het is moeilijk om dan in slaap te komen waardoor de dagen nog langer duren.

Het boek draagt deze titel omdat de dagen eentonig en saai zijn, dit effect wordt versterkt door de zon die niet ondergaat.

3. Tijd in de geschiedenis

In het boek staat niet exact beschreven wanneer het verhaal plaatsvindt. Aan het begin van het verhaal wordt er echter wel gesproken over De winter dat ik 14 werd, het eindigt met de zin dat het schooljaar nu weer snel zal beginnen. In een interview maakt Pia de Jong, schrijfster van het boek, duidelijk dat het verhaal omstreeks de jaren ’70 van de vorige eeuw plaats moet hebben gevonden. In het boek kun je dit terugzien aan dat de vader van het gezin hoofd is van afdeling Dienst Bescherming en Bevolking. Dit is een voorbeeld dat het verhaal zich inderdaad omstreeks de jaren ’70 heeft afgespeeld.

4. Tijdsduur

Het verhaal duurt ongeveer iets langer dan een half jaar. Het begint in De winter dat ik 14 werd en eindigt met de zin dat Het schooljaar nu weer snel zal beginnen. Dit geeft aan dat de tijdsduur van het verhaal ongeveer een half jaar is.

5. Ruimte

De belangrijkste gebeurtenissen vinden plaats in Lapland en thuis. Thuis is er sprake van een speelruimte want de belangrijke gebeurtenissen worden niet in verband gebracht met de gedachten of gevoelens van de hoofdpersonen. De delen die zich in Lapland afspelen zijn echter in een belangenruimte afgespeeld. Elke dag is hetzelfde. Het landschap is eentonig en er gebeurt vrij weinig. De hoofdpersonen hebben hier ook eentonige gedachten en gevoelens.

6. Hoofdpersonen

- De hoofdpersoon in het boek heet Eva, ze is 14 jaar oud. Ze heeft hele aparte ouders en een broer. Haar ouders hebben hele aparte opvattingen over de natuur en het milieu en ze willen hun kinderen dan ook zo milieubewust opvoeden. Eva vindt dit maar niks en had dan ook liever andere ouders gehad. De hoofdpersoon kun je beschrijven als een character, round.

In het boek komt ze vaak wat chagrijnig over omdat ze zich aan alles wat er gebeurt ergert. In het verhaal verandert Eva niet echt.

- Er zijn meerdere bijpersonen. Één daarvan is Eduard. Dit is de vader van Eva. Je kunt hem zien als een round character. Hij moet en zal voor elkaar krijgen wat hij van plan is. Nik zal hem in de weg staan. De meeste dingen leest hij in tijdschriften en hij wil meteen zijn kinderen op die manier opvoeden die de tijdschriften het beste achten. Hij is heel erg bezig met natuur en milieu.

De relatie tussen hem en Eva is niet echt goed. In het begin hebben ze al steeds ruzie met elkaar omdat ze beide andere opvattingen hebben. Naarmate het verhaal verder gaat wordt deze relatie alleen maar slechter.

Hij wil graag het beste voor zijn gezin, maar het komt eerder over alsof hij een dictator is die zijn zin wil krijgen. In de loop van het verhaal verandert hij wel enigszins. Hij wordt stiller en vraagt zich af of alles wat hij doet, en dan met name de tocht naar Lapland wel goede ideeën waren of dat hij misschien te ver is gegaan maar hier wordt niet heel diep op ingegaan.

 - De broer van Eva heet Steven. Dit is een flat character omdat hij heel gesloten is en je weinig inzicht in zijn gedachten en gevoelens. Hij is kunstzinnig ingesteld en schildert dan ook veel. In het begin praat hij nog wel eens met Eva maar zijn ouders probeert hij zoveel mogelijk te negeren.

Steven had net als Eva liever andere, normalere ouders gehad. In de loop van het verhaal praat hij ook steeds minder tegen Eva en krijgt zelfs zelfmoordneigingen omdat Lapland verschrikkelijk eentonig en saai is. Hij sluit zich als het ware af voor de hele wereld.

- De moeder van Steven en Eva heet An. Een flat character. Zij zet zich ook in voor de natuur en het milieu maar niet heel overdreven. Ze lijkt een beetje bang te zijn voor haar man, de vader van Steven en Eva. Daarom doet ze met alles mee wat hij zegt. Ze heeft een verlegen karakter maar als haar man het wil zal ze haar mannetje staan. Ze verandert niet in het boek

- De laatste bijpersoon is Axel. Ook hij is een flat character. Axel is een jongen die in de buurt woont. Volgens Eduard heeft hij het perfecte karakter dat een zoon moet hebben. Hij gehoorzaamt, heeft overal zin in, en wil graag doen wat een volwassene hem opdraagt. Eva ziet hem eerder als een opschepper en ook Steven is niet erg onder de indruk. In Lapland blijkt dat Axel een oogje op Eva heeft maar zij ziet hem helemaal niet zitten. Hij verandert niet echt in het boek.

B  Vertelwijze

1. Perspectief

In het boek wordt gebruik gemaakt van een personaal ik-perspectief. Het verhaal gaat over de hoofdpersoon dus is er sprake van een I-protagonist. Het perspectief over het hele verhaal genomen verandert niet.

Ik vind dat de schrijfster het perspectief goed heeft gekozen en ik had zelf niet een andere gekozen. Doordat je meedenkt en meevoelt vanuit Eva, de hoofdpersoon, zie je de andere personen wel en je kunt uit hun gezichtsuitdrukkingen ook wel opmaken hoe ze zich voelen, maar je weet niet wat er in ze omgaat. Hierdoor kun je zelf je fantasie op die personen laten gaan waardoor je je toch wel goed in iedereen kunt inleven. De spanningsopbouw heeft ook met het perspectief te maken. Doordat je niet weet wat er in andere personen omgaat, kun je ook niet voorspellen wat hun handelingen zullen zijn. Hierdoor is en blijft het steeds maar de vraag wat anderen gaan doen en neemt het verhaal steeds een andere wending dan verwacht. Het verhaal wordt verteld in de onvoltooid verleden tijd. Ze verteld het verhaal dus achteraf, als het al is gebeurt.

Een citaat van bladzijde 248 en 251:

Later, veel later, bekeek ik de foto’s die die dag gemaakt waren...

… Mijn vader had die natuurkundige wet over het hoofd gezien. Maar hoe had hij kunnen vermoeden dat het kompas dat zijn eigen vader altijd de weg had gewezen, hem hier op een dwaalspoor zou brengen.

2. Taalgebruik

De schrijfster gebruikt woorden die dagelijks gebruikt worden. In het boek wordt niet gevloekt. Het taalgebruik is heel alledaags en er zijn geen bijzonderheden.

3. Beschrijving van personen en ruimte

De schrijfster besteedt nauwelijks aandacht aan het uiterlijk van de personen. Ook het innerlijk komt niet heel veel aan bod, ook al worden gevoelens af en toe wel onder woorden gebracht.

Er wordt veel aandacht besteedt aan de ruimte. In het begin en aan het einde van het boek speelt het verhaal zich namelijk af in het huis van Eva en haar familie. Dan worden alle kamers en de inhoud van die kamers in het huis gedetailleerd beschreven. Ook als ze in Lapland zijn wordt er veel aandacht besteedt aan de ruimte. Ook al is het landschap van Lapland eentonig, omdat het een kale sneeuwvlakte is, er wordt wel aandacht aan besteedt. Bomen worden zorgvuldig beschreven en ook eventuele sporen

C  Thematische aspecten

1. Motieven

Verhaalmotieven:

- Één motief in het boek is dat de vader van Eva in een midlifecrisis zit. Hij is zo erg geobsedeerd door alle zogenaamd goede adviezen dat hij niet meer ziet wat echt goed is. Alles wat in tijdschriften en boeken staat moet hij aan zijn gezin voorzetten. Eva en haar broer Steven ergeren zich hier nogal aan. Zij hadden liever normalere ouders gehad. Want An vindt alles goed wat Eduard doet. Ze zal hem niet tegenhouden, nee, ze helpt hem het liefst zoveel mogelijk.

- Een ander motief is het verhaal van Steven, de broer van Eva. Steven houdt van tekenen en schilderen en heeft hier heel veel aanleg voor. Toch hadden zijn ouders liever gewild dat hij meer met de natuur en survivallen in de natuur bezig was.  Dit nemen ze hem min of meer kwalijk. Niet direct door woorden, maar er heerst over het gehele boek een gespannen sfeer tussen Steven en zijn ouders. In het begin is de band tussen Steven en Eva goed, maar Steven heeft zichzelf ingeprent dat ze nooit meer weg zullen komen omdat bijna al het voedsel op is en het kompas ook niet echt meer werkt. Hij denkt aan zelfmoord en praat hier ook heel even over met Eva. Hij denkt dat hij geen toevoegende waarde heeft aan de tocht en dat als hij er niet meer is, dat maar een last minder is.

- Een derde motief is Axel. Axel is een jongen die leergierig is en graag ervaringen wil doen in de natuur. Eduard ziet hem eigenlijk als de ideale zoon en had liever hem gehad dan Steven. Er is steeds meer contact tussen Eduard en Axel en als Eduard hoort dat hij naar een survivalcursus gaat, stuurt hij Steven meteen mee. Na een kort overleg tussen Eduard, An en Axel besluiten de drie dat Axel ook meegaat naar Lapland. Steven en Eva vinden het maar niks. Ze vinden hem een opschepper omdat hij vrijwillig meegaat en hadden liever niet dat hun ouders hadden toegestemd.

- Nog een motief is Dennis. Dennis is een oudere man rond de veertig. Ook al komt hij maar heel even in het boek voor, Eva denkt toch wel veel aan hem terug, aan die ene gebeurtenis. Toen Eva hout moest zoeken kwam ze Dennis tegen. Voordat ze het doorhad werd ze op de grond gelegd en bijna werd ze verkracht, totdat Axel hem van haar af sloeg. Blijkbaar was hij haar gevolgd omdat hij het zaakje niet vertrouwde. Er werd verder niet meer over gesproken tot bijna aan het einde van de tijd in Lapland. Als Eva en Axel dan alleen zijn komt boven de tafel dat Dennis door Axel is vermoord. Eva schrikt zich dan dood. Ze dacht dat hij voor een aardig lange tijd bewusteloos zou zijn, niet dat hij zo´n harde klap gekregen had waardoor hij was overleden! Tijdens dit gesprek verklaart Axel ook Eva de liefde. Al jaren blijkt hij verliefd op haar te zijn maar Eva moet er niks van hebben. Een moordenaar! Axel wil zo graag dat Eva zijn vriendin wordt en gebruikt dan ook nog als argument dat Eva medeplichtig is aan de moord op Dennis. Hier wordt niet echt op ingegaan maar duidelijk is wel dat Eva niks van Axel moet hebben.

- Een laatste maar niet onbelangrijk motief is overleven. Iedereen moet door middel van samenwerking zien te overleven op de kale vlakte van het Laplandse landschap.

Abstracte motieven:

- Een abstract motief is de zin van het bestaan. Aan het einde van het verhaal zit iedereen er helemaal doorheen. De voedselvoorraad raakt op en ook het kompas is niet echt functionerend. Vrijwel iedereen geeft de hoop op en Steven denkt zelfs aan zelfmoord. Niemand weet zeker of ze het wel zullen overleven en net als ze op het punt staan op te geven, komt het toch nog goed. Ze vertrekken uit Lapland en komen weer thuis. Door deze tocht zijn de banden tussen alle personen niet bepaald verbeterd.

- Een ander abstract motief is vertrouwen. Iedereen vertrouwt erop dat Eduard de weg weet naar hun eindbestemming.  Wat ze niet weten is het feit dat het kompas kapot is. Hier komen ze achter als Axel het kompas afpakt en het ontdekt.  Hierdoor wordt het vertrouwen in Eduard gekrenkt en is er eigenlijk geen hoop meer.

- Eenzaamheid komt ook in het boek voor. De personen hebben alleen elkaar. Verder is er niemand op de vlakte van Lapland. Als dan ook niet iedereen op iedereen gesteld is, maakt de zaak nog gecompliceerder. Ze moeten het doen met wat ze hebben en veel is dat niet. Er wordt weinig gepraat en iedereen gaat helemaal op in zijn of haar eigen gedachten.

- Steven, de broer van Eva heeft het gevoel dat hij zinloos is en alleen maar extra ballast voor de groep. Ook dit is een motief. Hij praat er heel even over met Eva. Hij heeft zelfs al een testament gemaakt maar zet toch door.

- Een laatste belangrijk abstract motief is angst. Niemand weet of ze ooit heelhuids thuis zullen komen. Iedereen leeft in een voortdurende angst voor wat er gebeuren gaat, als er al iets gaat gebeuren.

Er komen geen leidmotieven in het verhaal voor.

2. Thema

Het onderwerp van het verhaal is samenwerken. Het thema is overleven. De hoofdgedachte is: Door samen te werken om te overleven komen er goede en slechte dingen in mensen naar boven.

Dit is volgens mij de hoofdgedachte omdat het motief overleven heel belangrijk is in Lapland. In dit land kom je voor allerlei ontberingen te staan die je niet in je eentje op kunt lossen. Door vertrouwen in anderen en met anderen samenwerken, bestaat er de kans om te overleven.

D  Structurele aspecten

1. De volgorde van de gebeurtenissen

Het verhaal wordt chronologisch verteld. Af en toe wordt er een herinnering van Eva gegeven maar dit zijn geen flashbacks. Je bent niet terug in de tijd.

Voordat de reis begint moeten alle spullen worden gemaakt en gepakt, hierbij wordt tijdvertraging toegepast, het wordt heel uitvoerig beschreven. Als de reis in Lapland wordt gemaakt worden alleen de belangrijke gebeurtenissen met tijdvertraging beschreven. Tussen deze gebeurtenissen wordt tijdverdichting toegepast.

2. De belangrijkste gebeurtenissen

Eva is een veertienjarig meisje in de jaren ‘70/’80. Haar broer heet Steven en is 16 jaar oud. Eva en haar broer kunnen goed met elkaar opschieten. Hun vader heet Eduard van 40 jaar. Tijdens het boek zit hij in een midlifecrisis. Hij geeft heel veel om het milieu, volgens Eva en Steven een beetje te veel. Hij houdt zich ook erg bezig met de voeding van zijn kinderen. Hij heeft een zware afkeer tegen snoep met kleurstoffen en bespoten voedsel. Hij is een man die eigenlijk het beste wil voor zijn kinderen maar hierin heel ver gaat waardoor de dingen die hij Eva en Steven voorschotelt in te grote mate geeft waardoor het juist slecht is. Eduard gelooft alles wat in kranten, tijdschriften en op internet staat als het om voedsel gaat en wil dit het liefst meteen uitproberen. De moeder van Eva en Steven, en de vrouw van Eduard heet An. In het boek komt ze enigszins bang over tegenover Eduard. Ze is het altijd met hem eens en spreekt niet tegen.

Op een dag komt Eduard met het idee om een survivalvakantie en tegelijkertijd een ontdekkingsreis naar het verre, koude Lapland te maken. An is meteen enthousiast, maar zowel Steven als Eva zien het helemaal niet zitten. Maar Eduard zal zijn zin krijgen en hij en An beginnen met voorbereidingen. Eva doet nog een poging om met haar vriendin Madeleine naar St. Tropez te gaan voor een luie vakantie, maar Eva’s ouders zien hier helemaal niks in en dit verzoek van Eva wordt afgewezen.

De voorbereidingen gaan ongestoord verder. Alle voorbereidingen worden getroffen in de speelkamer. Eva en Steven vinden elkaar in hun afkeer van het geplande reisdoel. Eva verwijt haar moeder die ze toch al niet zo leuk vindt, dat die niet in opstand komt tegen haar vader. Steven is een jongen die helemaal niets van zijn vader heeft. Hij wil niet op zijn vader lijken en het liefst alleen maar een beetje tekenen, soms naaktmodellen. Maar hij wordt door zijn vader op een survivalcursus naar de Ardennen gestuurd (in de paasvakantie) Het duurt echter maar een dag, want de zwakke Steven meldt zich weer thuis omdat hij ziek geworden is: hij heeft een oorontsteking opgelopen. Samen met een school -en buurtgenoot Axel heeft hij de cursus gevolgd, maar deze Axel is een machomannetje dat er behagen in schept om zich zo veel mogelijk af te beulen. Dat is dus meer een zoon naar het hart van de vader van Steven en die gaat aan Axel vragen of hij niet mee wil op reis naar Lapland. Dat wil Axel heel graag: een verborgen reden is bovendien dat hij al verliefd op Eva is sinds hij haar de eerste keer zag. Maar Eva en Steven vinden hem een engerd.

De voorbereidingen die het gezin treft, gaan steeds verder. Vooral moeder heeft het er maar druk mee: ze moet regenponcho’s maken waaronder de gezinsleden kunnen slapen, want ze gaan ook in de open lucht overnachten. De voorbereidingen zijn nog zwaarder doordat er nu iemand extra meegaat. Er moet nog een rugzak worden klaargemaakt. Voordeel is wel dat de bagage over meer personen wordt verdeeld wat minder zwaar is.

Ook wordt al het eten in poedervorm klaargemaakt en in plastic zakjes gedaan, opdat ze straks niet te veel gewicht hoeven mee te nemen. Ook wordt er geweerolie aangeschaft die heel goed van pas kan komen tegen de overlast die de muggen uit de moerassen zullen veroorzaken. Dan is ook de schoolvakantie aangebroken. De reis gaat beginnen.

Door de buurvrouw worden ze met zijn allen naar het station gebracht. Eva heeft de lichtste rugzak, maar moet toch nog altijd 8 kilo meesjouwen. De trein reist naar het Duitse Travemunde, waar ze op de boot naar Zweden stappen. De volgende dag nemen ze de trein naar het noorden. Na de treinreis moeten ze weer varen met de veerboot naar Finland. Opnieuw zijn er veel dronken mensen aan boord, van wie er één Eva lastig valt. Vervolgens wordt er weer een heel stuk met de trein gereisd, waarna de laatste 8 kilometer naar de poolcirkel met de voet wordt afgelegd. De inspanningen beginnen al snel hun tol te eisen. Eva begint op haar voet een flinke blaar te ontwikkelen en haar vader verwijt haar dat ze veel te weinig heeft geoefend. Wanneer ze van een automobilist een lift krijgen aangeboden, wordt die vader resoluut geweigerd. Het gaat er immers om uithoudingsvermogen te kweken bij zijn kinderen. Ze arriveren bij een camping en Eva mag geen haringen in de tent slaan van haar vader. Die is bang dat ze zaken kapotmaakt. “Ga maar de omgeving verkennen”, is zijn advies, maar die raad had hij beter niet kunnen geven. Eva wordt kort daarna lastig gevallen door een dikke Duitser genaamd Dennis. Die wil haar verkrachten en dat zou gelukt zijn, wanneer Axel niet ineens zou zijn opgedoken. Hij slaat de Duitser met één klap neer. Die ligt bewegingsloos op de grond en Eva en Axel spreken af dat ze het er niet over zullen hebben.

De tocht gaat verder naar het noorden. Vader Eduard gebruikt het kompas van zijn vader. Eduard gaat Axel meer en meer als zijn eigen zoon beschouwen en Steven als een mislukkeling. De tocht wordt er niet eenvoudiger op en Eva heeft veel last van muggenbulten. Wanneer ze de omgeving verkent, maakt ze kennis met een echtpaar van wie de vrouw arts is. Die heeft een goede crème tegen de wondjes in haar gezicht en ze is erg verbaasd dat Eva’s vader de survivaltocht wil doorzetten. Ze laat haar echtgenoot met de vader van Eva praten, maar die is onverbiddelijk. Eva zal mee moeten op de tocht. Het echtpaar biedt aan om haar bij hen te laten. De tocht wordt zwaarder en zwaarder en ze komen intussen in het gebied dat nog niet op de kaart staat. Ze zijn nu helemaal aangewezen op het kompas. Axel houdt dapper vol en loopt voorop met Eduard. Steven loopt steeds achteraan en An, de moeder van Eva, begint de moeilijkheden nu ook te ondervinden. Maar ze staat nog steeds vierkant achter haar man. Toch zullen ze ongeveer een week naar het noorden moeten lopen, voordat ze bij een meer komen en er weer een kaart te gebruiken is. De muggen worden steeds talrijker, het aangemaakte eten smaakt nergens meer naar, de vermoeidheid slaat toe en Eva’s haat tegen haar moeder (die alles maar over haar heen laat komen) wordt steeds heftiger. 

Op de vijfde dag begint Balder, de hond die ook mee is op reis, onrustig te worden. Hij ruikt onraad en niet lang daarna ontsnappen ze aan de dood, wanneer een kudde rendieren in galop komt aandenderen. Ze weten zich net in veiligheid te brengen. De volgende dag vertelt Axel over zijn ouders: hij beschouwt zijn vader als een mislukkeling: hij was verliefd geworden op een andere vrouw en toch bij Axels moeder gebleven, waardoor hij een treurig leven tegemoet was gegaan. Hij wil zijn ouders niet meer terugzien: de sukkels. Zijn vader was alcoholist geworden. 

Omdat ze niet opschieten, neemt Axel het heft in handen. Hij pakt het kompas van Eduard af en controleert het op zijn functionaliteit. Axel geeft aan dat het kompas kapot is. Zo zijn ze dus het gevoel voor richting kwijt, ze hebben waarschijnlijk een heel verkeerde route afgelegd en dan wordt het nog precair met de hoeveelheid voedsel die ze bij zich hebben. De porties worden daarom gerantsoeneerd. 

Axel en Eva’s vader zullen de volgende dag naar een hoge berg gaan om te kijken of ze het meer kunnen ontdekken. Tijdens hun afwezigheid wordt Eva ook weer ziek: ze heeft een hoge koorts. Steven is boos dat zijn vader hem niet heeft meegevraagd, maar wel Axel. Hij leidt er uit af dat zijn vader een ander type zoon wil, wat eigenlijk ook zo is.

Wanneer ze terugkeren, vertellen de mannen dat ze een heel stuk verkeerd hebben afgelegd. Ze moeten hun koers verleggen en het kan best een paar dagen duren voordat ze nu op de plek van bestemming zijn. Eva moet gewoon mee hobbelen, vindt haar vader. Hij is meedogenloos, maar haar broer Steven bekommert zich nu wel om haar. Hij geeft haar op de volgende dag een schrift waarin staat wat Eva na zijn dood met zijn spullen moet doen: hij vreest dat hij de tocht niet zal overleven. Hij vindt zichzelf ook een mislukkeling voor zijn vader: Axel is een veel beter exemplaar als zoon. Eva weet dat hij naakttekeningen van een schoolvriendin heeft gemaakt. Die laat hij haar na, wanneer hij de tocht niet zal overleven.

Ook vader Eduard maakt aantekeningen en wanneer Eva vraagt waarom zegt hij dat je altijd de omstandigheden moet opschrijven, waaronder je iets hebt ervaren of iets hebt gevonden.

Om de tocht nog wat te bemoeilijken, gaat het plenzen, maar ook die moeilijkheid wordt overwonnen. Balder heeft inmiddels een flinke splinter in de poot opgelopen en loopt daardoor mank. Eva en Axel raken in gesprek en dan vraagt Eva wat Axel met de Duitser Dennis heeft gedaan die haar wilde verkrachten. Axel zegt dat hij hem waarschijnlijk vermoord heeft en dat ze misschien wel gezocht worden. Hij zegt dat Eva dan ook medeplichtig is en wil graag met haar alleen verder gaan. Hij is namelijk al jaren op haar verliefd en daarom had hij haar zo goed in de gaten gehouden. Ze mogen er nog steeds niet over praten. Maar hij weet ook niet zeker of Dennis wel dood is. Hij vraagt of Eva het wel eens met een jongen heeft gedaan. Hij krijgt een ontwijkend antwoord: Eva wil niets met hem. 

De volgende dag vertelt vader weer een ongelooflijk verhaal aan Eva. Hij is door Balder naar een plek getrokken waar een Canadese militair hem de weg zou hebben gewezen naar het meer waarnaar ze op zoek waren. De anderen hebben de man niet gezien, maar ze veranderen van koers, zeer tegen de zin van Axel in. Alleen Eva en haar vader kennen het verhaal. Dan komen ze bij een wild stromende rivier. Aan de andere kant van de rivier lijkt er weer een bewoonde wereld te zijn, dus ze moeten oversteken. Er ligt een kabel over de rivier waaraan een vlot voortgetrokken kan worden. Ze gaan er allemaal over heen met flink wat gevaar voor hun leven. Maar Axel blijft achter: hij wil niet mee naar de overkant: hij is o.a. bang opgepakt te worden voor moord. Hij vraagt of Eva met hem wil meegaan, maar die weigert. Hij verdwijnt in het bos en gaat zijn eigen weg.

Aan de overkant ontmoeten ze een man (Heikki) in een paalwoning (boomhut) die hun goed te eten geeft. Ze komen weer een beetje bij hun positieven. Daarna reizen ze naar huis. Zo hebben ze het avontuur toch tot een goed einde gebracht.

Eenmaal weer thuis in de speelkamer worden eerst nog de restanten van de reis bewaard. Ook Axels tent. Maar ze horen nooit meer iets van hem. Eva vraagt zich af of hij nog steeds rondzwerft in de toendra’s. Op een dag is de tent verdwenen en zijn er alleen nog de herinneringen via de paar foto’s die gemaakt zijn. Ze verwijdert het visnet dat in haar kamer hing, met de foto’s die er in lagen. Ook de ansichtkaart van Madeleine verscheurt ze. Eva denkt eraan dat over een paar dagen de school weer gaat beginnen. 

Het hoogtepunt van het boek ligt op het punt dat Axel besluit om niet naar de overkant van het meer te gaan. Als iedereen over het meer is behalve Eva en Axel vraagt Axel aan Eva of ze met hem verder wil gaan. Eva weigert en kiest toch voor haar familie. Dat is ook enigszins raar omdat ze in het boek een constante haat laat blijken jegens haar familie. Het is dus zo dat ze haar toch van haar familie houdt, of dat ze Axel zodanig niet mag dat ze er niet aan moet denken verder met hem te leven en in onzekerheid te zijn waar ze zullen eindigen.

3. Het begin

Dit boek begint met een opening in de handeling. Er wordt namelijk verteld over ‘De zomer dat ik 14 werd’. Hierna wordt verteld over hoe Eduard, de vader zijn kinderen te eten geeft volgens de nieuwste manier die hij via een tijdschrift heeft ontdekt.

4. Het einde

Het einde is deels open deels gesloten. Het belangrijkste probleem wordt opgelost. Namelijk dat de reis tot een goed einde komt en de hele familie heelhuids thuiskomt, hoewel ze zwaar uitgeput zijn.

Het is echter wel zo dat Axel niet thuis komt en niemand weet waar hij is gebleven.