Koning van Katoren door Jan Terlouw

A.)       Algemene informatie

1. Titel:                      
Koning van Kantoren

2. Auteur:                 
Jan Terlouw

3. Uitgeverij/druk:    
Het is uitgegeven door Lemniscaat in Rotterdam op 2004 de eerste druk was op 1971.

4. Bladzijden:           
het heeft 168 bladzijdes

5. Type boek:           
Het is een Fictie, niet-realistisch boek want het is zelf verzonnen en er zijn bijvoorbeeld geen draken in deze wereld.

6. Genre:                  
het is een jeugdboek

B.)                   Samenvatting

Op de avond dat de geliefde koning(80) stierf, werd Stach geboren. De volgende dag overleed Stachs vader door mijmerend mis te stappen op de hoogste omloop van de St.-Antoïsius om eigenlijk de vlag halfstok te hangen wat de vlaggen-uitsteker had griep gevangen. Toen Stachs moeder het nieuws hoorde was ze zo geschokt dat ze aan de kraamvrouwenkoorts overleed. Stach werd opgevangen door zijn oom (Gervaas). Hij verzorgde hem goed en maakte hem zelfs brutaal. Want Gervaas was dienaar van de ex-koning en nu van de ministers en omdat hij dus makkelijk over zich heen liet lopen wilde hij niet dat zijn neef dat ook overkwam.

Omdat de koning was overleden moest er een nieuwe komen. 6 ministers namen het (tijdelijk) over tot dat er een nieuwe koning was. Maar al snel waren ze de bestuurders van het land.

Gervaas is vandaag 50 jaar in dienst en de ministers sloegen hem tot ridder. Ook voeg Gervaas om één gunst van de ministers: of ze naar Stachs vraag wilden luisteren. Die luide: “Wat moet iemand doen om koning van Katoren te worden.”

Na besluit van de ministers moest je 7 opdrachten voltooien om koning van Katoren te worden.

Een paar dagen later werd hij door de minister ontvangen en kreeg hij zijn eerste opdracht: maak een einde aan het geschreeuw van de vogels van decibel.

De volgende dag ging hij op weg naar decibel. Hij ontmoette er een vrouw die hem het probleem voor legde namelijk dat er op onregelmatige tijden vogels langskwamen die op één toon krijste, dat was zo schel dat je er doof van kon worden. Al snel had hij een oplossing. Hij ging naar een elektronica winkel huurde er allerlei versterkers en luidspiekers die op het centrale plein werden uitgestald. Stach sloot er een toongenerator op aan en toen de vogels na 3 dagen kwamen zette hij hem aan. De vogels gingen na verbijstering harder krijsen dan de toongenerator. Stach zette hem steeds hoger en ook de vogels gingen steeds hoger krijsen tot hun stembanden knapten. Nu kunnen de vogels geen geluid meer produceren.

Het is 7dagen en 7nachten feest in decibel. Tot slot dragen ze hem naar de trein en zwaaien hem uit na dat hij het trouw aanbod van de meisjes uit decibel had afgeslagen.

Terug in Wiss rommelt het bij de ministers. Ze zijn niet blij dat Stach de opdracht heeft volbracht. De minister van Zuiver moet de volgende opdracht bedenken. Stach komt een week later bij het departement van de minister van reinheid en krijgt zijn 2^de opdracht. Hij moet de granaatappelboom in Wapenveld omhakken.

Op de 1na laatste halte stapte Kim(de dochter van de burgemeester van Wapenveld) bij hem in de trein. Ze vertelde over de boom en zijn problemen. Hij ging nadenken over een oplossing. Toen hij in gedachte verzonken was kwam Stach te dicht bij de boom die granaatappels liet vallen als echte granaten. Dat bracht zo’n klap mee dat de boom kapot zou zijn als hij niet zo breed was als een snelweg en zich zelf kon helen. Dus Stach raakte gewond en moest thuis (het huis van de burgemeester en de adembenemende Kim) blijven. Daar kwam hij tot een oplossing. Namelijk het laten ophouden van het uitstoten van kruit uit de schoorsteen van de wapenfabriek. Twee maanden later namen de ontploffingen af tot de vruchten normaal waren en de boom omgehakt kon worden. Tot slot gaat Stach naar huis tot verdriet van Kim maar Stach kust haar tranen droog.

Terug in Wiss zijn de ministers niet blij. Toch verzinnen ze een nieuwe opdracht.

Ze komen tot een besluit dat Stag de draak van Smook moet doden.

Toen Stach aankwam in het rijke Smook was er alleen maar mist, nevel en zwavel.

Na een bezoekje aan de burgemeester wist hij veel meer over de draak en kon een oplossing bedenken. Eerst deed hij een beroep op de burgers van Smook en vroeg Kims vader om hulp. Zo trof hij zijn voorbereidingen aan zijn plan en voerde hem uit. Hij zorgde er voor dat de draak een granaat werd en liet hem ontploffen. Door de klap is er een druk verschil ontstaan dat alle zwavel mee neemt en de zon tevoorschijn tovert. Toen hij binnen kwam in Smook was iedereen blij verast.

de ministers hadden besloten dat Stachs 4^de opdracht is om de schuifelende kerken van Uikumene op te laten houden met schuifelen.

En zo reist Stach de volgende dag naar Uikumene. Hij gaat naar de burgemeester en krijgt weer informatie over het probleem en als volg heeft Stach een oplossing: als de kerken alles slopen kunnen ze misschien niet hunzelf slopen.

Het plan word in werking gezet en alle kerken worden naar elkaar toe gestuurd. Schuifelen op elkaar af en staan tegenelkaar stil. Weer is er een groot feest en kan Stach met opgeheven hoofd naar Wiss, en zijn huis.

Na een week krijgt Stach te horen dat hij op vrijdag van de St.-Aloïsuis moet springen als opdracht 4a. Stach vind het een nutteloze opdracht en wil zich gewonnen geven tot dat blijkt dat het dagblad: Katoren in Druk, iedereen heeft opgeroepen om een kussenhoop te maken voor een zachte landing. Dus springt hij toch en slaagt voor deze nutteloze actie van de ministers die peinzen over de 5^de opdracht die luid als: “genees de knobbelneuzen van Afzette-Rije.”

In Afzette-Rije is het duidelijk dat er flink word afgezet. De rijke (de Tara’s) en de arme (alle andere, inclusief de burgemeester). De Tara’s genezen de burgers van hun kobbelneuzen (k-neuzen) tegen hoge prijzen en kopen de ingrediënten voor de medicijnen laag in want het zijn “alledaagse” producten. Dat moet veranderen vond de burgemeesters vrouw en schreef een brief naar de ministers die daarop  Stach stuurde met zijn volgende opdracht. Stach, zo doortastent als hij is kon het geheim van de Tara’s ontdekken en presenteerde het geheim openbaar. Ook had hij een gepaste straf voor de Tara’s en hij kreeg van  het laatste geld van de burgemeester een treinkaartje naar Wiss waar zijn 6^de opdracht bedacht werd.

Stach ging dit keer op weg naar Ekilibrië om hun tovenaar te vernietigen.

Als Stach aankomt, komt hij aan in een gezellig stadje waar mensen ongeluk verbergen. Ook heeft iedereen een hond en zelden wil iemand praten over een tovenaar. De burgemeester wil het er wel overhebben en verteld dat iedere avond de Pantaar naar Ekilibrië komt, en belt bij 1 huis per avond aan en vraagt om een aalmoes. Daar bedoelt die mee dat je iets dierbaars moet geven, anders verandert hij je in een slingerklok. Tevens heeft hij de kracht om te kunnen waarnemen of iets van iemand dierbaar is, al kun je nog zo goed toneel spelen.

Op een avond belt de Pantaar aan bij de burgemeester. Neemt Stach mee want hij was het enige dierbare dat ze had. De Pantaar nam hem mee en bracht Stach naar een grot waar in een groot vuur branden. De Pantaar wilde hem in het vuur hebben maar eerst wilde Stach met hem babbelen over zijn acties. De Pantaar vertelde dat als hij het vuur niet voeden met dierbare voorwerpen Ekilirië in een groot diep gat zou veranderen. Ook kon Stach hem overhalen hem nog even in leven te laten en daardoor vandaag nog een dierbaar voorwerp moest afnemen.

Zo wilde Stach de volgende dag vrijwillig in het vuur springen, want als iemand dat deed beleef het vuur 1.000 keer 100 jaar branden. Alleen de Pantaar vond Stach te jong en sprong zelf met zijn 500 jarig leeftijd in het vuur.

Na 2 dagen was er geen verandering in Ekilibrië, alleen dan dat er niets dierbaars meer werd afgenomen en zo kwam alles ook met deze opdracht goed.  

Na de ^7ende voltooiing zijn ook de ministers ervan overtuigt dat Stach koning word. Ze bedenken een makkelijke opdracht die ook gevaarlijk is: hij moet plaatsnemen op de Stenen Stoel van Stellingwoude.

Stach gaat per fiets naar Stellingwoude voor meer informatie over de Stenen Stoel. Ene

Geesje verteld hem dat wie er plaats neemt op de stoel hij zal sterven. Alleen als je door 6 verhevenen er op word getild kun het overleven of je moet koning zijn.

Zo gezegd, zo gedaan. Terug in Wiss liet hij alle eerderen bezochte burgemeesters komen en zij tilde hem op de Stenen Stoel van Stellingwoude. En hij bleef leven.

Stach is KONING van Katoren. Hij gaf de burgemeesters promotie en zo liep alles goed af.

C.)          Titel, thematiek

1. Titelverklaring:    
Ik vind de titel goed gekozen omdat Stach koning van katoren word als hij 7 opdrachten voltooit. Dus daar gaat het boek over.

2. Omslag:                
De omslag is gemaakt door Getty Images. Op de voorkant zei je een jongen van ± 17 á 18 jaar oud die een lichtelijk vervuilde trap op loopt ((Ik denk) van de st.-Antonius). Dat is namelijk zijn 4a^ste opdracht: van de St.-Aloïsius afspringen. Het maakt het zo bijzonder wat hij doet want hij deed, het maar wilde het absoluut niet doen.

D.)                          Personen  

1. Hoofdpersoon:    
De hoofd persoon is Stach

2. Probleem:             
Stach wil koning worden. Omdat te worden moet hij 7 opdrachten voltooien.

 Op het einde lukt het hem om alle 7(+1) opdrachten te volbrengen.

3. Beschrijving:       
Stach is een eigenwijs, beleeft en doorzettend tiep. Hij heeft krullend haar, vastberaden ogen en een zweem van een glimlach op zijn mond. Hij draagt een rood jack en daaronder een bloes. Hij draagt ook een spijkerbroek.

4. Bijfiguren:            

• Kim; helper; heeft lang zwart haar en een vastberaden houding; komt voor zichzelf op, gelukkig, vrolijk, nieuwsgierig en wil problemen oplossen.
• Gervaas; helper; ^{uiterlijk onbekend}; betrouwbaar, verlegen, rustig, vrolijk, onderdanig en vriendelijk.
• De ministers; tegenstanders; ^{uiterlijk onbekend}; onbetrouwbaar, doorzettingsvermogen, druk, eerlijk, serieus, gesloten en apart.
• De burgemeesters van de geholpen steden; helpers; ^{uiterlijk onbekend}; betrouwbaar, behulpzaam, meegaand, bezorgd en passief.

E.)         Tijd/ Plaats / Ruimte

1. Tijd:                       
Het zou zich begin 1900 afspelen want ze hebben wel auto’s maar geen mobieltjes.

2. Plaats:                   
Het verhaal speelt zich af in het land Katoren en de plaatsen: Wiss, Decibel, Wapenveld,  Smook, Uikumene, Afzette en Rije, Ekilibrië en Stellingwoude.

3. Ruimte:                 
Smook en het departement van reinheid worden het nadrukkelijkst beschreven.

F.)               Vorm / Structuur

1. Perspectief:          
Dit boek is geschreven in een personale vertelsituatie want:” De middag van de tweede dag dat Stach in de trein zit, stapt bij het laatste station voor Wapenveld een meisje bij hem in de coupé. Hij vindt aar adembenemend mooi.”

2. Begin:                   
Koning van Katoren heeft een opening in handeling want meteen in het begin gaat de koning van Katoren dood en word Stach geboren.

3. Eind:                     
Dit boek heeft een gesloten einde want alle vragen zijn opgelost en Stach zit op de troon.

4. Chronologie:        
het verhaal is in een chronologische tijdsvolgorde geschreven. Alles word zo beschreven als Stach ze mee maakt en daar zitten geen terug- of vooruitblikken in.

G.)                              Auteur

1. Biografie auteur:             
Jan Terlouw oudste zoon uit een nest van 5 kinderen in Wezep en op 15-11-‘31. Zijn vader was gereformeerd bonds-predikant. Jan studeerde af met een doctoraalexamen. Het werkte 13 jaar als wis- en natuurkundige.

Later werd hij lid van D66.    

Nu werkt hij als lid van de Eerste kamer.

Hij ging rond 1970 schrijven omdat hij veel verhalen vertelde en die moest opschrijven van zijn vrouw.

2. Bibliografie:         

• 1970
  • Pjotr, Vrijwillig verbannen naar Siberië; Verscheen in 1975 bij Van Holkema en Warendorf.
  • Oom Willibrord
• 1971
  • Bij ons in Caddum
  • Koning van Katoren (1972, gouden griffel) (2012, in première)
• 1972
  • Oorlogswinter (1973, gouden griffel) (27-11-’08, in wereldpremière)
• 1973
  • Briefgeheim (2010, in première)
• 1974
  • De heks van IJsselstein
• 1975
  •  De nieuwe trapeze, een reeks originele verhalen en gedichten voor de basisschool
• 1976
  • Oosterschelde, Windkracht 10
• 1977
  • Pjotr, Vrijwillig verbannen naar Siberië (Uitgegeven door Lemniscaat)
• 1978
  • De derde kamer
• 1983
  • De kloof
  • Naar zeventien zetels en terug, politiek dagboek, 9 maart 1981 t/m 5 november 1982
• 1986
  • Gevangenis met een open deur
• 1989
  • De kunstrijder (1990, prijs van de Nederlandst kinderjury, 13 t/m 16 jaar)
• 1993
  • De uitdaging en andere verhalen
• 1998
  • Eigen rechter (2000, tip van de jonge jury)
• 2005
  • Herfstdagboek
• 2007
  • Zoektocht in Katoren
• 2011
  • Hoed u voor mensen die iets zeker weten

H.)                              Mening

1. Keuze:                   Ik keek op de site van de bibliotheek naar Jan Terlouw en dit was een van de exemplaren die er uitkwam. Ik wist dat het een goed boek was en de verhalen van Christiaan, die hem ook gelezen had voor zijn boekverslag, waren ook positief.

2. Verwachting:        Ik verwachte geen gruwel en massa moord in dit boek maar wel spanning. Dat was mijn verwachting want zo heeft Christiaan het mij verteld. Daardoor wist ik al best veel stukjes van het verhaal maar ik wilde hem graag ook een keer zelf lezen.

3. Reactie:                 Het boek kwam overeen met mijn verwachting want er zijn geen gruwelijke dingen gebeurd. Onder anderen daarom was het een mooi boek met een diepere betekenis. Ik vond het af-en-toe voorspelbaar maar meestal was het toch  verassend. Het was ook begrijpelijk en een normaal taalgebruik. Eveneens was zat er spanning in maar weinig humor. Alhoewel er niet veel droevigheid in zat.

4. Nadenken:             Het heeft me zeker aan het nadenken gezet want er zit een diepere betekenis achter de opdrachten. Bijvoorbeeld bij de opdracht in Wapenveld gaat het om het risico van milieu vervuiling.

5. Indruk:                   De laatste bladzijde maakte het meeste indruk op me want ik kan toch zo genieten van de situatie die daar word beschreven. Namelijk dat Kim in Stachs oor bijt en zegt waarom Stach niet gewoon zegt dat ie van haar houd.

6. Advies:                  Ik zal het boek niet aan klas genoten aan raden want naar mijn menig zijn ze meer geïnteresseerd in gewelddadigere boeken.

I.)                          Afsluiting

1. Bronnen:               Ik heb alleen deze URL gebruikt: http://nl.wikipedia.org/wiki/Koning_van_Katoren_(boek) 

2. Slot:                       Nick van Outersterp, Zwolle, 04-03-2015