Iris door Caja Cazemier

1. Praktische gegevens

1.1 Iris
1.2 Caja Cazemier
1.3 166 blz.
1.4 Houten 1999 3e druk
1.5 Vrijdag 2 Juni

2. Inhoud en opbouw

2.1 Typering

1. Jeugd Roman

2. Psychologisch

2.2 Samenvatting

Het verhaal gaat over Iris, Iris is 16 jaar en heeft een vriendje. Hij heet Bart.Iris is weggelopen van huis omdat haar moeder Leonie haar niet ziet staan. Ze probeert wel goed voor haar te zorgen, maar dit loopt verkeerd. Iris kent haar echte vader niet. Die is weggegaan toen ze 2 was en is in Australië gaan wonen. Leonie heeft Iris altijd gezegd dat ze teveel en ongewenst was. Als ze dan met Gijs trouwt en zij samen een tweeling krijgen, is er bijna helemaal geen aandacht meer voor Iris. Iris en Gijs kunnen niet met elkaar overweg. Als de tweeling 1 jaar word, krijgen ze veel cadeautjes en heel veel aandacht. Een paar dagen later is Iris jarig maar voor haar is er niemand thuis, er ligt een envelop met geld als cadeautje, en verder mag ze de restjes taart van de tweeling opeten. Dit is haar teveel en ze loopt weg. Ze gaat dan naar haar beste vriendin Saskia. Zij en haar ouders vangen Iris op. Ze wil absoluut niet terug naar huis dus wordt er een maatschappelijk werker ingeschakeld. Zo word Iris in een pleeggezin geplaatst. Dit is maar voor korte tijd. Na een paar maanden bij Herbert en Erica gaat ze naar een leefgroephuis. Een huis waar jongeren bij elkaar wonen met een groepsleider. Ze heeft een proeftijd mogen doen in het leefgroep huis.Het lijkt Iris heel leuk. Maar als ze er eenmaal is heeft ze het erg moeilijk en gaat het helemaal fout. Ze heeft met iedereen ruzie, komt te laat voor het eten, en ze ziet Bart vaker dan is toegestaan. De anderen uit het leefgroephuis zijn Ilona, Tosca en Stephanie (twee zussen), Ferry, en Jan. Jan is de jongste (13 jaar) en iedereen bemoederd hem. Tosca en Stephanie zien allebei Ferry wel erg zitten en zo is er alsmaar een strijd om zijn aandacht.Wubbe is een van de groepsleiders en de mentor van Iris. Als Iris wat meer gewend is en het wat beter gaat tussen haar en de andere bewoners vraagt Ferry haar of ze mee wilt doen in hun band. Ze willen een paar meiden hebben als achtergrondkoortje. Dit wil Iris heel erg graag. ’s Avonds vraagt Iris aan Ilona hoe het haar lukt om zoveel make-up te kopen. Ilona vertelt dan dat ze soms wel eens wat heeft gejat maar het meestal zelf koopt. De anderen vertellen dan ook dat ze dat doen en Iris voelt zich stom, omdat ze nog nooit wat heeft gestolen. Een paar dagen later probeert ze bij de Hema oogschaduw te pikken maar ze wordt gepakt. Hier leert ze wel van, want door dit voorval, en het spijbelen op school mag ze niet meezingen in de Band van Ferry. Dit vindt ze natuurlijk niet leuk. Helemaal niet als ze erachter komt dat Stephanie in haar plaats zingt. De repetities kosten teveel tijd en zo kan ze meer tijd aan haar schoolwerk besteden. Dit doet ze ook maar toch mag ze eigenlijk niet over. Uiteindelijk mag ze extra taken maken en een herexamen doen voor Duits. Als ze dit in de zomervakantie haalt mag ze wel naar de volgende klas.Ze krijgt steeds meer ruzie met Bart die niet meer zoveel geduld voor Iris heeft en Iris kan ook even niet zo goed tegen al zijn aandacht. Ze heeft rust nodig. Op een ochtend komt Ferry de kamer van Iris binnen. Jasmijn is haar stem kwijt en kan niet in het koortje zingen. Van de leiding mag Iris nu wel meezingen en hier is ze heel erg blij mee. Na het optreden danst ze met Ferry, En Bart ziet dat. Hoewel dit vrij onschuldig was werd Bart jaloers en boos en hij maakt het uit met Iris. Niet alleen om het dansen maar vooral omdat het al zo’n tijd niet goed ging. Na een tijdje rust voor allebei, (Iris moet veel leren voor school en ze gaat met de groep op vakantie, Bart gaat op vakantie naar Noorwegen) komen ze elkaar weer tegen in de stad. Ze drinken wat en Bart komt naar haar toe als ze haar herexamen heeft gemaakt. Hoewel ze echt hard geleerd heeft, heeft ze het niet gehaald en ze moet deze klas nog een keer overdoen. Bart troost haar en zo gaat de verkering weer aan. Dan komt Ilona met groot nieuws. Er komt een kamer vrij en ze kan op zichzelf gaan wonen. Ze is helemaal blij, maar Iris vind het niet zo leuk. Ze heeft intussen een hele goede band met Ilona en ze kunnen erg goed met elkaar overweg. Na een paar weken begint alles weer in een sleur te raken. Op school is het niet leuk, met Bart begint het weer hetzelfde te gaan. Ilona is weg, en Thijs is voor haar in de plaats gekomen. Eerst negeert ze Thijs en gaat ze niet met hem om, maar opeens komt hij een keer een shagje roken bij haar op de kamer, ze beginnen te kletsen, en kunnen wel goed met elkaar overweg. Na een tijdje komt Thijs elke dag een shagje roken op haar kamer. Iris merkt wel dat ze langzamerhand verliefd op hem word, maar ze houd ook nog van Bart. Op een gegeven moment gebeurd het dan toch, ze zoent met Thijs en gaat met hem naar bed. Ze weet niet wat ze moet doen, maar uiteindelijk verteld ze het aan Bart, en daardoor gaat het weer uit tussen hen. Iris wil ook niets meer met Thijs. Ze wil even helemaal niets meer. Ze legt het wel weer bij met Bart, maar meer dan een soort vriendschap zal dit niet worden. Verder heeft Iris ondertussen een hoop geleerd. Ze weet waarom ze altijd zo dwars is geweest, ze dacht altijd dat niemand haar aardig vond, dat zij niet bestond, omdat ze zo vaak in de steek was gelaten. Aan het eind van het verhaal heeft ze geleerd dat mensen wel nog gewoon vrienden kunnen blijven, ook al gaan ze verhuizen. Dan betekent het nog niet meteen dat er weer iemand is die haar in de steek laat. Ook krijgt Iris weer contact met Leonie. De eerste afspraak samen gaat goed. Ze praten een beetje onwennig met elkaar, maar het gaat wel goed. Zo is er wel weer hoop voor Iris in de toekomst.

2.3 Tijd

1. Eind jaren 80, omdat de muziek van Prince en Whitney Houston populair waren. Het is toch redelijk modern, want het zou ook nu in deze tijd kunnen afspelen. Dat zie je aan de hulpverlening en problemen die in het verhaal voorkomen.
2. De periode die wordt verteld speelt over ong. een jaar. Iris gaat naar het leefgroephuis als het herfst word, dat verteld ze, en het boek eindigt ook met de herfst.Er is dus tijdsversnelling.
3. Het verhaal begint bij het pleeggezin en je krijgt dan een flashback over hoe Iris is weggelopen uit huis. Eerst vertelt Iris over het pleeggezin, en dan merk je dat ze gaat piekeren en zo word je het verhaal van Leonie verteld. En als ze bijvoorbeeld met Bart of Leonie praat, wordt daar een heel hoofdstuk voor gebruikt zodat je het goed kunt volgen hoe het verhaal verloopt.Het is dus Niet-chronologisch.
4. Het is Niet-chronologisch want je krijgt een flashback te zien Hoe Iris over Leonie nadenkt hoe dat allemaal was en hoe ze is weggelopen.krijg je pas later in het verhaal door een flashback te weten.

2.4 Ruimte

1. Het verhaal speelt zich ergens in Nederland af. Verder speelt het zich af op veel verschillende plekken, maar de belangrijkste plek is in het leefgroephuis en dan heb je nog andere plekken waar ze even komt.Bij Iris haar oude huis, op school, bij het pleeggezin, in de kroeg, in de stad en op vakantie.
2. Er is wel telkens dezelfde soort cliché-beschrijving, namelijk de zwarte stoel.

2.5 Personen

1. + 2. + 3. + 4. Hoofdpersoon
Iris: ze is 16 jaar.
Ze draagt in het begin van het boek altijd zwarte kleding omdat ze dat ook droeg bij de bruiloft van haar moeder en zijn nieuwe vriend om daar tegen te protesteren. Later gaat ze weer normale kleding dragen.
Iris is een in zich zelf gekeerd meisje, ze wil ook dat niemand zich met haar bemoeid en gedraagt zich altijd heel stoer terwijl ze juist verdrietig is.

Bijfiguren:
Thuis: Leonie: Leonie is de moeder van Iris. Na het vertrek van haar man trouwt ze met Gijs
en krijgt een tweeling, ze heeft dan geen aandacht meer voor Iris en die besluit dan om weg te lopen.
Bart: Bart (blonde krullen en bruine ogen) is de vriend van Iris, hij bemoederd haar altijd en dat vind Iris maar niets. Ze hebben vaak ruzie om kleine dingen die hoog op kunnen lopen, maar ze zijn ook vaak weer gelukkig.
Saskia: Saskia is de beste vriendin van Iris en als Iris het moeilijk heeft staat ze altijd voor haar klaar.
Leefgroephuis:
Tosca: Tosca is een meisje van 14 jaar. Ze wil altijd met iedereen ruzie maken en Iris heeft dan ook een hekel aan haar.
Stephanie: Zij is de zus van Tosca en zij is 16 jaar, ze is heel anders dan haar zus, ze praat bijna nooit in het openbaar.
Ilona: Ilona is 17 jaar, ze doet altijd tegen iedereen vrolijk en aardig en het wordt Iris haar beste vriendin in het leefgroephuis.
Ferry: De macho in de groep hij is 16 jaar en zit in een popband waar Iris later een achtergrondzangeres mag zijn.
Jan: Jan is 13 jaar, hij is heel klein en is het lievelingetje van iedereen.
Thijs: Thijs komt pas later in het leefgroephuis, hij is een mysterieus type maar heeft op Iris een enorme aantrekkingskracht.
Wubbe: De mentor van Iris in het leefgroephuis. Iris vindt hem te bemoeizuchtig maar weet dat hij het niet allemaal slecht bedoeld.
Donald: Een ouder die in het leefgroephuis de toezicht heeft. Het is een wat dikke oude man, maar Iris mag hem wel
Joanne: Is ook een van de oudere die de toezicht moet houden, Iris vindt haar de aardigste van de 'ouders'
Greetje: Een toezichthouder in het leefgroephuis, Iris mag haar niet omdat ze zich heel jong en onzeker gedraagt.

2.6 Vertelwijze

1. Het verhaal is vanuit het vertellersperspectief geschreven. Alles wordt verteld. Bijv. Iris
ging…Toen kwamen ze…. Enz.
2. Zelf vond ik het boek niet moeilijk om te lezen. Het is natuurlijk ook een jeugdboek.Het is goed te begrijpen en heel duidelijk. Je leest het boek snel uit omdat je graag wilt weten hoe het verder gaat. Er zit ook behoorlijk tempo in, de gebeurtenissen volgen elkaar snel op.
3. Ik vond zelf het boek heel erg leuk. Het is heel realistisch en ik herken er veel in omdat een vriendin van mij nu ook in een leefgroephuis zit. En op deze manier kom je echt te weten hoe ze zich nu écht voelen als ze in een leefgroephuis zitten.

2.7 Structuur

1. Er zijn 26 hoofdstukken. Er zijn ook witregels gebruikt. Het gebruik van witregels helpt de lezer die met zijn ogen aftast naar steekwoorden interessante onderdelen te vinden.
2. Het boek heeft geen informatieve opening want ze vertellen niet waar en waarom ze daar is, daar kom je later achter door een flashback.Maar het boek heeft wel een opening – in – de – handeling, want Iris wordt geroepen omdat er telefoon voor haar is.Dus ze is al meteen ergens mee bezig.
3. Ik vind dat het boek een open einde heeft omdat het zo verteld is dat het verhaal nog wel verder zou kunnen gaan. Je zou best nog willen weten hoe het verder gaat met Bart of Thijs, hoe het met Leonie samen gaat en hoe het gaat als Iris ouder wordt.

3. Motieven en thema

1. Het belangrijkste probleem is dat Iris het gevoel heeft dat iedereen haar altijd in de steek laat, dat ze niets waard is en dat niemand om haar geeft.En dat is zo verlopen doordat haar moeder haar geen aandacht meer gaf, ze moest na een paar maanden weer weg bij Herbert en Erica, Met Bart ging het uit en Ilona die ging verhuizen.Zo voelde ze zich dus altijd in de steek gelaten.
2. Laten zien hoe het leven is als je je telkens in de steek gelaten voelt, in een leefgroephuis woont en verliefdheid.
3. Dat Iris is weggelopen speelt een grote rol daardoor is ze uiteindelijk terecht gekomen in een leefgroephuis.
4. Iris krijgt geen aandacht van haar moeder, en daardoor probeert ze stoer te doen door een grote mond te hebben en bot te zijn terwijl ze van binnen heel erg verdrietig is.Ze heeft een relatie met Bart maar dat loopt niet zo goed omdat ze hem te zorgzaam vind en dan gaat ze vreemd met Thijs waar ze stiekem verliefd op is.
5. Iris is de hoofdpersoon en daar gaat het heel de tijd over.

4. Schrijver en verhaal

1. 1994
2. 1992 Portret van Sanne (Van Holkema & Warendorf)
1994 Iris (Van Holkema & Warendorf) Getipt door de Nederlandse Kinderjury
1996 Minkes tegenbeeld (Van Holkema & Warendorf)
1997 Te snel (Van Holkema & Warendorf)
1998 Weerlicht (Van Holkema & Warendorf)
1999 De wereld van Ward (Van Holkema & Warendorf)
2000 Bijna veertien (Van Holkema & Warendorf)
2001 Kid kind (Van Holkema & Warendorf)
2002 De eerste keer (Van Holkema & Warendorf)
2002 Naar de brugklas. Met Karel Eykman en Martine Letterie (Ploegsma)
2003 Survivalgids voor brugklassers (Ploegsma)
2003 Verliefd zijn is een ramp! (Ploegsma)
2004 Survivalgids voor jongens (Ploegsma)
2004 Survivalgids voor meiden (Ploegsma)
2004 Vliegende start (Ploegsma)
2004 Kussen en krullen (Ploegsma)
2005 Survivalgids geld (Ploegsma)
2005 Heb jij het al gedaan? (Ploegsma)
2005 Geen bericht, goed bericht (Ploegsma)
3.

Geboren: 5 September 1958 te Spijkenisse
Opleiding: Studeerde Nederlandse taal - en letterkunde
Werk: Werkte in de gezinsverzorging en als docent Nederlands; ze stopte in 1996 met lesgeven om meer tijd te kunnen besteden aan het schrijven.
Thuis: Ze is getrouwd en heeft 3 zoons: Jelle, Eelke en Friso. Ze woont in het centrum van Leeuwarden.
Eerste boek: Portret van Sanne (1992)
Bijzonderheden: Haar vader, Gerrit Cazemier, schreef mee aan Bijna veertien. Hij schreef de brieven van Opa Theo
Ooit gezegd: ‘Een mooi boek is niet alleen plezierig om te lezen, maar biedt ook herkenning.

Caja Cazemier werd op 5 september 1958 in Spijkenisse geboren, maar ze groeide op in Groningen. Na de middelbare school stak ze eerst een jaartje de handen uit de mouwen, samen met een aantal andere jongeren die zich nuttig wilden maken in de maatschappij.
Caja ging dat jaar in de gezinsverzorging werken. Daarna studeerde ze in Groningen Nederlandse taal - en letterkunde. Ze werd lerares, maar tegenwoordig besteedt ze al haar tijd aan het schrijven van boeken.
Ze woont met haar drie zoons en konijn Pluis in Leeuwarden. Haar vriend woont twee straten verderop. Lekker dichtbij!
Als kind al hield Caja Cazemier van verhalen: van veel en dikke boeken lezen, maar ook van verhalen verzinnen. Ze vertelde zichzelf verhalen, speelde ze na samen met haar broertje of schreef ze op.
Haar eerste "boek" heeft Caja geschreven toen ze tien was. Na haar vijftiende schreef ze alleen nog maar dagboeken. Schriften vol liggen op zolder!
Caja heeft vroeger wel eens gezegd dat ze later schrijfster wilde worden. Maar naast lezen en schrijven was ze vaak aan het schooltje spelen. Dus juf worden was ook een mogelijkheid. Dat is ze ook geworden, maar dan op de middelbare school omdat Caja geïnteresseerd is in jongeren. Haar keus voor de studie Nederlandse taal - en letterkunde heeft natuurlijk weer alles te maken met haar liefde voor boeken en taal. Op de middelbare school was ze niet eens goed in Nederlands. Ze haalde vaak zesjes, ook voor opstellen. Tijdens haar studie besteedde ze zoveel mogelijk aandacht aan jeugdboeken.
Caja schreef een afstudeerscriptie met als titel: "Gemengde gevoelens. Jeugdliteratuur voor meisjes in de puberteit." Ze had onderzocht wat meiden bezig hield op die leeftijd en keek of de boeken die zij lazen hun wat te bieden hadden. Tijdens het werken aan die scriptie dacht ze al: "Dat zou ik ook wel willen, een boek schrijven. En dat moet dan gaan over een meisje en alles wat er verandert als zij ongeveer dertien, veertien jaar oud is ". Maar ze ging er pas mee aan de slag toen ze al een paar jaar voor de klas stond.
Nog steeds zoekt Caja onderwerpen uit waarmee jongeren te maken kunnen krijgen als zij tussen elf en zestien jaar oud zijn: school, ouders, vriendjes, eenzaamheid, verliefd zijn, homoseksualiteit, onzeker zijn, angst, je anders voelen. De meeste hoofdpersonen zitten niet lekker in hun vel en zijn op zoek naar wie ze zijn. Ze hebben dan ook allemaal last van "groeipijn".
Lezers die in vergelijkbare omstandigheden zitten, kunnen haar boeken troost bieden. Daarom vindt ze herkenbaarheid in haar verhalen belangrijk. Je krijgt het gevoel dat Caja’s boeken over jou en jouw wereld gaan.

4. Dat ik ook wel een boek zou willen schrijven en dan met de zelfde soort onderwerpen.

5. Persoonlijk oordeel

1. Ja, het zal veel jongeren wel interesseren, aanspreken of vermakend voor ze zijn om te lezen, want als je eenmaal aan het lezen bent wil je perse weten hoe het eindigt.
2. Verliefd zijn roept het op en eenzaam zijn en je verdrietig voelen. Je leeft heel erg snel mee met personen in het boek, en dan vooral Iris want daar wordt dan ook het meeste over verteld.
3. Als ze vreemd gaat met Thijs, want ze heeft eigenlijk nog met Bart maar gaat toch met Thijs naar bed.
4. Hoe het leven is in een leefgroephuis, je ruzie hebt met je moeder, je verliefd bent op iemand en met hem vreemd gaat terwijl je al een vriendje hebt waar het niet goed mee loopt.
5. Ja, want een vriend van mij zit in een leefgroephuis en een vriendin van mij ook.
6. Ja, want er zijn toch nog best wel veel jongeren die ruzie hebben met hun ouders, en dat zijn belangrijke zaken.
7. Ja, want in een leefgroephuis wonen is heus niet altijd een pretje dus is serieus. Het kan allemaal echt gebeuren.
8. Ja, die 2 keer als ze haar moeder weer ontmoet sinds die tijd dat ze in het leefgroephuis zit.Want dan ben je toch benieuwd hoe ze weer omgaan met elkaar.
9. Ik kon goed begrijpen wat Iris meemaakte, omdat een vriend en een vriendin van mij ook in een leefgroephuis zitten. Ze was wel grof in de mond en bot maar dat kan ik wel heel goed begrijpen na wat ze allemaal had meegemaakt. Ik vond het jammer dat het boek zo eindigde want het was een open einde. Je wilt dan heel erg graag weten hoe het is afgelopen verder. Je zit je dan af te vragen; heeft ze naderhand met Thijs verkering gekregen, is het weer goed gekomen tussen haar en haar moeder, hoelang ze nog in het leefgroephuis zou zitten en waar ze na het leefgroephuis ging wonen.