Ik, Jan Cremer II door Jan Cremer

1. Praktische gegevens
Titel Ik Jan Cremer 2

Auteur Jan Cremer

Aantal bladzijden 445

Druk en uitgever: Zesde druk, februari 1976, uitgeverij De Bezige Bij.

Datum boekverslag: 10 – 10 – 2004

2. Inhoud en opbouw: Soort roman Het boek is een fictieve autobiografische roman. Jan Cremer beschrijft zijn leven zoals het misschien zou kunnen zijn. Voorin in het boek staat ook vermeld:

\'Situaties en Personen, in mijn boek beschreven, komen uitsluitend voort ui mijn verdorven brein. J.C.\' (Pag. 7)

Het boek wordt ook wel een \'schelmenroman\' genoemd, omdat Cremer een \'ondeugende\' en soms kwaadaardige jongen is, die lak heeft aan bijna alles en bijna niets op een serieuze manier wil benaderen.

Korte samenvatting Ik Jan Cremer 2 is net als Ik Jan Cremer (1) een boek vol verhalen. Het boek behandelt een groot gedeelte van Jan zijn leven in een korte tijd. En jan zijn leven is dan ook nog eens druk, heel druk. Ik behandel het boek dan ook per \'hoofdstuk\'. Te beginnen met \'1patat met & 1 zure bom\'. Jan zit in Parijs, wachtend op Barry, die maar steeds niet komt. Als hij er is vertrekken ze naar Nederland. Hij komt er onder andere achter dat hij een kind krijgt. Dan verspringt het verhaal en zit hij in een soort \'hoerenpand\', met een vriendin genaamd Beebee. Hij ontmoet Claudia, en gaat met haar mee. Claudia en Jan worden smoor op elkaar, Jan is zelfs bereid zijn landloperleven op te geven! Maar Claudia heeft een man, en die schopt hen de straat op. Ze moeten overleven in een klein huisje. Dit gaat vaak heel moeilijk en ook Jan heeft er moeite mee een normaal mens in de maatschappij te worden. Jan gaat schilderen voor de kost. Dan heeft hij er genoeg van en Jan vertrekt naar Spanje, samen met Claudia.

Hoofdstuk \'De Regengoden\', in dit hoofdstuk kijkt Jan terug op zijn avonturen in o.a Tunesie. Hij kocht hier bijvoorbeeld een doofstom meisje, om haar naar een speciale school te brengen. Dan komt Jan een oude vrouw tegen, die hun wat water gaf. Jan maakte hier nog een hele bende. Daarna werden Jan en Barry zelfs goden, en zij misbruiken dit natuurlijk aan alle kanten. Hij stooft nog een van zijn beroemde potjes, de \'Moules Erotique de Nicole Cano\'. Jan vertelt wat over de tijd dat hij op de vaart zat, maar wordt weer wakker, en bevindt zich nog steeds in de woestijn. Ze gaan naar een soort opvangtehuis voor het gekochte meisje (Fatima) en laten haar daar achter. Later bedenkt Jan dat hij haar naar het blindeninstituut heeft gebracht in plaats van het doofstommen. Fatima werd later topmodel.

Dan begint hoofdstuk \'De Magic Nana\', Jan zit in een bordeel, samen met Barry. Hier doe hij onder andere zijn beroemde Flipstand en de Triangel. Hij kijkt weer terug op zijn tijd op zee, samen met een kerel genaamd Wipperoen. Jan is weer terug in het bordeel en moet van de bordeelhoudster een paar nieuwe meiden inwijden in het vak, wat hij met plezier doet. Hij kookt onderwijl nog even een potje \'Fisherman\'s Orgy\'. Dan komt Jan Magical Nana tegen, hij had haar al een paar keer gezien. Ook met haar beleeft hij heel wat avonturen. Jan wordt helemaal smoor op haar en ze hebben geweldige seks. Dan is Nana verdwenen, ze moest weg. Jan besluit ook om te gaan en vaart samen met Barry naar Ibiza.

Hoofdstuk \'De Moeder Van Claudia\', Claudia en Jan zijn nog steeds op weg naar Spanje, ze komen aan en gaan vandaar naar Ibiza. Jan en Claudia nemen hun intrek in een klein huisje daar. Jan begint met schrijven. Jan krijgt alleen geen subsidie uit Nederland, en Jan begint met schilderen om geld te verdienen, ze eten en drinken bij de Music Bar, waar alles op de pof is. Jan heeft ook een hond, Wodka genaamd. Verder doen ze weinig. Jan schrijft aan zijn boek \'Ik Jan Cremer\' en Claudia verft uit pure wanhoop ook maar wat. Dan wordt Claudia zwanger, en dat is redelijk vervelend in hun armoe. Claudia heeft in een woedebui een brief naar haar moeder geschreven. Claudia\'s moeder heeft een hartgrondige hekel aan Jan en Claudia, maar Claudia laat zich inpalmen.

Hoofdstuk \'Wodka & 1 Gescheurd Oog\'. In dit hoofdstuk valt Wodka dood vanuit het balkon, een drama voor Jan, die enorm gehecht is aan Wodka. Hij probeert hem nog te redden, maar helaas. Wodka sterft, Claudia doet er daarentegen nogal laconiek over, wat Jan alleen maar bozer maakt. Dan krijgt Jan ruzie met een temeijer genaamd Alexis, Alexis rukt Jan\'s oog half uit zijn kas. Alexis krijgt spijt en betaalt de doktersrekening. Dan komen Claudia en Jan in geldnood, Jan heeft wel een nieuwe hond, Nozem genaamd. Jan maakt nog wat kleine avontuurtjes mee op Ibiza, en dan is op een dag Claudia weg, terug naar Nederland, om daar te bevallen, en bij haar moeder te zijn die haar heeft binnengelokt. Maar ze was nog niet weg. Ze praatten wat en Jan stuurde Claudia toen alvast maar naar Holland, terwijl hij geld bij elkaar zou krijgen. Jan hangt eerst wat rond met wat Nederlanders, waarna hij wiet gaat verkopen aan Simon, een vreemd kereltje. Zo verdient hij een groot gedeelte van zijn geld voor de terugreis. Uiteindelijk keert Jan terug naar Nederland.

Hoofdstuk \'Deutschland Uber Alles\'. In dit hoofdstuk gaat Jan werken als decorbouwer bij een Duits theatergezelschap. Claudia maakt de kostuums. Jan krijgt ondertussen weer de gebruikelijke problemen in Duitsland. Jan verdient een beetje geld met zijn decorbouw, die iedereen ontzettend bewondert. Maar Jan wordt ontslagen door de directeur, die zijn gedrag niet meer pikt. Jan en Claudia vertrekken naar Nederland.

Hoofdstuk \'1000 Gulden\'. Dit hoofdstuk gaat over het feit dat Jan, toe hij terugkwam, veel van zijn werken vernield zag. Hij looft een beloning uit van 1000 gulden voor meer info hierover.

Hoofdstuk \'Het Zwarte Zieltje\'. Dit hoofdstuk gaat over de bevalling van Claudia. Claudia\'s moeder weigert bijna iedere hulp en wil Claudia niet eens naar het ziekenhuis brengen als het zover is. Claudia is ondertussen een soort attractie geworden voor omwonenden. De zielige vrouw met het kindje.

Hoofdstuk \'Moord der Existentialisten & de Happening\'. Dit hoofdstuk is een beetje een vreemd hoofdstuk wat vooral over Jan\'s kranten- en tijdschriftenartikelen gaat. Verder gebeurt hier weinig.

Hoofdstuk \'De nieuwe Horatie Alger (Amerikaanse Succes-story van krantenjongen tot krantenmagnaat)\'. Dit is het laatste hoofdstuk. Jan wordt meermalen bedreigd door de familie van Claudia die het er helemaal niet mee eens is dat hij en Claudia samenwonen. Ook krijgt Jan steeds meer geld binnen van de verkoop van zijn eerste boek. Alles lijkt goed te komen, en al helemaal aan het einde, als hij en Claudia samen naar het Boekenbal gaan. Eind goed al goed?

3. Tijd: In welke tijd speelt het verhaal Het verhaal speelt ongeveer in dezelfde tijd als dat Jan Cremer het boek schreef. De jaren \'60. Het begin van het boek laat het al duidelijk merken:

\"... Het jaar is 1961.\" (Pag. 10)

Het boek eindigt met:

\"New York City, november 1966\" (pag. 445)

Hier stopt het verhaal, en Jan stopt hier met schrijven. Maar niet alleen hieraan wordt het duidelijk, ook heft feit dat de Provo\'s in opkomst waren aan het einde van het boek en de algehele sfeer geeft een heel erg jaren zestig idee.

Verhaaltijd De verhaaltijd is even lang als de tijd hierboven vermeld. Van 1961 tot 1966 beschrijft Jan zijn (denkbeeldige) leven. De verhaaltijd is dus ongeveer 5 jaar. Ook leuk is dat hij in die verhaaltijd begint met schrijven aan Ik Jan Cremer (1). Een erg leuke combinatie van deze 2 boeken.

Leestijd Het boek is zelfs nog dikker dan Ik Jan Cremer (1), een behoorlijke pil dus weer. Maar goed doorheen te komen omdat Jan Cremer een erg leuke schrijfstijl heeft ontwikkeld die mij persoonlijk erg goed het verhaal in sleept. Ik heb in totaal zo\'n 6 uur over Ik Jan Cremer 2 gedaan. Dat waren geen verspilde uren!

Één opvallende vertraging Cremer is een fan van tijdsvertragingen en versnellingen, en dat moet ook wel. Om zoveel informatie in één boek te proppen. Één opvallende vertraging is als hij over een zeer mooie vrouw praat (Nana) en wat hij met haar wil doen:

Nana, mijn Nana, ik wil je klaareten, klaardansen, klaarproeven, klaaraaien, klaarneuken, klaarkezen, klaarvozen, klaarpersen, klaargeilen, klaarvegen (...) klaarpeuken, klaarbuiken, klaarknotsen, klaarhuppelen, klaarcremeren. Kortom, mijn mooie lieve zachte knappe fijne geile Nana, ik hou alleen van jou.\" (Pag. 191/192)

Hierbij noemt hij een enorme lijst op van wat hij allemaal met Magical Nana zou willen doen. Een behoorlijk staaltje schrijfwerk, ik zou het hem niet na kunnen doen.

Één opvallende versnelling Één opvallende versnelling komt meteen na de vertraging.

\"Nana en ik brachten een paar paradijselijke dagen en nachten door. We deden ons te goed aan mijn Erotiese Schotels, die ik in de hotelkeuken klaarstoofde. Daarna waren wij weer voor elkaar. Alleen voor de hoogstnoodzakelijke kwamen wij uit het bed. En dan nog met tegenzin.\" (Pag. 192)

Dit stukje duidt voor mij erg mooi aan hoe dat moet zijn, echt verliefd op elkaar zijn en ontzettend veel van elkaar houden en elkaar willen. Een mooie beschrijving. Ook zijn dit waarschijnlijk weer een paar dagen, dus een flinke versnelling.

Flashbacks Flashbacks zijn niet van de lucht, overal zitten overpeinzingen over vroeger. Jan gooit er zo nu en dan weer een flashbackje naar zijn jeugd in, of over varen met zijn maten of al zijn vriendinnen. Ze zijn overal.

4. Ruimte
Waar speelt alles Jan komt net als in boek 1 weer overal en nergens terecht. Maar dit keer maakt hij wel gebruik van gehele plaatsnamen in plaats van een letter. Zo komt jan in Tunesie, Amsterdam, Ibiza, eigenlijk overal waar hij eerst ook al kwam. En ook hierover kan je bijna weer een boek schrijven.

Belangenruimte Belangenruimtes zijn alom aanwezig. Nergens bestaat zo\'n bepaalde Cremer sfeer dan op het oude Ibiza, en nergens hangt die sfeer van armoe en toch proberen door te gaan met leven als in oud Amsterdam. Jan Cremer is erg goed in belangenruimtes, en weet alles mooi te beschrijven wat daar zoal gebeurd. Elke ruimte is gekozen met een bepaald doel, om het verhaal te voorzien van die wilde sfeer die Jan Cremer van nature eigenlijk al uitstraalt. Het is een soort versterker voor de gebeurtenissen. Ik bedoel, je koopt bijvoorbeeld niet zomaar een doofstom meisje in Hamburg, Duitsland.

5. Personen
De karakters Ik heb voor de karakters stukken overgenomen uit mijn boekverslag van Ik Jan Cremer 1.

De hoofdpersoon in dit boek is natuurlijk Jan Cremer, hij is een \'vrije jongen\'. Hij houdt niet van betutteling en mensen die de baas over hem willen zijn. Hij doet waar hij zin in heeft. Bij Jan paste het credo: \'In ieder stadje een ander schatje\' goed. Maar na de ontmoeting met Claudia is Jan ondanks wat uitschieters redelijk monogaam geworden. Jan houdt ervan om te reizen, om bezig te zijn. Jan is artistiek, agressief en bezit een zeer sterke wilskracht. Hij is een overduidelijk rond karakter. Door zijn constante reizen is vrienden maken natuurlijk moeilijk. Hij heeft wel overal vriendinnen om op terug te vallen en Claudia natuurlijk, die meestal meereist.

Dan is er natuurlijk Claudia. Een eigenlijk niet zo\'n slimme vrouw, die vaak niet helemaal doorheeft wat er allemaal gebeurt, en vaak verbleekt naast Jan Cremer. Claudia is wel lief, en mooi, als je we Jan\'s beschrijvingen mogen geloven. Claudia is verder nogal gesteld op haar familie, die haar eigenlijk misbruikt naar eigen welbevinden. Claudia maakt verder niet echt een ontwikkeling door, zij blijft redelijk plat.

Dan zijn er nog wat bijpersonen, wel belangrijk voor het verhaal, maar verder zo plat als een dubbeltje. Om er een paar te noemen:

Barry, de beste vriend van Jan. Barry duikt zo nu en dan op en lijkt in dit boek steeds meer een meelopertje wat betreft hun omgang. Jan is meestal de aangever en Barry gehoorzaamt. Barry is in dit boek al helemaal een plat persoon.

Magical Nana en al zijn andere vriendinnen. Deze dames zijn alleen maar uit op één ding, seks, en zo veel mogelijk. Zij zijn dan ook platte karakters, want zij maken geen zichtbare ontwikkeling door. Over deze dames kom je over het algemeen weinig te weten. Zij zijn meestal wild en opvliegend.

Uiteindelijk hou je nog een boel bijpersonen over die zo vluchtig langskomen dat er geen woord over te zeggen is.

De connecties De connecties zijn nogal makkelijk te beschrijven: Verder zijn er nog talloze vriendinnen van Jan Cremer.

Vertelwijze: Het hele boek is geschreven vanuit Jan Cremer, de Ik-persoon. Hij beleeft alles, en hij beschrijft alles zoals hij het ziet. Je ziet van niemand anders zijn of haar gedachten. Voorbeeld:

\"Ik riep: \'Wat is er? Waar is Wodka?\'\" (Pag. 251)

Verder komt er geen ander perspectief aan bod.

6. Structuur
De indeling Het verhaal is opgebouwd uit 10 grotere hoofdstukken die tezamen weer verdeeld zijn over kleinere hoofdstukken. Het boek begint met het kleine hoofdstuk 146 (einde van boek 1) en eindigt bij 342. De grote hoofdstukken hebben allemaal titels, deze zijn te vinden in de samenvatting.

Cremer houd er ook in dit tweede boek zoals al gezegd nogal van om tijdsversnellingen en tijdsvertragingen toe te passen. Ook heeft de schrijver er nogal een handje van om het verhaal onverwachte wendingen te geven. Het boek heeft daarentegen wel een goede chronologische lijn die je met enige oplettendheid moeiteloos moet kunnen volgen.

Wat voor opening? De opening van het boek begint met een redelijk normale inleiding tot het boek, verteld door Jan Cremer zelf.

\"... Het jaar is 1961. Najaar en de bladeren vallen van de bomen. Op een koele ochtend loopt Onze Held langs een van Parijs\' zonovergoten boulevards. In de veerkrachtige voortstappende gestalte, donkergebruind en met lichtblonde haren, zijn staalblauwe ogen priemend in de blikken van vrouwelijk voorbijgangsters, die de in helblauw kostuum gestoken playboy verlangend nastaren, gehuld in \'n wolk van dure aftershave-lotion, herkennen wij Ons Fenomeen Jan Cremer...\" (Pag. 10)

Dit stukje tekst geeft een leuke inleiding tot het verhaal, waar je dan rechtstreeks invalt. Geen gedraai om het begin, maar beginnen met het verhaal na een mooie inleiding.

Het einde: Het boek eindigt met Jan en Claudia die samen naar het Boekenbal gaan nadat Jan\'s boek \'Ik Jan Cremer\' een bestseller is geworden en er al een paar honderdduizend zijn verkocht. Daarna komt er nog een stukje:

\"Wordt vervolgd, kijk uit naar Ik Jan Cremer Derde Boek. Hoe Jan Cremer van arme jongen miljonair werd en van miljonair weer arme jongen\" (Pag. 445)

Mijns inzien is dit een grapje van Jan aangezien er ook nooit meer een derde boek is verschenen. En dat is maar beter ook, een derde deel is vaak ook het einde. Op deze manier kan je nog even wegdromen op de wolken van Jan\'s geluk.

7. Motieven en thema
Motieven De motieven die je kan vinden in het boek zijn over het algemeen:

Verzet tegen de maatschappij: Ook in dit boek komt dit motief vaak voor. In de tijd van de uitgave van het boek was men na het eerste boek van Jan Cremer al wat gewend, dus was het op zich niet meer zo enorm schokkend, maar Jan is nog steeds een rebel, ook al is hij enigszins tot rust gekomen. Zo doet Jan nog steeds alles wat niet mag en misdraagt hij zich nog steeds op zijn best.

Liefde en Sex Jan heeft sex, veel sex. En dan ook nog het liefst sex zonder verplichtingen, dus geen lange relaties en trouwen, maar gewoon, lekker sex hebben met elkaar. Dit komt vaak voor, en Jan is dan ook een echte lekkerbek op dit gebied. Na de komst van Claudia wordt dit enigszins getemperd, Claudia is een geheel nieuw iets voor Jan, echte liefde, en dan ook nog bijna monogaam. Het is moeilijk voor hem om zich aan te passen.

Reizen Nog iets wat vaak terugkomt, Jan houdt van reizen en avontuur. Jan lijkt zich snel ongemakkelijk te voelen als hij te lang op een bepaalde plek blijft. Dit lijdt ertoe dat hij overal heen reist, met Claudia of zonder Claudia. Jan is zo\'n persoon die op een plek ontzettend onrustig wordt. Jan is wild.

Thema Het thema lijkt het meest op dit:

\"Een jongen komt zijn ware liefde tegen en probeert met alle avonturen van dien zich tot een normaal burger te bekeren en tot (seksuele) rust te komen\"

De titel verklaard Ik Jan Cremer 2 slaat terug op Jan Cremer die eigenlijk vanuit de Ik-persoon zijn verhaal verteld. Het boek gaat totaal over hem en zijn belevenissen, vandaar ook \'Ik\'. Vroeger werd er ook wel eens gezegd: \"Ik voorop!\", daar kan dit ook van afgeleid zijn. De 2 staat voor het tweede boek, het vervolg op Ik Jan Cremer (1).

8. Persoonlijke mening: Wat is het mooiste / treffende gedeelte Een van de mooiste gedeeltes vind ik het stuk waarin Jan de geboorte van zijn kindje beschrijft, hij wacht in de wachtkamer en schrijft dan een voor mij ontzettend mooie zin, hij beseft opeens iets:

\"De grote keukenklok boven de deur tikte hard verder, seconde voor seconde. Het was verder doodstil in en op de gangen. Ik realiseerde me opeens dat elke minuut die op de klok tikte nooit meer terug zou komen. Elke tik van het uurwerk was weg en niet meer herhaalbaar. Zo tikte een leven weg.\"

Het besef wat hij hier krijgt vind ik ontzettend mooi. Ik heb vaak ook dat ik dat soort dingen opeens bedenk. Ik was dan ook erg geroerd en werd aan het denken gezet over dit alles. Dit soort dingen zijn belangrijk om je zo nu en dan te beseffen waardoor je meer van het leven gaat genieten.

Andere boeken Ik heb de Ik Jan Cremer serie van twee boeken nu helemaal uit. Ik heb enorm genoten van het lezen in deze boeken. Als ik tussen alle boeken door nog tijd heb wil ik ook erg graag \'De Hunnen\' lezen. Een boek over de Tweede Wereldoorlog.

Mening Ik Jan Cremer 2 is voor mij weer een enorme binnenpret geweest. Ik heb gelachen, ik heb stil gestaan, ik ben ontroerd geweest en boven alles heb ik genoten. Ik Jan Cremer heeft mij stil doen staan bij een boel dingen in het leven die normaal alsmaar verder razen. Het boek is geschreven in een aanstekelijk vrolijke/verdrietige/opwekkende stijl, al naar gelang. Vaak zitten er zinnen in die je pure kunst kan noemen. Ik vind het dan ook terecht om Jan Cremer een \'Woordkunstenaar\' te noemen. Hij weet met zijn woorden iets in mij te beroeren, hij beschrijft, onderzoekt en vertelt op een manier waardoor ik erg geïnteresseerd ben. Daarnaast vind ik het een forté dat Jan seks niet zo ontzettend banaal maakt zoals Ronald Giphart. Seks bij Jan Cremer is iets moois, iets om te respecteren, niet iets bruuts, smerigs en snels. Ik ben dan ook van mening dat de schrijvers van nu een voorbeeld zouden moeten nemen aan Jan Cremer, die ondanks de schokkende inhoud van zijn boeken geen walgelijke schrijfpartijen creëert. Cremer is niet alleen grof, maar ook een moralist. Zoals een recensie achterin het boek het omschrijft:

\"Ergens is Cremer de moderne voortzetting van Reinaert de Vos en van Tyl Uilenspiegel. De man die zijn gezin verdedigt in een vijandige maatschappij. De gezel die steeds onderweg is en iedereen in de maling neemt om zelf niet in de maling genomen te worden.\"

Dit duidt zo\'n beetje aan hoe ook ik Jan Cremer ervaar. Jan Cremer is gevat en grappig, en zo ervaar ik het boek ook. Het is dan ook niet minder dan een prachtwerk.