Hoger dan de Dhaulagiri door Bart Vos

BART VOS
UITGEBRACHT IN 1997
UITGEVER: NIJGH & DITMAR
204 BLADZIJDEN
LEESTIJD: 5 UUR

VERANTWOORDING KEUZE

Ik heb dit boek gekozen omdat het me een leuk en interessant boek leek. Dat komt omdat ik graag in de sporthal in Eindhoven klim en mijn broer is zelf ook een klimfan. Hij heeft een hoge berg in Oostenrijk beklommen. Ik heb ook al verscheidene boeken over verslagen van de hoogste en beroemdste bergbeklimmingen. De Dhaulagiri kwam me hier onbekend voor en ik wilde dus ook wel wat meer weten over de berg.

VERWACHTING VOORAF

Ik dacht dat het een verhaal zou zijn over een Nederlandse expeditie, aangezien een Nederlandse schrijver het geschreven had, die vanuit Nederland zou vertrekken naar de berg, de berg beklimmen en teruggaan naar Nederland. Dit bleek voor een deel waar te zijn. Het ging over een soloklimmer uit Nederland die viermaal naar de Himalaya was gegaan om daar te klimmen. Hij komt aan in Nepal en reist door Nepal en Tibet en leert zo de cultuur en bevolking van de gebieden kennen. Slechts de helft van het boek wordt in beslag genomen door het klimmen, wat ik ook niet verwacht had. Uiteindelijk probeert hij voor de derde keer de Dhaulagiri te beklimmen en dat lukt hem dan. Dan gaat hij weer naar huis.

EERSTE REACTIE ACHTERAF

Spannend: Een beetje, er wordt veel verteld over de cultuur en de bevolking van de Himalaya, die dus niet zo spannend zijn, maar de klimacties van de hoofdpersoon zijn behoorlijk spannend. Meeslepend: Een beetje, de cultuurstukken zijn een beetje saai, maar de klimacties zijn zeer spannend en als je die leest stop je niet. Ontroerend: Een beetje, in het verslag van de reis is er weinig meeslepends, maar wanneer de hoofdpersoon al een keer tot vijftig meter onder de top van de Dhaulagiri moest stoppen en het hem de derde keer weer bijna niet lukt, is het wel ontroerend wanneer hij toch doorzet. Grappig Helemaal niet, het is een serieus reisverslag waar helaas weinig grappigs gebeurt. Realistisch: Het is volkomen realistisch, er is bijna niets aan verzonnen. Fantasierijk: Helemaal niet. Interessant: Zeker, je leert veel over de cultuur en gewoontes van de bevolking. Ook leer je veel over de rangen in een bergexpeditie. En natuurlijk over de weers- en klimomstandigheden. Origineel: Het reisverslag is niet origineel, ik heb er immers al meer gelezen, maar over de Dhaulagiri nog geeneen. Goed te begrijpen: Het is zeker goed te begrijpen. Er zijn geen moeilijke woorden, je zult alleen kunnen zeggen dat de klimtermen en cultuurbegrippen niet allemaal duidelijk zijn.

Dit werk heeft mij wel aan het denken gezet, ik ben meer gaan nadenken over de omstandigheden tijdens een expeditie en de cultuur van de Nepalezen. Ik heb aan dit werk dus ook wat gehad, ik ben weer wat meer te weten gekomen over het klimmen. Dit werk spreekt me wel aan, omdat ik van dit soort klimverslagen houd en ik dan ook nog iets leer over de cultuur en gewoontes van de plaatselijke bevolking.

SAMENVATTING

De hoofdpersoon (ik) vertrekt vanuit Nederland naar India, waarvandaan hij zou kunnen overstappen naar Kathmandu. Dit bleek niet zo te zijn, dus hij moest op eigen kracht naar de Himalaya. Eenmaal daar reist hij door de Himalaya en bezoekt hij vele Nepaleese vrienden die hij vorige tochten had leren kennen. Onderweg leert hij weer meer over de cultuur en gewoontes van de bevolking. Hij beklimt dan ook vele bergen, zoals de Palung Ri, Khumbutse, Lingtren, Pumori en bergen zonder naam. Onderweg denkt hij er ook over om de Dhaulagiri te beklimmen, maar daarvoor zou hij teveel geld kwijt zijn. In 1994 komt hij terug en organiseert hij een expeditie naar de Dhaulagiri maar hij moet afhaken wegens te slecht weer. In 1995 is hij er weer. Hij klimt weer alleen en komt onderweg meerdere expedities tegen. Wanneer hij tweehonderd meter onder de top is merkt hij dat er een vrouw met totaal geen klimervaring en een zeer slechte uitrusting hem volgt. Hij wil dit niet en zegt haar te stoppen en terug te gaan. Tot vijftig meter onder de top blijft ze hem volgen en dan is hij te lang opgehouden om nog naar de top te gaan. Hij moet terug naar het basiskamp en gaat weer terug naar Nederland. Uiteindelijk komt hij nog een keer terug in 1996 en zet weer een expeditie voor zijn solobeklimming op touw. Ditmaal zijn de weersomstandigheden perfect en haalt de top. Op de terugweg naar de bewoonde wereld wordt de expeditie verrast door een sneeuwstorm. Samen met een andere Russische expeditie weten ze het negen dagen in de storm uit te houden en komen ze uiteindelijk weer thuis.

TIJD

Het verhaal speelt zich af in de klimseizoenen van 1993, 1994, 1995 en 1996. Tijdens deze perioden zijn er verschillende sprongetjes in de tijd gemaakt, maar over het algemeen wordt per dag verteld wat er gebeurt, maar dan wel in verhaalvorm. De vertelde tijd neemt dan ook zo’n vijf maanden in beslag. Het verhaal is alleen niet chronologisch beschreven. Het begint namelijk met een gedetailleerd verslag van het bereik van de top in 1996 van de Dhaulagiri. Dan gaat het verder met de rondreis in 1993, expeditie 1994, expeditie 1995 en de expeditie van 1996, maar die een stuk minder gedetailleerd. Het verhaal begint dus in media res. Het heeft een open einde, want de hoofdpersoon gaat naar huis, maar je weet niet of hij weer terug gaat. De vertelde tijd zal zo’n zeven uur in beslag nemen.

RUIMTE

Het verhaal speelt zich vooral af in de Himalaya op de bergen, voornamelijk de Dhaulagiri. Het is er altijd koud en er ligt overal sneeuw. De bergen zijn ruig en bedekt met sneeuw.

WIJZE VAN VERTELLEN

De hoofdpersoon is de ikpersoon in het verhaal, alles wordt gezien door de ogen van de ikpersoon. Je merkt hierdoor ook veel van zijn gevoelens.

SPANNING

De spanning in het verhaal varieert. In het begin is er een beklimming en dan is de spanning hoog, maar later begint de schrijver te vertellen over de rondreis die de hoofdpersoon maakt en gaat het meer over de omgeving en de bevolking en zijn eigenschappen. De actie is volledig weg. Wanneer hij weer begint te klimmen stijgt de spanning. Dan gaat hij naar huis. Wanneer hij in 1994 terug komt voor de Dhaulagiri stijgt de spanning, erna daalt hij weer. In 1995 en 1996 gaat dit hetzelfde, maar in 1996 blijft de spanning heel lang aan houden.

THEMA EN MOTIEVEN

Motieven: Het taalprobleem tussen de hoofdpersoon en de inheemse bewoners. De gesprekken tussen de hoofdpersoon en de inheemse bewoners. De reizen die de hoofdpersoon maakt. Het beklimmen van de bergen. Het terugkomen naar de Dhaulagiri. De problemen met de regering om de bergen te mogen beklimmen. De stormen en het slechte weer die het klimmen tegengaan.

Thema: De hoofdpersoon reist door de Himalaya en doet drie pogingen om de Dhaulagiri te beklimmen.

PERSONAGES

De hoofdpersoon van het verhaal is een sportieve man van ongeveer vijfendertig jaar. Hij houdt van reizen en het beklimmen van bergen. Hij is ook open voor nieuwe vrienden, hij wil en kan zich zeer goed aanpassen. Hij kan er echter niet tegen dat andere mensen niet doen wat graag nieuwe mensen leren kennen. Hij gedraagt zich over het algemeen netjes, hij zeurt niet hij zegt dat ze moeten doen of wat hij ze aanraadt. Dan wordt hij zeer snel boos en dan kan dat heel lang aanhouden. Dit gebeurde onder andere tijdens de tweede poging van hem toen hij de Dhaulagiri wilde beklimmen en er een vreemde vrouw die absoluut niet kon klimmen maar niet wilde omkeren. Hij was hierna heel lang boos omdat hij hierdoor niet de top had kunnen bereiken. Verder rookt of drinkt hij niet en hij eet alles. Hij is door de vele bergbeklimmingen veel gewend en kan heel wat hebben. Hij weet zich ook goed te verwoorden, zoals bij een discussie over de toegang tot Tibet met de Tibetaanse regering. Andere personen spelen in het verhaal geen rol.

TITELVERKLARING

Hoger dan de Dhaulagiri wil zeggen dat wanneer hij de top heeft bereikt hij op een hoger niveau is dan de top van de berg (8167 meter).

BEOORDELING

Het onderwerp vond ik heel interessant, zoals ik al heb laten weten. Dit kwam onder andere doordat het herkenbaar voor me was. Ik wist er al wat van. Ik heb er wel weer wat van geleerd. Het onderwerp had ook voldoende diepgang. Het ging vaak in op de inwoners van de Himalaya. Het was gewoon compleet. Niet aan een stuk actie maar ook niet saai. De gedachten en gevoelens waren dus ook belangrijk, maar haalden de spanning van het boek niet omlaag. Wat de spanning wel zou kunnen bevorderen zou het weglaten van de lange dialogen kunnen zijn. Maar die maakten het ook weer echter. Gelukkig werd het niet te realistisch dat er ook doden vielen, wat toch vaak gebeurt. Dat zorgde er voor dat je er niet over wakker ligt. De personen kwamen ook levensecht over. Je kon je goed inleven met de gedachten en gevoelens van de hoofdpersoon, temeer doordat het in de ik-vorm geschreven was. Ik herkende de personen echter niet in mezelf of in mijn omgeving, alleen mijn broer zou een beetje op de hoofdpersoon kunnen lijken. Ik waardeerde alle eigenschappen van de hoofdpersoon. Alleen bleef hij wat lang boos nadat de tweede beklimming mislukte. Ik zou als ik de schrijver was de hoofdpersoon echter niet veranderen. De opbouw van het verhaal was wel heel mooi, eerst de topbeklimming en dan de weg naar die beklimming toe. Dit maakte het verhaal een stuk duidelijker maar je wist ook al van tevoren dat de derde beklimming zou gaan lukken, wat de spanning niet ten goede kwam. Ik heb overigens geen enkele keer last gehad van de opbouw, het taalgebruik of de vertelwijze. Ook de afloop was goed, je kon zelf invullen of hij nog een keer terug zou komen of zou stoppen. Als ik het boek een cijfer zou geven dan was het een 8½, boven mij verwachtingen uit.