Het geheim door Anna Enquist

Titel: Het Geheim.
Auteur: Anna Enquist.
Uitgeverij: De Arbeiderspers.
Jaar & plaats v. uitgave: Amsterdam, 1997.
Aantal Blz: 191.

Titelverklaring: Het boek heet het geheim, omdat het een geheim is dat Egbert Wiericke niet de echte vader van Wanda is, de echte vader van Wanda is Max de Leon.

Wat is het genre: Een psychologische roman.

Hoe wordt het verhaal verteld: Het verhaal wordt verteld door twee van de personages, en door een derde, de alwetende verteller. De twee personages die het verhaal vertellen zijn: Wanda en Bouw.

In welke tijd speelt het verhaal: De tijd speelt in het heden, en in het verleden.
Deel 1 speelt zich af in 1997 en in de periode 1935 - 1945.
Deel 2 speelt zich af in 1997 en in de periode 1950 - 1960.
Deel 3 speelt zich af in 1997 en in de periode 1960 - 1970.
Spelen stukken zich in een andere tijd af: Komen er flash-backs voor: Ja, er komen flash-backs voor. Die flash backs spelen zich af in Nederland en in Engeland.

Waar speelt het verhaal zich af: Het boek speelt zich af in Frankrijk, in de Pyreneeën. Om precies te zijn in het plaatsje Monster. De flash-backs spelen zich af op verschillende locaties, o.a. in Nederland en in het Engelse Londen.

Wie zijn de hoofdperso(o)n(en): Wanda Wiericke, en Bouw.
Wie zijn de belangrijkste bijperso(o)n(en): Emma, Egbert en Frank.
Beschrijf het karakter van de hoofdpersonen: Wanda: Wanda is helemaal gek van pianospelen, al vroeg ontdekt haar moeder dat ze een groot talent is. Haar hele leven draait om het pianospelen heen. Ze leeft een beetje alleen, ze heeft geen goede vrienden. Ze heeft enkele relaties gehad, zo is ze getrouwd geweest met Bouw, maar deze relaties lopen op den duur allemaal stuk, omdat ze alleen maar aan zichzelf denkt. Om dit gemis te compenseren, zoekt ze bevrediging in haar muziek. Ze moet stoppen met pianospelen, omdat ze reuma krijgt.
Bouw Kraggenburg: Bouw is de ex van Wanda. Hij was arts in het zwakzinnigeninstituut waar Frank verbleef. Hier ontmoeten Bouw en Wanda elkaar. De reden van de scheiding is een miskraam. Hij hertrouwd weer, maar als hij een krantenbericht over Wanda ziet, besluit hij haar op te zoeken.

Hoeveel hoofdstukken heeft het boek: Het boek bestaat uit drie delen. En in totaal bevat het boek 30 hoofdstukken.

Heeft de hoofdstukindeling iets te maken met verandering van tijd en ruimte: Ja, in elk hoofdstuk is de tijd weer verder. Maar in de hoofdstukken loopt de tijd nogal eens door elkaar, dit komt door de flash-backs.
Wat voor opening heeft het verhaal: Het verhaal begint met de geboorte van Wanda, de dochter van Emma.

Wat voor einde heeft het verhaal: “een zilverachtig licht valt over kerkhof en balkon. Door en stralend hangt de maan boven de scherpe bergen en het donkere dal.”

Korte inhoud:

Het verhaal begint met de geboorte van Wanda, de dochter van Emma.
Egbert is getrouwd met Emma, maar hij toont niet veel liefde voor het kind. Emma is operazangeres, haar leraar is de joodse meneer De Leon. Emma is vaak van huis en dan wordt Wanda opgevangen door Stina, de meid van de familie. Wanda speelt vaak piano en haar moeder beseft dat ze een groot talent is. Egbert vindt echter dat ze eerst naar school moet.
Emma raakt zwanger en Wanda krijgt een broertje, Frank. Hij blijkt het Downsyndroom te hebben en Wanda geeft Egbert daar de schuld van. Frank is een onhandelbaar kind en alleen als hij de pianomuziek van Wanda hoort, wordt hij rustig. Wanda is daar heel trots op, maar voelt niet de waardering van Egbert waar ze zo op hoopte. Als de oorlog uitbreekt, loopt meneer De Leon gevaar. Emma wil dat hij onderduikt, maar Egbert wil dit absoluut niet. Wanda ziet hoe hij door Duitse soldaten wordt meegenomen. Na de hongerwinter gaat ze naar het platteland om bij te komen. Ze kan nu een tijd lang niet op de piano spelen. Frank wordt in een inrichting geplaatst, waardoor het hele gezin tot rust komt. Wanda gaat weer naar hartelust pianospelen, ze gaat terug naar school en krijgt een vriendje, de broer van Gonnie, haar vriendin. Eigenlijk is ze niet in de jongen geïnteresseerd, ze denkt alleen maar aan zichzelf. Ze krijgt pianoles en speelt zo vaak, dat haar vader boos is dat ze nooit bij Frank op bezoek gaat. Ze gaat echter door en uiteindelijk wordt ze op het conservatorium toegelaten. Wanda speelt in concerten vaak met Lucas samen, met wie ze veel succes oogst. De liefdesrelatie die ze hebben, is echter zeer onbevredigend. Later blijkt dat hij homoseksueel is. Haar ‘vader’ Egbert krijgt een kankergezwel in zijn keel en overlijdt hieraan. Na een tijdje krijgt haar moeder een nieuwe relatie, met Guido. Wanda heeft het hier heel moeilijk mee en wordt ziek. Ze kan een tijdje niet pianospelen, waardoor ze tijd heeft om over zichzelf na te denken. Ze gaat naar Frank om voor hem te spelen. Daar ontmoet ze zijn arts, Bouw, met wie ze een relatie krijgt. Hoewel Bouw er tegen is, besluit ze te gaan studeren in Londen. Ze maakt daar een slippertje en gaat eerder dan verwacht terug, omdat Bouw dat wil. Wanda en Bouw gaan trouwen en verwachten een kind. Wanda krijgt echter een miskraam, het blijkt een Mongolische vrucht te zijn. Ze wil nooit meer zwanger worden van Bouw en gaat bij hem weg. Bouw is inmiddels hertrouwd. Zijn vrouw is in het buitenland en terwijl hij alleen thuis zit, leest hij een artikel over Wanda Wiericke. Hij probeert haar adres te achterhalen en het blijkt dat ze zeer afgelegen in de Franse Pyreneeën woont. Ze heeft geen familie meer en in tegenstelling tot haar vroegere leven, geniet ze van de rust. Ze heeft nu zelfs angst voor de piano. Uiteindelijk durft ze toch achter het instrument te gaan zitten. Wanda ontvangt het bericht dat bouw naar haar op weg is en ze ziet tegen de ontmoeting op. Intussen is Bouw aangekomen in de woonplaats van Wanda. Vanaf het kerkhof kijkt hij op naar haar huis en hij ziet en hoort haar spelen.

Eigen mening:

Ik heb dit boek gelezen omdat het bij de lijsters van 1999 zat, en ik heb me dit jaar voor genomen om al de lijsterboeken te lezen. Maar eigenlijk vond ik dat het boek erg tegenviel, omdat het boek niet meer dan het leven van een persoon verteld die goed kan piano spelen, er zat geen spanning in het boek. En een boek zonder spanning is voor mij al heel snel niet boeiend meer. Wat ik ook niet zo leuk vond is dat er in het boek alles precies uitgelegd werd. Daardoor wist je alles al en dit nam ook een groot gedeelte van de spanning weg.
Ik geef dit boek een: 6,5.

Secundaire Literatuur

Gevonden op/in: Dossier “de grote lijsters” 1999.
Uitgegeven door: Wolters-Noordhoff, Groningen 1999.
Geschreven door: Margreet Kooiman.

Anna Enquist werd geboren op 19 juli 1945 in Amsterdam. Ze groeit op in Delft, waar ze ook het Gymnasium volgt. Anna speelt al vanaf haar lager school piano en ze wil daarom na het Gymnasium naar het Conservatorium. Ondanks dat ze het liefst naar het conservatorium gaat, gaat Anna in 1963 toch naar een universiteit in Leiden. Daar gaat ze Klinische Psychologie studeren. Wanneer Anna afgestudeerd is in 1969, en ze komt op een dag langs het conservatorium, gaat ze er naar binnen en schrijft ze zichzelf in. Vanaf dan, werkt ze overdag in de zwakzinnigenzorg, en studeert ze 's avonds piano. In 1976 rond Anna haar opleiding af aan het conservatorium in Amsterdam.
Inmiddels is Anna getrouwd met de Zweedse musicus Bengt Widlung, met wie ze 2 kinderen krijgt, een jongen en een meisje. In de jaren '80 volgt Anna de opleiding van de Nederlandse Vereniging voor Psychoanalyse. Als ze in 1987 klaar is met de opleiding, besluit ze om te stoppen met haar muziekcarrière, want ze vond zichzelf half pianiste, half psychologe. Anna kreeg een baan op het Psychoanalytisch Instituut.
Maar, nadat ze stopte met haar muziekcarrière komt er al gauw iets anders voor in de plaats, namelijk dichten. Op advies van een collega stuurde Anna enkele van haar gedichten naar het literaire blad Maatstaf. Enkele van Anna's gedichten worden in 1988 in het blad gepubliceerd, maar het duurt nog tot ongeveer half 1991 voordat haar eerste gedichtenbundel genaamd Soldatenliederen uitkomt. Voor deze bundel krijgt ze de C. Buddingh'-prijs uitgereikt. De dichtbundel doet het erg goed en is een echte bestseller op poeziegebied.
Al snel na soldatenliederen volgen twee andere dichtbundels, genaamd Jachtscènes uit 1992 en Een nieuw Afscheid uit 1994. Hoewel sommige mensen zeggen dat er een fenomeen is geboren, zeggen ook anderen dat Anna te direct is in haar gedichten, maar daar trekt ze zich vrij weinig van aan, haar gedichten veranderen niet.
Anna schrijft in haar gedichten, vaak dingen die ze meemaakt in haar eigen leven, zo schrijft ze ook vaak over haar kinderen. In 1993 krijgt Anna een prijs voor haar dichtbundel Jachtscènes. In 1992 begon Anna met de voorbereidingen voor het schrijven van een prozawerk. Na anderhalf jaar voorbereiden en vier maanden schrijven verschijnt in 1994 Het Meesterstuk. Dit boek is geen voorzichtig debuut in de proza wereld, maar het boek is meteen al een moeilijk boek van zo'n 300 pagina's. De uitgeverij van Anna pakt de presentatie van het boek groot aan, en laat van het boek in de eerste druk maarliefst 20.000 exemplaren drukken. Hier wordt Anna een beetje bang van, want ze denkt dat al die boeken zullen blijven liggen in de boekhandels, gelukkig voor Anna is dit niet waar en is de eerste druk al binnen 3 weken uitverkocht. Bovendien krijgt ze voor haar eerste boek in 1994 de debutantenprijs, en het boek wordt al vrij snel vertaald in het Frans, Duits en Zweeds. Maar door de pers wordt het boek niet erg goed ontvangen, want de meeste recensenten vonden het boek verschrikkelijk en erg uitleggerig. Daarom heeft Anna samen met de Duitse uitgever enkele van de pagina's geschrapt, en daarom bestaan er nu 2 versies van het boek Het Meesterstuk.
Omdat Anna na het herschrijven van Het Meesterwerk erg uitgeput is, staat een 2e prozawerk nog niet op het programma, wel gaat ze in 1995 haar eerste korte verhaal schrijven, genaamd: Hard Gras. Dit boek gaat over de voetbalblessure van haar zoon. Anna heeft intussen haar baan gehalveerd, maar dit betekent niet dat Anna hele dagen aan de schrijftafel zit. Anna schrijft bij vlagen. Ze kan eerste weken dubben over een vers, maar als ze dan gaat schrijven, is het meestal ook in een half uur klaar, mede daarom wordt er in drukproeven, zoals bij de dichtbundel Klaarlichte Dag, uitgebracht in 1996, ook bijna nooit meer gecorrigeerd.
In 1997 komt Anna met haar tweede roman, genaamd het geheim. Dit boek gaat over Wanda, die wanneer ze rond de 60 is naar de Pyreneeën verhuist. Via flashbacks kom je steeds meer te weten over haat jeugd, en over haar geheim van haar echte afkomst. Het Geheim is net als haar vorige roman een bestseller, het boek stond maandenlang bovenaan in de lijst van meest verkochte boeken. Maar ook nu is Anna weer erg moe na het schrijven van een boek, en ook nu komt er niet veel geschreven werk meer van Anna. Tegenwoordig doet ze naast haar halve baan niet veel meer dan soaps en voetbal kijken, en leuke dingen doen met andere schrijvers. Zelf vind Anna dat ze geen geslaagd schrijfster is, ondanks twee heel goed verkopende romans en enkele geslaagde dichtbundels. Ze zegt zelf dat ze niet schrijft om succes te hebben, maar gewoon omdat ze het leuk vindt.

Gevonden op/in: De Volkskrant, 17 January 1997.
Geschreven door: Aleid Truijens.
Titel: Verstand en Gevoel.

De schrijfster van deze tekst vond het eerste boek van Anna Enquist, genaamd Het Meesterstuk, niet al te goed. Ze vond het boek te schematisch opgezet en tegelijkertijd vond de schrijfster het boek te ingevuld, alles werd veel te veel uitgelegd. Aleid vond het boek een hoog damesbladgehalte hebben en ze vond dat de karakters in het boek zo waren weggelopen uit een sprookje.
Maar Aleid Truijens vond dat Anna Enquist bij haar tweede boek, genaamd Het Geheim, erg veel rekening met de kritieken had gehouden, en dat veel van de “fouten” van Het Meesterwerk weggewerkt waren.
Ook vond de Aleid dat de drie vertelstromen die in het boek gebruikt worden erg goed. Aleid vond dat die drie vertelstromen een mooi beeld geven van hoe een leven kan gaan. Volgens Aleid klopt alles in het boek, en alles komt uiteindelijk goed, Aleid noemt het een Keurig Meesterwerk. Maar ze vindt dit eigenlijk ook het minpunt van het boek. Omdat alles toch uiteindelijk uitgelegd wordt, kun je niet doorfantaseren. Een groot minpunt vind Aleid dat Het Geheim uiteindelijk toch wordt onthuld. Dit had geheim moeten blijven volgens Aleid, dan kon je zelf het geheim uitzoeken.
Maar al met al vind Aleid dat Anna Enquist goed de gevoelens van de personages weer kan geven. Aleid zegt: Anna Enquist heeft verstand van gevoel. En Aleid vindt het boek wel zeer geslaagd, het boek is in ieder geval beter dan Het Meesterstuk.