Bibliografie

Titel & Auteur: Het diner van Herman Koch

Ondertitel: Het boek heeft geen ondertitel

Jaar van uitgave: 2009

Uitgeverij: Ambo | Anthos

Literatuur of niet? 

Verrassend. Bij de meeste boeken maak je een gebeurtenis mee aan de hand van de gevoelens van de hoofdpersoon. Bij dit boek is dat even wat anders. Naast dat de hoofdpersoon veel meemaakt en wij dat ook kunnen ervaren, blikt de hoofdpersoon terug op gebeurtenissen uit zijn eigen verleden. Op die manier lijkt het echt alsof je met hem in gesprek bent en hij het naverteld. Ook let hij op zijn eigen privacy. Zo wil hij bewust niet het naam van het ziekenhuis noemen waar zijn vrouw is opgenomen, of wat zijn vrouw mankeerde: ‘Ik ga hier niet vertellen wat Claire mankeerde, dat is privé, vind ik. Het gaat niemand wat aan met wat voor ziekte je rondloopt, in elk geval is het haar zaak of ze daar iets over kwijt wil, niet de mijne.’ (blz. 204)

Uitgeverijen van literatuur. De uitgeverij van dit boek is. Ambo | Anthos. Op de site van deze uitgeverij heb ik het het volgende gevonden: ‘Ambo|Anthos uitgevers bekleedt al meer dan een halve eeuw een vooraanstaande positie in het Nederlandstalige literaire landschap.’ Uit dit stukje tekst kan ik halen dat deze uitgeverij vooral bekend staat om zijn literaire werken. 

(Over ons - Ambo|Anthos uitgevers. (2020, 19 oktober). Ambo|Anthos Uitgevers. https://www.amboanthos.nl/over-ons/ )

Stemt tot nadenken. Hoewel de gebeurtenissen in het boek vooral gaan over Michel Lohman, heeft de schrijver er voor gekozen om het boek te schrijven uit de ogen van de vader, Paul Lohman. Hierdoor weet je niet wat Michel voelt/denkt maar wel wat Paul denkt. Bij sommige situaties ga je zelf ook nadenken, zou ik ook zo hebben gereageerd als mijn zoon ineens zo doet? ‘Mijn zoon keek mij aan. Zijn eerlijke ogen. Onbevangen, zou je zijn blik het best kunnen omschrijven. Papa weet helemaal van niks…’ (blz. 125)

Veel aandacht voor de schrijfstijl. Tijdens het lezen kom je veel te weten, zelf zoveel dat zelfs de meest nutteloze details worden besproken. Dit geeft wel weer dat er echt is nagedacht over hoe de schrijver dit boek wilde schrijven. Het is uniek en maakt je nieuwsgierig. ‘De pink van de gerant had eerst op mijn met Duits spek omwikkelde parelhoenfilet gewezen, en vervolgens op de bijgerechten: een met een cocktailprikkertje bijeengehouden stapeltje ‘ lasagne schijfjes met aubergine en ricotta’ dat aan een miniatuur clubsandwich deed denken, en een in de lengte met een springveer doorstoken maïskolf’ (blz. 96)

Thema staat centraal. Het thema’s van het boek zijn ‘dillema’ en ‘verantwoordelijkheid’. Deze thema’s staan centraal in het boek aangezien het verhaal zich hier naar toewerkt. De ouders van Michel en Rick werken zich toe naar het antwoord op de vraag: ‘wat moeten we doen met onze zonen?’ en ‘In hoeverre is dit onze verantwoordelijkheid?’. In het boek wordt vaak teruggeblikt op andere gebeurtenissen uit het leven van één van de ouders. Dit zijn allemaal stappen om tot het antwoord op de vragen te komen. ‘Er klonk gekraak, en er was nu ook bloed: het spatte tegen de witte tegels op de keukenmuur en over de potjes op het kruidenrekje naast het fornuis. ‘papa.’’ (blz. 221) 

Mening

Ik vind het een goed en uniek boek. Het boek is zo uniek omdat het echt lijkt alsof je met Paul Lohman een gesprek voert. Paul vertelt veel over zijn leven en het boek lijkt hierdoor bijna op een biografie. In het boek wordt veel gebruik gemaakt van flashbacks, dit maakt het moeilijker om het verhaal te begrijpen. De opbouw van het boek vind ik erg bijzonder en uniek, zo heeft het boek kleine hoofdstukken en vormen een aantal hoofdstukken samen een deel van het boek. Zo’n deel van het boek heeft ook een naam, gelinkt aan de gangen van een ‘diner’. Aperitief, voorgerecht, hoofdgerecht, nagerecht, digestief, fooi. De titel van het boek komt dus ook weer terug in het boek. 

Keuzeopdrachten

Ik heb gekozen om keuzeopdracht A tedoen. Op de site heb ik gekozen voor een opdracht genaamd: ‘Betekenis 1’ : Koek, M. (z.d.). Opdracht N4 - Betekenis 1. Jeugdbibliotheek. Geraadpleegd op 28 december 2020, van https://15-18.jeugdbibliotheek.nl/lezen/lezen-voor-de-lijst/niveau-3/het-diner/het-diner-opdracht-niveau-4-betekenis-1.html 

Ik heb voor deze opdracht gekozen omdat je hier echt op de opvoeding van ouders ingaat, met deze opdracht hoop ik te achterhalen of Paul Lohman zijn zoon nou wel of niet juist heeft opgevoed. De manier van opvoeding spreekt mij erg aan, want hoeveel invloed heeft opvoeding van de ouders nou op het gedrag van het kind, of is het juist de omgeving die het gedrag beïnvloedt.

Vraag 1

Het maandblad J/M voor ouders beschrijft op haar website hoe ouders soms vervelende eigenschappen van henzelf kunnen herkennen in hun kinderen. Op de website zijn tips te lezen over hoe ouders daarmee om kunnen gaan. Lees bron 1 .

Gedaan.

Vraag 2

Ook Paul herkent negatieve eigenschappen van hemzelf bij Michel. Is hij aan het eind van het boek tevreden over de manier waarop hij daarmee om is gegaan?

Ja, want hij is trots op zijn zoon. Ook na alles wat hij heeft gedaan en heeft meegemaakt. Wanneer Paul niet tevreden zou zijn over hoe hij daar mee om is gegaan zou hij denk ik ook niet trots zijn. ‘Hij keek me aan. Ik keek terug. Ik keek in de ogen van mijn zoon. (…) Toen deed Michel een stap naar voren, hij sloeg zijn armen om me heen en drukte me tegen zich aan. ‘Lieve papa’ zei hij.’ (blz. 300 & 301)

Vraag 3

Heeft Paul de tips van J/M uitgevoerd? Vul onderstaande tabel in.

Tip

Doet Paul wel/niet/onduidelijk

Bij 'wel': voorbeeld uit boek

Erken het probleem, zodat je niet extra geprikkeld raakt.

Onduidelijk

Zoek uit waarom het gedrag zoveel bij jou losmaakt.

Onduidelijk

Houd het probleem luchtig.

Wel

‘Ik hield mijn adem in - of beter gezegd: ik haalde adem om als eerste iets te gaan zeggen. Iets- ik wist nog niet precies welke woorden ik zou gaan gebruiken - wat ons leven zou veranderen.’ (blz 136) Paul had net de verschrikkelijke beelden van opsporing verzocht gekeken. Paul kennende zou hij een soort van woede uitbarsting krijgen, maar tot mijn verbazing is dit niet het geval, dit laat wel zien dat hij het dus ook luchtig kan bekijken.

Vraag je af hoeveel last je kind zal hebben van die ene eigenschap.

Niet

Moedig je kind aan gedrag te vertonen waar het moeite mee heeft.

Onduidelijk

Help je kind door het probleem in stukjes te hakken.

Niet

Vraag eventueel je partner het probleem aan te pakken.

Wel

Paul vraag het niet zelf aan Claire maar Claire doet uit haar zelf. Ze zorgt er voor dat Paul de ernstige dingen niet meekrijgt: ‘Dag lieve jongen’ hoorde ik nu Claires stem in mijn oor op hetzelfde ogenblik dat mijn zoon mij voorbij fietste. (...) ‘Ik ben over een uurtje thuis. Papa en ik gaan om zeven uur naar het restaurant, en ik zorg wel dat we tot na twaalven wegblijven. Dus vanavond moeten jullie het doen. Papa weet helemaal van niks en dat wil ik graag zo houden. Dag lieverd. Tot zo. Kusje’ (blz. 124)

Vertel je kind dat je zelf ook met het probleem worstelt.

Wel

Paul vertelt dit niet zo zeer tegen Michel maar laat het zeker wel merken, zo krijgt hij vaak een woede uitbarsting. ‘Hij bracht zijn hoofd met hoge snelheid omhoog en raakt mij tegen mijn kin, zijn armen omklemden vervolgens mijn onderbenen en gaven een harde ruk waardoor ik mijn evenwicht verloor en achterover tuimelde. (....) Ik zwaaide naar Michel, en ik probeerde te lachen. Met dat zwaaien en lachen wilde ik hem duidelijk maken dat het er van buitenaf waarschijnlijk ernstiger uitzag dan het in werkelijkheid was. dat ik een meningsverschil met de rector had gehad over zijn, Michels, werkstuk, maar dat alles inmiddels dichterbij een oplossing was gekomen. (blz. 269 & 270)

Vraag  4

Kijk nog eens naar de tabel. Heeft Paul de kwestie met Michel volgens de tabel heel goed, redelijk goed of helemaal niet goed aangepakt? Op welke punten had hij zijn aanpak eventueel nog kunnen verbeteren?

Tussen ‘ Redelijk goed’ en ‘helemaal niet goed’ in. Paul heeft 3 van de 8 tips wel uitgevoerd. Dit is ongeveer 40%. Heel goed is het dus niet. Je komt erachter dat Paul het zelf allemaal niet zo ernstig vind. Paul zou vaker met zijn zoon moeten praten over het gedrag van zichzelf dat hij terug ziet in het gedrag van Michel.

Vraag 5

Stel je voor: J/M gaat een artikel schrijven over ouders die erin geslaagd zijn met de negatieve eigenschappen van hun kind om te gaan. Paul heeft inmiddels de tips die jij hem bij vraag 4 hebt gegeven ook uitgevoerd. Zou de redactie van J/M het verhaal van Paul en Michel geschikt vinden voor hun artikel? Waarom wel/niet?

Ja, Want dit zou een hele goede reclame zijn voor de tips van J/M, want nadat Paul wel de tip zou hebben uitgevoerd zou hij erin geslaagd zijn. Ook zou dit dus een goed voorbeeld zijn voor ouder die dit ook ervaren dat ze dus niet de enige zijn en dat er nog genoeg aan te doen is. 

Vraag 6

De politieke partij het CDA introduceerde ooit de zin 'Het gezin is de hoeksteen van de samenleving.', waarmee zoveel bedoeld wordt als 'Het gezin is ontzettend belangrijk voor een goede samenleving.'

Ben jij het eens met het CDA? 

Ja, wanneer de relatie binnen een gezin goed is zal het in de samenleving waarschijnlijk ook goed gaan. Wanneer de relatie binnen een gezin niet goed gaat zal de persoon het misschien gaan afreageren op de samenleving, vanaf dat moment heb je dan een ‘domino effect’. Dus een goede relatie binnen een gezin is de basis voor een gestructureerde samenleving

Zou Paul Lohman het met het CDA eens zijn? 

Een beetje, want in het begin zegt Paul heel duidelijk dat hij niet ‘het gemiddelde gezin’ wilt zijn dus op dat moment zou hij waarschijnlijk het niet met de quote eens zijn, later in het boek respecteert hij steeds meer dingen en is hij blij als gezin en heeft hij er mee leren leven dat het nou eenmaal zo is. Waarschijnlijk zou hij het dan nu wel met de quote eens zijn.

Zou Serge Lohman partijleider van het CDA kunnen zijn? 

Ja, want hij staat voor de ‘gewone’ Nederlander centraal en waarschijnlijk zou hij het dan ook eens zijn met de quote. 

Zou Herman Koch op het CDA stemmen? 

Nee, want in het boek wordt het ‘gewone’ gezin best negatief neergezet. Echter is dit nog geen reden dat Meneer Koch er niet op zou stemmen aangezien boeken vaak een andere visie op de wereld hebben dan de schrijver zelf.

Zouden leden van het CDA Het diner een aanrader vinden?

Nee, want CDA is een christelijke partij en er wordt best veel gescholden in het boek en in het begin van het boek word er erg negatief gedaan over de ‘gewone’ burger. In de standpunten van het CDA kun je lezen dat de partij zich ook vooral richt op de ‘gewone’ burgers en gezinnen.

CDA. (z.d.). Standpunten van het CDA. Geraadpleegd op 28 december 2020, van https://www.cda.nl/standpunten