Grijs

FLAPTEKST:
‘Ze heeft toch geen nee gezegd?’
‘Maar ze heeft toch ook geen ja gezegd?’

Na een avond dansen en flirten tijdens het laatste strandfeestje van de zomer, lopen Chaja en Wes samen de duinen in. Beiden houden echter een ander gevoel over aan wat er daar gebeurt . Wes is trots op zijn verovering, hoewel hij wel eens betere seks heeft gehad. Chaja had iets heel anders voor ogen toen ze meeliep en geeft zichzelf er de schuld van dat ze Wes niet heeft gestopt. Wat is de impact van deze avond als ze elkaar weer zien op school.

Grijs is een allesbehalve zwart-wit verhaal over consent.

EERSTE ZIN:
Chaja danste zoals alleen zij dat kan.

SAMENVATTING:

Op een zomeravond was er een feestje op het strand. Chaja was daar ook aanwezig in haar witte jurk. Chaja is een danseres en danste op het feestje. Al haar klasgenoten waren ook op dat feestje. Wes was al een tijdje bezig met Chaja, omdat Chaja moeilijk te krijgen was. Wes sluit een weddenschap af met zijn vriend Brent, wie de meeste seks kan hebben wint de weddenschap. Chaja was uitdagend aan het dansen met Wes. Wes en Chaja liepen met zijn tweeën de duinen in. Daar werd Chaja volgens haar aangerand door Wes. Wes bleef doorgaan en Chaja verstijfde van angst. Toen Chaja thuis kwam gooide ze meteen haar jurk weg want ze wou er niet aan herinnerd worden dat ze iets heeft gedaan wat ze eigenlijk helemaal niet wou. Het is al een aantal maanden verder en Chaja heeft nog steeds last van de avond met wes in de duinen maar ze gaat verder met school en haar leven. De moeders van Chaja hebben veel ruzie en Chaja heeft daar veel last van. Chaja heeft 2 moeders en haar vader is een vriend van haar moeders, ze ziet haar vader niet heel vaak en als ze elkaar zien gaan ze naar een italiaans restaurant. Chaja heeft op een dag een debat met haar klas over grensoverschrijdend gedrag. Chaja en Milo staan aan de ene kant en wes en Brent aan de andere, Chaja en Milo staan voor de verdedigende kant en verdedigen seksueel overschrijdend gedrag ook al heeft iemand geen nee gezegd en Wes en Milo staan aan de kant van dat de persoon nee moet zeggen en als dat niet gebeurt is het met consent gedaan. Chaja wordt door dit debat erg emotioneel want het is heel herkenbaar voor haar zeker dat Wes nu ook aan de andere kant staat, ze wordt erg geprikkeld door dit debat en rent huilend het lokaal uit. Doordat dit gebeurd gaat Chaja haar beseffen dat het eigenlijk best wel erg is wat er is gebeurd en ze wil het kwijt aan iemand, ze appt Justin haar danspartner heel laat in de avond en ze vertelt haar verhaal. Justin is enorm begrijpelijk en probeert Chaja te helpen. Ze blijven dansen en Chaja zit veel in haar hoofd over wes. Ze heeft moeite met dansen en stopt er ook uiteindelijk mee, justin probeert haar te helpen door in de avond met haar te dansen en in de dansstudio te zitten en te praten. justin vertelt over zijn broertje die ook een aantal keer is aangerand en dat justin hier ook probeert te helpen. het helpt Chaja erg dat justin haar helpt en het dansen lukt veel beter, door justin durft Chaja het ook aan lexie te vertellen. ze gaan samen naar het huis van Lexie en Chaja komt niet goed uit haar woorden dus Justin verteld het aan Lexie en Lexie is erg bezorgt en ze praten er nog meer over. Chaja gaat met Lexie naar een rage room waar ze al haar woede over Wes en dansen eruit kan gooien en slaan. Lexie helpt Chaja om over haar angst heen te komen en Chaja gaat het aan haar ouder vertellen. Wes is een populaire jongen die veel meisjes kan krijgen en ook seks weddenschappen maakt met Brent en zijn vrienden, Wes heeft 1 beste vriend en dat is Milo. Milo heeft niet een fijne thuissituatie dus hij komt vaak bij Wes. Wes heeft 2 kanten, hij kan echt zichzelf zijn bij Milo en met Bret en zijn andere vrienden probeert hij alleen maar stoer te doen. Wes verteld in de kleedkamer van gym wat er is gebeurt tussen hem en Chaja en zijn gymleraar Micky hoort dat en gaat een gesprek aan met Wes, Micky brengt het woord aanranding op en Wes gaat daardoor heel erg nadenken of het wel aanranding was of dat Chaja het echt wou. Wes gaat met z'n vader praten en die is erg teleurgesteld, hij vertelt het ook aan zijn moeder en die snapt niet hoe dit had kunnen gebeuren. Ze proberen samen een oplossing te vinden.

Chaja gaat met haar 2 moeders, Lies en Carmen en vader eten bij hun favoriete Italiaan en wanneer ze bij het toetje aankomen laat Chaja een briefje achter met daarop dat ze is aangerand en ze gaat snel naar de wc. Haar ouders reageren heel verschillend: haar ene moeder Lies wordt boos op Chaja dat ze het niet eerder heeft verteld en op de jongen die het heeft gedaan (Wes), haar andere moeder Carmen is behulpzaam en probeert de andere moeder in bedwang te houden en haar vader is enorm behulpzaam en probeert oplossingen te zoeken met Chaja. wanneer haar moeders tot rust komen gaan ze samen een oplossing zoeken over wat Chaja kan doen. Chaja gaat door met dansen en spreekt nog vaak met justin af, ook gaat ze door met school en praat ze veel met lexie over wat er is gebeurt. uiteindelijk gaat Chaja naar de zorgcoördinator van school en vertelt wat er gebeurd is met Wes, wanneer ze klaar is met haar gesprek kom Wes aanlopen en Chaja is geshockeerd dat hij er is. Wes gaat ook in gesprek met de zorgcoördinator. 

PERSONAGES:

Chaja: 

Chaja is de hoofdpersoon van het boek. Chaja is een meisje van rond de leeftijd van 17. Ze houdt heel erg van dansen. Chaja wordt in haar ogen aangerand en durfde dit aan niemand te vertellen. De ontwikkeling die zij doormaakt is dat ze haar verhaal vertelt tegen een jongen die niet heel dicht bij haar stond. Later durfde zij aan meer mensen het te vertellen, waaronder haar ouders.

Wes:
Wes is een zelfverzekerde jongen met veel vrienden en hij heeft een staartje . Hij gedraagt zich anders om stoer te doen bij Brent en meiden maar hij is zich zelf bij Milo. Hij probeert stoer te doen en vertelt ook zijn verhalen over meiden aan vrienden. Wes denkt aan het begin van het verhaal dat hij elk meisje kan krijgen maar later komt hij er achter dat het niet helemaal goed was gegaan en is hij daar veel over gaan nadenken.

Justin:
Justin is de danspartner van Chaja en hij is de eerste persoon waar Chaja het aan had verteld over de avond van Chaja en Wes. Justin helpt haar door met haar ‘s avonds te gaan dansen en af te spreken. Hij probeert oplossingen te bedenken zodat Chaja het aan meer mensen zou vertellen waardoor Chaja het ook aan Lexie had verteld.

Micky:
Micky is de gymleraar van Wes en Chaja. Micky hoorde Wes praten over de avond met Chaja. Hierdoor ging Micky in gesprek met Wes waardoor Wes over die avond ging nadenken of het geen aanranding was.

Suus:
Suus is een klasgenootje van Chaja en geeft haar mening over de avond van Chaja en Wes

Lexie:
Lexie is een vriendin van Chaja en is lesbisch. Lexie helpt Chaja op school met het zien van Wes. Nadat Chaja het had verteld aan Lexie was Lexie heel zorgzaam voor Chaja

Milo:
Milo is de beste vriend van Wes en is erg stil. Milo gamet veel op zijn telefoon en vindt seks en meiden niet zo belangrijk. 

Brent:

Brent maakt weddenschappen met Wes over meiden. Ook vind Brent dat Chaja er om had gevraagd door wat ze aan had en hoe ze danste.

Roos:

Roos is een klasgenootje van Chaja en vindt het raar dat Chaja het niet helemaal oké vond wat er die avond gebeurde, omdat Chaja er zelf om gevraagd heeft.

Moeder lies:

Lies is de moeder van Chaja en ze is erg bezorgt, ze word boos op Chaja wanneer ze het vertelt over de aanranding want ze snapt niet waarom Chaja het nooit eerder heeft verteld. Ze wordt rustiger en uiteindelijk is ze heel begrijpelijk en behulpzaam. Lies heeft ook veel ruzie met Carmen

Moeder Carmen:

Carmen is de moeder van Chaja en ze is heel behulpzaam en aardig, wanneer ze hoort dat Chaja is aangerand probeert ze oplossingen te zoeken en kijkt ze of Chaja oké is. Carmen heeft ook veel ruzie met Lies.

Vader:

Hij is de vader van Chaja, Chaja en haar vader zien elkaar niet veel maar hun band werd beter doordat hij Chaja heel goed hielp om oplossingen te zoeken na de aanranding en hij was heel behulpzaam.

QUOTES:

(P. 77) ‘Weet je wat aanranding is?’

Het verhaal gaat over aanranding en deze vraag is gesteld aan Wes. Hierdoor ging deze vraag door zijn hoofd en ging hij nadenken of hij niet iets fout had gedaan bij Chaja.

(P. 66) ‘Daar vroeg ze gewoon om. Waarom zou je anders zo'n jurk aantrekken? 

Mensen vinden dat Chaja vroeg om de aandacht van Wes en had ze moeten verwachten wat er zou gaan gebeuren.

(P. 17) ‘De beschuldigingen bij The Voice, Ajax, Johan Derksen, Formule 1, de turnwereld en nog wat in de politiek die maar bleven komen.’
Deze zin laat zien dat het boek recent geschreven is en de schrijfster gebruikt veel voorbeelden van wat er nu speelt.

THEMATIEK:
Het thema in het boek Grijs is seksueel overschrijdend gedrag en de nuances daarom heen. De vraag of er echt nee of ja gezegd moet worden en dat er meerdere kanten van het verhaal zijn.

MOTIEVEN:
Aanranding, Chaja is aangerand door Wes. Beide hebben de avond anders beleefd. Wes blijft nadenken over of hij Chaja niet aangerand heeft en Chaja durft het aan niemand te vertellen.

Grijs, de vraag of er echt duidelijk ja of nee is gezegd is onduidelijk. Dit blijft terugkomen doordat Chaja geen nee heeft gezegd maar ook geen ja waardoor wes ervan uit ging dat het goed was.

Praten, Praten is een terugkerend onderwerp omdat Chaja over de avond met wes moet praten maar durft dat niet. Wes praat juist heel stoer over die avond. Beide gaan in gesprek met verschillende personen. Wes met de gymleraar en Chaja met Justin en Lexie. 

MOTTO:
Het boek heeft geen motto.

OPDRACHT:
Het boek heeft geen opdracht.

TRIVIA-AUTEUR:
De auteur van het boek is Carlie van Tongeren. Carlie werd geboren in 1983. Carlie woont in Deventer, waar ze ook geboren is. Ze woont daar met haar twee kinderen en haar vriend. 

Sinds ze 7 jaar oud was begon ze al met schrijven en vanaf 2011 kwam haar eerste boek uit. Ze heeft twee studies gedaan: Journalistiek & Master Communicatiestudies. Ook had ze twee vaste banen in de journalistiek.
Vanaf 2018 tot nu zijn er een reeks verschillende feelgood romans boeken uitgekomen: Heerestraat & Rozenlaan, Het meisjemanifest, Het zusje van, het is hier helemaal (niet) perfect! en de meest recente ‘Grijs’
Ook heeft ze nog 3 non-fictie boeken geschreven. 2 boeken hiervan met seksuologe Ingeborg Timmerman en het 3e boek met Veiligheidskundige Mark de West.
Naast het schrijven van boeken geeft ze ook gastlessen op scholen en helpt ze andere auteurs bij het schrijven van hun boeken.

Carlie heeft 2 dromen, namelijk een Young Adult-Roman schrijven. Dat heeft ze al gedaan in 2018. Haar tweede droom is altijd al een scenario schrijven. Daar werkt ze nu aan en onlangs rondde Carlie de Filmscenario cursus af op de Scenariovakschool.

• https://carlievantongeren.nl/cv/

• https://www.blossombooks.nl/blossom_auteurs/carlie-van-tongeren/

• Carlie van Tongeren - Van Duuren Media
  

TITELVERKLARING:
De titel van het boek is Grijs. Grijs is een allesbehalve zwart-wit verhaal over consent. Zwart en wit staat voor Ja en Nee en grijs zit er dus tussen in. In het verhaal is niet duidelijk ‘ja’ of ‘nee’ gezegd.

STRUCTUUR & PERSPECTIEF:
Het perspectief van het boek is een meervoudig perspectief. Je leest van veel verschillende mensen hun gedachten. Dit zie je aan de zin die Wes heeft gezegd (Blz. 10) ‘Als ik mocht kiezen, stond ik de hele dag tussen deze hekjes’. Ook krijg je de gedachten van Chaja te lezen, dit zie je aan de zin (Blz. 16) ‘Ik blijf vanavond thuis’.
De structuur van het boek is opbouwend, omdat aan het begin van het verhaal je niet precies weet wat er in de duinen is gebeurd en het bouwt zich verder op tot het moment dat iemand vertelt wat er echt is gebeurd die avond. Het boek geeft geen duidelijke hoofdstukken aan. Wel is er elke keer een kopje met de naam van wie zijn perspectief je nu leest. Er wordt 29 keer gewisseld van perspectief.

DECOR:
De vertelde tijd:  het boek speelt zich af vanaf 3 september tot 9 januari. 

De verteltijd: Het boek heeft 132 bladzijden en de lees duur is ongeveer 2 uur 

Chronologie & Flashbacks: Het boek Grijs heeft een chronologische verhaallijn met verschillende flashbacks van mensen die hun verhaal over de avond van de aanranding vertelden zoals Roos, Suus, Milo en Brent. Hun vertelden hoe hun die avond hadden beleefd en wat hun hebben gezien van Chaja en Wes

Plaats & Ruimte:

De avond van de aanranding bevond zich op het strand op een feestje. De sfeer was een gezellig feestje en er werd veel gedanst. De aanranding zelf vond zich plaats in de Duinen daar werd de sfeer minder. Chaja verstijfde en was uiteindelijk weggerend.

School:

Op school was Chaja nog steeds erg geschrokken en wou ze Wes niet zo graag zien. Met het debat was de sfeer niet leuk. Chaja rende verdrietig weg uit het klaslokaal

Dansschool:

Ook de dansschool was een ruimte. Hier kwam ze meerdere malen met Justin nadat zei als eerste aan Justin had verteld dat ze was aangerand. Hier werd ze geholpen door Justin en danste ze samen.

Huis Lexie:

Chaja ging met Justin naar Lexie haar huis toe. Hier vertelde Chaja aan Lexie over dat ze was aangerand door Wes. Hier bleef Chaja ook slapen. Lexie was erg behulpzaam en hielp Chaja goed.

Italiaanse Restaurant:
In het Italiaanse restaurant ging Chaja met haar ouders uit eten. Chaja vond het nog steeds lastig om te vertellen over de avond met Wes dus ze had het op een briefje geschreven en gaf die aan haar ouders en ging vervolgens naar de wc. Toen ze terugkwam waren haar ouders geschrokken. De ene moeder reageerde boos, omdat Chaja het niet eerder had verteld en was vooral boos op Wes. De andere moeder probeerde de andere moeder te kalmeren. Ook de vader was erg behulpzaam en probeert oplossingen te bedenken. 

STIJL:
Carlie van Tongeren heeft een erg duidelijke schrijfstijl. Het boek grijs is makkelijk te begrijpen. Dit komt vooral doordat het boek geen moeilijke woorden bevat.
Wat erg opvallend is, is dat het verhaal is opgesplitst vanuit veel verschillende perspectieven. Bovenaan de bladzijde staat in het groot wie zijn perspectief je aan het lezen bent. Dit kan verschillen van de hoofdpersoon tot bij personen. Dit zijn over het algemeen een paar bladzijden per persoon waardoor het erg kleine stukjes zijn en snel doorheen te lezen is.
Ook het moderne taalgebruik is opvallend in het boek. Carlie gebruikt veel recente voorbeelden zoals in de zin: ‘De beschuldigingen bij The Voice, Ajax, Johan Derksen, Formule 1, de turnwereld en nog wat in de politiek die maar bleven komen.’ Ook beschrijft ze enkele Netflix series zoals ‘sex education’. Dit zorgt ervoor dat het interessant is om te lezen en veel verschillende leeftijden aanspreekt. 

SLOTZIN:
(P. 132) ‘Dan valt de deur achter hem dicht en loop ik onder Lexies arm naar de les.’


BEOORDELING:
Wij vinden het boek Grijs een erg leuk boek, want het gaat over onze leeftijdsgenoten. Dit zorgt ervoor dat wij het vergelijkbaar zouden kunnen meemaken en voor sommige mensen herkenbaar. Ook de verhaallijn zelf was heel leuk en interessant. Je las vanaf meerdere mensen hun kant van het verhaal en hoe ze het beleefd hebben, zo zag je goed hoe mensen verschillend over de situatie dachten en hoor je alle kanten van het verhaal zoals van Chaja en Wes. Het boek was makkelijk doorheen te lezen doordat het vaak wisselt van perspectief. Ook werd er duidelijk aangegeven welk karakter aan het woord was door de kopjes. Het boek is makkelijk geschreven. Er komen ook voorbeelden in voor van recente gebeurtenissen zoals de voice en Johan Derksen, dit is heel leuk om te zien want dan snap je ook goed waar het over gaat. Ook de ontwikkeling van Chaja komt goed in het boek voor en dit was heel interessant om te zien, Chaja gaat een hele ontwikkeling door en dit zou best een inspiratie voor meiden zoals haar kunnen zijn want eerst durft ze niet ver de aanranding te praten maar later gaat ze met haar beste vriendin, ouders en zorgcoördinator in gesprek. Het boek heeft niet heel veel bladzijden dus je komt er makkelijk doorheen en het verhaal blijft interessant.

RECENSIES:
1. Grijs, Carlie van Tongeren
Recensie: Grijs - Carlie van Tongeren - Young-Adults.nl
Sandra Fonken, 08 februari 2023

Knap geschreven

Grijs is ontzettend goed geschreven. Je leest vanuit de perspectieven van zowel Chaja als van Wes. Af en toe zit er nog een hoofdstukje tussendoor vanuit het perspectief van een van hun vrienden die er die bewuste avond ook bij waren. Wat ik erg uniek vind aan dit boek, is dat Wes en Chaja écht als twee andere personages voelen. Het zijn geen stam-personages met toevallig andere ervaringen en interesses. Nee, het zijn echt twee totaal verschillende personen en dat is ontzettend knap geschreven.

Waar Carlie nog meer complimenten over mag krijgen, is haar inzet om het verhaal vanuit beide kanten te vertellen. In het nawoord lees je dat ze zelf een vergelijkbare nare ervaring heeft gehad. Dat wetende, is het zeer indrukwekkend dat ze zich zo goed heeft weten in te leven in de andere kant van het verhaal. Het verhaal van de jongen die zich niet bewust was dat hij een grens over is gegaan.

2. Grijs, Carlie van Tongeren
Recensie van Jacky van Dijk over Grijs (hebban.nl)
Jacky van Dijk, 16 maart 2023

Grijs is een lichtend voorbeeld. In al haar tinten!
Iets minder te spreken ben ik over de titel en cover. Ja, de gedachte erachter dat een verhaal nooit helemaal zwart-wit is, is mooi gevonden. Maar wie een boek beoordeelt op de cover, zal dit verhaal zomaar eens (onterecht!) links kunnen laten liggen. Zowel de titel als de cover zeggen eigenlijk niets over de inhoud van het verhaal. Maar aan de andere kant: dat is misschien ook wel juist de (bedoelde of onbedoelde) boodschap van dit boek. Wat je aan de buitenkant niet ziet, wil niet zeggen dat het er niet is..

De uitwerking van dit gevoelige thema is goed geslaagd. Met goed neergezette personages die passen in de belevingswereld van generatie Z. Het verhaal niet te hartgrondig dat het afschrikt, ook niet te geromantiseerd dat het cliché wordt. Gewoon goed gedoseerd en realistisch genoeg om in het echte leven een gesprek over aan te wakkeren. Stof om serieus over na te denken. Misschien dat Van Tongeren niet helemaal geslaagd is in het levendig laten aanvoelen van de rauwheid van de emoties van de karakters. Daarvoor is deze shortie dan toch wellicht te dun. Tóch raakt zij wel degelijk een gevoelige snaar. Zeker met haar nawoord, waarin zij dapper vertelt over haar eigen ervaring met grensoverschrijdend gedrag. De talloze discussievragen achterin het boek maken dit een geschikt boek om in te zetten voor burgerschapsonderwijs aan jonge scholieren. Want hoe belangrijk is het om dit thema een stem te geven! Van Tongeren heeft hier met succes een mooi steentje aan bijgedragen

VRAGEN:

Wat had Chaja aan tijdens de avond dat het plaatsvond en wat heeft ze er mee gedaan en waarom? Leg uit.
Chaja had een witte jurk aan met een brede kanten rand. Nadat het was gebeurd, wilde ze er niet meer aan herinnerd worden en daarom heeft ze de jurk weggegooid.

Hoe loopt het verhaal af?
Chaja vertelt over de avond met Wes aan haar ouders waardoor ze naar de afdelingsleider van school gaat met Lexie. Tegelijkertijd gaat Wes ook naar de afdelingsleider met Micky waar Chaja op dat moment was. Hier zagen ze elkaar en Chaja was geschrokken dat Wes ook wist dat er iets niet klopte aan die avond.

Door wie en wat begon Wes na te denken of het aanranding was?
Micky, de gymdocent van Wes hoorde Wes praten in de kleedkamer tijdens gym over wat er was gebeurd met Chaja en startte een gesprek met Wes over of het niet aanranding was, hierdoor ging Wes er over na denken

Waar ging het debat over en wat gebeurde er tijdens de les van Wes en Chaja?
Het debat ging over seksueel overschrijdend gedrag. Chaja moest aan de avond met wes denken en het werd haar allemaal te veel waardoor ze huilend de klas uit ging.

Wie was de eerste persoon aan wie ze had verteld wat er was gebeurd die avond en waarom aan die persoon?
Chaja had het verteld aan Justin, een vriend van dansen. Justin en Chaja waren laat in de avond aan het appen omdat er wat was gebeurd tijdens de dansles. Justin vroeg wat er was en voor Chaja was Justin wat onbekend voor haar waardoor ze het aan hem vertelde.