Granida door P.C. Hooft

Eerste druk verschenen in: 1615
Aant. Versregels: 1808
Gelezen druk: ? De eerste druk is vergeleken met de uitgave voor de serie Klassiek Letterkundig Pantheon door Verdenius, Zijderveld en Zaalberg uit 1738. De gelezen versie komt uit de “Alfa”-serie, is samengesteld (aantekeningen en melodieen) door Lia van Gemert en Louis Peter Grijp en komt uit 1997. Leestijd: ongeveer 5 uur

Verwachting Vooraf: Ik had geen idee waar ik aan begon toen ik de Bibliotheek binnenstapte, maar toen ik de rugtekst las, leek het me een leuk, apart verhaal.

Eerste reactie achteraf: Hooft verrast me; ik had niet verwacht dat een werk uit het begin van de 17e eeuw van zo hoog niveau kon zijn, zijn tijdgenoten gaven hem terecht de bijnaam “Hooft der Hollandse poëten”

B. Korte samenvatting van de inhoud
1. Hoofdpersoon. De hoofdpersoon in het verhaal is Daifilo, en jonge herder. Hij heeft als Tegenspelers de prinses Granida (die je ook als hoofdpersoon zou kunnen zien), Tisiphernes, Dorilea, de koning, Ostrobas, de voedster en Artabanus. Daifilo is een herder. Hij verlaat de minne omwille van de liefde. Granida is de erfprinses van Perzië. Ze wil het schijngeluk aan het hof ontvluchten en ze verpersoonlijkt de \"liefde\" (platonisch-idealistische liefde.

Tisiphernes is een Perzische legeraanvoerder van lagere adel. Hij is zachtmoedig. Hij dingt naar Granida\'s hand en is de volmaakte deugd/held. Dorilea is een herderin en zij verpersoonlijkt de \"min(ne)\" (zinnelijke liefde). Ostrobas is een Parthische prins. Hij is een bruut en het type van de slechte vorst. Hij is een mededinger van Tisiphernes en wordt in het duel gedood. Zijn vriend is Artabanus. De herders en herderinnen zijn dus niet echt maar vermomde prinsen en prinsessen.

2. Wat gebeurt er? Daifilo komt op een mooie dag Dorilea tegen en probeert haar te verleiden, zij weet wel beter en gaat niet meet in deze poging tot het minnespel. Dan komt Granida en Daifilo geeft haar wat water omdat zij zo dorstig is. Spoedig vertrekt zij weer na een kort gesprek en Dorilea wordt achtergelaten bij het struikgewas. Daifilo is namelijk tot over zijn oren verliefd op prinses Granida en zij ook op hem. Hij loopt haar (en haar gevolg) stilletjes achterna. Dorilea pikt dat niet en gaat hem weer achterna.

Daifilo heeft zijn losbandige leven afgezworen en wil alleen nog voor Granida leven. Door het standsverschil kunnen ze echter niet trouwen. Daifilo gaat daarom bij Tisiphernes in dienst, omdat die spoedig zal gaan strijden om haar hand. Tisiphernes’ tegenstander is de overmoedige en pocherige Parth Ostrobas. Daifilo besluit tegen deze man te gaan vechten, in plaats van Tisiphernes en zo wordt Ostrobas gedood in het duel. Omdat niemand, op Daifilo en zijn meester na, weet dat Daifilo de Parth heeft gedood, huldigd de koning Tisiphernes en mag hij met Granida trouwen. Die avond verklaart Daifilo zijn liefde aan Granida, staande onder aan haar balkon, en zij beantwoordt zijn liefde vanaf die hoge plaats. Granida stelt voor weg te lopen en samen te ontsnappen naar een happily ever after in het heidelandschap. Ze bedenken een list om toch nog bij elkaar te zijn en zo gezegd, zo gedaan. De volgende ochtend meldt de voedster van Granida (ook in het complot) Dat Granida is opgehaald door de godin Minerva om te trouwen met een god. Ze is inderdaad zoek en men moet zich dus neerleggen bij deze goddelijke tussenkomst. Tisiphernes wil zelfmoord plegen, maar Daifilo voorkomt dat. De edelman besluit als dolend ridder te vertrekken. Daifilo krijgt zijn bezit aangeboden, maar slaat dit af omdat hij geen reden ziet om nog aan het hof te blijven. Hij vertrekt en ontmoet zijn geliefde op het land. Het laatste deel verteld van Ostrobas’ geestverschijning aan Artabanus. Deze gaat erop uit om het stel op te pakken en dat gebeurt spoedig. Er volgt een gevecht, dat wordt gestopt door de komst van Tisiphernes, zodat het stel de list moet onthullen. Tisiphernes en de koning zijn zo “ontroerd” door het verhaal dat alle schuld wordt kwijtgescholden en het stel mag trouwen.

3. Opvallende passages: Ik vond vooral het derde bedrijf opvallend, wat mij opviel is dat acties niet beschreven worden.

C. Verdieping
Perspectief: Het verhaal heeft een auctorieel perspectief, maar er is geen verteller. Er wordt alleen verteld wat men zegt. Er wordt met de gebeurtenissen mee verteld.

Personen: Er wordt niets verteld over uiterlijk, persoonlijke trekken en dergelijke. De twee belangrijkste figuren hebben een bijzondere naamgeving; Granida is een verwijzing naar Hoof’s grote liefde Ida Quekels, die hij Dia (godin) noemt. De mannelijke hoofdpersoon verwijst naar Hooft zelf in het anagram Daifilo (Vriend van Ida).

Tijd: De gebeurtenissen spelen in het oude Perzië, in de tijd van de Grieken. Er worden geen duidelijke dingen gezegd waaruit je de preciezere gegevens kunt opmaken. Het verhaal wordt chronologisch verteld en neemt ongeveer een week (?, onduidelijk) in beslag. Er is een tijdsprong tussen het eerste en tweede bedrijf.

Ruimte: De gebeurtenissen spelen zich af op het Perzische platte land en een hof daar. De ruimte is, net als de tijd, niet symbolisch gebruikt.

Motieven: Een belangrijk motief is de kloof tussen de standen. Ook zijn de drie componenten min (lichamelijke liefde), liefde (geestelijke liefde) en vriendschap (de twee samen) belangrijk.

Thema: Het thema van deze tekst is volgens mij “Ware liefde overwint alles”; de twee mensen komen uit totaal andere standen en toch trouwen ze uiteindelijk met elkaar omdat ze zoveel van elkaar houden.

Spanning: Er zit geen geweldige spanningsboog in, omdat het een erg sprookjesachtig verhaal is (duizend en één nacht) verwachtte ik al een goede afloop

Perspectief(2):Er is niet echt een verteller, dus of die verteller betrouwbaar is, daar is weinig over te zeggen.

Titelverklaring: Deze is vrij simpel, Granida is de vrouwelijke hoofdpersoon en een verwijzing naar Ida Quekels

Structuur: Het verhaal begint in medias res, na een korte inhoud van het verhaal.

Genre: Dramatiek, Pastorale