En het gras huilde door Annie Ferwerda-van den Berg

Formele kenmerken: De auteur van het boek: Behalve de roman `en het gras huilde' Heeft Annie Ferwerda- van den Berg o.a de romans geschreven; `nog ligt de wereld open', `niemand is alleen', `Carlientje' en `een leven'. Van `niemand is alleen' vinden we boekbesprekingen in de Binnenhof (1958) en in de Haagsche Courant (1958). `Carlientje' en `het leven' zijn uitgekomen in 1977 en zijn toen besproken in het Nederlands dagblad en in de Trouw. Titel van het boek: En het gras huilde.
Jaar van eerste publicatie: Dit is gegeven is nergens te vinden ook niet in het boek zelf. Omvang: 214 bladzijden. Motto of opdracht: Niet van toepassing. Aard van het werk: Roman. Datum van wanneer ik het boekje gelezen heb: Ongeveer 29 Augustus tot September 2004. Inhoudelijk kenmerken: Korte samenvatting: In het huis van de familie van Berkel heerste een onprettige sfeer. Joke de dochter van Willem en Loes van Berkel wordt hier sterk door beïnvloed. Vader is aan het begin van het verhaal werkeloos en moeder heeft last van astma en zenuwinzinkingen. Joke zit nog op school en heeft een nieuwe vriendin namelijke Dorien Baals. Het huis waarin de familie woont is erg gehorig maar ook de kamer van Joke. Ze hoort vaak de ruzie´s die haar ouders hebben. Moeder is altijd heel gestrest dat het stil moet zijn omdat ze niet wil dat anderen last van hun hebben. Als Joke een keer bij Dorien thuis komt valt het haar op dat het daar allemaal zo anders is, het is er veel gezelliger wat ze thuis mist. Dorien heeft drie oudere broers en een zusje. Als Joke daar komt op de verjaardag van Ellie, het zusje van Dorien, worden er platen gedraaid en gaan ze dansen, Joke raakt dan helemaal in een soort van trance. Joke en haar moeder hebben vaak ruzie´s en vader zorgt er dan voor dat alles goed komt, maar dat verandert want vader krijgt een baan van s´avonds 8 uur tot 2 uur s´nachts als muzikant in een bar. Op een schoolavond declameert Joke een versje dat haar erg had aangesproken. Ze wordt uitgelachen maar de directrice begrijpt haar wel. Joke is verliefd geworden op Ted de oudere broer van Dorien. Joke komt zo vaak bij de familie Baals dat haar contact met Ted ook sterker wordt en op een zomeravond heeft ze gemeenschap met hem. Als Joke het gedauwde gras ziet waarop ze liggen is het voor haar net alsof het gras huilt. Ted gaat buiten de stad studeren en Joke verwacht dat hij weer als vrijgezel zal terug komen. De moeder van Joke is ondertussen in verwachting. Op een gegeven moment heeft moeder pijn en stuurt ze Joke erop uit om vader te halen. Als vader thuis komt wordt de baby geboren en de kraamverzorgster zorgt voor een wat aangenamere sfeer in het gezin. Joke mag nooit aan haar broertje Jimmy zitten ze mag hem niet eens knuffelen en dat merkt ze dan ook wel. Moeder voelt zich niet op haar gemak in het gehorige huis en ze verhuizen daardoor naar een huisje buiten de stad. Joke wil eerst niet mee naar het nieuwe huisje en ze gaat opzoek naar werk maar haar moeder vind dat niet goed en ze krijgen ruzie. Als moeder een ernstige aanval krijgt door de ruzie gaat Joke naar het huis van Dorien. Alleen blinde Ben, de broer van Dorien is thuis. De anderen zijn naar de kerk. Ben voelt zich aangetrokken tot Joke maar zij niet tot hem. S´avonds gaan ze naar de jeugddienst waar Joke een preek hoort over de liefde. Dorien komt nog een keer opbezoek in het nieuwe huisje maar Joke doet heel stug en ze gaat weer weg. Later schrijft Dorien dat Ted verkering heeft, als moeder de brief vind scheld ze haar uit voor slet. Joke gaat het slechte pad op en daardoor verergert moeders toestand zo dat ze weer terug verhuizen naar de stad. Het helpt niks dat ze weer in de stad wonen want moeders aanvallen blijven achter elkaar terug komen. Joke heeft geen contact meer met familie Baals op Ben na die het steeds weer voor haar opneemt. Als Joke een keer 3 uur s´nachts thuis komt slaat haar vader haar en ze wordt zenuwziek. Joke moet naar een psychiatrische inrichting. Het tweede deel van het boek bevat allemaal brieffragmenten. Terwijl Joke in de inrichting is schrijft ze steeds haar gedachten op. Af en toe is ze helder genoeg en schrijft ze de realiteit op maar er zitten dus ook wat vage stukken stussen. Joke wilde naar Parijs vluchten maar ze werd opgepakt in Belgie, en ze werd weer terug gebracht naar de inrichting. Ben schrijft Joke steeds, met name gedichten van Neeltje Maria Min. Joke ziet nog steeds niks in hem en vind hem een griezel. Als Joke uit de inrichting ontslagen is gaat ze weer naar huis waar de spanning nog steeds heerst. Haar broertje komt ontbijt op bed brengen maar hij wordt bang van haar en ze gaat naar Dorien. Later brengt Joke een gedichtenbundeltje van ben terug, ze wil weg gaan maar ze kan het niet over haar hart krijgen en ze gaat terug. Op het moment dat ze weer in de kamer is hoort ze ben piano spelen waardoor zij gaat declameren en hij verder piano speelt. Na een onweersbui komt ze thuis en ze wordt zoals haast gewoonlijk met een ruzie onthaald. Ze besluit voorgoed weg te gaan en ze wil zich verdrinken in de vijver. De vijver ligt bij de inrichting waarvan ze altijd heeft gedacht dat God daar met zijn verkeerde gezicht naar boven in ligt. Die nacht komt moeder in haar kamer en wil haar met een scheermesje vermoorden, maar ze ontkomt eraan. De volgende morgen wordt moeder weggebracht. Joke probeert een andere uitweg te zoeken en ze gaat naar juffrouw lame van de nijverheidsschool maar die is ziek. Ze gaat uiteindelijk naar Ben die verstoten is door de familie Baals omdat ze vinden dat hij zich niet moet bemoeien met zo´n slet als Joke. Mevrouw Baals krijgt later spijt en schrijft Ben een briefje dat hij Joke moet schrijven omdat zij hem nodig heeft, em dat doet hij. Als joke een keer alleen thuis is hoort ze iets wat overeenkomt met haar gedachten over God die ze van Hem had in de inrichting, namelijk `God staat met de rug naar ons toe. Maar hij telt langzaam. Dan keert Hij zich om en komt´. Die middag ontvangt ze een brief van Ben. Thema: In deze roman wordt het probleem behandelt van een meisje dat in de puberteit door verkeerde opvoeding het verkeerde pad op gedreven wordt en zelfs geestelijk gestoord kan raken.
Verklaring van de titel: De titel duidt op het fragment in het boek waarneer zij gemeenschap heeft met Ted en telkens als ze aan hem denkt denkt ze aan dat zinnetje. Opbouw van het boek: Het is in drie delen geschreven. Deel 1 is het grootst en beschrijft de gebeurtenissen die er toe leiden dat Joke in het Psychiatrisch ziekenhuis terecht komt. Hoofdpersonen: Joke: als 16 jarige komt ze terecht op een huishoudschool en heeft ze nog niet echt een idee hoe de wereld en haar mensen in elkaar zit. Verder in het verhaal komt ze dat te weten, dat leidt tot har psychische storing. Later zie je haar als 18 jarig meisje dat met haar ziekte probeert mee te draaien in de maatschappij. Joke is een meisje dat hunkert naar liefde mar dat bijna nergens vind. Verder is Joke erg gesloten en verbergt haar innerlijk achter haar onverschilligheid. Moeder Loes: zij wordt steeds geconfronteerd met allerlei complexen zoals dat het stil moet zijn in huis, ze wil er jong uitzien, bedreiging van Joke, ze is overdreven hygienisch en iedereen moet naar haar pijpen dansen. Later wordt ze opgenomen in een inrichting. Vader Willem: Hij is in het begin van het verhaal werkeloos en later krijgt hij een baan als muzikant in een bar. Hij heeft het beste met zijn gezin voor en vangt zijn egoïstische vrouw en lastige dochter vaak op.
Tijd en plaats waarin het verhaal zich afspeelt: Ik heb geen goeie samenvattingen kunnen vinden om deze gegevens eruit te halen. Wel kan ik vertellen dat dit geen oorlogsboek is.. Genre: Psychologische roman. Perspectief: Het verhaal wordt verteld. Hij/zij perspectief. Vertelde tijd: Ongeveer 3 jaar want het boek begint er mee dat ze 16 is en eindigt ermee als ze 18 is. Evaluatie: Ik vond het een leuk boek om te lezen. Het verhaal is best goed te volgen alleen in deel twee niet zo heel erg. Het boek is best spannend, je wordt in ieder geval meegesleurd in het verhaal. Ik vind het wel een christelijk boek want de familie Baals is christelijk en God wordt ook niet bespot. Ook wordt Joke steeds geconfronteerd met God en vooral op het einde weet ze dat God ook bedoelingen met haar heeft en dat hij er ook voor haar is. Het was een leuk boek maar het was erg moeilijk om er een verslag over te schrijven omdat er maar een uittreksel was en ik daar niet alle nodige informatie uit kon halen.