De voorspelling door Evert Hartman

Zakelijke gegevens

Titel: De voorspelling
Auteur: Evert Hartman
Uitgever: Lemniscaat
Jaar van verschijnen: 1993

Samenvatting

Sander Dijkhuizen, de hoofdpersoon, is een student in de ontgroeningstijd. Zijn favoriete bezigheid is feesten in het stamcafé van zijn studentenvereniging “Aliquando”.
Feesten is dan ook wat hij het meeste doet totdat op een avond Hadek langskomt. Hadek had een boodschap voor hem en die luidde dat hij hem binnen veertien dagen zou komen halen. Hadek kwam hem dit zeggen zodat de student de tijd had om fatsoenlijk afscheid te nemen van iedereen. Sander wist niet goed wat hij met deze mysterieuze boodschap aanmoest en stuurde de boodschapper daarom ook weg. Maar vanaf dat moment voelde hij zich nergens meer veilig.
Toen hij dit de volgende dag tegen zijn beste vriend Lodewijk zei lachte die hem vierkant uit. Hij vond het namelijk een geweldige grap die vast en zeker bij de ontgroening hoorde. Sander vertelde ook Marijn van dit incident. Marijn had een kamer naast die van hem in het studentenhuis. Behalve dat was Sander ook nog smoorverliefd op haar. Zij toonde meer begrip, maar ook zij dacht dat het een grap was van de leden van Aliquando.
Ondanks dat iedereen om hem heen dacht dat het een grap was, was hij er nog niet gerust op. De hoofdpersoon draait een beetje door en begint overal Hadek te zien. Zo dacht hij bijvoorbeeld op een gegeven moment zelfs dat een leraar op de universiteit die H. A. Dekkers heette Hadek was vanwege zijn voorletters en het eerste stuk van zijn naam.
Een paar dagen na de voorspelling was het einde van de ontgroeningperiode er eindelijk voor de nuldejaars. Voor de meeste van hen betekent dit dat ze nu eindelijk volwaardig lid zijn van hun studentenvereniging, maar niet voor Sander. Hij kreeg een speciale opdracht en die was dat hij ’s nachts voor twaalf uur terug moest zijn in het stamcafé vanaf een plaats waar hij niet van wist waar die lag en waar hij met een auto naar toe werd gebracht. Normaal gesproken zou dit onmogelijk zijn, maar Sander had het geluk dat Angela en Daniëlle de auto die hem weg had gebracht hadden gevolgd en zo kon hij ruim op tijd terug zijn. Iedereen bij Aliquando wist dat hij nooit te voet terug kon zijn gekomen, maar ondanks dat werd hij toch benoemd tot erelid.
Na deze gebeurtenissen ging het rustiger met het erelid. Op één brand na heeft hij geen levensbedreigende situaties meegemaakt. Maar of de voorspelling toch nog uitkomt, dat weet je niet?

Titelverklaring

De titel “De voorspelling” slaat op de voorspelling van Hadek dat de hoofdpersoon binnen veertien dagen dood gaat.

Bespreking van de volgende verhaalaspecten

Fictie en werkelijkheid

Dit verhaal is zoals gewoonlijk fictioneel ook is het niet autobiografisch. Toch is het een realistisch verhaal, het verhaal zou echt gebeurd kunnen zijn. Ditzelfde geldt voor de personages, ze zouden echt kunnen bestaan maar dat doen ze niet.

Open plekken en spanning

De auteur van dit boek wekt de spanning op door middel van vertragen. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer Sander net uit de auto is gestapt en nou moet zien terug te komen bij het café. Op dat moment gaat de schrijver de omgeving heel uitvoerig beschrijven en ook wordt op dat moment heel duidelijk wat er nu door het hoofd van Sander gaat en waar hij precies last van heeft e.d., door dit alles moet je heel lang wachten op wat er nu gaat gebeuren.

Personages

De belangrijkste personages in dit boek zijn Sander, Lodewijk en Daniëlle.
Sander is de hoofdpersoon van dit verhaal en eigenlijk het enige echte karakter in dit verhaal. Hij is een eerstejaars student en zijn favoriete bezigheid is feesten. Hij is eigenlijk een beetje verlegen en denkt altijd goed na voor hij iets doet, daarom mijdt hij ook zoveel mogelijk risico’s. Hij is heel erg verliefd op Marijn maar hij vindt het een te groot risico om haar dat te zeggen. Door de boodschap die Hadek voor hem heeft veranderd de student want vlak na Hadek z'n mededeling durft hij helemaal geen risico meer te nemen en een paar dagen erna neemt hij er juist weer veel meer dan voor de voorspelling.
Lodewijk is ook een eerstejaars student en hij is de beste vriend en tegenpool van Sander. Hij neemt namelijk elk risico die hij maar nemen kan en zegt meteen wat hij denkt. Door deze karaktertrek komt hij vaak in de problemen, maar meestal weet hij zich er toch weer uit te praten.
Daniëlle is een praatgraag meisje van een jaar of elf. Sander komt haar tegen in de trein en vanaf dat moment is zij er telkens samen met haar tante Angela om hem uit de problemen te halen, zij is zijn beschermengel. Ook zij zegt net als Lodewijk vaak teveel maar heeft het geluk dat ze nog zo jong is en daarom neemt niemand haar dat kwalijk.

Tijd en structuur

Dit boek heeft een logische-chronologische volgorde. Het boek begint “in medias res”, het begint namelijk terwijl Sander dronken thuiskomt en er gebeuren eerst nog een aantal dingen voordat het duidelijk is wie wie is en wat er allemaal aan de hand is.
In dit boek komen geen flashback of vooruitwijzingen voor. Wel is er vaak tijdvertraging, dit gebeurt vooral op de momenten dat er iets spannends staat te gebeuren. Op het einde het wordt er tijdversnelling toegepast dan gaat het verhaal namelijk in één alinea dagen vooruit. Maar de verhouding tussen vertelde tijd en verteltijd die heel veel in dit boek voorkomt is dat ze ongeveer gelijk zijn. Er zijn namelijk veel dialogen tussen de hoofdpersoon en een ander personage en monologen die de hoofdpersoon met zichzelf voert.

Thema en motieven

Het thema van dit boek is dat je in je leven niet veilig moet wachten tot je dood bent maar dat je risico’s moet nemen.
Dit wordt duidelijk gemaakt door een aantal motieven. Eentje is in de liefde, je moet niet zoals Sander in het begin deed afwachten maar je moet het risico van een blauwtje nemen. Ook gehoorzaamheid is een motief van dit verhaal. Het gaat er namelijk over tot hoever je mensen gewoon moet gehoorzamen en wanneer je ertegenin moet gaan om te laten merken dat je het er niet mee eens bent. Nog een belangrijk motief is geloven in jezelf, de hoofdpersoon blijft namelijk in zichzelf geloven terwijl iedereen om hem heen hem voor gek verklaart.

Vertelsituatie

De vertelsituatie in dit boek is de “personale vertelsituatie”. Je kijkt in dit verhaal eigenlijk de hele tijd naar de hoofdfiguur maar je kijkt niet door zijn ogen. Door deze vertelsituatie weet je niks van de gedachten of gevoelens van de andere personen.

Ruimte

Het verhaal speelt zich over het algemeen in gewone ruimtes die als ze een doel hebben de sfeer versterken. Zo worden er bijvoorbeeld een aantal misselijke grappen uitgehaald op de hoofdpersoon in een bruin café of een ander voorbeeld is het donkere, lugubere bos waarin Sander wordt gedropt.

Grondige beschrijving van de leeservaring

Onderwerp

Het onderwerp van dit boek is risico’s durven nemen. Dit is een onderwerp waar ik al vaker over heb nagedacht dat komt vooral doordat ik er dit jaar en de afgelopen jaren al meer boeken over heb gelezen. Als ik net schrijf dat ik er al meer boeken over heb gelezen houdt dat natuurlijk in dat het me aanspreekt. Het is wel jammer dat dit boek geen nieuwe kanten van het onderwerp belicht.
Om de reden dat het boek niks nieuws vertelde ben ik ook niet anders over het onderwerp gaan denken en heb ik er ook niets van geleerd. Ook is het jammer dat alles wordt uitgewerkt op een manier die je van tevoren kon voorspellen.
De mening van het boek dat je risico’s moet nemen in je leven deel ik, omdat je anders niet echt leeft maar gewoon wacht op de dood.

Gebeurtenissen

In dit verhaal vinden niet zoveel gebeurtenissen plaats maar toch genoeg om boeiend te blijven en het verband tussen hen is allemaal logisch te verklaren. De gebeurtenissen zijn spannend, maar niet herkenbaar of geloofwaardig. Het is namelijk wel spannend dat iemand in een auto je bewust dood probeert te rijden maar ik heb het nog nooit meegemaakt en ik denk ook niet dat dat zoveel zal voorkomen.
Er was één gebeurtenis die ik heel spannend vond. Dat is wanneer Sander op een eiland in het bos is gedropt. De angst en later de opluchting die door hem heen gingen waren heel mooi.
Personages
Sander is geen held op wie je echt wilt lijken maar hij is wel iemand op wie veel mensen lijken. Er is echter één eigenschap van hem die ik bewonder en dat is dat hij zijn angst voor de dood heeft overwonnen en de dood recht in de ogen durft te kijken.
Sander is het enige personage waar je veel over weet en hij gaat dan ook het meest voor je leven. Dit komt doordat je alleen maar naar hem kijkt, je weet alleen zijn gedachten en gevoelens. Van de andere personages weet je alleen wat de hoofdpersoon van ze vindt of wat ze hem vertellen.

Opbouw

De voorspelling is een spannend, boeiend verhaal dat goed samenhangt. Het is spannend omdat er een aantal spannende gebeurtenissen zijn en het is tegelijkertijd boeiend omdat je de gehele gedachtegang van de hoofdpersoon kunt volgen.
Het verhaal is volledig chronologisch opgebouwd zonder terugblikken of herinneringen, hierdoor blijft het verhaal goed te volgen. Het is wel jammer dat het einde te open is. Het stopt namelijk ongeveer tien dagen na de voorspelling van Hadek en nu weet je niet of de voorspelling nog uitkomt of niet.

Taalgebruik

Je kan goed merken dat Evert Hartman een goede jeugdboekenschrijver is. Hij gebruikt namelijk precies het goede taalgebruik, niet te moeilijk maar ook niet te makkelijk. Ook het taalgebruik van elk personage pas daar precies bij. Zo gebruikt Lodewijk heel andere woorden dan Daniëlle of de moeder van Sander.

Informatie over de auteur

Evert Hartman is geboren op 12 juli 1937 in Dedemsvaart. Evert groeide de eerste tien jaar van zijn leven op in zijn geboorteplaats om vervolgens naar Kampen te verhuizen. Hij heeft eerst de HBS gedaan, vervolgens ging hij het leger in en toen dat erop zat ging hij sociale geografie studeren. Toen hij deze studie in 1965 afsloot was hij al een tijdje bezig met lesgeven in aardrijkskunde op een middelbare school, waar hij les zou blijven geven tot 1992.
Zijn eerste roman was voor volwassenen en k wam in 1973 uit en was getiteld “Signalen in de nacht”. Hij schreef eerst nog drie romans en debuteerde in 1979 met een jeugdboek genaamd “Oorlog zonder vrienden”. Dit boek was een groot succes en werd door vele kinderjury’s in heel Europa bekroond.
Op 7 april 1994 overleed hij in Hoogeveen en liet zijn vrouw en twee zonen hier achter.

De boeken van Evert Hartman zijn spannend en zitten vol actie. De onderwerpen liggen dicht bij de belevingswereld van zijn doelgroep en vaak is het onderwerp het gevecht naar de vrijheid. Meestal raken de hoofdpersonen in de problemen en staan ze dan voor de keuze om het gezag of hun geweten te volgen. Ook heeft hij nog een aantal oude verhalen in zijn stijl verteld.
Boeken:
1979 Oorlog zonder vrienden (Lemniscaat / 25e druk 1999)
1980 Vechten voor overmorgen (Lemniscaat / 13e druk 1997)
1982 Het onzichtbare licht (Lemniscaat / 15e druk 1998)
1984 Gegijzeld (Lemniscaat / 14e druk 1999)
1986 Buitenspel (Lemniscaat / 7e druk 2000)
1987 Morgen ben ik beter (Lemniscaat / 13e druk 1998)
1988 Het bedreigde land (Lemniscaat / 7e druk 1997)
1989 De droom in de woestijn (Lemniscaat / 4e druk 1990)
1991 Niemand houdt mij tegen: een avontuur in de 22ste eeuw (Lemniscaat / 7e druk 1995)
1993 De voorspelling (Lemniscaat / 7e druk 1997)
1994 De vloek van Polyfemos (Lemniscaat / 6e druk 1998)
Bekroningen:
1988 Prijs van de Nederlandse Kinderjury 13 t/m 16 jaar voor Morgen ben ik beter
1989 Tip van de Nederlandse Kinderjury 13 t/m 16 jaar voor Het bedreigde land
1990 Tip van de Nederlandse Kinderjury 13 t/m 16 jaar voor De droom in de woestijn
1992 Prijs van de Nederlandse Kinderjury 13 t/m 16 jaar voor Niemand houdt mij tegen: een avontuur in de 22ste eeuw
1994 Prijs van de Kinder- en Jeugdjury Limburg 14 t/m 16 jaar voor De voorspelling
1994 Prijs van de Nederlandse Kinderjury 13 t/m 16 jaar voor De voorspelling
1995 Prijs van de Nederlandse Kinderjury 13 t/m 16 jaar voor De vloek van Polyfemos.