De verwarde cavia door Paulien Cornelisse

Algemene gegevens

Titel: De verwarde cavia (kantooravonturen)
Pseudoniem: geen
Auteur: Paulien Cornelisse
Publicatiejaar: 31 maart 2016
Uitgever: Paulien Cornelisse
Plaats: Amsterdam
Druk: Digitale editie 1e druk
Motto: ‘All of us are guinea pigs in the laboratory of God. Humanity is just a work in progress.’ – Tennessee Williams
‘Cavia’s waren eerder in de ruimte dan mensen.’ – Het Internet

Samenvatting

Het boek gaat over een cavia genaamd Cavia. Het verhaal begint met een normale dag op kantoor na de feestdagen. De hond van hun hoofd van financiën krijgt nierstenen, en daardoor is ze telkens afwezig. In de tussentijd krijgt Cavia een email van Rogier’, haar ex. Hij blijkt te gaan trouwen en nodigt Cavia uit voor zijn bruiloft. Na een aantal dagen verschijnt er een man genaamd Ruud. Ruud had al eerder daar gewerkt, maar nam ontslag omdat hij nog andere dingen wilde gaan doen in zijn leven. Hij wordt het nieuwe hoofd van financiën. Cavia heeft echter geen hoge pet van hem op.

Dan, op een feest, ontmoet Cavia een man genaamd Steven. Ze gaan uiteindelijk een nacht samen doorbrengen. Later blijkt dat Steven de broer van Stella, een collega die Cavia niet bepaald mag, is. Dan krijgt Cavia te horen dat Steven een relatie heeft gekregen. Ze baalt, maar zet moedig door.

Na een tijdje moet ze gaan lunchen met iemand van een ander bedrijf; dit is omdat ze met hem moet gaan samenwerken. Dat ziet Cavia niet echt zitten, maar na een paar dagen en een les van een bedrijfsyogaleraar, besluit ze een afspraak te maken. Dan blijkt tot Cavia’s verassing dat de man een Cavia is genaamd Enzo. Ze heeft interesse in hem en ze krijgen later ook een relatie.

Als ze op een heidag gaan voor het werk gaan er meerdere afdelingen van het moederconcern mee. Daar aangekomen, komt Enzo erachter dat hij een presentatie moet houden, maar hij wist dit niet en heeft zich dus ook niet voorbereid. Hierdoor gaat de hele presentatie fout. Enzo besluit ontslag te nemen, omdat hij het werk niet leuk meer vindt; hij wil iets anders doen. Hij wil samen met cavia een foodtruck beginnen met Goulash en rond Europa trekken. Cavia twijfelt of dat wel een goed idee is, en zegt dat ze erover moet nadenken. Enzo besluit samen met Josje (zijn ex) naar Hongarije te gaan om meer over Goulash te weten te komen. Dit ziet Cavia al helemaal niet zitten, maar ze durft er uiteindelijk niets over te zeggen.

In de tijd dat Enzo weg is, had Cavia per ongeluk tijdens het dagdromen over een boswandeling met Enzo een nieuwsbrief gemaakt met de titel Boswandeling, en die ook gestuurd. Wanneer ze dat ziet, schiet ze helemaal in de stress, maar het blijkt een groot succes te zijn. Ze moet een gesprek houden met de baas, die haar zegt een Keynote bij te houden over haar succes van de nieuwsbrief.

Inmiddels is Enzo terug in Nederland, en helpt hij haar met het voorbereiden van de Keynote. Cavia's presentatie duurt echter maar drie minuten, hoewel het minstens een kwartier moest duren! Uiteindelijk komt alles goed en Enzo komt zelfs goulash brengen. Langzamerhand valt de complete communicatiegroep uit elkaar. Maar Cavia heeft nog steeds niet gekozen of ze mee gaat met Enzo en vraagt hem of ze er nog een nacht over mag slapen.

Secundaire literatuur

Recensie 1

Bron: NRC-Handelsblad
Publicatiedatum: 2 mei 2016
Recensent: Thomas de Veen
Titel: Cavia maakt carrière in de communicatie

Cavia maakt carrière in de communicatie

Het is een cavia, stupid. Dit verhaal mag zich dan afspelen in een kantoortuin, waar de collegaatjes op twee benen lopen en geen vacht hebben, maar de hoofdpersoon van De verwarde cavia is toch echt een cavia. Genaamd Cavia.

Het is wel een goed teken dat je af en toe, met een subtiele verwijzing naar bijvoorbeeld haar vacht die door de war zit, eraan herinnerd moet worden dat het niet eigenlijk gaat om een caviaëske vrouw die de naam Cavia draagt, maar wel degelijk om een knaagdier met een antropomorf bestaan. Die kunstgreep, die ook leidde tot de leuke flaptekstgrap ‘Eindelijk! Een boek over een cavia die op kantoor werkt!’, maakt bovendien dat De verwarde cavia uitstijgt boven de aaneenschakeling van humoristische ‘kantooravonturen’ die het ook is.

In korte hoofdstukjes – die nog enigszins de feuilletonvorm waarin ze geschreven zijn verraden – tekent columnist en cabaretier Paulien Cornelisse miniatuurtjes van het kantoorleven, dat zich afspeelt rond de nietmachine en de pantry. Het is een biotoop die zich onderscheidt door zijn lulligheid en zinloosheid, die de collega’s ertoe aanzetten om de grenzen van wat nog humor is op te zoeken. Die ongein kennen we van Voskuils Het Bureau, van de BBC-serie The Office of de NRC-columns van Japke-d. Bouma: wat het kantoorgenre kenmerkt is dat het soms pijnlijk ironisch is, soms geruststellend.

Dat voel je bij Cornelisse ook. Cavia is een wat paniekerige en neurotische medewerkster, die iets doet in de communicatie (maar liever niet al te véél in de communicatie). Het leven op haar onbestemde kantoor verloopt zo: ‘Cavia typte een nieuwsbrief. Pas toen ze hem bijna wilde versturen zag ze dat er ‘nieuwsbroef’ boven stond.’ Enzovoorts. Opvallend is de nadruk op de taal, immers Cornelisses ding. Ze zet kantoorjargon, zelfverwerkelijkende lifestyleclichés (‘Maar daar is hij natuurlijk sterker uitgekomen’) en nodeloze vultaal (‘Ja, nee, maar’) in om haar personages uiterst realistisch te maken.

De overgave en ernst waarmee ze haar personages tekent, geven het verhaal iets weemoedigs. Het is zo realistisch dat het gaandeweg meer wordt dan slechts spottende satire. Want het mag dan troosteloos lijken voor de buitenstaander, Cavia lijkt het ook wel prettig te vinden om ‘even echt in alle rust mijn tanden in die mailing [te] zetten’. De kantoortuin is Cavia’s habitat, haar gouden kooi: de grens tussen hier te moeten en te mogen werken, is waar het verhaal in De verwarde cavia over gaat. De status quo komt onder druk te staan als ze Enzo ontmoet, ook een cavia die op kantoor werkt, die meer wil van het leven en foodtruckuitbater wordt. Wil Cavia dat misschien ook? Of is dat niets voor haar?

Dat zijn relevante vragen – voor een hedendaags mens met een kantoorbaan, maar al helemaal voor een verwarde cavia. Maar wat is eigenlijk het verschil tussen die twee? ‘All of us are guinea pigs in the laboratory of God’, is het aan Tennessee Williams ontleende motto van dit boek, dat een literaire bevestiging daarvan is. Literair, ja? De ‘kantooravonturen’ van Cornelisse hebben geen literaire pretentie, maar zijn zo geslaagd ironisch, ambivalent en zonder oordeel – dat mag je best literair vinden.

De mening van de recensent: Deze recensent vindt het een realistisch verhaal.

De argumenten van de recensent:

"Die kunstgreep, die ook leidde tot de leuke flaptekstgrap ‘Eindelijk! Een boek over een cavia die op kantoor werkt!’, maakt bovendien dat De verwarde cavia uitstijgt boven de aaneenschakeling van humoristische ‘kantooravonturen’ die het ook is." (Realistisch argument.)
Wij zijn het eens met de recensent want het verhaal is zeker zeer humoristisch en leuk om te lezen.

"Het is een biotoop die zich onderscheidt door zijn lulligheid en zinloosheid, die de collega’s ertoe aanzetten om de grenzen van wat nog humor is op te zoeken." (Structureel argument.)
Wij zijn het eens met de recensent in het boek wordt er door de collega’s van Cavia geprobeerd om het levendig te maken op het kantoor dit zorgt ervoor dat het verhaal realistisch is.

"Opvallend is de nadruk op de taal, immers Cornelisses ding. Ze zet kantoorjargon, zelfverwerkelijkende lifestyleclichés (‘Maar daar is hij natuurlijk sterker uitgekomen’) en nodeloze vultaal (‘Ja, nee, maar’) in om haar personages uiterst realistisch te maken." (Stilistisch argument.)
Wij zijn het deels eens met de recensent want er waren veel zinnen die vrij makkelijk te begrijpen waren en soms waren er bepaalde uitspraken die echt bij het vakjargon van een kantoor hoorde maar dit was makkelijk te overzien.

"De overgave en ernst waarmee ze haar personages tekent, geven het verhaal iets weemoedigs. Het is zo realistisch dat het gaandeweg meer wordt dan slechts spottende satire." (Structureel argument.)
Wij zijn het deels eens met de recensent het verhaal had humoristische stukken en was zeker meer dan een satire maar doordat het om een cavia ging zorgde dit er toch voor dat het realistische er soms een beetje af ging voor ons.

Recensie 2

Bron: Tzum
Publicatiedatum: 18-04-2016
Recensent: Ivanka de Ruijter
Titel: De nieuwe Cornelisse gaat toch vooral over taal

De nieuwe Cornelisse gaat toch vooral over taal

In De verwarde cavia maken we kennis met Caaf, een kortharige cavia die elke dag naar haar kantoorbaan fietst, daarbij zo nu en dan natregent en haar vacht dan laat uitlekken bij de verwarming. Want zo zijn cavia’s: die drinken gewoon koffie, praten gezellig met collega’s en googlen enge ziektes onder werktijd. Werken op een communicatieafdeling blijkt daarnaast vooral te bestaan uit ‘mailing’ en het ordenen van post-its en punaises. Je vraagt je wellicht af wie er nu precies in de war is: jij of die cavia. In het nieuwe boek van Cornelisse moet je hoe dan ook vrij gauw accepteren dat Cavia gewoon een cavia op kantoor is – maar dan eentje met erg veel menselijke trekken. De stipte Stella, de sympathieke Kim en de receptionisthomo Roy zijn er in elk geval ‘volledig oké mee’.

Ook aan de lezer weet Cornelisse het sprookje wel te verkopen. Tenminste, als je bereid bent om de hele setting op de koop toe te nemen. Het kantoordecor spreekt niet echt tot de verbeelding en van een sterk plot is ook geen sprake, want spannender dan de fillers van collega Stella wordt het niet: ‘Cavia vermoedde dat het om botox ging, of fillers. Er ging een siddering door haar heen.’

Het degelijke leventje van Cavia in en om haar kantoor vormt echter wel de kapstok voor wat Cornelisse zo goed kan: ‘gewone’ mensen portretteren. Zo drukt afdelingsleider Ruud zich graag repetitief uit – ‘Kotsie kotsie’, ‘huilie-huilie’ – en doe je het op een communicatieafdeling vooral goed als je zo nu en dan een anglicisme in de strijd gooit of spreekt over ‘deze tijd’, dat klinkt goed en ‘why not’. Het boek zou volgens de omschrijving niet over taal gaan, maar doet dat stiekem toch.

Kim kwam binnen met een gezellige stippenparaplu en riep meteen: ‘Oké, zo raar? Wat ik net zag? Volgens mij stapte Ruud uit de tram!’

Als ik me niet vergis wordt er in één van de twee taalboeken Taal is zeg maar echt mijn ding en En dan nog iets van Cornelisse gerept over het gebruik van de ‘oké’. Daar wordt dat fenomeen, tot groot vermaak van de lezer, keurig uitgelegd. In dit fictiedebuut werden dat soort observaties nonchalant geïntegreerd in het boek zodat ze niet direct opvallen en dat maakt het voor sommigen wellicht des te geestiger.

‘Hebt u verder nog ergens last van?’
‘Nou ja, last’ zei Cavia. ‘Ik heb dus wel eens een beetje last van constipatie.’
‘Cónstipatie of óbstipatie?’ vroeg de verpleegkundige.
‘Wat is het verschil?’
‘Obstipatie is harde poep.’
‘O. Dan heb ik obstipatie,’ zei Cavia.
‘Ob… sti… pa… tie…’ De verpleegkundige praatte mee met wat ze opschreef.
‘Maar wat is dan constipatie?’ vroeg Cavia. ‘Puur uit interesse, hoor.’
De verpleegkundige zei opgeruimd: ‘O, constipatie gebruiken we helemaal niet meer!’

Fijn gesprek. Echt een Cornelissegesprek. Maar mocht je hiervan niet gaan glimlachen, dan komt dat waarschijnlijk omdat je je nog steeds afvraagt: waarom een cavia? Zelf antwoordde Cornelisse in DWDD dat dat een ingeving was. Een boek over een cavia moest er gewoon komen, die zag ze wel op een communicatieafdeling werken. Dus schreef ze dat en gaf ze het zelf uit: een mooi blauw boek.

Mocht je net over dat idee van een cavia als hoofdpersoon heen zijn, dan is daar caviavriend Enzo. Die wil graag een mobiel goulashcateringbedrijf opzetten en vraagt Cavia mee te gaan en haar ontslag in te dienen. Zo wordt het toch nog een beetje spannend, want zomaar al haar paperclips en enveloppen in de steek laten is voor Cavia niet niks. Ook haar stereotype collega’s zou ze enorm missen. Voor receptionist Roy die tussen de bedrijven door ‘om de deur komt hangen’ maakt Cavia immers graag een dubbelsterke koffie (‘Cavi-ine, grapte Cavia’).

Of Cavia haar kantoorbaan achter zich laat is echter eerder bijzaak dan hoofdzaak. Meer is De verwarde cavia een kenschets van een stel ‘gewone’ mensen op een kantoor, gevangen in de taal die Cornelisse zo goed kan observeren en door kan geven. Dat leidt niet per se tot literatuur, maar wel tot een vermakelijk boek. Best oké.

De mening van de recensent: Deze recensent vindt het een best vermakelijk boek

De argumenten van de recensent:

"Het degelijke leventje van Cavia in en om haar kantoor vormt echter wel de kapstok voor wat Cornelisse zo goed kan: ‘gewone’ mensen portretteren (Structureel argument.)
Wij zijn het eens met de recensent want wanneer je het verhaal las vergat je soms dat het om een cavia ging en niet om een echt mens.

"In dit fictiedebuut werden dat soort observaties nonchalant geïntegreerd in het boek zodat ze niet direct opvallen en dat maakt het voor sommigen wellicht des te geestiger." (Structureel argument.)
Wij zijn het eens met de recensent want wij vonden dat deze observaties inderdaad niet opvielen tijdens het lezen van het boek.

"Dat leidt niet per se tot literatuur, maar wel tot een vermakelijk boek."(Intentioneel argument.)
Wij zijn het een met de recensent want het boek was zeker zeer vermakelijk om het boek te lezen.

Evaluatie van het verhaal

Ik vond het boek leuk om te lezen en een van de redenen daarvoor is, dat het over een cavia ging. Ik had verwacht dat het boek minder interessant zou zijn, maar dit viel gelukkig mee; integendeel, het was juist heel leuk om te lezen!

Soms vergat je dat het eigenlijk om een cavia ging maar dan werd er wat gezegd over de cavia’s vacht of over de poten en dan bedacht je weer dat je eigenlijk over een cavia aan het lezen was.

Het verhaal was niet heel speciaal en het ging ook bijna alleen over het werken op het kantoor, maar toch las het boek heel makkelijk en fijn door. Het verhaal liep vrij chronologisch, waardoor je echt haar leven meemaakte, dag na dag. Ik vind het origineel en leuk dat het om een cavia ging die naar haar werk gaat als elk ander individu. Maar toch riep het wat vragen op, zoals hoeveel cavia’s er eigenlijk onder de mensen daar leven en waarom niemand het apart vindt. Toch vind ik het mooi gevonden dat het over een cavia gaat.

Ik denk wel dat dit verhaal niet voor iedereen is weggelegd; het heeft namelijk een bepaald soort humor, die niet iedereen leuk vindt. Verder is het misschien ook wat moeilijker om je in te leven in het verhaal als je niet weet hoe het is op een kantoor. Natuurlijk heb je daar een bepaald beeld van en in het verhaal is dit wat beter weer gegeven omdat er vrij gedetailleerd wordt verteld wat er allemaal gebeurt.

Analyse van het verhaal

Open plekken en spanning

Een van de belangrijkste open plekken is als Enzo aan Cavia vraagt of ze mee wil reizen in een goulashfoodtruck die rond Europa reist. Dit is een open plek omdat wanneer deze vraag wordt gesteld door Enzo, Cavia er niet meteen antwoord op weet. Ze twijfelt dan tussen meereizen met haar vriend of blijven werken op haar oude vertrouwde kantoorbaan. Deze vraag wordt pas op het einde van het boek beantwoordt. Een andere open plek was, toen Cavia per ongeluk een nieuwsbrief naar iedereen had gestuurd met de titel Boswandeling. Na deze blunder moest ze haar baas toe voor een gesprek. Je wist niet of het een positief of een negatief gesprek zou zijn. Dit werd pas later bekend gemaakt.

Manipulatietechnieken

Paulien Cornelisse had als manipulatietechnieken het bewust achterhouden van informatie en vertraging. Door de vertraging duurde het nog langer voordat je een antwoord kreeg. Bijvoorbeeld wanneer Enzo vraagt of Cavia mee wilt reizen, gebeuren er allerlei dingen tussen het stellen van deze vraag en haar uiteindelijke beslissing. Terwijl je dan verder leest, wil je nog steeds weten wat haar antwoord gaat worden. Hierdoor bouwt Cornelisse veel spanning op. Met het bewust achterhouden van informatie wordt je vooral nieuwsgierig. Bijvoorbeeld als Cavia gaat lunchen met Enzo, en je pas aan het einde van het hoofdstuk komt te weten dat hij een cavia is.

Personages

Hoofdpersoon: Cavia

Cavia is een kortharige cavia die op de afdeling communicatie werkt. Ze leidt een normaal leventje op kantoor, totdat ze een zakelijke lunch moet houden met een zakenpartner: een andere cavia.

Helpers

Enzo
Een mannelijke cavia die later in het verhaal de vriend van Cavia wordt. Hij steunt haar in moeilijke tijden en heeft haar ook gered toen ze in de knoop zat met haar Keynote.

Roy
Een homoseksueel waarmee Cavia veel omgaat op kantoor. Ze vertellen elkaar alles en helpen elkaar.

Kim
Een vrouwelijke collega waarmee Cavia veel praat. Kim werkt tegenover Cavia, en dus gaan ze veel met elkaar om.

Tegenstander

Ruud
Is hoofd financiën, maar verteld vaak vunzige grappen en valt Cavia altijd lastig op het werk. Doordat het verhaal vooral gaat over het dagelijks leven van Cavia op kantoor, is er niet echt een tegenstander maar meer een personage die Cavia niet mag en haar lastig valt. Je kan Ruud ook zien als een soort helper aangezien hij wel degene was die ervoor zorgde dat Cavia die lunch had met Enzo.

Tijd, structuur en verhaallijn

Het boek is geschreven in één verhaallijn. Je leest alleen hoe Cavia alles meemaakt. Verder is het verhaallijn meer een fabel dan een sujet, omdat elk hoofdstuk eigenlijk een volgende dag of week is.

Soms wordt er wel verteld over een moment in het verleden om een karakter van een personage te versterken, maar het is niet zo dat je de flashback die het personage heeft beleefd leest. Het verhaal speelt zich dus af in de tijd van nu. De verhaallijn is opgebouwd in een structuur zodat elk hoofdstuk een andere dag is, dit geeft een effect zodat je het leven van Cavia een jaar lang volgt.

Perspectief

Het is een personale vertelsituatie.

Het verhaal wordt niet verteld in een ik-perspectief maar ook niet in een hij/zij-perspectief. We zien de gebeurtenissen door de ogen van Cavia. Het is dus even subjectief als de ik-vertelsituatie, hij lijkt objectief, maar dat is het niet. De verteller laat ook niet merken dat hij/zij al alles weet van de personages in het verhaal. Er wordt ook niet in details uitgelegd hoe de omgevingen eruitziet. Dus is het ook alwetende vertelsituatie.

Betekenis

Thema

Humorroman en kortverhaal.

Titel

Het boek De verwarde Cavia heet zo omdat de hoofdpersonage ook daadwerkelijk een verwarde cavia is. Dit werd ook duidelijk gemaakt in het verhaal, bijvoorbeeld toen Cavia haar vacht niet had gekamd en ook werd uitgemaakt voor een verwarde cavia.

Motto

Het motto van het boek slaat nergens op, net als het boek. Omdat het motto zo raar is, is het ook meteen grappig. Dit is eigenlijk ook gewoon het hele boek samengevat: het idee van een cavia die op kantoor werkt, slaat ook eigenlijk helemaal nergens op, maar het maakt het wel weer grappig.

Motief

Een motief in het boek zijn de kantoorspulletjes van Cavia en het koffiezetapparaat. Haar kantoorspulletjes zijn ook de reden waarom ze niet mee wil reizen met Enzo. Ook kan Cavia werken op kantoor alleen maar doorstaan door de dubbele espresso’s van het koffiezetapparaat. Ze denkt ook dat ze meer tijd besteedt aan het koffiezetapparaat dan dat ze nuttig besteedt aan werk.