De val door Elle van den Bogaart

Titel: De Val

De titel is de val omdat het verhaal eindigt met de val van Frieda Borgstein in een put.

Motto: ‘I imagine, sometimes, that if a film could be made of one’s life, every other frame would be death. It goes so fast we’re not aware of it. Destruction and resurrection in alternate beats of being, but speed makes it seem continuous. But you see, kid, with ordinary consciousness you can’t even begin to know what’s happening.’ (Saul Bellow, The Dean’s December)

Het leven verloopt met vallen en opstaan, hoogtepunten en dieptepunten maar doordat het leven zo kort is en snel gaat zie je dat niet allemaal. Er gebeurd zo veel in het leven dat een normaal mens dat niet allemaal kan snappen.

Biografie van de auteur: De echte naam van Marga Minco is Sara Menco. Ze is geboren op 31 maart 1920 in een joods gezin. In de Tweede Wereldoorlog werden haar ouders, broer en zus gearresteerd en naar een kamp gebracht wat ze niet overleefden. Marga Minco wist te ontsnappen bij de arrestatie en moest de rest van de oorlog onderduiken. Tijdens het onderduiken noemde ze zichzelf Marga Faes, de voornaam werd haar schrijversnaam. Ze werkte bij een aantal kranten en tijdschriften en leerde daar haar man kennen. In 1957 verscheen haar eerste boek.

Literair-historische context: De val gaat zoals veel verhalen van Marga Minco over personen die de oorlog hebben overleefd en daarbij vrienden en familie hebben verloren. Ze kan de oorlog moeilijk loslaten. Het boek hoort bij de stroming het existentialisme. Het existentialisme gaat ervan uit dat iedereen binnen hun eigenlijk zinloze leven eigen keuzes kan maken om er zo iets van te maken.

Genre: Oorlogsnovelle. Een novelle omdat het een kort verhaal is. Het verhaal speelt zich na de oorlog af maar gaat voor een groot deel toch over de oorlog.

Motivatie: Door de tekst op de website van de bibliotheek leek het me wel een interessant boek.

Oordeel: Ik vond het boek goed leesbaar. Marga Minco gebruikt weinig woorden om iets te vertellen en het taalgebruik is niet moeilijk. Het was ook geen dik boek waardoor je het snel uit hebt. De laatste twee hoofdstukken vond ik niet zo goed bij het boek passen omdat het verhaal voor mijn gevoel eindigde bij de val in de put.

Samenvatting: Het boek gaat over Frieda Borgstein. In het begin van het boek was ze bijna jarig en omdat ze al een lange tijd haar verjaardag niet had gevierd leek het haar leuk om haar 85^ste verjaardag wel te gaan vieren. Ze had het plan al voorgesteld aan Rena van Straten, de directrice van het bejaardentehuis. Zij vond het ook een goed idee. Frieda zou deze dag gebak gaan halen voor haar verjaardag. Het was een hele strenge winterdag. Het waaide erg hard maar Frieda was vastbesloten om te gaan. Toen ze net de deur uit was zag ze de auto van gemeentewerken. Terwijl ze over probeerde te steken werd ze bijna weggeblazen door de wind. Ze kwam terecht achter de auto en zag daarachter de grondverwarmingsput liggen. Zelf vond ze dat ze er nog makkelijk langs kon lopen maar dat viel tegen. Ze viel in de put. Hoe het kon gebeuren wist niemand.

Verstrijen, een van de gemeentewerkers, was net even weggegaan om zijn collega Baltus op te halen. Halverwege hoorde hij een schreeuw uit de richting van de put. Verstrijen rende terug richting de put en probeerde Frieda nog te redden. Jammer genoeg mocht dit niet meer baten, Frieda Borgstein was overleden.

Thema: Toeval

Motieven:

1. Val, omdat het hele verhaal draait om de val van Frieda Borgstein in de grondverwarmingsput.
2. Oorlog
3. Winter

Vertelde tijd: Ongeveer één dag.

Chronologie: Niet-chronologisch omdat er flash backs in het verhaal voorkomen.

Flash back: Bladzijde 28/29. Een flash back over haar huwelijk met Jacob.

Tijdverdichting: Bladzijde 72. Er wordt niet verteld wat er tussen het ontdekken van het ongeluk en het redden van Frieda Borgstein gebeurd.

Versnelling: Bladzijde 34/35. Het stuk over de put leegpompen gaat veel sneller dan de rest van het verhaal.

Vertraging: Bladzijde 70/71. Het redden van Frieda gaat langzamer dan de rest van het verhaal.

Vooruitwijzing: Bladzijde 68. Het ‘iets’ dat de straat over waaide was Frieda Borgstein maar dat las je pas in het volgende hoofdstuk.

Terugverwijzing: Bladzijde 85. De ambtenaar van de provinciale bejaardenzorg die hij dacht te kennen bleek hij ook echt te kennen. Dit verwijst terug naar bladzijde 81)

Ruimte: De ruimte komt overeen met de handeling. Dit komt doordat het een strenge winter is en dan gebeuren er meestal veel ongelukken. Dat gebeurde ook in dit verhaal.

Round character: Frieda Borgstein.

Frieda Borgstein is een Joodse vrouw. Ze woont in een bejaardentehuis. Ze is in het verhaal 84 jaar en haar verjaardag was de volgende dag. Ze is erg koppig en eigenwijs. Ze heeft niet veel contact met mensen, eigenlijk alleen met Ben Abels. Tijdens de oorlog is ze haar man (Jacob) en haar kinderen (Leo en Olga) verloren. Ze denkt veel aan hen. Na de oorlog heeft ze een boekhoudcursus gedaan en hierdoor is ze vaak bezig met dingen berekenen.

Flat character: Ben Abels.

Ben Abels werkte vroeger in het kantoor van Frieda’s man, Jacob Borgstein. Nu is hij klusjesman in het bejaardentehuis waar Frieda woont. Hij is een van de weinige personen waar Frieda contact mee heeft.

Perspectief: Het verhaal is een auctoriaal verhaal. Het wordt verteld door een verteller die alles weet maar je merkt niet goed dat het verteld wordt door een verteller. Hij vertelt het verhaal door de ogen van Frieda Borgstein en een aantal flat characters.