Opdracht a Verwachting en eerste reactie

Toen ik de titel van dit boek las wist ik absoluut niet wat ik er van moest verwachten. Maar de titel nodigde wel uit om het boek te lezen, wat ik dus ook gedaan heb. Ik vond het boek een erg boeiend boek wat erg uitnodigde om door te lezen. Ik vond het wel interessant om het verhaal van een vluchteling te horen en daarom heb ik dit boek ook helemaal tot het einde uitgelezen.

Opdracht b Beknopte samenvatting en analyse

Samenvatting
Bolfazl is een vluchteling uit Iran die naar Nederland is gekomen. Hij probeert hier een nieuw bestaan op te bouwen. Samen met zijn gezin komt hij in een hoekhuis ergens langs de Ijssel. Waar hij rené leert kennen. René is zijn buurman, hij geeft Bolfazl tweede hands spullen om een beetje vooruit te kunnen. René is een homoseksueel en wordt een goede vriend van Bolfazl. Hij helpt hem een beetje met de Nederlandse taal en helpt hem aan een baantje. René is een gesprekspartner voor Bolfazl. René is gescheiden en heeft een dochtertje.
Bolfazl’s moeder moet niets van René hebben omdat hij een homo is, en dat kan in het land van haar afkomst echt niet, al bedoelt hij het allemaal goed. Hij maakt een foto van haar (René is kunstenaar, fotograaf) zet voor haar een haan op het dat, in de richting van Mekka, zodat zij kan bidden.
Later in het boek verdwijnt René bolfazl heeft het idee dat hij alleen is, na een tijdje komt René terug, maar het is René niet meer het is een vreemde geworden.
Weer een tijdje later gaat Bolfazl rené opzoeken in zijn nieuwe woning. In een of andere krottenwijk Hij drinkt dan wat koffie maar kan geen echt contact meer met René krijgen zoals hij dat had toen hij zijn buurman was. Na een aantal weken krijgt Bolfazl een telefoontje, van de ex-vrouw van René, zij belt met de “boodschap” dat René zelfmoord heeft gepleegd. Bolfazl gaat naar de crematie daarna komt hij tot de conclusie dat hij het zelf moet doen, dat hij zelf verder moet om hier in de Nederlandse maatschappij te “overleven”. Hij gaat dan ook op zoek naar een nieuwe baan en krijgt de Nederlandse taal goed onder de knie. Maar hij kan het hoofdstuk René niet afsluiten.
Op een zekere dag krijgt Bolfazl een nieuwe buurman Jacobus, die geleidelijk de lege plek van René opvulde.
Maar hij heeft nooit een echte band met Jacobus gekregen, wel met zijn vrouw Mary Rose die later naar Nederland is gekomen, met haar voerde hij uitgebreide gesprekken, voor Bolfazl betekende Mary Rose, De hoop, De rust, De vrouw, een vrouw bij wie hij, als hij wilde, zijn hoofd op de schoot kon leggen.
Op het einde van het boek gaat hij de dochter van René opzoeken, van wie hij een postkaart heeft ontvangen. Waarop zij hem met zijn veertigste verjaardag feliciteerde. Op die kaart stond ook haar adres, en Bolfazl ging haar daarom dus opzoeken. In Groningen aangekomen bleek dat René zijn ex-vrouw daar ook woonde, Bolfazl zocht ook haar op. Door dit bezoek aan Groningen kwam hij tot een conclusie, namelijk: “Ik verzette me niet. Het was de vlucht. Ik, Bolfazl, was een verlengstuk van ballingschap. Nu zou iemand mij aan het doek toe vertrouwen. Op het moment dat hij deze conclusie deed werd hij geschilderd door de nieuwe man van Anneke (de ex-vrouw van René)

Analyse

Thema
De roman “De reis van de lege flessen” beschrijft het moeizame proces van een banneling om in zijn nieuwe bestaan weer een compleet mens te worden.

Titelverklaring
De titel van het boek heeft een dubbele betekenis. Ten eerste verwijst het naar de gebeurtenis uit Bolfazls jeugd, toen zijn grootmoeder de eeuwenoude flessen van zijn grootvader in de rivier gooide. Maar daarnaast zijn de lege flessen symbool voor vluchtelingen: de lege omhulsels van wat ooit een compleet mens was, die door de stroom worden meegevoerd naar een onvoorspelbare plaats en daar opnieuw een zinvol bestaan moeten opbouwen.

Personages
De hoofdpersoon is Bolfazl. Een Iraanse wiskundige die door ondergrondse activiteiten met zijn vrouw en zoontje naar Nederland moet vluchten. Bij aankomst is hij 33 jaar. Hij is niet erg groot en hooft zwart haar. Hij is een intelligente man die veel nadenkt over alles wat hij meemaakt. Toch brengt zijn ballingschap hem erg van stuk. Hij durft lang geen Nederlands te praten en krijgt daardoor nauwelijks contact met zijn buren. Hij schaamt zich dat hij niet, net als andere mannen, de hele dag aan het werken is. En doordat hij in Nederland niet meer de status heeft die hij in Iran had, verdwijnt de traditionele rolverdeling tussen hem en zijn vrouw. Zij gaat steeds meer haar eigen gang, waardoor hij nog meer alleen komt te staan.
René is Bolfazls buurman. Een grote, vriendelijke, blonde man van 47 jaar die Bolfazl graag helpt, bijv. met zijn Nederlands of door voor Bolfazls moeder een haan op zijn schuur te zetten, zodat ze kan zien waar Mekka ligt en kan bidden. Bolfazl en René krijgen een hechte band. Misschien doordat ook René een balling is.
Maar het gaat niet goed met René, hij is werkeloos, eenzaam en aan de drank.
Door zijn homoseksualiteit wordt hij onzeker in de relaties die belangrijk voor hem zijn en kan hij niet meer werken. Hij raakt steeds meer geïsoleerd en gedeprimeerd en gooit zich uiteindelijk voor de trein.
Verder zijn er niet echt meer personen waar je iets over te weten komt. Je hebt natuurlijk Bolfazls vrouw die steeds zelfstandiger wordt.
Je hebt ook René’s vriend, Rene zijn ex en dochter. En ook nog wat bijpersonen zoals boeren, Bolfazls nieuwe buurman etc. maar die zijn niet echt van belang voor het verhaal.

Vertelsituatie
De ik-verteller in dit boek is de hoofdpersoon Bolfazl. Dit perspectief wordt nergens doorbroken en geeft het boek z’n zeggingskracht doordat het ervoor zorgt dat je je als lezer kunt voorstellen hoe bolfazl denkt en voelt.

Ruimte
‘De reis van de lege flessen’ speelt zich af op twee plaatsen: ‘mijn wereld bestaat uit twee delen. Het ene deel ligt tussen de bergen in mijn vaderland. Het andere ligt in een dorpje langs de Ijssel.’ In dat dorpje krijgt Bolfazl met zijn gezin een hoekhuis toegewezen. Achter het huis loopt een sloot en daarachter strekt zich een zeer Nederlands landschap uit: oude boerderijen en weilanden met koeien en trekkers.

Symbolen
In ‘De reis van de lege flessen’ zijn veel symbolen verwerkt. Behalve het symbool van de fles als vluchteling, komt ook het reizen regelmatig terug. De eerste woorden zijn: ‘een vliegtuig’ en ook op veel andere plaatsen spelen treinen en vliegtuigen een belangrijke rol.

Opdracht c eindoordeel

Ik vond het boek “de reis van de lege flessen” een boeiend boek omdat het, het verhaal van de vluchteling, het buitenbeentje, goed vertelde. Je kon de gedachte gang van de hoofdpersoon erg goed volgen en dat is wat ik zo mooi/ goed aan dit boek vond. Ook het gebruik van de symbolen vond ik hier erg goed, vaak als er symbolen worden gebruikt begrijp ik deze niet echt goed. En bij dit boek kon ik het wel goed volgen.

1) Gebeurtenissen.
De gebeurtenissen, eigenlijk meer de verhalen, die Bolfazl verteld over zijn geboorte land vind ik erg mooi. Omdat ze een soort van moraal meedragen, zoals het verhaal van het 'familie geheim’ onder de mannen van zijn familie. Iedere man in de familie van Bolfazl laat een fles met een erg belangrijke gebeurtenis, geheim, achter in een fles in een soort van kelder. En zo zitten er nog meer verhalen over Bolfazls geboorteland in die mij erg aanspreken. En dat vond ik dus ook erg mooi aan dit boek.

2) Personen.
Ik vond het wel leuk aan dit boek dat je eigenlijk van maar één persoon echt zijn persoonlijkheid leerde kennen, en natuurlijk ook van René maar dan door de ogen van de hoofdpersoon. Je ziet hoe dat een situatie een mens kan veranderen, juist zwakker of sterker kan maken en dat was erg boeiend aan dit boek.

3) Opbouw
Af en toe vond ik de opbouw van dit boek een beetje raar, de hoofdpersoon ging dan in een keer terug naar een andere gebeurtenis, maar aan het einde van een hoofdstuk begreep je dan toch weer wat hij bedoelde. Ik vond dit wel jammer maar heb het niet echt als storend ervaren.

4) Taalgebruik
Uit de recensies die ik las begreep ik dat men vond dat het taalgebruik een beetje kortaf was. Ik bedoel dan dat de zinnen erg kort waren en weinig informatie bevatte. Ik zelf ondervond dit eigenlijk pas toen ik die recensie las, dus ik heb het zelf helemaal niet verveld of iets in die richting gevonden. Ik vond het eigenlijk wel mooi, hoe de schrijver kort maar bondig de dingen vertelde. Het was mij meteen duidelijk wat er stond.