Inleiding
Ik houd mijn boekverslag deze keer over het boek De Procedure van Harry Mulisch. Het boek is hoogstwaarschijnlijk niet zeer bekend scholieren. Dit komt omdat het boek nog vrij nieuw is. De eerste druk komt uit begin oktober 1998 en de tweede druk uit eind oktober van dat zelfde jaar. Ik heb de tweede druk gelezen maar die is helemaal gelijk aan de eerste druk, dat komt natuurlijk door de korte tijd tussen de eerste en tweede druk. De uitgever van het boek is De Bezige Bij Amsterdam.

Samenvatting
Het verhaal is opgebouwd uit 3 akten en die akten zijn verdeeld in 12 stukken.

Akte A Het Spreken
In de eerste akte wordt Victor Werker voorgesteld als wetenschapper. Dit wordt ook duidelijk gemaakt dmv vele flashbacks, onder meer een flashback waarin wordt beschreven hoe twee mannen de schepping van god nabootsten door het maken van een golem uit een stuk klei. Nadat dit zeer uitvoerig is beschreven, wordt verteld over zijn vader, een gevierd militair die maar 1 keer per maand behoefte heeft aan seks. Zijn moeder wil echter graag zwanger worden en rekent daarom precies uit op welke dag ze het met haar man moet doen. Dit lukt en daarna wordt de bevalling omschreven. Het komt er op neer dat hij gelijk geboren wordt met een drieling, de gebroeders Dodemont, die te vroeg worden geboren en daarom te weinig melk van hun moeder kunnen krijgen. Op die manier krijgt hij 3 melkbroeders.

Akte B De Zegsman
De tweede akte bestaat uit drie brieven van Victor aan zijn dochter Aurora. Deze blijkt later voor de bevalling al gestorven te zijn. Daarom is Victor ook door Clara verlaten. In deze brieven vertelt hij aan Aurora zijn hele leven. Het belangrijkste wat hieruit naar voren komt is, dat hij gevraagd is om een boek te schrijven over zijn belangrijk scheikundige/biologisch ontdekking, Het allereerste levende organisme uit een stukje klei, de eobiont genoemd. Hij moet dit boek toegankelijk maken voor het gewone publiek. Hij noemt dit boek alvast Aurora\'s Key to Life. Uit de brieven komt ook duidelijk naar voren dat hij een groot tegenstander heeft, namelijk zijn jaloerse collega Brock.

Akte C Het Gesprek
Victor maakt zich op om zijn melkbroeders te ontvangen. Hij laat hun als een soort rechtbank over hem oordelen. Eigenlijk komt het tijdstip hem niet goed uit, hij wacht op een telefoontje uit Stockholm over een nominatie voor de Nobelprijs. De volgende dag wil hij bellen naar Zweden, waar zijn ex-vrouw woont, maar door een technische storing luistert hij een planning voor een moord af. Dit telefoontje heeft in een straal van 1000 meter rond zijn huis plaatsgevonden. Hij probeert de plaatsen die beschreven werden te vinden, maar stopt er uiteindelijk maar mee. Als hij thuis komt, probeert hij tot rust te komen. Dan gaat de bel, als hij open doet, dringen er twee mannen binnen die hem doodsteken.

De Hoofdfiguren en Bijfiguren
Victor Werker: Hij is de verteller van het boek. Hij is een beginnend schrijver. Je komt zijn naam in het tweede stuk pas te weten omdar het eerste gedeelte wordt met een ik-perspectief verteld. Victor is een biologisch onderzoeker die vroeger schrijver had willen worden. Hij heeft veel succes in zijn werk maar met vrouwen is hij niet zo goed. Z’n laatste vrouw heeft hem verlaten nadat hij wegliep bij de bevalling van een miskraam. Victor is duidelijk een round character in dit boek. Je leest al zijn gedachten en overpeinzingen zijn verleden kom je te weten aan de hand van de brieven die hij schrijft naar zijn dode kind Aurora via Carla. Carla: Zij is Victor zijn ex-vrouw, in het boek word alleen over haar verteld maar ze komt er niet in “levende” lijve in voor. Aurora: Aurora is de dochter van Carla en Victor, zij is nooit levend op de aarde gekomen, zij sterft tijdens de zwangerschap omdat ze verstikt in een lus gevormd door de navelstreng. Victor schrijft haar brieven en legt daarin zijn hele leven uit. Jehudah Löw ben Bezalel: Hij is een rabbi en moet een golem maken voor de keizer. Een golem is een wezen dat door een “gewoon” mens is geschapen. Het lukt hem maar de golem brengt ernstige dingen teweeg, zoals de dood van zijn schoonzoon. Na deze gebeurtenis dood hij de golem door 1 letter van de golem haar voorhoofd te halen. Jehudah komt maar in 1 hoofdstuk van het hele boek voor maat hoofdstuk is ook in zijn geheel aan deze rabbi en de golem gewijd.

Plaats en Tijd
Het verhaal speelt zich op verschillend plaatsen af. Het ene hoofdstuk gewoon bij Victor thuis in Nederland. Dan is er weer een flashback naar een joods volk. Het speelt zich af in Nederland, Californië, Venetië en Caïro. Er worden nog wel meer plaatsen bezocht maar deze zijn de belangrijkste van het boek. Het boek speelt zich af omstreeks 1994, want dit is de datum van de brieven die hij schrijft naar Aurora. Door de flashbacks speelt het ook nog in ander tijden af. Dus hier geldt hetzelfde als bij de plaatsen van het boek, er zijn veel verschillen.

Thema
Het thema van het boek is volgens mij: Een man die een belangrijke ontdekking doet en daarvoor word gestraft. Hij wordt gestraft vanwege zijn ontdekking dat een levend wezen gemaakt kan worden uit een klomp zand, de eobiont, veel mensen zijn daar boos over en kijken hem op een vreemde manier aan omdat hij eigenlijk voor God speelt en met zijn ontdekking ook het bestaan van God in twijfel stelt omdat voor de schepping God dus niet nodig was. Op het einde van het boek wordt hij vermoord, door wie kom je niet te weten maar er is een grote kans dat zijn vroeger technisch assistent Brock dat op touw heeft gezet. Hij is heel erg kwaad dat de eer van Victor’s ontdekking alleen naar Victor gaat terwijl Brock ook heeft meegewerkt aan het onderzoek.

Titelverklaring
Ik denk dat met de procedure de schepping word bedoeld. Hier gaan toch de grote lijnen van het boek over, en het begint er ook duidelijk mee. Eerst de schepping van de mens door de engel JHVH vervolgens de schepping van de Golem door de rabbi, de “schepping” van Victor zelf, de schepping van de eobiont de ontdekking van Victor en vervolgens de schepping van zijn eigen kind wat mislukt.

De Auteur
Harry Mulisch is één van de bekendste schrijvers van Nederland. Hij heeft ook heel veel goede romans, verhalen, poëzie en theaterstukken geschreven. Hij is benoemd tot officier in de orde van Oranje Nassau en heeft de zilveren medaille van de gemeente Amsterdam in ontvangst mogen nemen. Er zijn ook een aantal boeken van hem verfilmd, de bekendste is wel “De Aanslag”, binnenkort komt een film naar aanleiding van een boek van Mulisch in de bioscoop genaamd “The Room” naar het verhaal De Kamer uit 1997. Mulisch wordt als een van de beste schrijvers van na de oorlog beschouwd.

Autobiografisch of niet
In dit boek is het eigenlijk heel raar, het is een soort van omgekeerd autobiografisch. Mulisch wilde vroeger altijd uitvinder/onderzoeker worden. Victor Werker is juist onderzoeker en uitvinder maar hij wilde altijd schrijver worden. Er zit toch een soort link met zijn eigen leven in alleen dan een soort omgekeerde.

Genre
Dit boek is een psychologisch roman, het boek draait om het denken van Victor. Zijn problemen die hij in zijn leven heeft meegemaakt overpeinst hij in zijn brieven naar Aurora en in zijn eigen gedachten. Ik denk dus dat dit genre het best bij dit boek past.

Bronnen
Ik heb in de uittrekselboeken van de mediatheek niks gevonden. Misschien komt dit omdat het boek nog redelijk nieuw is. Op internet was ook weinig tot geen informatie over dit boek te vinden, wel heb ik een samenvatting gevonden op internet die zeer bruikbaar was. Het ging om het volgende adres: http://huiswerk.scholieren.com/uittreksels/print.php3?naam=proceduremulisch2.html
Maar over het algemeen heb ik alles behalve de samenvatting van het boek uit eigen hoofd geschreven. Vandaar dat ik ook niet van alles echt zeker ben zoals genre bijvoorbeeld.

Eigen Mening
Ik vind dit boek van Harry Mulisch een zeer mooi en aangrijpend boek. Het begin van het boek is eigenlijk best ingewikkeld, er komen allemaal joodse tekens in voor en ook een engel die JHVH heet. Maar zodra je bij het tweede stuk van akte a komt wordt het boek al een stuk interessanter. Het leuke vond ik ook dat er bij het begin van dat stuk staat “Ziezo, de opzet is gelukt. Wij zijn onder elkaar. De onreine meelezers zijn hals over kop gevlucht voor die spookachtige letter.” Als je het eerste hoofdstuk bent doorgekomen dan is de rest van het boek waanzinnig goed. Het boek is niet echt gemakkelijk omdat er moeilijke termen en uitdrukking in voorkomen uit de biologische en joods sferen maar toch blijft het boek goed te begrijpen. Het onderwerp van het boek is als het ware de schepping op verschillende manieren beken, dit heb ik al uitgelegd bij de verklaring van de titel, en welke problemen daar uit voortkomen. Ik heb echt genoten van dit boek en vind Harry Mulisch echt een grandioos schrijver. De drie boeken die ik van hem heb gelezen zijn stuk voor stuk de beste boeken die ik heb gelezen.