De junival door Jan Wolkers

A Het leesverslag

Eerste reactie achteraf

Ik vind dit werk: niet/een beetje/erg

spannend - niet
meeslepend - erg
ontroerend - erg
grappig - niet
realistisch - erg
fantasierijk – een beetje
interessant - erg
origineel – een beetje
goed te begrijpen – een beetje
optimistisch – een beetje
goed geschreven - erg

Dit werk heeft mij wel aan het denken gezet,

Dit werk spreekt me wel aan, omdat je als het ware wordt meegesleept door het rouwproces van de hoofdpersoon.

Analyse van de tekst

Titelbeschrijving
Jan Wolkers, De junival. Uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam, derde druk, 2000

Thema
Het thema is de dood, de hoofdpersoon René vertelt over de dood van zijn moeder en zijn kat Voske

Motieven
Een blikje tonijn in gelei; René bewaart het laatste blikje kattenvoer waar ze niet meer aan toe is gekomen, het staat symbool voor het gemis van Voske in zijn leven.
Peren; peren staan symbool voor de junival.
Dierenliefde; René laat duidelijk merken dat hij het leven van een dier soms van grotere waarde acht dan een mensenleven.
Moederliefde; Renés moeder staat symbool voor troost en het ontbreken van een moeder zorgt voor een fundamentele eenzaamheid.

Titel, ondertitel en motto
Titel; Junival doet René terugdenken aan de tijd dat de peren van de bomen vielen en hij als verjaardagscadeau voor zijn moeder met mos “Leve Moeder” maakte onder de perenboom in de tuin.
Motto; He dropped his hand with a final gesture, a farwell gesture. ’Nobody saw her jump. But when she hit, it was like a big gun going off.’ Uit Trouble is my business van Raymond Chandler.
Er komen ook dromen in voor. Ze hebben allemaal betrekking op zijn moeder. Sommigen zijn net herinneringen en andere zijn zeer onrealistische nachtmerries.

Structuur
Er is geen pro- of epiloog.
Het verhaal begint met een la met de naam Voske erop. Zo dwalen Renés gedachten af en komen herinneringen over Voske boven.
Het verhaal heeft een gesloten einde. De schrijver komt weer terug op het begin van het boek en het verhaal is duidelijk ten einde.
Er is sprake van 2 verhaallijnen. Het ene verhaal gaat over de dood van Voske, zijn kat, en het andere verhaal over de dood van zijn moeder. Het gaat beide keren om het verlies van iemand die René erg dierbaar waren.
Het boek is in 30 korte hoofdstukjes ingedeeld, deze hebben geen titel maar zijn genummerd.

Personages
René: Dierenvriend, moederskindje, alleenstaand
Renés moeder Eigenwijs, verdrietig om het verlies van haar man, trok René vaak voor
Voske Roestkleurig zwart gevlekte poes met een bonte staart, houdt van voetbal en Billy Holiday

René is het enige round-character: dat komt omdat het boek in het ik-perspectief is geschreven en dus meegaat in de gedachten van René. Je beleeft alles door zijn ogen.
De andere ‘personen’ zijn flat-characters.

Historische tijd
Het speelt zich af in de tweede helft van de 20e eeuw.

Ruimte
Het verhaal speelt zich op vele plaatsen af, maar de belangrijkste ruimtes en tevens de meest voorkomende zijn het ouderlijk huis van René en zijn eigen huis. De plaatsen zijn vrij willekeurig denk ik, omdat er ook veel andere ruimtes aan bod komen in het verhaal.

Tijdsduur
Het verhaal is over een lange tijd verspreid. Dit komt doordat er veel herinneringen in voorkomen. Het loopt van Renés jeugd tot rond 1982, toen het boek voor het eerst uitkwam.

Tijdsvolgorde
Het verhaal verloopt verre van chronologisch. Het zijn eigenlijk allemaal herinneringen die achterelkaar zijn geplakt.

Perspectief
Het boek is in het ik-perspectief geschreven. Opvallend aan dit perspectief is dat je in het begin nog niet in de gaten hebt dat René de hoofdpersoon is en niet de auteur Jan Wolkers.

Idee
Het idee achter dit verhaal zou kunnen zijn dat je niet te lang moet treuren om een overleden iemand maar dat je juist de leuke herinneringen moet onthouden en die voor altijd bij je moet dragen.

Literaire stroming
Naar mijn mening behoort dit boek niet tot een literaire stroming.

Samenvatting
Voske; René vindt in de la allemaal spulletjes van Voske. Ze is 21 geworden. Bij René thuis hadden ze vroeger ook katten, maar die werden met veel minder liefde behandeld dan Voske. Voske hield van Billy Holiday. Vrouwen waren altijd jaloers op Voske. In het voorjaar gingen René en Voske altijd naar de Wadden. Voske was ook gek op wateren voetbal om dat ze dan lekker lang bij hem op schoot kon zitten. Als Voske dood is, is René ontroostbaar en legt haar op een kussen met rozen eromheen. Hij heeft Voske als kitten voor f 2,50 gekocht. Voske en een zwarte kater waren maatjes en toen ze dood was bleef hij zelfs voor de deur liggen. Hij laat Voske cremeren en begraaft de as onder een boom in de tuin. Als hij gaat verhuizen neemt hij de boom mee om zo Voske bij zich te houden.Moeder; Zijn moeder was in haar doen en bewegen net een kat. Zijn moeder overleed toen de hele familie bij haar was, ze at taart en dat mocht niet, toen is ze daaraan overleden. Ze mocht geen suiker en vet. Toen zijn vader was overleden ging hij elk weekend bij zijn moeder op bezoek en bracht vis en peren voor haar mee. Voor dat bezoek ging hij altijd eerst even naar het bos vlakbij. Zijn moeder geeft hem de nagelgarnituur van zijn vader. René en zijn broers en zussen moeten zelf de erfenis regelen. Zijn moeder had veel verdriet om de dood van zijn vader. Zijn band met zijn moeder was heel erg goed en sterk. Op het schilderij ‘das Frühstück der Ruderer” van Renoir is een vrouw afgebeeld die sprekend op zijn moeder lijkt.

Evaluatie van de tekst: de literaire recensie

Peren en tonijn in gelei

De junival laat je het rouwproces van de hoofdpersoon doormaken. Het is een boeiend en interessant boek dat je helemaal opslokt.

Het thema
Het thema, de dood, is geen origineel onderwerp, maar doordat in het boek twee verhaallijnen door elkaar lopen en het vrijwel onbeschrijfelijke verdriet van de hoofdpersoon, René, realistisch onder woorden is gebracht door Jan Wolkers, boeit het toch. De liefde voor zijn moeder en kat zijn erg herkenbaar en daarom is het boek interessant.

De personages
Wat het boek duidelijk maakt, is dat er weinig personages en round-characters in voor komen. Je kunt verschillende personages niet met elkaar verwarren. Het draait enkel en alleen om René, zijn moeder en zijn kat. Verder vind ik het origineel om een kat als personage te beschouwen, want dat gebeurt wanneer je dit boek leest. Die kat speelt zo’n grote rol dat sommige beschreven gebeurtenissen gewoonweg voor je gaan leven.

De structuur
Ondanks dat er twee verhaallijnen door elkaar lopen, is dat niet verwarrend. Je hebt meteen door of het over de moeder of over de kat gaat. Dat het boek niet chronologisch verloopt vormt ook geen probleem bij het lezen. Het boek is gewoon een samenstelling van herinneringen aan Renés moeder en kat.

Het perspectief
Het effect dat het gebruik van het ik-perspectief heeft, is groter dan het op het eerste gezicht lijkt. Je beleeft alle herinneringen als het ware samen met René en daardoor intrigeert het verhaal ook zo. Je voelt bijna die liefde voor zijn kat en moeder als je het verhaal leest.

De junival is een ware must. Jan Wolkers heeft wederom van een onorigineel onderwerp een boeiend thema gemaakt door er een aparte draai aan te geven. Dit boek is een exemplaar zoals we dat gewend zijn van deze meesterschrijver!