De hemel van Hollywood door Leon de Winter

Motto: ‘Ik weet niet op welk moment we ons gevoel en belangstelling voor de werkelijkheid verloren hebben, maar op een bepaald moment werd besloten dat de werkelijkheid niet de enige optie was; dat het mogelijk was, toegestaan, zelfs wenselijk om die te verbeteren; dat je het kon vervangen door een aangenamer product.

Ada Louise Huxtable, The unreal America

Samenvatting

Na een gevangenisstraf wegens fraude keert de acteur Tom Green terug naar Hollywood en neemt zijn intrek in het St. Martin's Hotel in een van de mindere buurten. Hij moet een baan zien te vinden en gaat naar zijn oude vriend Robert Kant. Deze belooft hem werk, maar overlijdt dezelfde nacht nog. Samen met Jimmy Kage gaat hij naar diens begrafenis. Kage is een acteur, die na de dood van zijn zoon aan de drank raakte en zijn goede reputatie verloor. Ook hij woont nu in het St. Martin. Kage en stelt Tom voor aan Oscar-winnaar Floyd Benson, die tegenwoordig werkzaam is als elektricien.

Gedrieën gaan ze 's avonds, na een zuippartij, naar het Hollywood Sign. Beneden in het ravijn zien ze een lijk liggen en gaan even kijken. Tot zijn schrik herkent Benson de dode; het is Tino. Hij heeft hem gezien toen hij een alarmsysteem aanlegde bij Rodney Digiacomo. Rodney en Tino, die volgens Benson 'gangsters' zijn, waren geld aan het tellen, veel geld. Bang om van de moord verdacht te worden, nemen ze Tino mee en doen hem in Bensons diepvries. Tom heeft een plan: ze zullen het huis van Rodney afluisteren, zich voordoen als politiemannen en vervolgens het geld van de 'gangsters' stelen. Kage en Benson durven eerst niet, maar stemmen toch in.

Benson plaatst de afluisterapparatuur. Door de vingerafdrukken van Tino, die ze naar Brian Kelvin van het LAPD sturen, krijgen ze informatie over de dode. Ze komen erachter dat de 'bende' uit 5 personen bestaat, nl. Tino Rodriquez, Paula Carter, Rodney Digiacomo, Steven Banelli en 'Muscle' Fredericks. Allemaal werken ze in The Eldorado, een casino in Las Vegas. Paula heeft een verhouding gehad met Tom. Na haar vertrek ging Tom's carrière erg achteruit, hij had zijn zelfvertrouwen verloren. Paula had vóór die tijd een script geschreven ('De hemel van Hollywood'), die een casinoroof beschreef. Een vrouw doet daarin een zwangerschap voor en ontvreemdt met een nepbuik miljoenen uit het casino, waar ze werkt.

Paula heeft het door haar verzonnen verhaal in praktijk gebracht. Het gaat om 4 miljoen dollar, die op de volgende manier van The Eldorado zijn vervreemd. Rodney is loper in het casino en moet geld naar de telkamer brengen. Onderweg maakt hij een sanitaire stop en verstopt wat geld in de airco's. Steve werkt als Aircomonteur en brengt het geld naar de airco-opening in Tino's kantoor. Als Muscle controledienst heeft bij de personeelsuitgang brengen Tino en Paula het geld buiten het casino via een 'nepbuik'. Het geld zit nu in de kluis in de kelder van de villa in Hollywood. Tino bezit de enige sleutel. Steve en Muscle hebben hem vermoord, omdat hij hen deze niet wilde geven. Paula en Rodney weten dan nog niet dat Tino dood is. Als Paula Tino gaat zoeken in Las Vegas wordt ze achtervolgd door Tom. Hij doet zich voor als een detective en belt bij haar aan. Zij herkent hem echter en vertelt hem hoe de roof is gegaan (zie hierboven). Tino vertrouwde het zaakje niet en had de sleutel naar Paula gestuurd. Zij gaf deze aan Tom en vervolgens ging hij terug naar Hollywood. De volgende dag zou het gebeuren, ze zouden de drie weglokken en dan de kluis leeghalen.

Ze huren Charlie, een bewoner van het St. Martin, in als figurant voor politieagent. Ze zouden, vermomd als inspecteurs, de mannen vragen om naar het bureau te komen ter ondervraging. Met de afluisterapparatuur houdt Paula alles in de gaten en via een telefoon kan ze hen waarschuwen. Nadat de inspecteurs weg zijn hoort ze dat Rodney eerst Muscle en vervolgens ook Steve vermoordt. Dan belt zij Rodney op en vraagt hem zo snel mogelijk naar Vegas te komen. De drie acteurs komen Rodney onderweg tegen in de auto. Met drie koffers gaan ze het huis binnen en met de sleutel van Paula maken ze de kluis open. Opeens staat Rodney achter hen met een revolver, hij had Benson in de auto herkend. Jimmy Kage schiet hem met zijn pistool neer. Ze zetten Charlie weer af bij het St. Martins en geven hem duizend dollar. Ze vluchten en Paula en Tom leefden nog lang en gelukkig.

Er wordt in Frankrijk een verbrand lijk gevonden en men neemt aan dat het Thomas Green is, de zoon van Max Grünfeld. Door de autobiografische aantekeningen, die hij in zijn hotelkamer heeft gemaakt, komen ze zijn levensverhaal te weten: Miep Bergman verhuist samen met haar dochter Jannetje naar Den Haag. Zij werkt bij de rijke joodse Max Grünfeld. Als Jannetje ouder wordt, krijgt zij een verhouding met deze getrouwde man en raakt op 17-jarige leeftijd zwanger van hem. Haar zoon Thomas Bergman wordt in 1954 Katholiek gedoopt en denkt dat zijn vader dood is. Op zijn elfde krijgt hij te horen dat zijn vader leeft. Zijn leven krijgt een andere invulling, hij wordt besneden en gaat naar verschillende joodse pleeggezinnen, zijn moeder verhuist naar Parijs en voortaan heet hij Thomas Grünfeld. Hij wil graag naar de filmacademie, maar dat wil zijn vader niet. Hij krijgt hem wel zo ver dat hij naar de MTS in Amsterdam mag. Hij verlaat deze school zonder diploma. Hij speelt de hoofdrol in de film van René Scheffers, waarmee hij zijn carrière als acteur begint. Hij verandert zijn achternaam in Green. Als zijn beide ouders binnen een half jaar overlijden, doet hij afstand van zijn enorme erfenis en vertrekt naar Hollywood.

Charlie leest in de krant over de drie lijken die gevonden zijn in het huis in Benedict Canyon en beseft dat hijzelf daar de wacht heeft gehouden. Twee weken later verdwijnt Floyd Benson. Arnold Schwartz ontving een treatment (script) van Tom Green, genaamd 'De hemel van Hollywood'. De overeenkomsten met de drie Canyon moorden waren verbluffend. Zodra duidelijk werd dat de moorden in verband stonden met Benson's verdwijning brak een gevecht los om de rechten van het treatment. Het onderzoek van de FBI liep vast. Op aanwijzing van het treatment werd er in Benson's tuin gegraven (het huis stond niet in Santa Monica, maar in Venice). Ze vonden een skelet. Het bleek niet Tino te zijn, maar Benson zelf. De bloedgroep in het huis waar de moorden zijn gepleegd kwam overeen met die van Benson. Green's 'verslag' werd betwijfeld en een nieuw onderzoek werd gestart. The Eldorado bleek Tropicana te zijn. Volgens het casino is er nooit geld gestolen en Tino was al lang vertrokken. Rodney Digiacomo en Vanessa Walace (=Paula Carter) leken in lucht te zijn opgelost. Jimmy Kage was eveneens spoorloos. FBI-agente Irene Jackson ontdekte dat een vrouw een koelcontainer had gehuurd naar Marseille. Volgens haar was het lijk van Tino daarin vervoerd en hadden Tom en Vanessa dit allemaal gepland. Volgens Charlie hadden Tino en Vanessa het treatment geschreven en was het lijk echt dat van Tom.

Karakter van de (hoofd)personen

Hoofdpersoon

Tom Green is een werkloze acteur die net uit de gevangenis is gekomen. Tom Green is rond de veertig jaar oud. Hij is zeer slim waardoor hij een verstandige indruk maakt. Je komt als lezer weinig te weten over zijn karakter. Aan het begin van het boek wordt een beetje verteld hoe Tom in elkaar zit en wat er in zijn verleden is gebeurd, maar als het verhaal op gang is gekomen wordt dat niet meer verteld. Aan het eind van het boek kom je nog wat meer te weten over Tom Green.

Er is niet echt een verandering in het karakter van Tom. Je komt wel steeds meer te weten over zijn karakter. Wel als hij aan zijn ex-vrouw Paula denkt, komen er andere emoties naar boven, die Tom normaal nooit heeft.

Floyd Benson is ongeveer 70 jaar oud en is een ex-acteur net als Tom en Jimmy. Hij heeft een Oscar thuis staan. Al zijn verdiende geld is verloren gegaan, waardoor hij nu als elektricien moet werken. Hij legt bijvoorbeeld een alarm aan bij het huis van de misdadiger Rodney Digiacomo. Floyd heeft leverkanker waardoor hij zichzelf soms niet in de hand houdt. Hij drinkt soms iets te veel maar tijdens het onderzoek naar de misdadigers is dat nooit het geval.

Jimmy Kage is rond de 60 jaar en is net als Floyd en Tom een werkloos acteur. Hij is een zenuwachtig type dat niet goed kan omgaan met het lijk dat Tom en Floyd hebben gevonden. Hij heeft een drankverslaving wat de oorzaak is van een heftig verleden. Ook tijdens het onderzoek naar de misdadigers Rodney, Muscle en Steve kan hij zichzelf niet bedwingen en kijkt hij heel vaak te diep in het glas, ook tijdens cruciale momenten. Hij geeft altijd snel op tijdens het onderzoek, maar Tom geeft hem altijd zelfvertrouwen.

Belangrijkste relaties

De belangrijkste relatie die letterlijk wordt beschreven in het boek, is tussen Tom, Floyd en Jimmy. In het begin kennen ze elkaar nog niet zo goed, maar als ze het lijk vinden van Tino worden ze al gauw hecht en gaan ze nooit uit elkaar. Ze zijn altijd in het huis van Floyd om onderzoek te doen naar de moord. Tom neemt de leiding van het onderzoek. Ze kunnen goed met elkaar samenwerken en als Floyd en Jimmy het onderzoek willen opgeven, is Tom er om ze over te halen om door te gaan.

Een andere belangrijke relatie in het boek is tussen Tom en zijn ex-vrouw Paula. Er wordt niet veel over deze relatie verteld in het begin van het boek, maar als Tom er achter komt dat Paula de vriendin is van Rodney, komen de herinneringen naar boven. Tom doet er alles aan om met Paula te kunnen praten, omdat ze plotseling is weggegaan bij Tom. Tom kan Paula overhalen om aan de kant van Tom, Floyd en Jimmy te staan en hierdoor wordt de band tussen Tom en Paula sterker. Er wordt in het boek niet beschreven dat ze weer een relatie krijgen maar aan het eind van het verhaal lijkt het er wel op.

Er is geen verandering in de relatie tussen Tom, Floyd en Jimmy maar wel in de relatie tussen Tom en Paula. Als Tom na een hele lange tijd weer van Paula hoort, is hij nog steeds verbaasd en heeft hij veel ongeloof over waarom Paula bij hem is weggegaan. Als hij Paula spreekt, krijgt hij weer veel sympathie voor Paula, wat ook wederzijds is. Hierdoor gaan ze ook samenwerken om het geld te stelen van de misdadigers.

Perspectief

In het begin wordt het verhaal verteld in de vorm van de alwetende verteller. Dat stuk is een flash-forward. Na deze inleiding wisselt het perspectief en wordt het verhaal verteld in de hij-vorm.

Wanneer /waar

Het verhaal speelt zich rond 1995 af. Dat kun je merken aan de Emmy nominatie die Tom Green had in 1982. Dat is lang geleden, dus daaraan kan je zien dat het zich minimaal een decennia later afspeelt. Je merkt het ook aan de plek waar het zich afspeelt: Hollywood.

De tijd is van groot belang voor het verloop van het verhaal, want als het verhaal zich veel eerder zou afspelen, zouden Tom, Floyd en Jimmy de misdadigers niet kunnen afluisteren met afluisterapparatuur.

Het verhaal is niet chronologisch verteld. Het boek bestaat uit drie delen: een flash-forward, het echte verhaal en daarna de jeugd van Tom Green. Eigenlijk zouden deze drie delen precies omgekeerd verteld moeten worden als het verhaal chronologisch zou zijn.

Het verhaal speelt zich in de eerste 2 delen van het boek af in Hollywood. In het derde deel van het boek speelt het verhaal zich af in Nederland.

Hollywood is een belangrijke plaats voor het verhaal omdat Tom, Floyd en Jimmy acteurs zijn geweest. Het hele verhaal is ook als een script voor een film geschreven. En Hollywood is natuurlijk de bekendste filmstad van de wereld. Nederland is niet zo belangrijk voor het verhaal, want er gebeuren niet veel dingen die invloed hebben op de plaats waar het zich afspeelt.

Thema

Europeanen passen hun verbeelding aan de werkelijkheid aan, terwijl Amerikanen de werkelijkheid proberen aan te passen aan hun verbeelding.

Het verhaal begint met een inbraak in het huis van Rodney om het geld te stelen. Dat is een flash-forward en wordt aan het eind van deel 2 van het boek herhaald. Het boek eindigt met een brief van Thomas Bergman waarin hij het treatment (het verhaal) aanbiedt aan zijn jurist om het te verfilmen.

Motieven

Film: “Green had de rol in Dead End Street twee maanden voor de eerste draaidag aangenomen. Het was een B-film met een bescheiden budget.”

Het leven van de drie mannen heeft alles te maken met films. Dat kan je herkennen aan sommige delen van het boek die als filmscript zijn geschreven. De drie oudere mannen hebben een leven als acteur achter de rug en hebben daarmee redelijk wat verdiend. Ze acteren dat ze nog steeds veel geld hebben wat ze kunnen uitgeven terwijl dat helemaal niet zo is. Ze passen daarmee de werkelijkheid aan hun verbeelding aan.

Identiteitscrisis: “Je moeder en ik, wij hebben besloten dat je vanaf nu een andere naam krijgt.’ Hij keek nu weer even naar Thomas: ‘De naam van je vader. Van mij. Je heet voortaan Thomas Grünfeld. De tijd van Thomas Bergman is voorbij. En je krijgt een andere opvoeding. Je bent een joods kind.”

Tom heeft in zijn jeugd veel veranderingen ondergaan. Hij was eerst een christelijk kind en vervolgens een joodse Europeaan. Door de vele veranderingen weet hij niet wie hij is en hoe hij is. Hierdoor past hij de verbeelding aan de werkelijkheid aan. Hij wil iemand zijn die hij niet mag zijn, waardoor hij zichzelf niet kent.

Mislukkingen in Hollywood: “In de jaren zeventig was Jimmy Kage een bekend acteur geweest, maar het laatste decennium had hij zich onmogelijk gemaakt.”

In Hollywood denk je het te kunnen maken, maar als je ouder wordt, word je aan de kant geschoven door de jongere acteurs. Hierdoor komen de drie mannen in geld- en emotionele problemen. Ze kunnen de werkelijkheid niet accepteren waardoor ze hun verbeelding als werkelijkheid beschouwen.

Titelverklaring

De titel van ‘Hemel van Hollywood’ is op twee manieren te verklaren. Ten eerste verwijst de titel naar het script dat Paula heeft geschreven, dat de aanleiding was tot het plan van de gangsters om het geld te stelen uit het casino. Ten tweede verwijst de titel naar het moment dat de drie mannen het geld hebben gestolen van de gangsters. Ze zijn in een soort hemel beland waar ze zich alles kunnen permitteren. Aangezien het verhaal in Hollywood afspeelt is het dus de hemel van Hollywood.

Hoe het motto is verbonden met de thematiek van het boek: Tom, Floyd en Jimmy hebben als het ware de belangstelling in de werkelijkheid verloren, omdat ze geen acteerwerk  meer kunnen doen en omdat ze bijna geen geld hebben. Maar als ze erachter komen dat hun werkelijkheid veel mooier kan zijn door het geld dat ze kunnen verdienen met het stelen van de schat, kan de werkelijkheid veel mooier gemaakt worden.

Stroming

De stroming waartoe ‘De hemel van Hollywood’ behoort is het postmodernisme. Een belangrijk kenmerk daarvan is het in twijfel trekken van de waarheid. In ‘De hemel van Hollywood’ komt dat vaak aan de orde.

Biografie

Leon de Winter is geboren op 24 februari 1954 in ’s Hertogenbosch. Hij groeide op in een orthodox-joods gezin dat een behoorlijke welstand kende. In Noord-Brabant groeide hij op in een niet-joodse omgeving.

Hij heeft een moeilijke jeugd gehad, met name door het feit dat zijn vader is overleden toen hij 12 jaar oud was. In het derde deel van het boek wordt de jeugd beschreven van Tom Green. De jeugd van Tom was geen normale jeugd wat misschien terugslaat op de jeugd van De Winter.

In 1974 verhuisde hij naar Amsterdam waar hij aan de Nederlandse Filmacademie ging studeren. Hij verliet deze zonder diploma, maar schreef wel een speelfilm en een aantal televisiefilms. Deze filmervaring is duidelijk verwerkt in de opbouw en het thema van dit boek.

Leon deWinter’s boeken behoreh tot het postmodernisme. Hoewel de recensies van De Winters boeken niet zelden zeer kritisch zijn, worden ze over het algemeen goed verkocht. Volgens sommige critici zou De Winter niet 'literair genoeg' schrijven en te veel uit zijn op effect; steeds meer is De Winter in een 'hardboiled' stijl gaan schrijven, een schrijfstijl met zo weinig mogelijk opsmuk, weinig metaforen of bloemrijk taalgebruik.

Over de thematiek van zijn boeken vertelde Leon de Winter in een interview:

‘In mijn eerste romans kwam geen jood voor,’. ‘Toen ik achtentwintig werd, dacht ik: Zo oud was mijn vader, toen de oorlog begon. Wat zou ik gedaan hebben? Wat zou ik geweten hebben? Wat zou ik gezien hebben? Hoe bang zou ik geweest zijn? Hoe zou ik overleefd hebben? Dat was een groot moment voor me, in 1982. Vervolgens heb ik vier jaar lang, tot Kaplan, geen letter geschreven.’

Vervolgens schreef hij een aantal romans die met elkaar gemeen hebben dat ze handelen over de zoektocht naar oorsprong, naar de joodse identiteit.