Beschrijvingsopdracht

Motivatie Ik vroeg aan mijn moeder of we nog boeken hadden staan die ik voor Nederlands kon lezen, en die gaf me toen (onder andere) dit boek. Omdat ik “Kees de jongen” al kende, en dat een leuk boek vond, ben ik deze ook gaan lezen.

Persoonlijke reactie · Interessant; ik vond het leuk om een klas eens door de ogen van een leraar te zien · Makkelijk; ik vond het ene makkelijk boek om te lezen, niet zulk moeilijk taalgebruik en leuk geschreven · Samenhangend; het was een heel samenhangend verhaal, erg logisch geschreven · Origineel; ik had nog nooit een dagboek van een leraar gelezen, het was best leuk om het eens van de andere kant te lezen · Diepzinnig; het was af en toe best diepzinnig, als je las wat voor effect een opmerking van de leraar kon hebben op een kind, terwijl hij het heel anders bedoelde

Korte samenvatting Het boek is het dagboek van een leraar, Staal (de voornaam kom je niet te weten). Het dagboek beslaat een periode van 2 jaar, de vijfde en de zesde klas (nu groep 7 en 8). Helemaal achterin zit nog een bijlage met 2 brieven van zijn collega’s, waar je uit op kunt maken dat Staal overleden is aan longontsteking. Het dagboek verteld voornamelijk over de gebeurtenissen op school, met af en toe ene gebeurtenis van thuis. Het dagboek begint aan het begin van de vijfde klas. Dan word er vooral verteld over de klas zelf, over het klassenschrift (een schrift waarin leraren moeten bijhouden wat ze per vak behandeld hebben) en de franse studie die Staal nog volgt. Als de zesde klas begint, heeft Staal de franse studie afgerond, en gaat het verhaal vooral nog over hoe de kinderen zijn veranderd, aan het veranderen zijn, welke kinderen welke taal (Frans, Duits, Engels) krijgen en het klassenschrift blijft ook nog steeds terug komen. Ook word er veel verteld over een jongen, Louis van Rijn, die in de vijfde klas na lange tijd weer op school komt, die een bochel heeft. In de zesde worden zijn benen lam en krijgt hij open wonden in zijn rug, hij overlijdt daar ook aan.

Verdiepingsopdracht 1

Vertelsituatie De vertelsituatie is het ik-perspectief, want het is een dagboek. Het effect hiervan is dat je heel erg veel te weten komt over de gedachten en gevoelens van de ik-persoon (Staal), en niks van de andere personages, alleen Staal’s beeld van hen.

Thematiek Het thema is vooral school, kinderen en lesgeven. De motieven zijn het klassenschrift, dat komt elk hoofdstuk wel terug. Louis van Rijn zou je ook een motief kunnen noemen, Staal is erg veel met hem bezig, net zoals Fok.

Ruimte Het speelt zich vooral af op school, in het klaslokaal, de gangen en de lerarenkamer. Echt nauwkeurig word het niet beschreven, waar alles staat enz. Een klein deel speelt zich thuis bij Staal af, in zijn studeerkamer en in de huiskamer, ook hier word niet echt nauwkeurig beschreven waar alles staat, maar dat komt denk ik omdat het een dagboek is van een persoon, en die persoon voor zichzelf wel weet waar alles staat en hoe alles eruit ziet, ik vind het goed dat Theo Thijssen hier aan gedacht heeft.

Verdiepingsopdracht 2

De tekst bevat een aantal autobiografische elementen: · Theo Thijssen is zelf leraar geweest · Zijn eerste vrouw overleed aan longontsteking (in het boek overleed Staal daar ook aan) · Zijn tweede vrouw en zijn dochter heten allebei Geertje, Staal heeft een dochtertje dat Greetje heet · Hij overlijdt aan een hersenbloeding, een hartinfarct en een acute longontsteking in 1943, Staal overlijd aan een longontsteking, zo’n 5 of 6 jaar na de 2e Wereldoorlog.

Al deze informatie heb ik van internet, van de site: http://www.geocities.com/Athens/Ithaca/2249/thijssentheo.html (zie ook de laatste bladzijden).

Verdiepingsopdracht 3

De thematiek van dit boek is grotendeels gelijk aan de thematiek van de andere boeken in het oeuvre van Theo Thijssen. Zijn boeken gingen (bijna) allemaal over kinderen, school en lesgeven. Hoe het zit met de rest (tijdschriften, essays, dichtbundels enz.) weet ik niet, de onderwerpen daarvan staan niet bij de secundaire literatuur die ik gevonden had (zie laatste bladzijden). Ik denk dat de meeste dingen daarvan ook over kinderen, lesgeven en school gingen, maar dat weet ik niet zeker. Deze informatie heb ik ook van internet, van de site: http://www.geocities.com/Athens/Ithaca/2249/thijssentheo.html (zie laatste bladzijden).

Evaluatie

Boek Ik vond het een erg leuk boek om te lezen, ik had verwacht dat het nogal saai zou zijn, dat kwam door de titel, maar dat viel heel erg mee, ik vond het na de eerste bladzijden al een leuk boek en heb het dan ook vrij snel uitgelezen. Het taalgebruik was niet te moeilijk, het was een fijn taalgebruik om te lezen. Het las ook vrij makkelijk omdat het een erg logisch verhaal was, er was maar 1 verhaallijn en het hele verhaal was chronologisch. Ik heb ook verhalen gelezen waar dat niet zo was, dan raakte ik wel eens in de war. Hier was dat niet zo, omdat het een dagboek was. Het was een erg leuk boek.

Verdiepingsopdrachten · Het werken aan de opdrachten verliep goed, ik kwam geen grote problemen tegen. Ik vond geen van de opdrachten echt heel erg moeilijk, het ging allemaal erg vlot. · Ik vond deze verdiepingsopdracht niet moeilijker dan de vorige, zelfs makkelijker denk ik. Ik denk dat dat kwam omdat er erg veel informatie over Theo Thijssen te vinden was op internet, daar had ik vorig jaar erg veel problemen mee. Ook vond ik deze opdrachten gewoon makkelijker. · Ik heb er geen beter inzicht in gekregen, ik snapte het boek al helemaal, het was niet moeilijk. · Ik heb er niet echt iets van geleerd, ja, hetzelfde als bij de opdrachten van vorig jaar, op een andere en meer nauwkeurige manier naar het boek/verhaal kijken. Ik vind dat niet zo heel erg nuttig. Een keertje wel, maar dit is al de vijfde keer, dan vind ik het hoe langer hoe minder nuttig worden.

De volgende informatie over Theo Thijssen, heb ik allemaal van internet gehaald, van de site: http://www.geocities.com/Athens/Ithaca/2249/thijssentheo.html

Achternaam: Thijssen
Voornaam: Theo
Doopnamen: Theodorus Johannes
Geboren: 16-06-1879
Te: Amsterdam
Overleden: 23-12-1943
Te: Amsterdam

Pseudoniem(en): Theo Thijssen gebruikte o.a. de pseudoniemen Alex Nijgaard, Frans Taus en Otto L. Fieggen (voor Barend Wels).

Werk: Poëzie: · In 1898 en 1899 publiceerde Theo Thijssen (o.a.) gedichten in de \'Almanak voor kweekelingen\' onder het pseudoniem Frans Taus. · Verzameld werk, deel 4 (In de ochtend van het leven/stukjes uit bladen en uit bloemlezingen/gedichten) (1999)

Proza: · Barend Wels (1908) · Kees de jongen (1923) · Schoolland (dagboekroman) (1925) · De gelukkige klas (1926) · Het grijze kind (1927) · Egeltje (tijdschrift-stukjes) (1929) · Het taaie ongerief (1932) · Een bonte bundel (tijdschrift-stukjes) (1935) · In de ochtend van het leven (autobiografie) (1941) · Verzameld werk, deel 1 (Barend Wels/Jongensdagen/Kees de jongen) (1993) · Verzameld werk, deel 2 (Schoolland/De gelukkige klas/Het grijze kind) (1995) · De Oer-Kees (Versie van \'Kees de jongen\' zoals die als feuilleton verscheen in \'De Nieuwe School\', 1908-1915) (1995) · Verzameld werk, deel 3 · Verzameld werk, deel 4 (In de ochtend van het leven/stukjes uit bladen en uit bloemlezingen/gedichten) (1999)

Voor kinderen: · Jongensdagen (illustraties van Jan Sluijters) (1909)

Dagboek: · In het tijdschrift \'School en Huis\' schreef hij korte stukjes met als titel: \'Dagboekblaadjes\'.

Schoolboeken: Theo Thijssen schreef, samen met zijn collega Jan Soederhuijzen veel reken- en cijferboekjes, bijv: · Sommenboek voor de volksschool · Cijferboek voor de volksschool

Vertalingen: Vertaald: · Kees der Junge (vertaald door Heinz Kövari) · \'La Nevenkabla Geno\' (\'Het taaie ongerief in het Esperanto)

Essays/pamfletten: · Taal en schoolmeester (1911) · De examen-idioot (1929) · De fatale gaping (1934)

Bloemlezingen: · Het boek voor de jeugd (samengesteld met Age Scheffer, A. Pleysier, Cor Bruijn en Piet Schumacher) (1937) \'Gebloemleesd\' Proza: · 3 verhalen in \'Het boek voor de jeugd\', samengesteld door Cor Bruijn, Arie Pleysier, Age Scheffer, Theo J. Thijssen en Piet Schuhmacher (1937) · 1 verhaal: \'De school was uit...\' in \'Brokkelpak. Een boek vol verhalen, gedichten, puzzels, spelletjes en wetenswaardigheden\', samengesteld door T. van Deel (1972) · 1 verhaal: \'Meneer-zèlf komt een uurtje\' in: \'Het grote Nederlandse verhalenboek. Een bundel van de opmerkelijkste verhalen, gedichten en prenten uit de laatste 50 jaar\' (red. Hella S. Haasse, Ad Petersen, Koos Postema en Willem van Toorn) (VARA, 1977)

· 1 fragment: \'De aanscheller is onzeker\' in \'Je weet niet wat je leest\', een min of meer komplete doorsnee-bloemlezing van wat de nederlander leest (1978) · 1 fragment: \'De gierige buurman\' in \'Boekje open. 46 stukjes om te lezen\' red. Taety Smit-Drost en Jos Muris (1982) · 1 fragment: \'Berucht stadsdeel\' in \'Het land der letteren\', samengesteld door Adriaan van Dis en Tilly Hermans (1982) · 1 verhaal: \'Opa\'s spiegeltje\' in \'Kort. Honderd Nederlandse en Vlaamse verhalen uit de twintigste eeuw\', bijeengebracht door C.J. AartsM.C. van Etten (1993) · 1 fragment uit \'Kees de jongen\' in \'Alleen de dood is tussen u en mij. Literaire dodenkalender van de twintigste eeuw\', samengesteld door Dirk Baartse e.a. (2000)

Tijdschriften: · Op de kweekschool was hij actief in het schoolblad \'Baknieuws\'. Het groeide in die tijd tot een landelijk gelezen blad. · Theo Thijssen was redacteur van de 1ste almanak voor Kweekelingen en werkte mee aan de 2de. · In 1899 werd zijn schets \'Eendje\' opgenomen in \'Elseviers Maandschrift\'. · Theo Thijssen publiceerde in \'School en Leven, tijdschrift voor opvoeding en onderwijs in school en huisgezin\' van Jan Ligthart. · Met Piet Bol richtte hij \'De Nieuwe School\' op. Een tijdschrift voor \'praktische paedagogiek\'. Zij schreven hier beiden in onder verschillende pseudoniemen. Thijssen schreef onder het pseudoniem Otto L. Fiegen (de achternaam van zijn moeder) \'Barend Wels\' als feuilleton. · Theo Thijssen publiceerde in \'De Notenkraker\'. · Theo Thijssen was redacteur van \'De Bode\', het bondsorgaan van de BvNO. · Theo Thijssen was redacteur van \'School en huis\', het ouderblad van de BvNO. In dit blad verscheen Kees de jongen als feuilleton. · \'Het taaie ongerief\' verscheen als een dagelijks feuilleton in \'Het Volk\'. · Theo Thijssen schreef een column voor het tijdschrift \'Wij. Ons werk ons leven\'.

Boeken over Theo Thijssen: · R. Grootendorst (redactie), \'De Engelbewaarder\' (1976). · R. Grootendorst, Th. Thijssen, een biografie (1981) · Het Amsterdam van Theo Thijssen (1988) · Wieneke \'t Hoen, Theo Thijssen, een beeld van zijn leven (1996)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid) · In 1971 werd \'Kees de jongen\' (met veel succes) door Gerben Hellinga voor toneel bewerkt. · \'Kees de jongen\' verscheen als Bulkboek 12 (Toneelbewerking door Gerben Hellinga). · Kees Bakels uit \'Kees de jongen\' werd door Inez van Eijk en Rudi Wester beschreven in hun \'Honderd helden uit de Nederlandse literatuur\'. · \'Kees de jongen\' werd in 1986 door C.J. Aarts en N. van der Meulen in hun boek \'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar\' uitgeroepen tot het beste boek van 1923. · \'De gelukkige klas\' werd in 1986 door C.J. Aarts en N. van der Meulen in hun boek \'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar\' uitgeroepen tot het beste boek van 1926. · In 1987 werd de Stichting Theo Thijssen opgericht met als doel \'de nagedachtenis aan de schrijver Theo Thijssen levend te houden.\' Op 31-10-1987 werd een gedenksteen in de gevel van Thijssens geboortehuis geplaatst. Toen de gemeente dit geboortehuis wilde slopen, werd een actie tot behoud op touw gezet. Van 1991 tot 1994 werd het pand gerestaureerd en de stichting kon op de benedenverdieping op 11-03-1995 een Theo Thijssenmuseum openen (schuin tegenover het Anne Frankhuis). · Bovengenoemde stichting wordt ondersteund door de \'Vereniging van Vrienden van Theo Thijssen\'. Adres secretariaat van vereniging en stichting: Eerste Leliedwarsstraat 16, 1015 TA Amsterdam, Tel. 020-4207119. · Als kind was \'Kees de Jongen\' het favoriete boek van Remco Campert. In \'Het leven is verrukkulluk\' laat Campert Kees en diens vriendin Rosa optreden als bejaarden. · De (neder)popgroep Tröckener Kecks zong in 1996 bij de opening van onze tentoonstelling over Gerben Hellinga\'s toneelbewerking van \'Kees de jongen\' een speciaal voor de gelegenheid gemaakt lied over \'Kees de jongen\'. · In de \'top-100\' van boeken die scholieren in 1997 op hun lijst zetten staat \'Kees de jongen\' op nummer 43. Op 4% van de lijsten komt het boek voor. · Max Pam maakte voor HP/De Tijd (10-09-1999) een lijst met de 100 beste boeken van de eeuw. Hij nam hierin van Theo Thijssen op nr. 31 \'Kees de jongen\' op (Wie dit niet mooi vindt, is nooit jong geweest). · Van 26 september 1999 tot 1 mei 2000 was in het Theo Thijssenmuseum de tentoonstelling: \"Taal zonder
grenzen. Theo Thijssen en het Esperanto\" te zien. Nu is er een tentoonstelling over A.M. de Jong. · \'Het Parool\' nam \'Kees de jongen\' op in een (internationale) lijst van De honderd mooiste boeken van de eeuw. · In het voorjaar van 2001 werd er een \'dag van de zwembadpas\' georganiseerd. Op 31-08-2002 is er een dan van het \'Taaie ongerief\'. · Regisseur André van Duren gaat in 2003 \'Kees de jongen\' verfilmen.

Opmerkingen: · Theo Thijssen werd op 16 juni 1879 in de Eerste Leliedwarsstraat 16 (in de Jordaan) geboren als oudste van zeven kinderen. Zijn vader Sam had daar een schoenwinkeltje. Zijn moeder was Alida Fieggen. In 1894 verhuisden ze in dezelfde straat naar nummer 7. · Zijn vader overleed toen Theo 11 jaar was, na een langdurig ziekbed aan TBC. · Zijn moeder kocht toen een kruidenierswinkeltje op de Brouwersgracht. · Theo Thijssen ging naar de Bewaarschool Kon. Willemshuis aan de Leliedwarsstraat en naar de lagere scholen letter G. en A. · Toen hij vijftien jaar was ging hij naar de Rijkskweekschool \'De Bak\' in Haarlem. Hij woonde op kamers aan de Jansweg 39. In 1898 haalde hij zijn diploma (met een 9 voor Nederlands). · In 1899 vervulde hij zijn militaire dienstplicht in Naarden en in Amsterdam. · Theo Thijssen was van 1898 tot 1921 onderwijzer in Amsterdam. Hierin vond hij de inspiratie en de stof voor de meeste van zijn boeken. Hij werkte aan diverse scholen, o.a. aan de School letter W. aan het Hortusplantsoen en op school 104 aan de Tweede Boerhaavestraat (hier kreeg hij in 1905 een vaste baan). Scholen voor rijke kinderen hadden een naam, scholen voor arme kinderen alleen een nummer! · In 1914 (Eerste Wereldoorlog) werd Theo Thijssen ingekwartierd op het fort bij Uithoorn. · Hij was (bezoldigd) hoofdbestuurder van de BvNO: Bond van Nederlandse Onderwijzers (van 1921 tot 1939). Hij gaf o.a. cursussen op het \'Troelstra-oord\' in Beekbergen (opgezet door SDAP en NVV) aan jonge kaderleden. · Theo Thijssen was gemeenteraadslid in Amsterdam voor de SDAP (van 1935 tot 1941). Hij werd gekozen met voorkeurstemmen. · Theo Thijssen was van 1933 tot 1940 lid van de Tweede Kamer voor de SDAP. Hij was woordvoerder onderwijs. · Theo Thijssen trouwde met Jo Zeegerman. Zij overlijdt een half jaar na de geboorte van hun zoon Theo aan een longontsteking. Hij hertrouwt met Geertje Dade. Zij krijgen drie kinderen (Joop, Henk en Geertje). Ze wonen in de Pretoriusstraat en in de Laing\'s Nekstraat. Allebei zijn echtgenotes waren handwerkonderwijzeressen. · Als hij Tweede Kamerlid is huren ze \'s zomers een vakantiehuis in Castricum of in Bergen aan Zee. Vrienden, buren en collega\'s komen hier in de vakanties op bezoek. · In de Tweede Wereldoorlog komt de Tweede Kamer niet meer bijeen en zit Thijssen zonder werk. In deze periode schrijft hij \'In de ochtend van het leven\' (autobiografie). · Na de Februaristaking in 1941 wordt hij door de Duitsers gearresteerd. Ze denken dat hij (als oud-vakbondsleider) de staking mee heeft georganiseerd. Hij zit zes weken in de gevangenis aan de Amstelveenseweg. · Eind 1943 wordt hij ziek (acute longontsteking, hartinfarct én hersenbloeding) en overlijdt op 23 december. · Theo Thijssen werd op 28-12-1943 begraven op de Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amsterdam (vak 58 C16). Zijn graf werd in 1953 geruimd. · Zijn werk wordt gekenmerkt door de sfeertekening en een uitstekend invoelen van de kinderfantasie. · Pas na dood werd zijn literaire werk gewaardeerd. · Naar de mening van Theo Thijssen zelf is alleen \'In de ochtend van het leven\' autobiografisch. Toch is het wel duidelijk dat hij vaak zijn eigen leven als uitgangspunt nam. · Theo Thijssen was zuinig. Hij schreef bijvoorbeeld \'Het taaie ongerief\' op postpapier met zijn oude adres. · Gevraagd naar zijn \'lievelingsboek\' noemt Drs. P in Vrij Nederland van 01-10-1988 \'Kees de Jongen\' van Theo Thijssen. Hij geeft daarbij aan eigenlijk niet te kunnen kiezen tussen dit boek en \'Villa des Roses\' van Willem Elsschot. · In Amsterdam staat op de hoek Lindengracht/Brouwersgracht een bronzen beeld (door Hans Bayens) van Theo Thijssen, als onderwijzer zittend op een schoolbankje naast een kind. · Zowel in Amsterdam als in Vlissingen is een basisschool naar Theo Thijssen genoemd. · De pabo van de Hogeschool van Utrecht werd in 2000 omgedoopt in \'Theo Thijssen-academie\'. · DE brug over de Bloemgracht bij de Prinsengracht gaat \'Kees de jongenbrug\' heten. Ook naar Rosa Overbeek zal een brug in het centrum van amsterdam genoemd worden.

Anderen over Theo Thijssen: · Er bestaat naar mijn eigenzinnige, doch niet te schokken overtuiging in de Nederlandse letterkunde geen treffender en geestiger beschrijving van de bonte denkwereld van een gewone, bona fide jongen, dan Theo Thijssen in Kees de Jongen heeft gegeven. Wat mij betreft, is dit kostelijke, vaak herlezen boek een liefde voor het leven. (Simon Carmiggelt (1963), geciteerd in \'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar\') · Thijssen verveel nooit nie - hy het die kort, bondige, duidelik styl die onderwyser eie en stap vinnig van die een punt op die ander. Net een dingetjie het my dwars gesit. Hy praat van \'het\' school; dis g\'n vergissing nie; hy doen dit gedurig. (Die Volkstem (1927) over \'De gelukkige klas\', geciteerd in \'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar\') · Ofschoon de \'officiële\' literatuur altijd een beetje schichtig om Thijssen heeft heen gelopen, zijn de lezers deze auteur met humor, vertellersgave en zuiver gevoel nooit ontrouw geworden. Tussen veel verbleekte grootheden is het werk van Theo Thijssen nog springlevend. (tekst achterflap \'Kees de jongen\', 29e druk) · Schoolmeester Theo Thijssen in oorlogstijd: \'God,\' verzuchtte Thijssen vaak in later jaren, \'je beseft nooit als schoolmeester dat er inbrekers en prostituées in je klas kunnen zitten. En ik wil het niet beseffen.\' De oorlog heeft Thijssen genekt. Hij die altijd in z\'n hart gehoopt had dat er in zijn klas geen misdadigers zouden zitten vrat zich op van verdriet om zijn weggehaalde joodse kinderen. Dan liep hij met zijn zoontje over straat en zei: \'Kijk, daar heb je X, die is fout. Waarom heb ik die jongen indertijd laten overgaan?\' (Ischa Meijer in: Jeroen Brouwers, Zachtjes knetteren de letteren, blz. 155/156) · Op de hoek van de Lindengracht en de Brouwersgracht, op de rand van de Jordaan, werd in 1979 een standbeeld voor Thijssen onthuld. Het werd gemaakt door Hans Bayens. Een onderwijzer buigt zich over een in de bank zittend kind, om het te helpen bij de vraagstukken van het leven. Bij de onthulling werd een pamflet uitgereikt, waarin tegen onderwijsbezuinigingen werd geprotesteerd. Carmiggelt, die naast mij stond, ontdekte meteen een onvergetelijke zin erin: \'als Theo Thijssen nog had geleefd, zou hij zich in zijn graf hebben omgedraaid\'. (Kees Fens, Volkskrant, 29-08-2002)