De belofte van Pisa – Mano Bouzamour

Leesverslag

Thema

Samir (Sam) is een Marokkaanse jongen die wordt aangenomen op een elitair lyceum. Hij belooft zijn broer, die in de zware criminaliteit zit, dat hij als enige van zijn familie zijn VWO-diploma gaat halen. Terwijl hij opgroeit wordt hij achtervolgd door vooroordelen en criminaliteit. Uiteindelijk krijgt hij een Nederlandse vriendin en verbreekt hij de band met zijn broer.

Vertelwijze

• Het verhaal is geschreven in de verleden tijd en in de derde persoon (personaal perspectief). Het boek bevat veel beschrijvingen en er wordt niet zo heel veel gezegd. Als er al iets gezegd wordt, zijn het vaak korte, bondige zinnen. Ook lopen de tijden door elkaar heen: vanaf zijn eerste schooldag tot zijn laatste schooldag.
• Er is niets vreemds te zien aan de lay-out of typografie.

Titel, ondertitel en motto

• De titel van het boek is “De belofte van  Pisa”. Dit verwijst naar de belofte die hij doet: hij belooft zijn broer dat hij als enige van zijn familie zijn VWO-diploma zal halen. Op het moment dat hij de belofte maakt, is Sam met zijn broer en zijn vriend Soesi in ijssalon ‘Pisa’.
• Het boek heeft geen ondertitel.
• Het motto van het boek is een citaat van Anne Frank:  “Ik zal hoop ik aan jou alles kunnen toevertrouwen, zoals ik het nog nooit aan iemand gekund heb.” 
  Ik denk dat de schrijver dit citaat heeft gekozen omdat de hoofdpersoon, Sam, eigenlijk in verschillende werelden leeft: aan de ene kant zijn conservatieve Marokkaanse familie, aan de andere kant zijn Nederlandse vrienden van het lyceum. Hij heeft twee levens die door elkaar heen lopen en daardoor moet hij heel veel liegen.

Opbouw

• Het verhaal heeft een proloog. Hierin doet Sam de belofte van Pisa. Verder heeft het verhaal geen epiloog, maar helemaal aan het einde staat nog wel een citaat van Beethoven: “Applaudisseert, vrienden, de komedie is voorbij.” Dit waren de laatste woorden voordat Beethoven stierf. De schrijver heeft dit citaat gekozen om aan te geven dat het verhaal voorbij is.
• Dit boek heeft negen hoofdstukken.
• De hoofdstukken hebben geen titel.

Personages

• Samir Zalar: Sam is de hoofdpersoon. Hij komt uit een analfabetisch Marokkaans gezin. Alleen hij en zijn broer hebben zich goed ontwikkeld. Sam is aan één oor doof, maar hij kan geweldig pianospelen.
• Samir’s broer: de naam van Samir’s broer wordt nooit gezegd. Net als Sam kan hij goed pianospelen, alleen gooit hij zijn toekomst weg als hij een overval pleegt op een geldtransport. Hij komt in de gevangenis terecht en de band tussen hem en Sam verslechterd.
• Evelien: Evelien is de eerste vriendin van Sam. Hoewel ze uit een heel ander milieu komt, blijven ze toch samen.
• Soesi: Soesi is de beste vriend van Sam’s broer, maar verraad hem, waardoor ze beiden in de gevangenis belanden. Sam is zo boos dat zijn broer door Soesi de gevangenis in moet, dat hij hem aftuigt zodra Soesi vrijkomt.
• Kyra: Kyra is een vriendin van Evelien. Op de laatste schooldag heeft ze seks met Sam, waardoor er problemen ontstaan tussen hem en Evelien. Uiteindelijk verbreekt Sam het contact met Kyra om met Evelien te kunnen zijn.

Historische tijd

• Het verhaal speelt zich af in de tegenwoordige tijd. Dat leid ik af uit het feit dat er mobiele telefoons zijn, auto’s, het concert gebouw, etc.
• De tijd is van belang omdat het herkenbaar is. Je kunt je echt goed inleven. Daarnaast is het ook belangrijk voor de gebeurtenissen in het verhaal: de middelbare school, de misdrijven, de schoolfeesten, etc.

Plaats en ruimte

Het verhaal speelt zich af in Amsterdam, in De Pijp. Deze plaats is van belang omdat het een criminele buurt is, waar heel veel allochtonen wonen. Zo valt het nog meer op dat Sam uit een heel ander milieu komt dan de andere leerlingen op het lyceum en dat hij eigenlijk een heel dubbel leven leidt.

Tijdsduur

• Het verhaal duurt zeven jaar:  het begint op de eerste schooldag, als Samir 12 jaar is, en eindigt op zijn laatste schooldag. Hij is dan 19 jaar.
• Er zitten een paar versnellingen in het verhaal. Omdat zijn hele middelbare schooltijd wordt verteld, gaan sommige jaren sneller dan andere. Zo gaat het tweede jaar heel snel voorbij, terwijl het laatste jaar weer uitgebreid wordt beschreven.
• De versnellingen hebben als functie het sneller laten gaan van de tijd, omdat het verhaal anders heel saai zou worden.

Tijdsvolgorde

• De tijdsvolgorde is niet chronologisch. Het verhaal begint namelijk op de dag dat hij aangenomen is. In het volgende hoofdstuk is het Sam’s allerlaatste dag op het lyceum. In de hoofdstukken daarna wordt er teruggekeken op zijn tijd op de middelbare school. Soms in volgorde, maar soms ook door elkaar heen.
• Omdat dit het verhaal “mooier” maakt. Je kijkt als het ware met Sam mee naar zijn leven op de middelbare school. Het is alsof hij je verteld wat er allemaal gebeurd is.

Perspectief

• We hebben in dit verhaal te maken met een personaal perspectief. Er is geen alwetende verteller en je kijkt alleen maar mee met Sam, niet met anderen.
• Er zijn geen verdere bijzonderheden.

Idee

Ik denk dat dit boek geschreven is omdat de schrijver aan wil geven dat vooroordelen niet altijd kloppen. Samir moet in dit boek tussen twee hele verschillende werelden leven en iedereen heeft wel een mening over hem, terwijl dit niet altijd juist is.

Genre

Coming of age of psychologische roman.