De avonden door Gerard Reve

Auteur: Gerard Reve
Titel: De Avonden
Ondertitel: Een winterverhaal
Jaar eerste druk:1947
Jaar van uitgave en gelezen druk: 1969 zeventiende druk
Aantal pagina’s: 196
Indeling: tien hoofdstukken
Literaire periode: Na Tweede Wereldoorlog

Motivering keuze: Ik moest nog een boek lezen uit deze periode, De Avonden heeft drie sterren en het stond thuis in de boekenkast. De verteller van het verhaal staat buiten het verhaal en de tijd verloopt chronologisch. Het verhaal is geschreven in de derde persoon.

Korte samenvatting van het verhaal: Het is 1946 en er worden tien dagen (voornamelijk avonden) uit het leven van Frits van Egters beschreven. Hij is drieëntwintig jaar woont bij zijn ouders, heeft een broer en hij werkt op kantoor. ’s Avonds spreekt hij vaak af met zijn vrienden en hij gaat dikwijls ergens op visite. Hij ergert zich af en toe zeer aan zijn ouders en voornamelijk aan zijn vader. Je leest de conversaties die hij met de mensen om zich heen heeft, je leest zijn irritaties en hoe hij de tijd probeert te doden, of liever gezegd zo goed mogelijk probeert te benutten. Op het einde bidt hij voor zijn ouders en hij beseft dat hij leeft.

De tijd die verloop tussen de eerste en de laatste bladzijde weet je niet precies, het zijn tien dagen uit hetzelfde jaar.

De thematiek van het verhaal: verveling, het leven vlak na de oorlog, zinloosheid, liefdeloosheid, troosteloosheid.

Biografische gegevens van de auteur: Gerard Kornelis van het Reve is geboren in 1923. Zijn moeder was Jannetta Jacoba Doornbusch en zijn vader Gerard J.M van het Reve. Hij komt uit een communistisch gezin. Hij heeft op het Vossiusgymnasium in Amsterdam gezeten, maar hij verliet deze school na vier jaar. Hij heeft veel verschillede baantjes gehad. Toen hij stadsverslaggever bij het Parool werd heeft hij zijn eerst literaire werk gepubliceerd. In 1947 wordt hij echt bekend met het publiceren van het boek de Avonden, die hetzelfde jaar nog werd bekroond met de Reina Prinsen Geerlingsprijs.

Belangrijke wendingen in het verhaal: Er zijn haast geen wendingen in het verhaal. Alleen in het tiende hoofdstuk wordt hij een beetje milder tegenover zijn ouders. Hij ziet dan in dat het ook maar mensen zijn.

Welke passages uit het boek hebben vooral indruk op mij gemaakt: Op een gegeven moment hebben de ouders van Frist een dialoogje over dat zijn vader zijn haar kamt met een nagelborsteltje. Dit stukje heeft indruk op mij gemaakt, omdat het naast dat het grappig is ook zo ontzettend treurig is. In het laatste hoofdstuk bidt Frits voor zijn ouders, dat vond ik wel een ontroerend stukje, omdat het eigenlijk zo’n liefdeloze jongen is.

Stukje uit een recensie uit het Haagsch Dagblad: ‘vast staat in elk geval, dat maar heel weinig Nederlandse schrijvers- laat staan jongeren- zulk dwingende proza weten te schrijven als Van het Reve presenteerde met dit boek: cynisch, ja, maar ook ontroerend, vol bittere spot en tegelijk ook diepe ernst en met een meeslepende spanning ondanks de grauwe troosteloze eentonigheid van zijn thema. Een meer dan opmerkelijke roman.’ Ik ben het eens met deze bewering over het boek.

Mijn reactie op De Avonden: Toen ik begon te lezen, vond ik dat het op een prettige manier geschreven was en bovendien beviel het ironische toontje me wel. Maar ik zat ondertussen ook te wachten tot er iets zou gebeuren, maar na het derde hoofdstuk kreeg ik wel door dat er niets gebeurd was en dat er ook zeker niets zou gaan gebeuren. En terwijl je dat beseft, zie je in dat Frits van Egters niet ironisch is, maar ontzettend cynisch. Het boek is niets meer dan een beschrijving van tien avonden in een van de saaiste tijdsperiodes die je maar kunt bedenken en hiermee wordt het meteen ook een boek wat iets zeer deprimerends over zich heeft. Maar tegelijkertijd is het ook meeslepend en is het einde, ondanks dat het niet echt eindigt een beetje geruststellend. Ik weet niet of ik De Avonden aan mijn klasgenoten zou aanraden, maar ik ben in ieder geval blij dat ik het gelezen heb.