Burggravin van Vergi door Onbekend

De beschrijving In het begin van het verhaal drukt de verteller zijn lezers op het hart om een geheim te bewaren, omdat dit, vooral in de liefde, desastreuze gevolgen kan hebben, zoals in het verhaal van de burggravin van Vergi. Zij bemint een ridder, die hoffelijk en moedig is. De hertog raakt op de jongen gesteld en neemt hem in zijn hofkring op, waarna de burggravin van hem gaat houden. Om hun verhouding geheim te houden voor de hertog en de gehele hofkring, hebben ze afgesproken dat de ridder alleen naar de boomgaard zal gaan als hij de burggravin wil ontmoeten. Deze boomgaard is naast het huis waar zijn geliefde woont. Als de burggravin weet dat haar minnaar alleen in de boomgaard is, de kust veilig is, dan stuurt zij haar hondje naar de ridder, zodat de ridder weet dat hij naar zijn geliefde kan. Dit gaat zo een tijd lang goed. Tot de hertogin op de ridder” valt’’ en zij de ridder ook als minnaar wil. Op een dag spreekt ze hem aan en vraagt de ridder om haar te beminnen, omdat hij een dame uit de hoogste stand verdient. De ridder weigert dit omdat hij anders de hertog zou verraden, de hertog die hem in zijn hofkring heeft opgenomen en als een vader voor hem is. Dit maakt de hertogin erg boos en vernederd gaat de hertogin naar haar kamer, zeggende dat ze zich niet goed voelt. Als zij die nacht naar haar slaapkamer gaat, waar de hertog al in bed ligt, barst ze in snikken uit. Ze legt dan uit dat de ridder haar een oneerbaar voorstel heeft gedaan. Zij eist van de hertog dat hij de ridder van zijn hof verbant. De hertog twijfelt, omdat hij zo gesteld is op de ridder. Hij wil hem niet verbannen maar hij gaat uiteindelijk toch op zijn vrouw af en de volgende morgen zoekt hij de ridder op en verbant hem uit zijn land. De hertog gaat toch uiteindelijk op zijn vrouw af omdat hij het ook niet kan geloven dat de ridder zo’n levensvreugde en toch hij niet naar vrouwen omkijkt. De hertog besluit om het onder ede te vragen. De ridder twijfelt, omdat hij de burggravin heeft beloofd om zijn mond te houden over hun relatie. De hertog ziet hoe zwaar de ridder het met de vraag heeft en krijgt medelijden met hem als hij hem ziet huilen en belooft geheimhouding. Hij zal met niemand spreken over hetgeen de ridder hem in vertrouwen zou vertellen. Vanwege deze eed vertelt de ridder van zijn verhouding met de nicht van de hertog, de burggravin van Vergi. De hertog kan dit maar moeilijk geloven omdat het praktisch onmogelijk is om dat te verzwijgen maar als de ridder het gehele verhaal vertelt over de boomgaard en het hondje gelooft de hertog het toch, maar hij wil de ontmoeting zelf bijwonen als bewijs. De hertog gaat die avond mee en is er getuige van dat de ridder en de burggravin van Vergi de liefde aan elkaar verklaren. Hij begrijpt nu dat het verhaal van de ridder de waarheid is. Als de hertogin hoort dat de ridder mag blijven, is ze woedend. Ze vraagt de hertog om uitleg, maar die antwoordt nogal vaag dat hij het geheim van de ridder kent en dus de ridder vertouwt. Die nacht als ze samen in bed liggen en de hertog toenadering zoekt, draait ze haar rug naar hem toe. Ze begint te huilen en zegt dat hun huwelijk niets voorstelt als ze geheimen voor elkaar hebben. Zij belooft haar mond te houden en hierop vertelt de hertog van de geheime liefde tussen de ridder en de burggravin en hoe zij elkaar laten weten dat de kust veilig is. Mocht ze het doorvertellen dan moet ze dit met de dood bekopen. Tijdens het eerstvolgende Pinksterfeest is er weer een hofdag, waar iedereen bij aanwezig is. Na het feest en het eten gaan de vrouwen naar een aparte kamer om hier verder te dansen. De hertogin ziet haar kans schoon en zegt tegen de burggravin dat ze wel tevreden zal zijn met haar minnaar. Deze geeft als antwoord dat ze geen minnaar heeft, omdat ze gelukkig getrouwd is met de burggraaf, maar de hertogin vraagt haar waarom ze haar hond dan iets geleerd heeft, waar zij plezier aan beleeft. Door deze opmerking denkt de burggravin dat de ridder iets met de hertogin heeft en besterft het van verdriet. Ondertussen is de ridder op zoek naar de burggravin en gaat naar het kamertje en treft daar zijn geliefde dood aan. Het zieke meisje dat daar ook aanwezig is, vertelt de ridder dat de burggravin daar was gekomen, nadat de hertogin haar iets over haar hondje had verteld. De ridder begrijpt direct wat er aan de hand is. Doordat hij zijn geheim heeft prijs gegeven, is zijn geliefde dood. Door verdriet overmand pakt hij een zwaard dat aan de muur hangt en doorboort hiermee zijn borst en valt dood naast de burggravin neer. De hertog merkt dat er iets niet pluis is en gaat naar de desbetreffende kamer en treft de twee doden aan. Hij begrijpt gelijk wat er is gebeurd en door wiens schuld dit is gebeurd. Hij trekt het zwaard uit de dode ridder en loopt hiermee naar zijn vrouw, en vermoordt haar. De ridder en de burggravin worden samen in een graf begraven, waarna de hertog Tempelier wordt. De verdieping De politieke, sociaal-economische en culturele achtergrond. In dit verhaal is er geen politieke achtergrond die ik kon ontdekken, maar er was wel degelijk een sociaal-economische, en een, in iets mindere mate, culturele achtergrond.
Sociaal-economische achtergrond In de burggravin van Vergi is een duidelijke standentheorie aanwezig. In de middeleeuwen, en ook in dit boek, is er duidelijk sprake van standen. Zoals in dit verhaal een hertogdom waarvan de hertog de baas is. De hertog heeft een hofkring, en is daar het hoofd van. Onder hem komen de lagere mensen in stand voor, zoals ridders, die trouwens ook een vrij hoog aanzien hadden. De standen komen ook duidelijk naar voren. Bijvoorbeeld bij het stuk waarbij de hertog de ridder vraagt uitleg te geven waarom hij zo levenslustig is zonder minnaar. Dan stelt hij de voorwaarde dat als de ridder geen antwoord geeft hij hem verbant. Deze persiflage is een voorbeeld van de standen in het boek. Het feodale stelsel komt, in tegenstelling tot de standentheorie, niet zo duidelijk naar voren. Al was dat stelsel in die tijd een erg veel voorkomende zaak. Dit was waarschijnlijk ook aanwezig in dit verhaal, het wordt alleen niet zo naar voren gebracht. Er was weer wel een duidelijke eercultuur aanwezig. Iedereen in dit boek had een waar eergevoel, en als dat werd aangetast dan werd men erg boos. De eer was dus erg belangrijk. Je ziet het ook in het verhaal wanneer de hertogin vertelt over het zogenaamde onterend voorstel dat de ridder zou hebben gedaan. Dan voelt de hertog zich aangetast in zijn eer en verzoekt de ridder het land te verlaten. Culturele achtergrond Eigenlijk is het hele verhaal symbolisch. Het verhaal dient als symbool. De auteur begint ook het verhaal met dat je op moet passen, omdat het voorval in het boek iedereen kan overkomen. Dat je dus wel moet oppassen, omdat het allemaal mooi lijkt maar er schuilt een boodschap achter. Eigenlijk dat je, als je een verhouding hebt met iemand die je erg lief hebt, dat nooit moet verraden door je liefde door te vertellen aan mensen die in je relatie zouden kunnen stoken. Ook zegt hij dat je trouw moet zijn aan degene waarvan je houdt. Het hondje in het verhaal, wat een teken voor de ridder is om binnen te kunnen komen symboliseert trouw. In die tijd namelijk symboliseerde een hondje trouw. Dus dat is een stukje in het boek wat symbolisch is. Bij Middelnederlandse boeken zijn er drie soorten boeken: literatuur aan het hof, geestelijke letterkunde en literatuur in de stad. Dit verhaal is, na lang studeren, literatuur aan het hof. Er zitten ook wel aspecten van de andere soorten in maar het is toch overwegend literatuur aan het hof. Literatuur aan het hof Hoofsheid speelt een grote rol in het boek, aangezien het de levenswijze is in dit boek. Ze hadden een soort ideaal, en iedereen die zich naar dat ideaal gedroeg was hoofs. In dit verhaal is dit erg belangrijk, als je je niet hoofs gedroeg dan was je een lompe boer. En kon je zeker niet in de hofkring worden opgenomen. Wat erg naar voren komt, is dat de ridder erg hoofs was. Hij gedroeg zich erg netjes en precies volgens de regels. Daarom was iedereen, en vooral de hertog, zo op hem gesteld en wilde iedere vrouw wel zijn minnares zijn. Dus de paar keren dat de ridder in het verhaal voorkomt en wordt beschreven dan wordt hij ook beschreven als hoofs, volgens de hoofse regels, volgens bepaalde normen en waarden. Zo ook de hertog. Dit verhaal is een ridderroman, en zijn subgenre is Arthurepiek. Omdat er een moraal in zit, de auteur wil echt een boodschap mee geven aan zijn lezers. Hij leert je een les, je kan er nog iets van leren zodat het je gewaarschuwd bent. Hij doet dit aan het begin, dat je nooit je liefde moet verklappen, en aan het eind nog eens een wijze raad over hoe je met je liefde moet omgaan. Hij zegt dat als je een geliefde hebt die je erg lief hebt dan moet je dat aan niemand verklappen opdat die mensen je liefde zouden kunnen saboteren. Hij zegt ook dat je altijd trouw moet zijn aan je geliefde, wat deze ridder niet is geweest. Ook bij het Arthurepiek hoort dat het hoofse ideaal is. Dat iedereen volgens die regels leeft. En dat gebeurt in dit boek dus ook. De les die je dus uit dit boek kan leren is dat je je liefde nooit moet verklappen, anders gebeuren er vreselijke dingen. Dit wordt je ook meerdere malen op het hart gedrukt. Van de andere twee soorten Middelnederlandse boeken, geestelijke letterkunde en literatuur in de stad, komen wel enige kenmerken voor maar niet alle aspecten.
Geestelijke letterkunde Er komen wel religieuze aspecten voor in het verhaal, maar niet zo heel veel en het komt niet zo duidelijk naar voren. Je merkt wel in het boek dat alle mensen die besproken worden gelovig zijn. Ze vieren wel Pinksteren uitbundig en in sommige zinnen wordt God om vergiffenis gevraagd. Maar de boodschap dat je trouw moet zijn aan degene waarvan je houdt, kan je wel in verband stellen met christelijke waarden en normen. Zoals het voorbeeld van het hondje dat staat voor trouw. In dit geval is het dan een soort niet christelijk aspect, omdat de ridder eigenlijk maling heeft aan die trouw. Al is dit wel begrijpelijk. Verder komen er geen religieuze aspecten naar boven. Literatuur in de stad Standentheorie, zoals al eerder gezegd, komt in dit boek veelvuldig voor. In het hertogdom van de hertog is hij de baas en heeft hij, samen met zijn vrouw, een van de hoogste functies in de hofkring. Verder komt in dit boek duidelijk naar voren dat de ridder, en of dat nou komt omdat deze ridder erg dapper is weet ik niet, veel aanzien geniet. Waarschijnlijk stond in die tijd de ridder zo ongeveer onder de hertog. Maar in die tijd was je stand in de samenleving erg belangrijk, en dat zie je ook in het boek. Dat merk je ook als de hertogin de ridder vraagt haar te beminnen, zij is hoog in stand en verwacht dat de ridder op haar verzoek zal ingaan omdat ze hoger in rang is en zo zou de ridder ook veel aanzien krijgen. Ze is dan ook erg vernederd en beledigd als de ridder dit weigert, dat kan ze zich niet voorstellen omdat ze een hogere stand in die samenleving heeft. Er komt ook enige annexatie in voor, het speelt zich dan niet af in de stad, maar men in de hofkring streefde men wel naar een prestigieuze hoofse cultuur. Dat merk je ook hoe men zich gedraagt, en wat men denkt hoe de levenswijze is. De hertogin die zich vernederd omdat voelt omdat ze is afgewezen door iemand met een lagere stand is daar voorbeeld van. Ze heeft een beeld van hoe het moet zijn. Zo komt ook de standentheorie in verband met annexatie. Adaptatie komt, in tegenstelling tot annexatie, niet voor. Of het een abel spel of een schelmverhaal is, is vrij moeilijk te zeggen. Het is in ieder geval geen schelmverhaal. Het zou een abel spel kunnen zijn. Het is een serieus verhaal en er zit geen komedie in. Het is zo serieus dat je er ook wat van kan leren. En natuurlijk is het einde erg serieus, want dan gaan er drie mensen dood door verraad. De schrijver wil jou ook behoeden voor een dergelijke fout. In die zin is het zeker serieus, en zou het een abel spel kunnen zijn. De evaluatie Ik vond dit een erg leuk boek om te lezen. Het is een erg mooi geschreven boek, en er zitten mooie levenslessen in. Je leert dus ook nog eens wat van dit boek. Ook is het leuk om te lezen hoe de mensen in die tijd dachten en deden. Het is toch heel anders dan in deze tijd en dat is leuk om te lezen, al die denkbeelden. Ook is de schrijftaal anders, mooi geformuleerde lange zinnen. Dat zie je niet zo veel meer in deze tijd en dat was mooi om te lezen. Het boek zelf was ook niet zo moeilijk om te lezen omdat het Nederlands niet zo erg moeilijk was en er stonden haast geen woorden in waarvan ik de betekenis helemaal niet kende. Het is niet zo dat het moeilijk te lezen was omdat er zoveel tijd zit tussen wanneer het boek geschreven is en nu. Het boek is ook niet zo dik, dus dat is natuurlijk ook altijd fijn. Ik vond het verhaal ook interessant om te lezen. Ten eerste omdat je er dus wat van leert en ten tweede omdat het een mooi verhaal is met een mooie moraal. Ik denk dat ik na de verdiepingsopdracht wel enigszins van mening ben veranderd. Ik vond het boek niet zo moeilijk om te lezen, maar de opdrachten waren veel moeilijker dan ik had verwacht. Het is een Middelnederlands boek en dus horen er andere opdrachten bij maar ik had niet verwacht dat je allemaal termen moest opzoeken die met die tijd te maken hebben. Ook was het wel moeilijk de verdiepingsopdracht te maken, omdat ik het gevoel had dat mijn boek niet echt tot een genre hoorde. Het paste eigenlijk zo ongeveer overal wel en dat was dus wel moeilijk te zeggen wat nou bij dit boek hoorde. Dus daar ben ik misschien niet zo heel tevreden over omdat ik niet helemaal zeker weet of het wel klopt. Verder vond ik de uitleg van het boek over sommige termen erg vaag en dus was het moeilijk te kijken of de desbetreffende term bij je boek paste. Ik merkte ook wel dat ik weinig termen kende, wel een paar maar het meeste moest ik toch wel uit het boek halen, in die zin heb ik toch zeker wel wat geleerd. Over de beschrijving ben ik op zich wel tevreden, het enige nadeel is alleen dat hij misschien iets te lang is. Te weinig ‘to the point’.