Alles wat er was

Hanna Bervoets

psychologische roman

284 pagina’s

Samenvatting:

Merel is tv-redactrice en op een dag willen ze in een schoolgebouw een wetenschappelijk programma opnemen. De opnamen zijn nog maar net begonnen, als er een enorme knal buiten klinkt. Op last van de autoriteiten moet iedereen blijven zitten waar hij zit. Merel zit vanaf dat moment met nog zeven anderen opgesloten in het gebouw waar een ondoordringbare dikke mist omheen hangt. Niemand weet wat er exact aan de hand is, maar ze besluiten de instructies op te volgen en te blijven zitten waar ze zitten. Internet ligt eruit, maar er is voorlopig water, de elektriciteit doet het en er is genoeg leesvoer aanwezig in de klaslokalen en de schoolbibliotheek .

Merel vindt bij een rondgang door de school een agenda van een meisje, dat Melissa heette. Die agenda gaat ze min of meer als dagboek gebruiken om de dagen van elkaar te kunnen onderscheiden. Een van de acht, de cameravrouw Lotteke, is al heel snel verdwenen. De andere zeven zijn Merel, Barry en Leo (die van de televisiezijde komen) Natalie en haar zoon, de 8-jarige Joeri, Kasper (de onderwijzer van Joeri) en Kalyem (de conciërge van de school). Ze besluiten de lokalen zo te verdelen dat iedereen een andere kamer heeft. Leo is populair onder de bewoners. In het begin draait alles om het jongetje Joeri, dat leven in de brouwerij brengt. Maar gaandeweg komen er spanningen onderling. Dat heeft bijvoorbeeld te maken met het verdelen van voedsel en de behoefte aan seks. Op dag 21 vindt Merel een buisje waarin medicijnen hebben gezeten voor iemand die onder grote psychische spanningen leidt. Ze vertelt dat wel tegen Barry, die een van haar beste collega’s is. Dan valt de elektriciteit uit, wat ook weer voor spanningen zorgt. Om de seksuele spanning te verminderen masturbeert Merel bij erotische fantasieën, want seks is onder dergelijke omstandigheden een middel tot ontspanning. Natalie brengt daarom vaak de nachten door in het lokaal van Kasper, de onderwijzer van Joeri. Joeri voelt zich dan buitengesloten door twee mensen uit zijn directe omgeving (zijn moeder en zijn meester) en zoekt zijn toevlucht tot Merel. Ze begrijpt later dat hij dit doet om zijn moeder een beetje jaloers te maken. Hij vraagt Merel met hem het mattenspel te spelen. Daarbij glijdt hij met een mat van de trappen in de school. Joeri dondert van de trap en heeft een gecompliceerde breuk. De arm wordt zwart en moet worden geamputeerd. Dat doet Kaspar met het keukenmes. Natalie is woedend vanwege het gebeurde, maar eigenlijk is ze zelf ook een beetje schuldig door ‘s nachts naar Kaspar te gaan.

Natalie en Kaspar nemen het besluit het schoolgebouw te verlaten. Ze dragen Joeri met zich mee, wanneer ze vertrekken. Leo zegt dat Joeri zo koud was toen hij vertrok, dat hij vermoedt dat het jongetje dood was. Dat gebeurt allemaal omstreeks de dagen 50 tot en met 55. Een dag later hebben Merel en Leo voor de eerste keer seks met elkaar. De dagen daarna gebeurt dat weer, maar Merel zorgt ervoor dat ze altijd vroeg weer weggaat bij Leo, want ze wil niet dat de anderen iets merken. Leo en Barry hebben dan ook seks met elkaar.

Op dag 72 is het 12 november en dat is de verjaardag van Merel. Ze wordt 29 jaar. Kaylem nodigt haar uit in zijn lokaal: ze krijgt als cadeau een ketting die hij zelf gemaakt heeft. Merel heeft een vreemde soort buikpijn. De lezer vermoedt op dat moment wel dat ze zwanger zal zijn. Dat verhoogt ook de onderlinge spanningen, want Barry weet er intussen van. Hij ziet nu in dat waarschijnlijk onmogelijk is, dat Leo hem boven Merel kiest. Hij wil dan niet verder leven en weigert te eten en te drinken. Merel verzorgt hem nog een tijdje. Merel krijgt een geschreven brief van Barry: hij wil niet verder leven. Hij vertelt dat hij Leo ook een brief geschreven heeft. Merel kient het zo uit dat ze de brief van Barry aan Leo ontfutselt terwijl hij onder de douche staat. In de brief deelt Barry aan Leo mee dat hij verliefd op hem is, maar dat hij begrijpt dat hij voor Merel kiest. Daarmee is het doel in zijn leven voorbij. Merel is intussen zwanger. Barry sterft en het lijkt erop dat Kaylem hem een handje heeft geholpen. Merel is enkele dagen niet goed bij bewustzijn en als ze wakker wordt, blijkt dat Kaylem en Leo begonnen zijn aan zijn benen.  Kaylem is de initiatiefnemer. Merel neemt later wraak door Kaylem te wurgen met de ketting die ze ooit van hem had gekregen voor haar verjaardag. En omdat het voedsel na al die dagen natuurlijk op is, beginnen ze ook te knagen aan het vlees van Kaylem. In een van de laatste dagboekhoofdstukken bekent Leo dat hij in North Dakota verslaafd is geraakt aan de pillen. Hij had vijf kokers bij zich toen hij in het schoolgebouw aankwam. Hij vertelt aan Merel dat hij de school moet verlaten, omdat hij “hulp” moet halen, omdat anders Merel, de baby en hijzelf het allemaal niet zullen overleven. In het laatste dagboekverhaal geeft Merel aan dat Leo acht dagen daarvoor vertrokken is en dat ze sindsdien niets meer van hem heeft vernomen. Ze bekent dat ze nu alle pillen in een keer geslikt heeft: ze droomt nu min of meer van een reis naar North Dakota met haar (ongeboren) dochtertje.

Een bizar einde van het verhaal. Waarschijnlijker is dat ze in het schoolgebouw zal zijn omgekomen en dat anderen haar dagboekaantekeningen zullen hebben gevonden

Symbolen

dikke mist : Isolement van de buitenwereld

Motieven

liefde: De mens heeft een grote behoefte aan liefde. Zeker in een situatie waarin iedereen vastzit, zoekt men steun bij elkaar en warmte. Dit vinden lukt niet altijd, maar men blijft naar liefde streven.

Seksualiteit/ behoeftes:

Behoefte naar eten

Behoefte naar liefde en seks

Tijd

Niet Chronologisch

Chaotisch 

Ruimte

Thema

eenzaamheid en isolement

Zo wordt Kaylem eigenlijk van het begin al buitengesloten: hij is immers een vluchteling van buitenlandse komaf. Geïsoleerd van de buitenwereld.

Steeds meer mensen gaan weg.

Titeluitleg

In de roman is sprake van een 'oude situatie' en een 'nieuwe situatie'. De scheiding wordt gemarkeerd door de knal (wat dat dan ook moge betekenen). In de nieuwe situatie krijgen de personages te maken met nieuwe normen en waarden. Er wordt enkele keren in de tekst impliciet teruggewezen naar de titel, namelijk naar de situatie die er was voordat de knal kwam.

perspectief

Ik-perspectief ( Merel)

personages

merel:

tv redactrice

Hoofdpersoon

In relatie met leo (later in het verhaal)

Wordt langzamerhand gek

Barry

Werkt bij tv

homo

seks gehad met leo

leo

werkt bij Tv

aantrekkelijk

In relatie met merel (later in het verhaal)

stiekem psychopaat

slik de pillen

seks gehad met barry

Nathalie

moeder Joeri

verlaat het schoolgebouw

seks met Kasper.

Joeri

zoontje Nathalie

dood aan geamputeerde arm

Kaylem

conciërge

engelstalig

bereide menselijke lichaamsdelen om te eten. 

Kasper

docent Joeri

Seks met Nathalie

Lotteke

camera vrouw

verlaat  gebouw heel vroeg in het verhaal

gemarkeerde bladzijden

blz .34  Eetschema

blz. 48  Lotteke ontsnapt

blz. 58  Leeg doosje pillen

blz .86  Elektriciteit doet raar

blz. 119 Geen water uit de kraan

blz. 134 Joeri valt van de trap

blz. 147 Nog een kokertje pillen

blz. 157 Nathalie, Kasper en Joeri weg

blz. 161 Joeri dood

blz. 167 Merel heeft seks met Leo

blz. 216 Barry doet raar

blz. 221 Nog een kokertje pillen

blz. 231 Brief van Barry voor Leo

blz. 259 Ze hebben barry’s been opgegeten

blz. 271 Kaylem vermoord

blz. 283 Leo gaat weg