Tijd:

Ook in deze tijd zijn nog kleine kenmerken te zien van het postmodernisme. Ook in het boek van Herman Koch is dit te zien. Zo zit er redelijk wat intertekstualiteit in het verhaal. Een voorbeeld daarvan is de zin van Tolstojs Anna Karenina geciteerd: ‘Alle gelukkige gezinnen lijken op elkaar, elk ongelukkig gezin is ongelukkig op zijn.

Samenvatting:

Paul Lohman, broer van premier kandidaat Serge Lohman, is getrouwd met Claire. Met de verkiezingen in zicht gaan ze uit eten met Serge en zijn vrouw Babette. Paul en Claire voelen zich echter niet thuis in het dure restaurant waar ze ondanks de lange reserveringslijst door Serge’s positie toch terecht kunnen. Het diner begint met de dagelijkse onderwerpen, maar nadat Paul terug komt van het toilet staat Babette met tranen in haar ogen op. Ze loopt naar de deur, gevolgd door Claire. Ondertussen eten de broers hun hoofdgerecht in stilte op. Paul vindt het allemaal te lang duren en gaat naar de twee vrouwen op zoek. Terwijl hij dit doet gaat de telefoon van Michel die in zijn zak zit af. Zijn zoon vraagt zich af wat zijn vader met zijn mobiel doet en spreekt af het mobieltje op te komen halen. Net wanneer Paul ophangt ziet hij Claire en Babette, die inmiddels is bijgekomen. Samen gaan ze het restaurant in, maar Paul gaat nog niet aan tafel. Hij bekijkt, terwijl hij wacht op zijn zoon, de filmpjes van zijn mobiel. Weer wordt Paul geconfronteerd met de heftige beelden. Rick, de zoon van Serge en Babette, en zijn eigen zoon gaan na een schoolfeest flink te keer tegen een zwerver. De zwerver ligt in het pinhokje waar de jongens willen pinnen en daar zal hij voor boeten. Van kwaad tot erger pakt een van hen een voor hun leeg ogende jerrycan, de andere filmt het. Wanneer er een aansteker bij komt gaat het mis. Paul realiseert zich dat deze beelden meer laten zien dan de beelden van de bewakingscamera van Opsporing verzocht. Wanneer Michel met zijn fiets bij het restaurant aankomt vraagt Paul waarom hij hem nooit over deze beelden verteld heeft. Michel vertelt zijn vader dat Beau, de geadopteerde zoon van Serge, hem chanteert. Hij wil deze beelden online zetten, maar wanneer ze hem geld geven is er niks aan de hand. Paul beveelt zijn zoon naar huis te gaan, zelf gaat hij vervolgens het restaurant weer in. Tijdens het nagerecht komt het onderwerp eindelijk aan bod. Serge vindt dat zijn zoon Rick veel lijdt onder de geheimhouding en wil alles openbaar maken. Hij wil tijdens een persconferentie bekend maken dat hij zich terug trekt. De andere drie denken hier echter anders over. Zij vinden dat ze de toekomst van hun zonen moeten beschermen. Serge heeft de persconferentie echter al gepland. Hij en Babette verlaten het restaurant en lopen naar het café waar de persconferentie gehouden wordt. Claire vertelt Paul dat zij en Babette hun zonen alleen nog kunnen beschermen wanneer ze Serge verwonden. Claire loopt vervolgens naar het café waar Babette en Serge zijn. Paul hoort even later meerdere sirenes. Hij loopt naar buiten en ziet zijn broer afgevoerd worden door ambulance personeel. Ook komt Claire even later naar buiten, zij wordt afgevoerd door agenten. Over Beau hoeven ze zich ook geen zorgen meer te maken, Michel en Rick hebben met hem “afgerekend”.

Titelverklaring:

De romantitel verwijst uiteraard naar het diner van de twee broers en hun echtgenoten. Ze babbelen over van alles en vermijden ondertussen waar ze het eigenlijk, volgens afspraak, over moeten hebben: hun kinderen, die iets vreselijks hebben gedaan.

Opbouw:

De roman is opgebouwd als een klassieke tragedie in vijf bedrijven, gevolgd door een epiloog, met eenheid van tijd, plaats en handeling. De vijf bedrijven zijn het aperatief, voorgerecht, hoofdgerecht, nagerecht en digestief. Het epiloog is de fooi.

In het boek zijn de details uiteindelijk nog best belangrijk later in het boek. Zo staat bijvoorbeeld Paul met zijn zoon Michel te praten in het park en ziet een man met sigaretten rook dit. Later blijkt die man de gerant te zijn en betaald Paul hem 450 euro als hij zijn mond houdt. Een ander voorbeeld hiervan in de vruchtwaterpunctie die Paul wilde laten doen toen Claire zwanger was. Paul had namelijk genetische depressie en agressie problemen en wilde zeker weten dat zijn kind die niet zou krijgen. Claire zei dat ze die niet meer kon doen. Later in het boek blijkt dat ze die wel had gedaan, maar dat ze de informatie heeft achtergehouden.

Het verhaal is niet chronologisch geschreven, er zitten namelijk vooruit verwijzingen en terug verwijzingen in. Zo zegt hij bijvoorbeeld in het begin van het verhaal dat ze zo dadelijk een hele avond gezellig gaan doen met de familie Lohman. Daarnaast zitten er ook wat flashbacks in het verhaal. Zo zie je d.m.v. die flashbacks hoe Paul allemaal is veranderd en hoe erg die bergafwaarts is gegaan sinds zijn reisje naar Berlijn met de school. (Hij was namelijk geschiedenis leraar en had uitspraken gedaan die niet door de beugel konden, waarvoor die later op het matje werd geroepen.)

Motto:

Het motto is een dialoog tussen Nice Guy Eddie en Mr Pink, afkomstig uit het filmscript Reservoir Dogs (1992) van de Amerikaanse regisseur Quentin Tarantino (1963). Het tweegesprekje over het geven van een fooi verwijst naar het begin van het laatste hoofdstuk, waarin Paul hierover nadenkt:

'NICE GUY EDDIE

C'mon, throw in a buck.

MR PINK

Uh-huh. I don't tip.

NICE GUY EDDIE

Whaddaya mean, you don't tip?

MR PINK

I don't believe in it.'

Vertelsituatie:

Het boek is geschreven in de ik-verteller. Hierbij wordt het verhaal geschreven uit het perspectief van Paul. Dit maakt het verhaal ook onbetrouwbaar, gezien het feit dat hij bepaalde dingen bewust achterhoudt. Denk hierbij aan zijn psychische problemen, naam van het restaurant, de tijd en het ziekenhuis waar Claire was opgenomen.

Motorisch moment: -

Het is een roman dus het heeft geen motorisch moment.

Manipulatietechnieken:

In sommige gevallen wordt niet heel duidelijk beschreven wat er nou precies gebeurd, waardoor je met vragen komt te zitten en er dus open plekken ontstaan. Zo wordt bijvoorbeeld niet precies beschreven hoe Claire Serge te pakken heeft gekregen en wat er precies met Beau is gebeurd.

Thematiek:

Hoe ver ga je als ouder om je kind te beschermen? In dit boek heeft Michel een zwerver gedood en is het de vraag wat de ouders er aan gaan doen om hem te beschermen. Beide stellen de toekomst van Michel voorop en kiezen er dus voor om de misdaad in de doofpot te stoppen en dus de sporen uit te wissen. Dit zie je bijvoorbeeld ook terug in het feit dat Claire haar zoon aanmoedigt om Beau te vermoorden.

Motieven:

Ouder-kindrelatie: beide echtparen houden van hun kinderen en komen voor ze op als het nodig is.

Familie relaties en – geheimen: de relaties tussen de twee broers, Serge en Paul, is niet heel goed, terwijl die van de schoonzussen, Babette en Claire, de relatie wel goed is. Daarnaast hebben ze wel nog wat geheimen voor elkaar. Zo vertelt Claire niet aan Paul dat hun zoon een zwerver heeft vermoord. En vertelt Claire niet aan Babette en Serge dat ze weet wat er met Beau is gebeurd.

Liegen en bedriegen: vooral Claire maakt zich hier schuldig aan. Zo vertelt ze niet over haar vruchtwaterpunctie en de moord op de zwerver. Rekent ze samen met Babette met Serge af, zodat die niet naar de persconferentie kan. En als laatst doet ze of ze tijdens het diner met Michel belt om hem een alibi te geven.

Intertekstualiteit:

https://www.dbnl.org/tekst/anbe001lexi01_01/lvlw00334.php

Diepere betekenis:

Ik denk dat de diepere betekenis in dit boek vooral is hoever je als ouder bereid bent om je kind te beschermen. Ben je bereid daarvoor je familie wat aan te doen, tegen ze te liegen etc? Daarnaast gebruikt Koch ook vaak een onbetrouwbare verteller, waardoor je als lezer zelf ook nog moet na gaan denken. Verder uitwerken

Auteur:

Herman Koch is een schrijver die zijn boeken vaak begint met een onbetrouwbare verteller. Ook hier is dat weer te zien. Paul is degene die het verhaal verteld maar blijkt zelf achteraf ook niet helemaal 100 te zijn. Het idee voor deze roman heeft die bedacht toen die aan het dineren van met zijn familie en later in de Spaanse krant las dat twee jongens een zwerver in de fik hebben gestoken in een pinhokje.

Literatuuropvatting:

Naar mijn idee is Het Diner literatuur, omdat het een origineel niet is omdat het geen klassieke verhaallijn heeft met eind goed al goed. Daarnaast zit je na het lezen van het boek met nog allemaal vragen. Want wat is er nou precies met Beau gebeurd? En wat is er nou precies met Serge gebeurd? Daarnaast heeft het boek ook diepgang, omdat je het boek leest vanuit Paul. Die, waar je later in het boek achter komt, niet heel betrouwbaar is. Hierdoor zie je dingen net uit een ander perspectief.