Titel: Het woeden der gehele wereld
Schrijver: Maarten ‘t Hart
Uitgever: De Arbeidspers
Jaar van uitgave: 1993
Niveau: 3
Inhoud
1.1. Complete titelbeschrijving. 3
1.3. Korte samenvatting van de uittrekselbank. 3
1.4. Uitgewerkte persoonlijke reactie. 3
Wisselwerking tussen lezer en tekst. 4
2.3. Open of gesloten einde. 4
4.1. Karakterisering en relaties. 6
4.5. Identificatie met personages. 6
5.3. Hechte/losse structuur. 7
6.2. Betrouwbaarheid vertelinstantie. 7
Beschrijving
1.1. Complete titelbeschrijving
De titel komt van een lied van Gabriel Fauré. Dat lied gaat onder andere over ‘querelles de monde’ wat betekent ‘het woeden der wereld’. De hoofdpersoon (Alex Goudveyl) ziet zijn visplek bij de kwekerij als paradijs. Alex luistert ook naar een muziekplaat met de cantate 80 van Bach. Bach roept daar het woeden der gehele wereld op en zweert die ook weer af. Alex leeft in die woedende wereld en red zich daar met behulp van de muziek van Bach.
1.2. Keuzemotivatie
Ik heb dit boek gekozen omdat ik van thrillers houd. Het boek is uiteindelijk geen thriller. Toen ik een beschrijving las, stond daar dat er een moord werd gepleegd en dat de hoofdpersoon erachter wil komen wie dat gedaan heeft. Mij leek dat erg interessant.
1.3. Korte samenvatting van de uittrekselbank
Zie tweede bestand in bijlage
1.4. Uitgewerkte persoonlijke reactie
Ten eerste vond ik het verhaal best moeilijk. Het taalgebruik is af en toe ouderwets, waardoor het lastiger te lezen is. Het verhaal is ook een beetje ouderwets, maar dat komt ook wel door de tijd waarin het zich afspeelt en waarin het geschreven is. De verhaallijn is af en toe ook moeilijk, maar daar was wel doorheen te komen. Ten tweede vond ik het een geloofwaardig verhaal. Het is een waargebeurd verhaal dat door de schrijver wordt verteld. Doordat er een aantal foto’s ín het boek staan van de film, wordt het verhaal nog geloofwaardiger omdat je nu een beeld hebt van de personages. Ik vond het ook een interessant verhaal. Soms werd er heel kort iets verteld over klassieke muziek. Ik heb een aantal stukken die werden genoemd ook opgezocht. Ik kon me hierdoor goed voorstellen hoe de hoofdpersoon zich voelde. Soms werd het verhaal echter wel wat langdradig. Hierdoor verloor ik mijn concentratie om verder te lezen. Hierdoor duurde het lezen van het boek wel iets langer dan normaal. Het echt spannende kwam eigenlijk pas aan het einde van het verhaal.
Wisselwerking tussen lezer en tekst
2.1. Verwachtingen
Van tevoren verwachtte ik een soort thriller. Dat was dus niet zo, het is een misdaadroman. Verder verwachtte ik dat het wel een wat makkelijker boek zou zijn. Het taalgebruik is veel moeilijker dan dat ik had verwacht.
Ik dacht ook dat er iets meer spanning in zou zitten, dit viel wel tegen. De spanning kwam pas echt achterin het verhaal. Het zou beter geweest zijn als dat het hele boek zou zijn geweest.
2.2. Open plekken
Het boek had vooral één open plek: wie is de moordenaar van Vroombout? Alex wist nog wel precies hoe diegene eruitzag, maar wist niet wie het was. Constant kreeg hij weer een klein beetje meer informatie, maar pas echt aan het einde van het boek worden die vermoedens gedeeltelijk bevestigd. Je weet eigenlijk na het lezen van het boek alsnog niet wie de trekker heeft overgehaald van het geweer. Ook de motieven van de schutter blijven onduidelijk. Indirect zou je er wel uit de details kunnen halen wie het was, maar het wordt niet concreet verteld. Verder zijn er is een open plek bij de pianolerares. Ze staat op een foto met een aantal mensen, maar je weet nooit echt waarom ze daar juist op die foto staan.
2.3. Open of gesloten einde
Het boek heeft een open einde. Je weet alsnog niet wie de schutter is en waarom die Vroombout heeft neergeschoten. Je zit dus eigenlijk met een vraag die niet beantwoord wordt.
2.4. Fictie of non-fictie
Het boek is fictie. Het is wel een waargebeurd verhaal, maar je weet niet wat eraan veranderd is. Het boek is namelijk niet geschreven door de hoofdpersoon zelf. De schrijver kan zomaar namen of de verhaallijn hebben veranderd.
Analyse
3.1. Setting en ruimte
3.1.1. Chronologie
Het boek wordt chronologisch verteld, er zitten geen tijdsprongen ofzo in. Er zitten wel een aantal terug verwijzingen in, maar die hebben geen invloed op de chronologie.
De fabel en sujet zijn dus gelijk aan elkaar
3.1.2. Continuïteit
In het boek wordt niet alles verteld, er zitten vooral aan het einde een aantal tijdsprongen. Eerst zit Alex namelijk nog op de universiteit, dan is hij in een keer naar het conservatorium gegaan. Nog een tijd later wordt er ineens een sprong gemaakt naar de tijd dat hij al een paar jaar getrouwd is met Joanna.
3.1.3. Flashbacks
In het boek zitten geen flashbacks.
3.1.4. Vertelde tijd en verteltijd
De verteltijd is 311 bladzijdes. De verteltijd is een ruim 25 jaar.
3.1.5. Historische tijd
Het verhaal begin in 1956, in het jaar dat Vroombout wordt vermoord (Alex is dan 11 jaar oud). Het verhaal eindigt ruim 25 jaar later, als Alex al een paar jaar getrouwd is. Het jaar 1974 wordt nog genoemd in een terugwijzing van een paar jaar naar het jaar dat Alex een stuk van Mozart heeft bewerkt.
3.1.6. Beschrijving van de ruimte
Het verhaal speelt zich op een hele hoop plekken. De belangrijkste is het pakhuis van Alex zijn ouders waar Vroombout wordt vermoord terwijl Alex piano aan het spelen is. Daar staat een oudere piano, van het merk Blüthner. Er staan ook twee doodskisten die de vader van Alex voor weinig geld heeft kunnen overkopen. Zijn ouders zijn enorm zuinig. Verder staan er een hoop dozen. Alex zijn vader is voddenman en koopt vodden op voor weinig geld om ze vervolgens voor veel meer door te verkopen.
Ze zitten ook vaak in de woonkamer, waar weinig meubelen staan. Er staat ook een openhaard. Ze waren te zuinig om een schoorsteenveger te laten komen, waardoor ze later zijn overleden aan een koolstof mono-oxidevergiftiging.
Alex woont in Leiden bij iemand in huis op zolder. Er staat een bed, een klein aanrechtje met wasbak en fornuis. Er is geen verwarming of kachel waardoor het er altijd erg koud is,
3.1.7. Functie(s) van de ruimtebeschrijving
De ruimtes zijn denk ik vooral gekozen om de zuinigheid van Alex zijn ouders te accentueren en het overdreven te vertellen. Waar hij woont, is het vooral erg sober. Als hij een keer ergens anders komt, lijken die ruimtes meteen veel meer inhoud te hebben en lijkt alles een stuk duurder.
3.1.8. Weersomstandigheden
Ik denk dat in het begin de weersomstandigheden niet heel erg uitmaken, maar als Alex in Leiden op zolder gaat wonen krijgt het in een keer een stuk meer betekenis. Hij luistert hier zijn klassieke muziek. Ook wordt de bezorgdheid van zijn hospita hiermee versterkt omdat ze hem elke avond als het koud is iets warms komt brengen.
Personages
4.1. Karakterisering en relaties
Alex Goudveyl: In het begin wil hij eigenlijk zo veel mogelijk geld uitgeven om zijn ouders dwars te zitten. Als zijn ouders zijn overleden, is hij met hun erfenis echter wel heel erg zuinig. Het allerliefste zou hij piano spelen, maar hij gaat toch medicijnen studeren om zijn ouders een plezier te doen. Hij wordt zijn hele leven achtervolgd door de moord op Vroombout. Hij is totaal verschillend van zijn ouders en gaat daar ook het liefste tegenin.
Arend Vroombout: Hij is wijkagent op het Hoofd, de wijk waar Alex woont. Hij biedt Alex geld aan om hem te mogen betasten. Het is dus niet zo’n aardige man als iedereen altijd denkt. Hij wordt vermoord in het pakhuis van Alex ouders, terwijl de evangelisatie bezig is. Uit een aantal details zoals de hand die de trekker overhaalt, zou je kunnen halen dat het Alex moeder is die hem vermoord heeft, zodat hij niet vertelt dat Alex hun kind eigenlijk niet is, maar eigenlijk de zoon is van Alex' latere schoonvader.
4.2. Rollen
Alex is eigenlijk de verloren zoon van Aäron Oberstein. Dit wordt ook niet direct in het boek verteld, maar dit valt ook uit een aantal details te halen, zoals het feit dat Alex op zijn schoonvader lijkt als hij de hoed, jas en sjaal aan doet. Hij is dus eigenlijk getrouwd met zijn halfzusje.
Vroombout schrijft elk jaar een brief naar de opvarende van de logger genaamd de Majuba 2. Volgens hem is het de schuld van de meevarende vluchtelingen dat het schip vergaan is. Hij vindt dat ze hun overtocht alsnog moeten betalen.
4.3. Doel
Het doel van Alex is erachter komen wie Vroombout heeft vermoord en waarom. Het wordt niet direct gezegd in het boek, maar je kan het uit een aantal details halen. Ook wilt hij het allerliefste componist worden, maar dat lukt maar nauwelijks. Hij bewerkt een stuk van Mozart wat enorm populair wordt, maar daar houd het ook bij op. Aan het einde van het boek vraagt Aäron of Alex een opera wilt componeren. Aäron zou dan het orkest gaan dirigeren.
4.4. Karakters en typen
Alex is een karakter, want hij ontwikkeld in het verhaal. Al zijn kenmerken komen aan de rode in het verhaal. Je leert hem en zijn gedachtes echt kennen. Zijn ouders zijn typen, want ze zijn heel erg overdreven zuinig. Het is een karikatuur. Er worden ook maar een paar eigenschappen van ze genoemd, vooral hun zuinigheid komt aan bod.
4.5. Identificatie met personages
Ik kan me niet echt identificeren met een personage uit het boek. Met Alex misschien een heel klein beetje. Ik luister namelijk ook naar klassieke muziek, maar ik ken de muziekstukken niet bij naam.
Structuur en samenhang
5.1. Geleding
Het boek bestaat uit 3 delen. Elk deel beschrijft een ander deel van het leven van Alex. Deel 1 is de proloog. Deel 2 is het grootste deel van zijn leven als puber en student. Deel 3 is één hoofdstuk met eigenlijk de epiloog. Hierin wordt de eerste ontmoeting met zijn schoonvader Aäron beschreven een paar jaar na zijn huwelijk.
Het boek bestaat uit 37 hoofdstukken.
5.2. Verhaallijnen
Het boek heeft één verhaallijn, die van Alex Goudveyl.
5.3. Hechte/losse structuur
Het verhaal heeft een hechte structuur. Alles wat er wordt verteld heeft te maken met de gebeurtenissen en problemen van de hoofdpersoon.
Perspectief
6.1. Vertelinstantie
Het verhaal wordt vanuit de ik-persoon verteld. Het is wel zo geschreven alsof het allemaal na alle gebeurtenissen is opgeschreven, dus in de verleden tijd.
6.2. Betrouwbaarheid vertelinstantie
De vertelinstantie is niet betrouwbaar. De schrijver kan zomaar iets veranderd hebben. Ook is het maar vanuit het perspectief van één persoon geschreven, dus je weet niet hoe andere personen de gebeurtenissen ervaren.
Thematiek
7.1. Thema
Het thema van het boek is het identiteitsprobleem van Alex. In het geloof van zijn ouders vindt hij geen houvast. Daarom gaat hij opzoek naar iets anders. Eerst gelooft hij in god, maar daarna wordt Bach zijn god. Zijn muziek geeft hem steun in zijn leven.
7.2. Motieven
Zuinigheid: de ouders van Alex zijn enorm zuinig. Dat neemt hij later over.
Angst: Alex is bang dat de moordenaar van Vroombout hem ook wil doden. Ook is hij bang dat God hem zocht te doden.
Geloof: zijn ouders zijn hervormd. Op ’t Hoofd zijn ze aangesloten bij de gereformeerde kerk. Alex geloofd eerst in God, maar daarna is Bach zijn god. Hij geloofd ook dat God hem zocht te doden.
7.3. Leidmotieven
Muziek: Alex luistert heel veel naar Bach in het verhaal. Het is zijn favoriete componist. Later in het boek ziet hij Bach ook als zijn god. Ik denk dat dit gekozen is omdat in die tijd er veel geluisterd werd naar Bach, hij was toen erg populair. Popmuziek kenden we in Nederland toen nog niet echt.
Het pakhuis: het komt constant terug in het verhaal. Ik denk dat dit gekozen is, omdat het een belangrijke plek is in het verhaal. Daar is de moord gepleegd waar eigenlijk het hele boek om draait.
7.4. Motto
Het boek heeft een motto: ‘En het geschiedde op den weg, in de herberg, dat de Heere hem tegenkwam, en zocht hem te dooden. (Exodus 4, vers 24)’
Daaronder staat een stukje notenbalk met het tweede deel van de zesde variatie van de Partita: O Gott, du frommer Gott (BWV 767) van J.S. Bach.
Tekst uit de Bijbel komt vaak voor in het boek, bijvoorbeeld de zin: ‘God zoekt mij te dooden’ als Alex door een paar grotere jongens in het zwembad wordt gegooid.
Het stukje muziek komt ook voor in het boek. Hij speelt het op het orgel in de kerk. Alex is erg onder de indruk van de zesde variatie. Hij wordt er volledig rustig van.
Beoordeling
8.1. Cijfer
Ik geef het boek een 7,0. Ik vond het op zich wel een leuk boek om te lezen, maar het was af en toe een beetje saai. Vooral het middenstuk was niks aan. Het begin en einde waren vooral spannend. Ik vind het ook nogal apart dat er niet direct achter komt wie de moordenaar van Vroombout is. Daar moet je dan maar achter zien te komen, maar er wordt niks bevestigd door de schrijver.
REACTIES
1 seconde geleden