Boekverslag, De vliegeraar.
1.    Zakelijke gegevens.
3-11-2008

De titel van het boek is: De vliegeraar en is geschreven door Khaled Hosseini. Hij is een Amerikaanse- Afghaanse schrijver en dit is zijn eerste roman. De uitgever is De bezige bij in Amsterdam. Het boek is in 2006 uitgegeven, dat was de 26e druk. De eerste druk was in augustus 2003. Het boek heet van oorsprong The kite runner en het Copyright voor de Nederlandse vertaling was ook in 2003, door Miebeth van Hoorn. De oorspronkelijke uitgever is Riverhead Books, in New York.

Samenvatting. ( bron: http://www.scholieren.com/boekverslagen/25698)
Het verhaal begint in Afghanistan, bij een groot huis, waarin een 12-jarig jongetje, en zijn vader woonden. Amir en Baba, 2 Pashtuns (Een hogere ‘kaste’ in het Afghaanse volk). Op het erf leefden hun 2 slaven/dienaren, 2 Hazara’s, Ali, en ‘zijn’ zoontje Hassan, die ook 12 jaar was.
Hassan en Amir waren de beste vrienden, onafscheidelijk, tot grote ergernis van veel mensen in het dorp. Die vonden dat de Pashtuns en Hazara’s gescheiden moesten blijven, en niet zo met elkaar om mochten gaan.
Baba, de vader van Amir, had weinig aandacht voor hem, en dat terwijl Amir dat juist zo graag wilde. Als ze eens wat samen gingen doen, wilde Baba altijd Hassan meenemen, maar Amir wilde ook wel eens alleen met zijn vader zijn, daarom verzon hij allemaal dingen om de aandacht van zijn vader te krijgen, waardoor zijn vader trots op hem zou worden.
Daarom wilde hij meedoen aan een vliegerwedstrijd, wat vaker voorkomt in Afghanistan. Dan komen de kinderen van ver weg allemaal naar 1 plek samen met hun vliegers. Ze proberen elkaar de vliegers van hun lijnen af te snijden, en de laatste die overblijft wint. Maar niet alleen de vliegeraars hadden wat te doen, er waren ook nog de zogenaamde ‘vliegerrenners’, die achter de afgesneden vliegers aanrenden, om ze te halen als trofee.
Uiteindelijk won Amir de vliegerwedstrijd, en Hassan, die behalve een lieve vriend, ook een goede vliegerrenner was, rende achter de laatste vlieger aan, en ving hem. Amir wilde achter hem aanrennen, maar halverwege een donkere steeg stopte hij, omdat hij daar Assef en zijn vrienden zag. Assef was een jongen van hun leeftijd, die heel erg tegen de vriendschap tussen Hassan en Amir was. Hij droeg altijd een boksring, en was heel agressief. In een hoekje waar Assef tegenoverstond, zag hij Hassan staan, met de vlieger. Assef wilde dat Hassan de vlieger gaf, maar toen hij dat niet deed, begon Assef Hassan te slaan, schoppen, en even later verkrachtte Assef Hassan.
Amir had bij dat alles alleen maar kunnen staan kijken om een hoekje, en had niets gedaan.

Dat was een groot keerpunt in het verhaal. Met de vriendschap tussen Amir en Hassan ging het steeds slechter, tot Amir een gemene truc uithaalde om Hassan en Ali weg te jagen van hun terrein.
Een aantal jaar later begon de oorlog in Afghanistan, en vluchtten Baba en Amir naar Amerika. Het was een lange reis, en toen ze aangekomen waren, kon Baba zijn plek niet echt vinden, en werd hij erg ongelukkig
Amir vond echter wel geluk in Amerika, want hij ontmoette er een leuke vrouw, Soraya. Het duurde niet lang voordat ze gingen trouwen, en de bruiloftsceremonie werd zelfs verkort, vanwege de ziekte van Baba. Baba had namelijk kanker gekregen, en had niet lang meer te leven na de bruiloft van Amir en Soraya. Hij overleed dan ook snel.
De relatie tussen Amir en Soraya was goed, maar er was een groot probleem: Soraya kon geen kinderen krijgen, wat ze ook probeerde.
In 2001 kreeg Amir een telefoontje van Rahim Kahn, een oude vriend van Baba uit Afghanistan. Hij is erg ziek, en Amir wil naar hem toe, terug naar het Midden-Oosten, waar hij geboren was.
Daar hoorde hij van Rahim Kahn dat Hassan en zijn vrouw een zoontje hadden gekregen, Sohrab, maar dat ze zelf allebei neergeschoten waren. Nadat Amir dat gehoord had, ging hij naar het weeshuis waar Sohrab zou moeten zitten. Daar kreeg hij te horen, dat Sohrab met een Talib mee was gegaan, naar een gebouw ergens anders.
Daar aangekomen, herkende hij de Talib die Sohrab meegenomen had, het was Assef, de jongen die Hassan vroeger geslagen en verkracht had. Assef wilde, dat Amir eerst met hem zou vechten, als een soort revanche voor vroeger. Degene die het gevecht won, zou Sohrab mogen meenemen. Op het moment dat Amir eigenlijk verslagen zou worden, hielp Sohrab hem, door met een katapult te schieten, iets waar Hassan, zijn vader ook zo goed in was.
Sohrab zou dus uit Pakistan mee naar Amerika komen. Maar dat bleek toch niet zo makkelijk als het eerst leek, want Amir mocht Sohrab niet adopteren, aangezien er geen overlijdensakte van zijn ouders was. Omdat Sohrab weer terug zou moeten naar het weeshuis, wilde hij zelfmoord plegen. Toen Amir hem wilde vertellen dat hij uiteindelijk tóch mee kon naar Amerika, vond hij Sohrab, bijna dood in de badkamer.
Gelukkig kwam, na een tijdje, alles weer goed, en konden Amir en Sohrab terug naar Soraya in Amerika, waar ze, na een wat lastig begin, uiteindelijk toch wel een gezinnetje vormden.
2.    De personen

a.    De hoofdpersoon van dit boek is Amir. Hij is een aardige man met af en toe rare/gemene trekjes ( vooral in zijn jeugd.) hij woont in zijn jeugd samen met zijn vader, Baba, in Kabul. Hij heeft ook 2 knechten in huis werken en dat zijn Ali en Hassan. Ali is een oude vriend van Baba en Hassan is zijn zoon( wat later in het boek ook weer een andere wending krijgt.) Hij en Hassan zijn hele goede vrienden, tenminste Hassan is erg trouw aan Amir en af en toe buit Amir dit een beetje uit. Zo maakt hij Hassan vaak belachelijk omdat hij analfabeet is. Ook laat hij Hassan stikken als hij hem het meest nodig heeft, toen hij verkracht werd en ook heeft hij met een trucje uitgehaald waardoor Hassan en Ali uit zijn leven verdwijnen. Ook is Amir is een man die erg vast zit aan zijn verleden, omdat hij zichzelf niet vergeeft wat er in het verleden is gebeurd. Hij kan zich niet vergeven voor het toekijken van Hassan’s verkrachting. Als hij later verhuisd naar Amerika verandert hij. Hij wordt en erg behulpzame zoon, die zijn dromen waar maakt en dat is schrijver worden. Als hij zijn vader later kanker krijgt doet hij er alles aan om hem te helpen, samen mijn zijn vrouw Soraya.
Er zijn geen citaten in het boek over de hoofdpersoon, dit komt omdat Amir het verhaal verteld. Hij geeft geen citaten over zichzelf. Hij verteld wel af en toe wat hij aan heeft. Bijvoorbeeld op blz. 161 waar hij zegt dat hij een pak draagt.

b.    Amir is een persoon met veel schuldgevoelens over zijn verleden. Hij kan het maar niet laten rusten. Hij is in zijn jeugd vooral jaloers op de manier over hoe zijn vader op Hassan denkt. Hassan is namelijk in het boek steeds de jongen die meer de jongensachtige dingen doet. Hij komt bijvoorbeeld steeds voor Amir op als hij wordt lastig gevallen. Door deze jaloezie en het in de steek laten van Hassan toen hij verkracht werd, loopt hun vriendschap af. Hassan blijft Amir altijd trouw zelfs na 20 jaar, maar Amir heeft er moeite mee. Hij kan na het incident Hassan niet meer aankijken en nadat hij verhuisd en in Amerika woont, kan hij de naam Hassan niet horen zonder dat “alle lucht uit de ruimte wordt gezogen’’ zoals hij dat zelf beschrijft.

c.    In het boek zijn beide erg belangrijk, de gebeurtenissen en ook de hoofdpersoon. De hoofdpersoon, Amir, zorgt samen met zijn eigenschappen ervoor dat alle gebeurtenissen gebeuren. Zonder zijn jaloezie, angst en schrijfkunsten zal alles een ander beloop hebben gehad. Dan was hij wel voor Hassan opgekomen en was de vriendschap gewoon doorgegaan. Hierdoor had hij geen trucjes hoeven uithalen om Hassan weg te werken uit zijn leven. Ook had hij niet terug hoeven komen naar Afghanistan om zijn daden ‘’goed’’ te maken. De hoofdpersoon met de gebeurtenissen maken samen het verhaal en als je het één weg laat zou de ander niet bestaan. Maar als ik iets zou moeten kiezen dat denk ik dat de hoofdpersoon net iets belangrijker is. Uiteindelijk wordt het verhaal ook door Amir zelf verteld dus zonder hem, geen verhaal.

f.    Hassan is de meest belangrijke bijfiguur. Om Hassan, de schuldgevoelens van Amir en de wil van Amir om het goed te maken draait het hele boek. De band tussen Amir en Hassan is vriendschap. Wat Hassan wel niet over heeft voor vriendschap zelfs na wat er gebeurd is in het verleden laat Hassan, Amir niet in de steek. Terwijl Amir, Hassan wel in de steek laat. Niet alleen door hem alleen achter te laten in het steegje, maar ook om niet de waarheid te vertellen tegen zijn vader over wat er die nacht gebeurd is.

g.    Hassan heeft veel invloed op de gebeurtenissen later in het boek. Door zijn schuldgevoelens en voor het goedmaken van zijn verleden gaat Amir terug naar Afghanistan. Ook wil hij hierdoor de zoon van Hassan, Sohrab ( uiteindelijk ) adopteren. Terwijl dat een grote stap is. Hij heeft nu een perfect leventje, een lieve vrouw een goede carrière een goede band met zijn schoonfamilie ( dat erg belangrijk is in zijn cultuur ). Om Sohrab te adopteren zet hij vooral het laatste op het spel. Omdat zijn schoonvader, generaal Taheri liever geen ‘’vreemd bloed’’ in zijn stamboom heeft zitten.

h.    Ik vind Amir een man waar ik erg dubbel over denk. In zijn jeugd vind ik hem een zak. Hoe hij zijn beste vriend zo laat zitten. Een citaat op blz. 72: ‘’ Ik deed mijn mond open en had bijna iets gezegd. Bijna. De rest van mijn leven was misschien anders gelopen als ik dat wel had gedaan. Maar ik deed het niet. Ik keek alleen toe. Verlamd’’
hoe hij dat kon doen snap ik niet. Hassan is de beste vriend die iedereen maar kan wensen en toch laat hij hem stikken. Ook toen hij vroeg of zijn vader ander personeel wilde inhuren vond ik een egoïstisch moment. Als Hassan uit zijn leven was, werd hij niet dagelijks geconfronteerd met Hassan, waardoor hij ook niet meer over zijn verleden had hoeven na denken.
Later in het boek, als hij Amerika woont vind ik dat hij veranderd. Hij is een nette jongen die veel voor zijn vader over heeft. Vooral als je leest hoe hij voor zijn vader zorgt als hij kanker krijgt. Als hij uiteindelijk zijn vader verliest aan longkanker ziet hij in dat hij nu zijn eigen boontjes moet doppen, hij staat er alleen voor. Citaat blz. 165, op de begrafenis van Baba: ‘’ Ik hoorde hen allemaal aan en besefte dat veel van wie en wat ik was bepaald was door Baba en door de sporen die hij in het leven van anderen had nagelaten. Mijn hele leven was ik Baba’s zoon geweest. Nu was hij er niet meer. Baba kon me de weg niet meer wijzen; die zou ik zelf moeten vinden. Die gedachte joeg me angst aan.” Dit vond ik een keerpunt voor Amir, geen vader meer die altijd voor hem klaar stond. Het punt waardoor hij meer verantwoordelijkheid moest gaan dragen.
wat ik ook een groot keerpunt in het boek vond was dat Amir erachter kwam dat Hassan zijn Halfbroer was. Omdat Ali onvruchtbaar was, werd Baba sperma donor. Doordat Amir erachter kwam dat ze halfbroers waren trok hem dat over de streep om Sohrab op te halen in een weeshuis in Kabul. Een citaat toen hij erachter kwam dat Hassan zijn halfbroer was blz. 209: “ Ik had het gevoel alsof ik van een steile rots gleed en me probeerde vast te klemmen aan struiken en braambosjes maar met lege handen achterbleef. De kamer zwaaide op en neer en heen en weer. ‘’Wist Hassan het?’’ Zei ik tussen lippen door die niet de mijne leken. Rahim Khan sloot zijn ogen. Schudde zijn hoofd.’’ door deze gebeurtenis neemt hij een groot risico om Sohrab te halen.

3.    Het vertelstandpunt.

a.    herinneringen lezen van kinds af aan tot het heden. Dit vertelstandpunt wordt ook al wel de Het verhaal wordt verteld door de volwassen Amir van een jaar of +/- 38. Hij laat je zijn herinneringen lezen.
b.     dit wordt ook wel de ik- verteller genoemd. Dit houdt in dat de ik- verteller alles verteld over eigen ervaringen en waarnemingen; als lezer ben je afhankelijk van de observaties van de ik- verteller, die persoon en dus subjectief zijn. Het effect op de lezer is, dat die zich goed kan identificeren.
c.    Een citaat waaruit blijkt dat het om een ik- verteller gaat, is de eerste zin al. Blz. 5: ‘’ Op mijn twaalfde ben ik geworden wat ik nu ben, op een kille bewolkte dag in de winter van 1975.’’ Hij begint als meteen met de ik- vorm te praten. Andere voorbeelden vind je in het hele boek. Om nog een voorbeeld te geven, op blz. 7: ‘’ Ik zie nog zijn kleine laaggeplaatste oren en het puntige kinnetje, een vlezig aanhangsel dat eruit zag alsof het bij nader inzien nog even tegen zijn gezicht geplakt was.’’ Dit is ook een klein onderdeel van de beschrijving van Hassan, door Amir’s ogen.

4.    De opbouw.

Dit verhaal vond ik erg moeilijk te plaatsen in welke tijd het afspeelt. Dit komt omdat je voorturend in het verleden het verhaal leest, maar wel in chronologische volgorde. Het verhaal springt ook niet één keer terug naar het heden. Je leest af en toe wel dingen zoals, misschien als ik dit had gedaan was alles ander gelopen. Zoals er in het citaat bij 2h staat. Ik denk toch dat ik voor een niet chronologische volgorde ga omdat het in het verleden afspeelt. Je krijgt in dit verhaal ook te maken met een tijd versnelling. Een voorbeeld hiervan is als Amir en Soraya een kind proberen te krijgen. Het lukt niet en na allerlei onderzoeken kunnen ze nog steeds het probleem niet achterhalen. Het ligt niet aan Amir en ook niet aan Soraya. De tijdsprong die ze hier gebruiken om al die bloedonderzoeken te versnellen is, op blz. 175: ‘’ De maanden daarop volgde een heleboel onderzoeken voor Soraya: basale lichaamstemperaturen, bloedonderzoeken op elk denkbaar hormoon, urinetests, een zogenoemde cervicale slijmtest, echoscopieën, nog meer bloedonderzoeken, en nog meer urineonderzoeken.’’ Je hebt nog wel meer tijdsprongen zoals: de volgende week, die avond en ook een jaar ging voorbij.
Ook worden er tijdvertragingen gebruikt. Bijvoorbeeld als Amir terug gaat naar Kabul om Sohrab te halen. Hij beschrijft hij hoe elke hoekje van de straat eruit ziet. Hij treedt erg in details over de omgeving.
Waarom de auteur precies voor deze volgorde heeft gekozen is mij niet helemaal duidelijk. Ik denk dat het verhaal een mooiere indruk geeft als iemand over zijn verleden verteld. Het geeft wel duidelijker weer dat hij zijn levenlang met schuldgevoelens rond loopt. Je kunt dus zeggen dat het een dramatischer effect geeft. Ik denk ook dat je makkelijkere tijdsprongen kan maken, omdat je natuurlijk niet elk detail van je leven herinnert.

5.    De tijd.

Het verhaal speelt zich in heel veel verschillende tijden af. Het begint in 1964 en eindigt in 2001, het heden van het boek. De tijden waarin het zich afspeelt is erg belangrijk en dan vooral op het eind. Want dan gaat het om de Taliban. Het is erg belangrijk voor de verhaallijn. Zonder de Taliban zou er minder moord zijn, armoede, honger enz. Zonder de Taliban zou bv. Hassan nog leven en zou Sohrab geen wees zijn. Het zou ook veel minder gevaarlijk zijn voor Amir zijn om terug te keren naar Afghanistan.

6.    De plaats.

Kabul is wel een belangrijke plaats, die je niet zo makkelijk kan veranderen met een andere plaats, dat komt omdat de Taliban het land overneemt. Maar toen ze gingen emigreren naar het buitenland hadden ze ook naar een andere staat in Amerika kunnen gaan. Ze hadden ook nog Europa kunnen emigreren dus ik denk dat de plaats van dat gedeelte van het boek had niet uitmaakt.

7.    De titel.

a.    De titel de vliegeraar verteld op het eerste gezicht niet zoveel over boek. Ik wist voordat ik het boek las ook niets van de titel af te leiden. Ik had niet echt een idee wat ik moest verwachten. Maar als je net onder de 100 pagina’s hebt gelezen weet je dat de titel eigenlijk allesomvattend is. De titel staat voor de vliegerwedstrijd. Het moment in het verhaal waar alles veranderd tussen de vriendschap van Amir en Hassan. Waar de vliegeraar verkracht werd en zijn vriend toekeek. Deze gebeurtenis heeft vele gevolgen, die in dit boekverslag al genoemd zijn.
b.    Ik vind deze titel erg passend bij de rest van het verhaal. Zoals ik al zei is het allesomvattend. De titel kon alle kanten op gaan waardoor ik het verhaal ook verrassend vond. Zelf zou ik geen andere titel voor het verhaal willen omdat deze precies de inhoud weergeeft van het verhaal.

8.    Eigen mening.

Ik vond het een erg mooi boek om te lezen. Dat kwam vooral omdat de band van vriendschap erg sterk naar voren komt. Ik vond het ook een moeilijk boek om te lezen. Sommige woorden waren moeilijk en ik moest soms zelfs de betekenis navragen! Ook vond ik het af en toe verwarrend om de namen te lezen want de namen hingen af van de persoon die het zei. Bijvoorbeeld zegt Amir tegen zijn vader Baba of Baba jaan, terwijl Ali en Hassan Agha Sahib zeggen. Als één persoon 3 namen heeft vind ik het soms wel moeilijk, vooral in het begin, om te achterhalen wie, wie is. Later in het verhaal ging het stukken beter. Zo had je ook andere dingen. Hij gebruikte regelmatig Afghaanse woorden. Zoals zendagi, bestaan of chai, thee. Ik kwam pas op het eind erachter dat er achter in een woordenboek is met de betekenis van elk Afghaans woord dat gebruikt werd in het verhaal.  
Ook vond ik het leuk om te lezen hoe een andere cultuur in elkaar zit. Zo is een huwelijksceremonie voor een moslim heel anders dan andere culturen. Ook de manier hoe er met je (schoon ) familie wordt omgegaan is totaal anders. Met zoveel respect en eerbied dat wij daar misschien nog wat van kunnen leren.

9.    Opvallende gebeurtenissen.

1.    Natuurlijk kan ik niet om deze gebeurtenis heen, de verkrachting van Hassan op de dag van het vlieger toernooi. Op de een of andere manier werd ik boos op Amir omdat hij zijn vriend zo liet stikken. Ik vond het ook een teleurstelling omdat Amir te bang is en snel geïntimideerd wordt door andere mensen.
2.    Toen ik erachter kwam dat Hassan werd doodgeschoten om niets. Hij wilde alleen het huis weer in waar al zijn herinneringen lagen en waar hij de laatste jaren gewoond had. Waar zijn 1e kind begraven lag, waar hij zijn moeder had begraven, waar zijn kind was opgegroeid, waar hij een nieuw bestaan had opgebouwd en waar hij wachtte op de terugkomst van zijn vriend, Amir. Toen ik las dat hij werd doodgeschoten las ik die zin tien keer. Ik kon het niet geloven en ik vond het zo zielig. Echt een moment waar mensen in huilen uitbarsten. Ik heb me weten in te houden maar ik vond het echt een heel zielig stukje.
3.    Het gevecht met Assef, de confrontatie na al die jaren. Nu had hij de kans om Assef terug te pakken en ik vond het een verrassend effect dat Sohrab zich ermee ging bemoeien door Assef met zijn katapult te beschieten.