Boekverslag De Vliegeraar, Khaled Hosseini

1. Zakelijke gegevens

Hosseini, Khaled. De vliegeraar. New York, 2009^60

Eerste druk: augustus 2003

Aantal bladzijden: 346

Datum leesverslag: 10 december 2009

2. Mijn keuze voor dit boek

Ik heb dit boek gekozen, omdat ik er al veel over gehoord had. Er zijn veel lovende recensies over dit boek verschenen, en er is een film van gemaakt. Ook heb ik van anderen gehoord dat dit een heel mooi boek zou zijn. Daarom wilde ik het boek al een keer gaan lezen, en nu doe ik er ook mijn boekverslag over.

Mijn verwachtingen over dit boek zijn heel hoog, omdat alle recensie lovend zijn. Ik hoop dat het boek een mooi, boeiend en spannend verhaal bevat en dat je in het verhaal meegesleept wordt. Ik verwacht goede beschrijvingen van de hoofdpersoon, waarbij je in zijn hoofd mee kan ‘kijken’. Omdat ik al wel wat recensies had gelezen, weet ik al een beetje wat voor personen er in het verhaal voorkomen en hoe het verhaal een beetje gaat. Hierdoor weet ik ook al wat ik kan verwachten van het verhaal.

3. Mijn eerste reactie

Ik vind dit echt een geweldig boek. Mijn verwachtingen klopten, want het was een zeer meeslepend en spannend verhaal. Je leert de hoofdpersoon heel goed kennen, omdat je zijn gevoelens en gedachten kunt lezen. Het boek verveelde geen moment, en ik wilde steeds doorlezen, omdat ik wilde weten wat er ging gebeuren en hoe het verhaal afliep. Ook is het boek actueel, omdat het gaat over de oorlog in Afghanistan. Ik zou dit boek zeker aan andere mensen aanraden.

4. Korte samenvatting van de gebeurtenissen

1) Amir wint de vliegerwedstrijd van Kabul.

2) Hassan wordt door Assef verkracht. Dat doet Assef om Hassan terug pakken, omdat deze hem een keer bedreigd had (ter zelfverdediging). Amir ziet alles van een afstandje, maar grijpt niet in en hij doet net alsof er niks gebeurd is.

3) Amir wil dat Hassan en zijn vader weggaan als hun bedienden, en hij verstopt geld onder Hassans bed, zodat deze een dief lijkt. Hassan en zijn vader vertrekken.

4) Amir en zijn vader (Baba) vluchten naar Amerika, omdat de Sovjets Afghanistan binnen zijn gevallen. Ze bouwen hier een nieuw bestaan op. Op de vlooienmarkt, waar Amir en zijn vader werken, ontmoet hij Soraya, op wie hij verliefd wordt. Ze trouwen, en willen ook kinderen, maar Soraya blijkt onvruchtbaar te zijn.

5) Amir wordt opgebeld door een oude vriend van hem uit Afghanistan, die hem verteld dat er een manier is om het goed te maken met Hassan. Amir gaat naar Afghanistan. Daar komt hij erachter dan Hassan en zijn vrouw zijn vermoordt door de Taliban en dat Hassan zijn halfbroer was. Ook had Hassan een zoontje, Sohrab, die nu opgesloten zit in een weeshuis.

6) Amir redt Sohrab uit de handen van Assef, die hem ‘gekocht’ had uit het weeshuis en hem nu misbruikt.

7) Amir wil Sohrab adopteren, maar dat blijkt heel moeilijk te zijn. Als Amir zegt dat hij een poosje in een weeshuis moet blijven, probeert Sohrab zelfmoord te plegen, maar Amir redt hem nog net op tijd.

8) Sohrab wordt heel stil, maar als Amir gaat vliegeren met hem, kruipt hij uit zijn schulp, en blijkt net zo goed als zijn vader. Voor het eerst sinds een jaar glimlacht hij weer.

5. Persoonsbeschrijving met behulp van de samenvatting

Beginsituatie

Amir, 12 jaar, is de zoon van de welgestelde Baba, met wie zijn relatie niet heel goed is. Dat komt doordat ze heel erg van elkaar verschillen. Zijn moeder is bij zijn geboorte overleden. Hij woont in Kabul, Afghanistan, in een groot huis en hij gaat naar school. Amir vindt het leuk om verhalen te schrijven en hij wil later schrijver worden.

Amirs beste vriend is Hassan, met wie hij veel speelt. Hassan en zijn (mismaakte) vader Ali (die goed bevriend is met zijn baas Baba) zijn de bedienden van Baba en Amir. Hassans moeder is weggelopen toen hij nog heel jong was. Hij gaat niet naar school en is dus analfabeet.

Amir en Hassan houden van vliegeren, waar zo ook heel goed in zijn. Hassan heeft alles over voor Amir, maar dat is niet helemaal wederzijds; Amir maakt een beetje misbruik van Hassans goedheid en vertrouwen

Ontwikkeling aan de hand van de samenvatting

• Amir wint de vliegerwedstrijd van Kabul.

Hij is hier heel erg trots op, omdat dit een hele grote eer is. Hij hoopt dat zijn relatie met zijn vader hierdoor beter wordt. (Hij wil dus de liefde van zijn vader krijgen door een wedstrijd te winnen). Hij vindt winnen dus heel belangrijk, en denkt dat andere mensen dat ook vinden.

• Hassan wordt door Assef verkracht. Dat doet Assef om Hassan terug pakken, omdat deze hem een keer bedreigd had (ter zelfverdediging). Amir ziet alles van een afstandje, maar grijpt niet in en hij doet net alsof er niks gebeurd is.

Amir grijpt niet in, omdat hij bang voor Assef. Zijn eigenbelang gaat dus boven dat van zijn beste vriend. Hij is dus redelijk egoïstisch. Amir vindt het wel een vorm van verraad, en hij durft zijn vriend niet meer onder ogen te komen. Dit betekent dat hij wel een schaamtegevoel heeft.

• Amir wil dat Hassan en zijn vader weggaan als hun bedienden, en hij verstopt geld onder Hassans bed, zodat deze een dief lijkt. Hassan en zijn vader vertrekken.

Hij denkt dat als Hassan weg is, deze minder zal lijden onder alle pesterijen (omdat hij een Hazara is). Waarschijnlijk is het meer eigenbelang, omdat hij zich te veel schaamt tegenover Hassan en omdat hij jaloers is op Hassan, omdat zijn vader Baba ook veel aandacht voor Hassan heeft. Daar kan hij niet goed mee leven. Het is wel gemeen, want hij maakt zo de jarenlange vriendschap tussen Baba en Ali kapot. Ook is stelen de allerergste zonde in Afghanistan, dus hij maakt het wel heel erg.

• Amir en zijn vader (Baba) vluchten naar Amerika, omdat de Sovjets Afghanistan binnen zijn gevallen. Ze bouwen hier een nieuw bestaan op. Op de vlooienmarkt, waar Amir en zijn vader werken, ontmoet hij Soraya, op wie hij verliefd wordt. Ze trouwen, en willen ook kinderen, maar Soraya blijkt onvruchtbaar te zijn.

Amir houdt heel erg veel van Soraya, ook als ze hem verteld dat ze vroeger een vriend heeft gehad, met wie ze weggelopen is. In Afghanistan is het een zonde om voor het huwelijk seks te hebben, maar het maakt Amir niks uit (omdat hij van haar houdt, maar ook omdat hij in zijn eigen jeugd ook grote fouten gemaakt heeft), en hij laat alle roddels over zich heen komen. Hij is dus vergevingsgezind.

Later blijkt dat Soraya onvruchtbaar is. Amir vindt het niet leuk, maar hij accepteert het wel. Hij stelt voor om een kind te adopteren, en wil hun kinderwens dus nog steeds doorzetten. Hij laat zich niet door tegenslagen tegenhouden.

• Amir wordt opgebeld door een oude vriend van hem uit Afghanistan, die hem verteld dat er een manier is om het goed te maken met Hassan. Amir gaat naar Afghanistan. Daar komt hij erachter dan Hassan en zijn vrouw zijn vermoordt door de Taliban en dat Hassan zijn halfbroer was. Ook had Hassan een zoontje, Sohrab, die nu opgesloten zit in een weeshuis.

Hij wordt opgebeld en hij besluit meteen om naar Afghanistan te gaan, omdat hij het echt goed wil maken met Hassan. Hij wil zijn oude fouten dus rechtzetten. Als hij hoort dat Hassan en zijn vrouw vermoordt zijn, is de klap groot en is hij heel erg geschokt. Hij kan alleen nog maar “nee, nee, nee” zeggen. Hij hield dus toch wel van Hassan, die zijn halfbroer blijkt te zijn. Amir is erg boos op zijn vader, omdat deze hem nooit verteld heeft dat Hassan zijn halfbroer was. Als hij hoort dat Hassan een zoontje heeft, wil hij deze gaan helpen. Hiermee hoopt hij zijn schuld tegenover Hassan in te lossen, en zo zijn oude fouten dus recht te zetten.

• Amir redt Sohrab uit de handen van Assef, die hem ‘gekocht’ had uit het weeshuis.

Als Amir aankomt bij de man (dat blijkt Assef te zijn) die Sohrab gekocht had, is hij wel een beetje bang, omdat hij niet weet wat er gaat gebeuren, maar hij zet zijn plan toch door. Eerst zitten hij en Assef te praten en daarna roept Assef Sohrab binnen. Deze is gekleed in een circuspakje, en hij moet dansen op commando van Assef, die hem ook (seksueel) misbruikt. Als Amir dit ziet, wil hij Sohrab heel graag helpen, omdat hij medelijden met het jongentje heeft. Ook is Sohrab bijna een kopie van Hassan, waardoor hij Amir de hele tijd aan Hassan laat denken.

Assef wil de jongen alleen meegeven met Amir als ze gaan vechten tot de dood, want alleen als Amir wint, krijgt hij Sohrab mee. Hiermee stemt hij in (want hij heeft geen andere keus), en ze beginnen te vechten. Amir, die al zwaargewond is, dreigt te gaan verliezen, maar dan gaat hij opeens heel hard lachen, omdat hij er eindelijk vrede mee heeft, het voelt als een verlossing dat hij door Assef in elkaar geslagen wordt. Assef wordt heel boos en wil hem weer aanvallen, maar dan richt Sohrab zijn katapult op hem (net als zijn vader ooit gedaan had), en schiet zijn oog uit. Daarna vluchten Amir en Sohrab. Amir is heel opgelucht, omdat alles achter de rug is. In het ziekenhuis blijkt dat hij zwaargewond is, maar hij had het er wel voor over.

• Amir wil Sohrab adopteren, maar dat blijkt heel moeilijk te zijn. Als Amir zegt dat hij een poosje in een weeshuis moet blijven, probeert Sohrab zelfmoord te plegen, maar Amir redt hem nog net op tijd.

Amir wil Sohrab heel graag adopteren, maar dat duurt heel lang. Als Sohrab even in het weeshuis verblijft, kan de adoptie een stuk sneller gebeuren. Amir had Sohrab belooft dat hij niet meer naar een weeshuis hoefde, dus hij breekt zijn belofte. Als hij Sohrab bijna levenloos in het bad aantreft, is hij heel erg geschokt een kan alleen nog maar schreeuwen en gillen. Hij was veel gaan Sohrab gaan houden. In het ziekenhuis mag hij niet naar hem toe en voor het eerst sinds vele jaren gaat hij weer bidden. Hij wil niets liever dan dat Sohrab blijft leven. Als de dokter zegt dat hij nog leeft, gaat Amir huilen in de handen van de dokter, zo blij is hij.

• Sohrab wordt heel stil, maar als Amir gaat vliegeren met hem, kruipt hij uit zijn schulp en blijkt net zo goed als zijn vader. Voor het eerst sinds een jaar glimlacht hij weer.

Amir en Soraya vinden het niet leuk dat Sohrab zo stil is en nooit lacht, en ze maken zich zorgen over hem. Als ze op het Afghaanse nieuwjaarsfeest zijn, ziet Amir een kraampje met vliegers en hij koopt een vlieger. Hij vraagt Sohrab of deze mee gaat vliegeren. Amir voelt zich weer helemaal kind, net zoals het vroeger was. Hij is dus eigenlijk weinig veranderd. Als hij een vlieger verslaat is hij degene die achter de vlieger aanrent. Tegen Sohrab zegt hij: “Voor jou doe ik alles”. Dit heeft Hassan ook een keer tegen hem gezegd, en dat betekende dus veel voor hem. Als er een glimlach over Sohrabs gezicht trekt, is Amir daar heel blij mee en krijgt hij weer hoop.

Conclusie en interpretatie

Amirs doel was zijn schuld tegenover Hassan inlossen, omdat hij het heel vindt wat er vroeger gebeur was. Zijn doel is gedeeltelijk bereikt, want hij heeft niet zijn schuld ingelost tegen Hassan zelf, maar tegen zijn zoontje. Ik denk wel dat Hassan Amir hier heel dankbaar voor zou zijn geweest.

Amir was eerst een watje, omdat hij nooit voor zijn vriend opkwam als deze gepest werd, omdat hij bang was zelf klappen te krijgen. Daarom was hij ook wel een beetje egoïstisch, want zijn eigenbelang stond altijd voorop.

Later is Amir geen watje meer, want hij riskeert zijn eigen leven om Sohrab te redden. Ook wil hij heel graag zijn oude fouten rechtzetten, omdat hij het heel erg vindt wat hij vroeger gedaan had.

Amir is dus veranderd en heeft zich ontwikkeld van watje en egoïst naar iemand die om anderen geeft.

Sommige dingen zou ik anders doen als ik Amir was geweest, zoals opkomen voor je vrienden, en ze beter behandelen. Ook zou ik ingrijpen als iemand misbruikt werd, wat Amir niet deed. Ik vond het wel gemeen van Amir om Hassan en zijn vader door een list het huis uit te krijgen.

De dingen die hij later in zijn leven gedaan heeft, vind ik wel goed en zou ik ook gedaan hebben. Ik vond het heel goed van Amir dat hij Sohrab redde en opnam in zijn gezin.

Ik kon me dus niet identificeren met de jeugdige Amir, maar wel met de oudere Amir.

6. De thematiek

Het thema van dit boek is het inlossen van een schuld.

Doordat Amir niet ingegrepen had toen Hassan misbruikt en gepest werd, heeft hij een schuldgevoel gekregen die hem een groot deel van zijn leven achtervolgd heeft. Toen een vriend hem belde en zei dat er een manier was om het goed te maken, ging hij meteen naar Afghanistan, omdat hij er heel erg mee zat. Hij vond zijn schuldgevoel dus heel vervelend en hij kon er maar moeilijk mee omgaan.

Toen hij hoorde dat Hassan dood was, kon hij alleen nog maar “nee, nee, nee” zeggen, want het was het nooit goed gekomen tussen hen. Maar omdat hij later het zoontje van Hassan gered had en opgenomen had in zijn gezin, had hij toch het gevoel dat zijn schuld eindelijk ingelost was.

Er zijn nog meer (sub)thema’s, zoals:

• Een slechte vader-zoonrelatie

Amir heeft een slecht relatie met zijn vader, omdat deze zichzelf niet herkent in Amir. Zijn vader heeft ooit gezegd dat als hij Amir niet geboren had zien worden, dat hij dan niet zou weten dat deze zijn zoon was. Hij probeert Amir wel op hem te laten lijken, door hem bijvoorbeeld mee te nemen naar voetbalwedstrijden, maar Amir vindt verhalen schrijven veel leuker. Dat tot ongenoegen van zijn vader, die daar totaal geen interesse voor heeft.

Amir vindt het heel jammer dat hij geen goede relatie heeft met zijn vader en hij denkt dat als hij de vliegerwedstrijd wint, dat ze het meteen goed met elkaar kunnen vinden en dat alles weer goed is. Nadat hij de wedstrijd gewonnen heeft gaat het ook een tijd goed tussen hen, maar na een tijdje zwakt dat weer af. Als ze naar Amerika verhuizen blijkt dat Baba longkanker heeft en het gaat weer beter tussen hen. Na een tijdje overlijdt Baba en Amir heeft het daar toch wel moeilijk mee.

Ik vind dit een thema dat volgens mij wel moeilijk is voor de personen die het betreft, want het is natuurlijk heel vervelend als je geen goede relatie met je ouders hebt.

Ik heb over dit thema wel geleerd dat dus het heel moeilijk is voor degenen die het betreft, want Amir heeft er veel voor over om zijn vader trots op hem te laten zijn.

• Het verraad aan een vriendschap

De vriendschap tussen Amir en Hassan is niet een echte vriendschap, omdat Amir Hassans goedheid en vertrouwen een beetje misbruikt. Hassan heeft wel alles over voor Amir, maar dat is dus niet wederzijds. Ook als Hassan gepest wordt omdat hij een Hazara is, grijpt Amir niet in, en zelfs ook niet als Hassan misbruikt wordt.

Amir is jaloers op Hassan, omdat deze net zoveel aandacht krijgt van Baba als hijzelf, terwijl Hassan hun bediende is. Later blijkt dat ze halfbroers waren, maar dat hebben ze allebei nooit geweten. Vanwege de jaloezie en schaamte zorgt Amir ervoor dat Hassan en zijn vader weggaan uit hun huis. Dit is wel een vorm van verraad en Amir heeft daar later ook veel spijt van.

Ik keur verraad aan vriendschap af, omdat je op een vriendschap heel ‘zuinig’ moet zijn, en dan moet je er geen verraad aan plegen, ook niet omdat een van de twee jaloers is. Amir en Hassan hadden het moeten uitpraten, in plaats van het zo ‘op te lossen’.

Ik heb over dit thema geleerd dat vaak om kleine, stomme dingen een vriendschap kapot gaat, want hier gaat door jaloezie en schaamte een vriendschap kapot.

• Seksueel misbruik

Eerst wordt Hassan door Assef seksueel misbruikt, en later wordt ook Sohrab door Assef misbruikt, die hem gekocht had uit het weeshuis.

Amir vindt het wel erg dat Hassan misbruikt werd, maar hij deed er niks tegen, omdat hij bang was zelf klappen te krijgen. Maar zodra hij weet dat Assef Sohrab seksueel misbruikt, wordt hij wel boos, en dat zegt hij ook tegen Assef.

Ik keur dit thema heel erg af, want dit hoor je niet te doen bij iemand.

Ik heb over dit thema geleerd dat het heel erg moeilijk is voor het slachtoffer, want Hassan en Sohrab ook worden allebei heel stil en hebben geen zelfvertrouwen meer.

• De wreedheid van een oorlog

Vroeger woonde Amir in Kabul. Toen hij er later naar terug ging, zag hij dat er veel veranderd was door de oorlog. Door de stad rijden auto’s met Taliban, vele gebouwen zijn kapotgeschoten en er zijn veel bedelaars. Toen hij met een vriend naar een stadion ging om een voetbalwedstrijd te zien, werden er in de pauze twee mensen, die overspel hadden gepleegd, met stenen bekogeld door een beul (die Assef blijkt te zijn) totdat ze dood waren. Amir is heel erg geschokt.

Maar de wreedheid komt ook heel dichtbij, want Hassan en zijn vrouw zijn vermoord door de Taliban, omdat ze Hazara waren. Dit was geheel onterecht, want ze deden helemaal niks fout. Ook hierdoor is Amir geschokt.

Ik vind de wreedheid van een oorlog heel erg, want het treft de burgers heel hard, terwijl die er helemaal niks aan kunnen doen dat er oorlog is.

Ik heb over dit onderwerp geleerd dat het verschrikkelijk is wat een oorlog met een land en zijn burgers doet. Een oorlog maakt alles kapot in een land en in mensenlevens.

• Moord, doodslag en (poging tot) zelfmoord

Door de oorlog is er veel moord, doodslag en zelfmoord in Afghanistan. Dat ziet Amir in het stadion, de lijken die langs de weg liggen en doordat Hassan en zijn vrouw vermoordt zijn.

Ook pleegt er ook iemand zelfmoord waar Amir zelf bij is, namelijk de vader van een jongen die tijdens de vlucht naar Pakistan overleden is. De vader pleegt zelfmoord door zichzelf met een pistool door zijn hoofd te schieten.

Toen Sohrab zelfmoord probeerde te plegen, kon Amir hem nog net op tijd redden. Hier komt ‘zelfmoord’ wel heel dichtbij, en Amir wil niets liever dan dat Sohrab blijft leven. Daarom gaat hij voor het eerst sinds jaren weer bidden. Toen de dokter zei dat Sohrab nog leefde was Amir heel blij en opgelucht. Later hebben hij en Sohrab het er nooit meer over gehad, omdat ze het allebei heel moeilijk vonden.

Ik vind ook dit thema erg, want dit zou helemaal niet voor mogen komen. Je lost er niks mee op, en er is daardoor alleen maar pijn voor de slachtoffers en nabestaanden.

Ik heb over dit onderwerp geleerd dat het voor de nabestaanden en slachtoffers heel moeilijk is, want er worden in een oorlog vaak mensen onnodig en onterecht vermoord, en dat is moeilijk te begrijpen voor de nabestaanden.

7. Literom

Deze opdracht hoeft niet gemaakt te worden.

8. Mijn eindoordeel

Ik vond De Vliegeraar een heel mooi boek, omdat ik heel goed met de hoofdpersoon meeleven. Dat zie je bijvoorbeeld in het stuk waar Amir hoort dan Hassan en zijn vrouw zijn vermoord door de Taliban.

“Ze namen hem mee naar buiten de straat op…”

“Nee”, hijgde ik.

“… dwongen hem te knielen…”

“Nee. O god, nee”

“… en schoten hem door het achterhoofd.”

“Nee.”

“Farzana kwam gillend naar buiten en viel hen aan…”

“Nee.”

“… schoten haar ook dood. Zelfverdediging, beweerden ze later.”

Maar ik kon alleen nog maar “Nee, nee, nee” blijven fluisteren.

Hierin zie je dat de hoofdpersoon het er heel moeilijk mee heeft dat Hassan en zijn vrouw dood zijn en dat ga je zelf ook zo ervaren, want je weet hoe de hoofdpersoon over Hassan dacht en wat ze samen meegemaakt hebben.

Ook vind ik het boek heel erg indrukwekkend, want je leest over dingen die je alleen maar op televisie ziet, zoals hoe het in de oorlog is voor de burgers. Alles wordt zo mooi beschreven in het boek, dat je alles helemaal voor je ziet. Dat zie je in het stuk waar Amir in een taxi Kabul binnenrijdt.

Want toen Kabul zich eindelijk voor ons ontvouwde, wist ik zeker, absoluut zeker dat hij ergens een verkeerde afslag genomen had. Farid moet mijn verbijsterde gezichtsuitdrukking hebben gezien – met al dat heen en weer rijden van mensen van een naar Kabul was hij vast vertrouwd geraakt met die uitdrukking op het gezicht van degenen die Kabul lang niet gezien hadden.

Puin en bedelaars. Waar ik ook keek, dat is wat ik zag. Ik herinnerde me dat er vroeger ook bedelaars waren. Maar nu hurkten ze op elke straathoek, gekleed in gerafelde jutevodden, en strekten hun handen die onder de modderkorsten zaten uit voor een munt.

… Bijna niemand zat naast een volwassen man – door de oorlogen waren vaders in Afghanistan een zeldzaam artikel geworden.

Je ziet alles voor je, en je leest dat Amir onder de indruk is van hoe Kabul door de oorlog veranderd was. Ook lees je hier dingen die je anders nooit ziet of hoort en dat is wel indrukwekkend, omdat ik dit niet wist.

Ik weet nu door het lezen van dit boek hoe de mensen in Afghanistan in angst leven, en wat de gevolgen van de oorlog voor de burgers zijn. Je leest ook over iemand die eerst in een land woonde zonder oorlog, vluchtte, en later weer terug kwam in een land met oorlog. Dat maakt wel indruk, want dit hoor je nooit op de televisie. Hier kun je weer zien hoeveel effect een oorlog heeft op mensen. Ook zie je hoe mensen gaan handelen als ze jaloers of bang zijn, of als ze een schuldgevoel hebben.

Ook heb ik veel geleerd over de thema’s van dit boek, namelijk een slecht vader-zoonrelatie, verraad aan vriendschap, seksueel misbruik, de wreedheid van een oorlog en moord, doodslag en (poging tot) zelfmoord.

Mijn verwachtingen voor dit boek kloppen, want het was een mooi, boeiend en spannend boek. De recensies kloppen, want ik vond dit ook een geweldig boek.

Ik heb over mezelf als lezer van literatuur ontdekt dat ik ook graag moeilijkere en zwaardere boeken lees, want eerst las ik ‘lichte’ boeken. Dit is een ‘ernstig en serieus’ boek, en ik vond het een heel mooi boek, dus ik denk dat ik vaker dit soort boeken ga lezen, en ik ga ook zeker het andere boek van deze schrijver lezen.

Verdiepingsopdrachten

I. Tijd

Het eerste hoofdstuk speelt zich af in 2001, het tweede tot dertiende hoofdstuk in ongeveer 1970 tot de jaren tachtig en vanaf het veertiende hoofdstuk speelt het zich weer af in 2001.

In het eerste hoofdstuk lees je dat Amir door zijn vriend opgebeld word om naar Afghanistan te komen om ‘het’ goed te maken. Dat wekt wel een paar vragen op, zoals: wat moet hij goedmaken? Wie is die vriend? En met wie moet hij iets goedmaken, wat had hij fout gedaan?

Vanaf het tweede hoofdstuk wordt alles uitgelegd, wie wie is, en wat de relaties tussen deze personen zijn. Je leert hier de geschiedenis van de personages kennen en wat ze vroeger meegemaakt hebben. Zo wordt alles duidelijk.

Vanaf het veertiende hoofdstuk gaat Amir dus terug naar Afghanistan om het goed te maken en daar komt hij erachter dat Hassan en zijn vrouw vermoord zijn, en dat hun zoontje in een weeshuis zit. Amir gaat Sohrab redden en neemt hem uiteindelijk op in zijn gezin.

Door de uitleg in de eerdere hoofdstukken weet je waarom Amir doet zoals hij doet en dat maakt het duidelijk.

Het effect van deze volgorde is dat je vanaf het eerste hoofdstuk wil weten wat hij goed moet maken in Afghanistan. Daarna leer je Amir heel goed kennen, en weet je ook wat hij meegemaakt heeft in zijn jeugd. Dan komt de tijd na 2001 en gaat hij Sohrab redden. Je weet waarom hij dit doet omdat je ook veel hebt gelezen over hem in zijn jeugd. Dat maakt het verhaal duidelijk en goed te volgen.

II. Tijdsbeeld

De vliegeraar (geschreven in 2003) is een heel actueel boek, want het gaat ook voor een groot deel over de oorlog in Afghanistan. Eerst lees je over het Afghanistan van voor de oorlog, en dan lees je wat er allemaal veranderd is door de oorlog in Afghanistan. Dat geeft een goed beeld over de oorlog en de gevolgen daarvan. Door het lezen van dit boek heb ik er dus wel het een en ander geleerd (over de oorlog in Afghanistan).

III. Perspectief

De vliegeraar is verteld in een ik-vertelsituatie, omdat je alles door de ogen van Amir bekijkt en zijn gedachten en gevoelens leest. ‘Puin en bedelaars. Waar ik ook keek, dat is wat ik zag.’

Door die ik-vertelsituatie lees je alles wat Amir van alles en iedereen vindt. Daardoor ga je zelf ook zo over die dingen denken, want wat Amir denkt, ziet en waarneemt is de enige informatie die je krijgt. Het verhaal is dus subjectief.

Je leest dat Amir van zijn vader Baba vindt dat hij bijvoorbeeld geen aandacht voor hem heeft, wel aan anderen denkt en dat hij het niks vindt dat Amir schrijft. Hij vertelt alleen de dingen die voor hem belangrijk zijn en daardoor krijg je een subjectief beeld van personen en dingen.

Omdat je leest wat Amir denkt en voelt, weet je ook waarom hij doet zoals hij doet. Zijn handelingen zijn dus te verklaren met gedachtes en gevoelens.

Ik vind dat dit perspectief heel goed gekozen is, want het is het verhaal van Amir dat hij op latere leeftijd vertelt. Het is dus logisch dat hij dan zelf vertelt wat hij meegemaakt heeft. Ook leer je Amir op deze manier heel goed kennen.

IV. Visie

De hoofdpersoon Amir vindt de oorlog in Afghanistan verschrikkelijk; dat lees je in zijn gedachten en waarnemingen in Kabul als hij terugkomt na vele jaren. Waarschijnlijk vindt de schrijver de oorlog ook verschrikkelijk en verwoordt hij dat via de hoofdpersoon. Zo wil hij de oorlog een beetje onder de aandacht brengen, vertellen hoe erg het daar is en zeggen wat hij daarvan vindt.

Ook de slechte vader-zoonrelatie en seksueel misbruik vindt hij vervelend, want hij schrijft er best negatief over. Het verraad aan vriendschap vindt de schrijver heel erg en hij geeft Amir dan ook een hoop schuldgevoel mee in het boek. Tegen de inlossing van schuld kijkt de schrijver positief aan, want dat beslaat een groot deel van het boek en het is dus een belangrijk onderwerp. Hij vindt dat je je schuld moet inlossen als je daar de kans voor krijgt.

De schrijver vindt dus dat we goed met elkaar om moeten gaan (geen oorlog, seksueel misbruik, slechte vader-zoonrelatie en geen verraad aan vriendschap). Ook moet je je oude fouten rechtzetten (inlossen van schuld).

Ik ben het helemaal eens met zijn visie, omdat ik ook vind dat we goed met elkaar om moeten gaan.

Het boek heeft me wel een paar dingen duidelijker gemaakt en dingen ‘geleerd’ over de thema’s. Daardoor heb ik er nu ook een mening over, wat ik eerst niet echt had (omdat ik er niet zoveel vanaf wist).