The Da Vinci code door Dan Brown

Boekgegevens. ‘De Da Vinci Code’, Dan Brown. Uitgeverij Luitingh ~ Sijthof, 2004. Boekverslag Ard Jacobs, V6b.

Via de aanwijzingen die Saunière, de conservator van het Louvre, heeft achtergelaten tijdens het doodgaan, kan Sofie Neveu ontraadselen wat haar opa haar nog wilde nalaten/vertellen. Deze aanwijzingen zijn weergegeven in de vorm van raadsels die veelal met het leven van Leonardo Da Vinci te maken hebben of in zijn schilderijen te vinden zijn. Neveu komt meteen al in contact met Robert Langdon, een professor in de kunsthistorie, die haar helpt bij het ontrafelen van de ‘Da Vinci Code’.

Thema en motieven. Het thema van het boek is de ‘Sangreal’ à ‘San Greal’ à ‘Heilige Graal’, die naar veronderstelling helemaal geen Heilige Graal, de drinkbeker van Jezus, zou zijn. Maar iets wat de vinder ervan enorme macht verschaft en wat een keerpunt voor de hedendaagse kerk zou betekenen. Het geheim hiervan wordt bewaard door vier hoogstaande figuren binnen de ‘Priorij van Sion’, een geheim genootschap. Alle vier zijn ze vermoord. Saunière heeft de laatste kans gezien om het geheim niet verloren te laten gaan en een raadselachtige speurtocht voor Langdon en zijn kleindochter Sofie Neveu uit gezet net voordat hij stierf.

De ‘Sangreal’ is erg interessant onderwerp om over te lezen. Omdat het zo’n brede geschiedenis heeft kom je dingen te weten waarvan de discussie normaalgesproken alleen voor deskundigen is weggelegd. Maar aan de hand van dit boek krijg je wat meer achtergrond informatie over de Graal waardoor zelfs een leek op het gebied van de kunsthistorie toch een redelijk goed beeld krijgt van het feit dat de Graal al zolang als hij bestaat een erg gewild ding is geweest. Zo erg dat er zelfs oorlogen voor gevoerd zijn. Het mooie van dit boek is dat alles in relatie met het onderwerp is verwerkt in de vorm van raadsels. Je krijgt tactisch aangespeelde achtergrondinformatie via personages in het boek en daarmee kun je dan vaak zelf al meedenken over de oplossingen van de raadsels uit het boek.

Vertrouwen: Het eerste belangrijke motief. In de zoektocht naar de Graal zijn Robert Langdon en Sophie Neveu erg op elkaar aangewezen. Ze worden samen achtervolgd, lossen samen raadsels op en worden zelfs met elkaar bedreigd. Om dit door te kunnen maken moeten zij elkaar volledig vertrouwen. Ook blijkt op een cruciaal moment in het verhaal dat Sir Leigh Teabing, afstammeling van de Eerste Britse Hertog van Lancaster en groot historicus op het gebied van het Vaticaan en de Opus Dei, niet te vertrouwen is. Hij gebruikt Langdon en Neveu om zelf de Graal te kunnen bemachtigen.

Priorij van Sion: Een geheim genootschap, opgericht door heidenen tijdens de oorlog tussen de Heidenen en de Katholieken. Saunière, grootvader van Neveu, is grootmeester van dit genootschap wanneer hij vermoord wordt. Hij, en de drie sénéchaux, ook hoogstaande figuren binnen de priorij, kennen als enigen de plaats waar de Graal zich bevind, maar zij zijn alle drie vermoord.

Leonardo Da Vinci: Via aanwijzingen die veelal met het werk van Da Vinci te maken hebben probeert Saunière zijn kleindochter en Langdon naar de Graal te leiden. Dit omdat er na zijn dood anders niemand de Graal ooit mee zou kunnen vinden en hij de Graal niet zomaar bloot wil leggen aan de wereld. Het moet geheim blijven. Naast kunstenaar was Da Vinci ook uitvinder. Hij vond de cryptex uit. Dit voorwerp is onderdeel van de zoektocht naar de Graal. Langdon en Neveu komen in het bezit van een cryptex waarin zich een verdere aanwijzing naar de plaats van de Graal bevindt.

Personages. Robert Langdon, kunsthistoricus en hoogleraar religieuze symboliek. Een man van normaal postuur met een bos stug, zwart haar, donkere stoppelbaard, doordringende blauwe ogen, een krachtige kaaklijn en kin met kuiltje. Hij heeft aan aantal interessante boeken op zijn naam staan: De symboliek van geheime sekten, De kunst van de illuminatie, De verloren taal van de ideogrammen en hij is de schrijver van hét boek over Religieuze iconologie. Langdon is een charmante man met een gezond verstand. Zo blijkt uit zijn veronderstellingen die vaak leiden tot resultaten bij de zoektocht. Omdat hij de tijd niet heeft is er in het begin geen sprake van romantiek. Wel weet hij keer op keer Neveu te verbazen met zijn intrigerend taalgebruik. Pas als het verhaal wat gevorderd is, en er wat rustiger momenten aanbreken krijgt hij haar pas in het oog en groeit er iets.

Sophie Neveu, agente bij de franse politie. De kleindochter van conservator Saunière. Door een traumatische ervaring in haar vroegere jaren, heeft zij het contact met haar opa verbroken. Wat deze ervaring inhield komt pas na drie kwart van het boek naar boven. Wel is het voor Langdon en haar van belang om te weten, hiermee heeft Langdon namelijk meer informatie om conclusies te trekken en zekerheid te scheppen van zijn zaak. Ze is een gezonde vrouw met een onopgesmukte schoonheid en echtheid die een opvallend zelfvertrouwen uitstraalde. Haar ogen zijn olijfgroen, scherpzinnig en helder. Ze heeft veel van haar opa geleerd over symboliek en heeft een voorliefde voor cryptologie. Voordat ze Langdon persoonlijk kent is ze al erg begaan met hem. Ze neemt het voor hem op door met hem uit het Louvre te ontsnappen. Vanaf dat moment zijn ze aan elkaar verbonden en gewaagd.

Bezu Fache, hoofdinspecteur van de franse recherche. Hij heeft het postuur van een kwade os. Zijn brede schouders steken ver naar achter en zijn kin zit constant aan zijn borst. Hij gelooft dat Robert Langdon verantwoordelijk is voor de moord op de conservator omdat deze vlak voor zijn dood de woorden ‘Vind Robert Langdon’ met zijn eigen bloed op de vloer heeft geschreven. Maar moet meer dan alles uit de kast halen om hem ook daadwerkelijk te pakken te krijgen.

Silas, een magere albino monnik en de werkende hand van de Leermeester. Silas heeft de moorden op de drie senechaux en op Saunière op zijn naam staan en wil de Graal bemachtigen voor het Opus Dei.

Robert Langdon, de hoofdrolspeler in deze thriller komt het sterkst over. Hij wordt gesierd door zijn kennis, maar is niet arrogant. Zijn vastberadenheid het mysterie op te lossen geeft hem de macht constant weer te ontsnappen aan Fache.

Silas is eigenlijk maar een zielig personage. Hij gelooft in zijn meester en dat is een zegen. Alleen is zijn meester een slecht man. Deze heeft hem tot extremist gekneed en laat hem moorden om de Graal te pakken te krijgen. Hij wordt op een gegeven moment gevangen genomen door Sir Leigh Teabing, maar deze vermoord hem niet. Later blijkt Teabing de Leermeester te zijn.

Eigenlijk zijn alle personages in het boek met elkaar verbonden. Allen zijn eigenlijk op zoek naar de Graal. Zo zijn Langdon en Neveu een team, Silas en de Leermeester, alleen Fache heeft hele andere bedoelingen. Hij wil Langdon te pakken krijgen omdat hij hem verantwoordelijk houdt voor de moord op Saunière. Het hele verhaal is eigenlijk een race naar de Graal. Wie hem het eerst heeft. Langdon en Neveu lossen steeds de raadsels op, en Silas pakt ze af, zodat hij weer een stap voor komt te liggen. En Fache hobbelt er als het ware achteraan om Langdon in de kraag te kunnen vatten.

Langdon en Neveu willen de Graal om het geheim van de Opus Dei niet verloren te laten gaan. Silas wil de Graal voor de Leermeester. En de Leermeester (Teabing) wil de Graal vanwege de enorme macht die het hem geeft.

Tijd en ruimte. Het hele verhaal speelt zich in één nacht af. Het begint om half één ’s nachts, wanneer Langdon gewekt wordt door een telefoontje uit het Louvre. De volgende dag ’s avonds eindigt het verhaal voor de meesten bij de Rosslyn Chapel in Schotland. Het mysterie is niet opgelost, maar de boeven zijn gevangen en Sophie heeft haar familie gevonden. Wanneer Langdon weer terug is in het Ritz Hotel in Parijs en hij eerst twee dagen geslapen heeft, heeft alle informatie zich in zijn hoofd kunnen ordenen en weet hij vrijwel meteen het raadsel van de Da Vinci Code op te lossen.

Het verhaal speelt zich in de moderne tijd van nu af. Alles wijst erop dat het zo is. Handgeweren, vliegtuigen, zelfs de glazen piramide bij het Louvre die pas gebouwd is in 1989. Het verhaal is in zoverre chronologisch verteld dat het ‘heden’ in het boek wel loopt van begin tot eind. Wel bevinden zich tekstgedeeltes en zelfs hoofdstukken die terugslaan op ‘vroeger’. Ook zitten er hele lappen tekst aan geschiedenis tussendoor. Hierdoor is de tijd van het verhaal af en toe lastig te begrijpen.

Beoordeling. Om te beginnen is het een revolutionair boek. Het is zo doordacht. Het bevat informatie waarvan ik nog nooit het bestaan vanaf wist. Maar het is wél geloofwaardig. Het is erg interessant om dat alles te weten te komen. Je krijgt namelijk niet alleen informatie, maar je gaat dingen herkennen van kerken en kathedralen die je zelf bent tegengekomen. Ook over het Louvre krijg je veel te weten. Uberhaupt over de hele stad Parijs. Dat het een mooie indrukwekkende stad is wist ik al, maar dat de plaats en vorm van veel bouwwerken ook daadwerkelijk van grote historische en symbolische waarde was had ik nog nooit gehoord. Toch lijkt het af en toe in het boek of Dan Brown, doordat hij dit hoge informatiegehalte nodig achtte, in het verhaal af en toe in de knoop zit. Personages kunnen zich niet te ver ontplooien, want dan past het weer niet. De tijd is er niet voor. Het valt allemaal maar nét op zijn plek. Ik denk dat er gewoon iets te veel informatie in het boek is gepropt.