Heksenkind door Monica Furlong

Verhaal:

Fabel:

Als Leana haar grootmoeder overlijdt en haar tante haar niet in huis kan nemen wordt zij op het dorpsplein ’geveild’ om onderdak te krijgen totdat haar vader terug is van zijn zeereis. Niemand wilde haar hebben omdat de mensen arm waren en ze nauwelijks hun eigen kinderen konden voeden. Er waren wel 2 mensen de aanboden om Leana in huis te neme, maar die mishandelden hun eigen kinderen, dus haar tante wou niet dat Leana bij hen in huis zou komen. Dan bied Juniper aan om Leana in huis te nemen. Eerst stribbelt Priester Fillan
tegen, en geeft hij als argument dat Leana onderdak zal krijgen bij de Christenen, maar later keurt hij met tegenzin goed dat Juniper Leana in huis neemt.Eerst is Leana bang, want Juniper wordt fluisterend ‘heks’ genoemd, maar algauw wordt haar duidelijk dat Juniper goed van hart is en ze vertrouwt haar compleet.
Het leven bij Juniper is goed, Leana krijgt genoeg te eten, en leert van alles over kruiden, talen en koken.
Op een dag, as de kerk dienst is afgelopen, gaat Leana met haar neef mee om haar tante op te zoeken. Die zegt dat er in de tuin een verrassing voor haar is. Als Leana in de tuin komt ziet ze daar haar moeder staan, Maeve. Maeve probeert Leana over te halen met haar mee te gaan, maar als dat niet lukt, geeft ze haar een mooie steen, en vertrekt weer. Als Leana weer bij Juniper is gaat het leven gewoon verder, maar Juniper moet wel een paar dagen weg, en ze
laat Leana alleen achter, wat Leana vreselijk vindt. Als Leana alleen is pakt zij de steen, die tegen haar lijkt te praten, en haar overhaalt naar Maeve te gaan. Als ze daar is heeft ze het in het begin wel naar haar zin, maar later niet meer. Haar moeder is alleen met zichzelf bezig, ze is een zwarte heks, en als Leana op een dag in haar moeders ‘heksen kamer’ komt vindt ze een pop die op Juniper lijkt en gekeeld wordt door een draadje, en neemt die mee. Leana mist ook de knuffels en nachtzoenen van Juniper, want dat doet haar moeder allemaal niet. Leana besluit terug te gaan naar Juniper, op haar pony die ze heeft gekregen. Als Maeve er achter komt dat Leana weg is stuurt ze één van haar lakeien achter Leana aan. Die wacht op Leana aan de voet van de berg waar het huis van Juniper op staat, dus Leana kan niet naar het huis, dus besluit ze haar neef, Colman te halen, en die komt met het idee om door de grotten die onder het huis liggen te gaan. Leana wacht net binnen de grot, totdat Cornwall haar via het huis komt halen. Als ze vraagt waar Juniper is zegt hij dat ze ziek is. Als Leana weer boven is gaat ze snel naar Juniper en laat ze het poppetje zien. Juniper wordt daarna snel weer beter.
Het leven gaat gewoon verder, en Leana wordt door Juniper opgeleid tot doran, een soort heks. Alles verloopt goed totdat de pokken uitbreken in het dorp. De priester Fillan, Juniper ervan beschuldigt dat zij dat heeft gedaan. Juniper wordt opgepakt, en Leana wordt ondervraagd. Als het er slecht uitziet voor Juniper, en het er op lijkt dat er geen uitweg meer is, ontsnapt Leana en gaat zij naar haar neef voor hulp. Ze komen met een plan om Juniper te laten ontsnappen wat goed lukt. Ze gaan naar de west kust van het eiland, waar de boot van Leana ‘s vader (toevallig) ligt, ze varen weg. En voor Leana werd het op dat moment duidelijk dat ze een doran wil worden.

de motieven in het verhaal, de thema’s en hoe ze met elkaar verwerkt zijn:

Thema: je moet jezelf op je eigen manier ontwikkelen en je eigen weg durven gaan. En elkaar leren kennen voor je een oordeel velt over elkander.

In het begin was Leana bang van Juniper maar na een tijdje verkiest ze haar als haar moeder.

-Terwijl ze dat zei, moest ik denken aan de geesten en dode baby’s in de kasten en op zolder, maar ik zei niets. Het leek me het veiligst om haar te laten denken dat ik nogal dom was.- pg 25
Uit dit stukje komt haar angst duidelijk naar voren.

-Ik nam een besluit. “Van nu af aan,” zei ik, “kies ik jou als moeder.”- pg 175

In dit stukje kiest ze overduidelijk voor Juniper en is het duidelijk hoeveel ze van elkaar houden.

Het motief is dan weer dat mensen, mensen wantrouwen die er andere levensgewoonten op nahouden en een ander geloof belijden. In dit geval dus heksen of dorans en niet-Christenen.

-“jij zult haar leerling worden,” zei Seramus, “heksen kiezen kleine meisjes als leerling, dan wordt jij ook een heks.”- pg 20

Dit komt vooral naar voor als Fillan de dorpelingen tegen Juniper opzet. Omdat zij als zogenaamde niet-Christen, dus een ketter, de pokken zou veroorzaken en een aanhanger van de duivel zou zijn.

-“Het is maar voor even. Het waait wel over. Het is alleen maar dat Fillan zegt dat Juniper het graan behekst heeft en dat ze de pokken zal laten uitbreken.”- pg 177

Titelverklaring:
Het hoofdpersonage, Leanan, is de dochter van Maeve de Schone, een slechte heks.
Het kan evengoed gekozen zijn omdat de inwoners van het dorp haar zagen als een leerling van Juniper ofwel als kind, dus heksenkind.

Pesonages:

Leanaibh Glic is een meisje van ongeveer negen jaar als ze bij Juniper intrekt. Ze is een Christelijk meisje die niets van huishoudelijke taken wil weten.

-“Ik hou niet van schoonmaken, stof afnemen, koken en afwassen en zo,” legde ik uit. “En normaal gesproken doe ik het ook niet. Ik vind het zulk saai, vervelend werk, ziet u.”- pg 35-36

Door iedereen in het dorp wordt ze Leana genoemd. Wat niet direct een compliment is.

-…Leanaibh Glic, afgekort tot Leana die je zou kunnen vertalen als ‘Wijs Kind’. Het was geen compliment het was een naam die gebruikt werd voorkinderen die net als ik vaak moeilijke woorden gebruikten, die alles wilden weten, of die op een of andere manier vroegwijs leken.- pg 9

En ook al is ze de hoofdpersonage, haar uiterlijke kenmerken zijn toch tot het minimum beperkt zodat je, je fantasie zijn hang kan laten gaan. We weten dat ze zwart haar, helderblauwe ogen heeft en tenger is.

Haar evolutie komt duidelijk naar voren. In het begin van het verhaal wil ze niets van Juniper weten is ze echt bang van haar, naar het midden toe is haar vertrouwen in Juniper sterk toegenomen. Uiteindelijk verkiest ze Juniper boven haar moeder.

-Mijn grootmoeder legde haar hand op mijn hoofd om me gerust te stellen, maar met echte kinderlogica bedacht ik dat ze dat niet gedaan zou hebben als Juniper niet gevaarlijk was geweest.- pg 8-9

-“ ze is aardig”, ik kon niet echt toegeven dat het heel leuks was om bij Juniper te wonen en dat ik het gevoel had dat ik haar al mijn hele leven kende.” Pg 42

Leana is de hoofdpersonage aangezien ze niet uitvoerig beschreven is maar we wel haar gedachten weten en van een duidelijke evolutie kunnen spreken is het duidelijk dat ze Flat en Dynamic is.
Juniper is een doran die naar het dorp kwam als de mensen wanhopig waren en het hun niet meer kon schelen wat Fillan ervan vond. Ze kwam uit Cornwall. Ze had een slank gestalte, sterke witte tanden, diepdonkere ogen. Haar huid was warm olijfbruin en ze had glanzend zwart haar.

Ze is een nevenpersonage we kunnen niet spreken van een evolutie in haar gedachten, aangezien we niet weten hoe ze denkt over de dingen. Echter werd ze wel uitvoerig beschreven.

- Voor het eerst in mijn leven keek ik Juniper recht aan. Ik zag haar slanke gestalte, de lachrimpeltjes op haar gezicht – zelfs nu glimlachte ze vrolijk, zodat je haar sterke witte tanden kon zien. Ze had diepdonkere ogen, ogen die verdriet en zorgen hadden gezien, en droeg een donkerrode jurk ( de vrouwen in ons dorp droegen meestal bruin of zwart). Ze had een grote robijn aan haar vinger en droeg een grote, strooien hoed. Haar huid was warm olijfbruin van kleur en ze had glanzend zwart haar, net als ik.- pg 16

Juniper is, als eerder vermeld, een nevenpersonage, die uitvoerig beschreven was maar waar we geen evolutie opmerken aangezien we niet weten wat ze denkt. Het is duidelijk dat ze Static en Round is.

Maeve de Schone is de moeder van Leana. Maar kijkt niet naar haar om. Ze heeft een huis op het eiland en een op het vaste land. Ze is rijk. Zij is ook een heks maar GEEN doran, zij gebruikt haar magie om macht te krijgen over andere mensen

- “Er zijn veel slechtere mensen dan Fillan, mensen die macht uitoefenen over andere mensen met speciale spreuken”
“Bedoel je toverheksen?”
“Ja, zoiets. Het maakt niet uit hoe je ze noemt. Als je eenmaal begint met macht uit te oefenen, …, wordt je een soort toverheks. Die mensen staan niet aan de kant van het leven, Leana, maar ze zijn wel machtig.”
Even flitste het door mijn hoofd dat Maeve zo’n soort toverheks was, maar ik stopte die gedachte maar gauw weer weg.- pg 105

Zij heeft het ook niet echt gegrepen op Juniper. Dit wordt heel duidelijk gemaakt in de volgende passage.

-ik kan niet uitleggen waarom, maar ik reikte achter de flesjes en haalde iets te voorschijn dat ik daar al verwachtte te vinden – een poppetje van was. De pop had zwart haar en haar gezicht was een beetje zwart gemaakt met roet. Ze had een rode jurk aan en aan haar hand zat een robijnen ring. Maar om haar hoofd zat een stuk draad, zo strak vastgedraaid dat het in de was sneed. … Dit was mijn eigen lieve Juniper. Ik wist ook dat Maeve vastbesloten was om haar pijn te doen, haar ziek te maken, en haar misschien ook te laten sterven.- pg 126

Maeve is een nevenpersonage want we kunnen niet van een evolutie spreken aangezien we niks weten van haar gedachten. Echter werd ze wel duidelijk beschreven en weten we dus precies hoe ze eruit ziet, Vlammend rood haar, groen grote ogen, een lange hals, en tanden zo wit als sneeuw. Aangezien we precies weten hoe ze eruit ziet maar niet weten w at ze denkt spreken we van een Static en Round personage.

-. Haar donkergroene jurk paste perfect om haar prachtige, slanke figuur, en de witte omslagdoek om haar schouders deed haar rode haar, haar grote groene ogen, haar mooie jukbeenderen, en haar lange hals prachtig uitkomen…. Toen ze glimlachte zag ik dat haar tanden witter dan sneeuw waren. – pg 110
Colman is de neef en beste vriend van Leana. Hij staat altijd klaar voor haar en komt haar geregeld bezoeken ook al moet zijn vader daar niks van weten.

-“ ik kom toch wel, en mam zou dat ook doen als ze durfde.”
“Maar laat hij je wel gaan? Ik bedoel, zal hij je niet…?” Mijn woorden bleven in de lucht hangen toen ik begreep waarom Colmans vader hem geslagen had.- pg 177

Colman is een nevenpersonage, doorheen het verhaal werd hij niet duidelijk beschreven en aangezien we ook niets weten van zijn gedachten spreken we van een Static en Flat personage.

Fillan is de priester van het dorp. Hij is totaal niet akkoord met de levensstijl van Juniper en is er van overtuigd dat de duivel in haar huis. Dit omdat ze niet naar de kerk komt. Ook als Juniper voorstelt Leana in huis te nemen, wil hij dit niet toestaan.

- Hij en Juniper waren niet bepaald dol op elkaar.
“Ze krijgt onderdak bij Christenen” zei hij kortaf.- pg 16

Aan het einde van het verhaal, beschuldigt hij Juniper ervan dat zij de pokken zou laten uitbreken. En hij sluit haar op en er volgt een proces.

-… en probeerde het tot me te laten doordringen dat Juniper gevangen was genomen en waarschijnlijk, op dit moment ondervraagd werd door de geloofsrechter. – pg 183 – 184

Fillan is een Ier met krullend rood haar en blozende huid.
Hij is een nevenpersonage, niet erg uitvoerig beschreven en we weten ook niet wat hij denkt. Er is ook geen duidelijk e evolutie, dus bij hem spreken we over een Static en Flat personage.

Tijd:

Het verhaal speelt zich af in de zevende eeuw.
De vertelde tijd is een aantal jaar. Het is niet precies vermeld hoeveel.
De verteltijd heeft afwijkingen, er zijn versnellingen en flashbacks.
Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat het verhaal 1 grote flashback is namelijk.

-Toen kende ik de namen van de meeste planten nog niet: misschien verzin ik er nu zelfs wel een paar bij maar dit waren de planten waar we meestel mee werkten.- pg 37

Het deel dat onderlijnt staat is in tegenwoordige tijd geschreven, Dus zoals het gebeurt, terwijl de rest van het verhaal in verleden tijd geschreven is.

Op pg 8-12 is het een flashback in een flashback.

Het verhaal is in chronologische volgorde verteld, afgewisseld met enkele flashbacks in een flashback.

Ruimte:

Het verhaal speelt zich af op het eiland Mull van het koninkrijk Dalriada, dat nu deel uitmaakt van Schotland. Heksen worden wel vaak geassocieerd met schotland, Engeland, over het algemeen het platteland, ergens ver weg van anderen. Juniper woont ook niet in het centrum van het dorp maar op een berg.

Perspectief:

Het is een Ik-verhaal, verteld door de ogen van Leana, het hoofdpersonage. Het effect hiervan is dat er spanning wordt opgebouwd, (het verhaal is in de verleden tijd verteld, de verteller (Leana) is alwetend, en weet al wat er gebeurd) door soms een tipje van de sluier te lichten maar niet helemaal.

-Even flitste het door mijn hoofd dat Maeve zo’n soort toverheks was, maar ik stopte die gedachte maar gauw weer weg.- pg 105

deze passage is daar een duidelijk voorbeeld van.

Taalgebruik:

het is vlot leesbaar, woorden als doran en cailleach worden door de context duidelijk (cailleach) of gewoon uitgelegd (doran).

Appreciatie:

Het is best een boeiend boek, het is niet te geloven dat mensen zo waren en eigenlijk nog steeds. Iedereen die anders is of niet voldoet wordt scheef bekeken. Mijn verwachting was dat het meer magisch was en veel dramatischer. Maar toch vind ik het boek geslaagd en ontroerend.