Der Besuch der alten Dame door Friedrich Dürrenmatt

Structuur van het leesverslag Titel: Der Besuch der alten Dame
Auteur: Friedrich Dürrenmatt
Eerste publicatiedatum: 1956
Uitgeverij, plaats: Wolters-Noordhoff, Groningen

Korte samenvatting De hoofdpersoon in dit toneelstuk is Alfred Ill, inwoner van Gullen, een heel arm stadje. Op een dag gaat her verhaal dat Claire Zachanassian het stadje komt bezoeken. Alfred heeft vroeger een verhouding met haar gehad. De inwoners van de stad kijken uit naar haar komst, want ze is multimiljionaire en ze heeft vroeger ook in Gullen gewoond. De kans is dus groot dat zij Gullen geld gaat geven… Bij het welkomsdiner maakt Claire duidelijk wat ze wil: Toen zij nog in Gullen woonde heeft Ill haar zwanger gemaakt. Ze heeft hem voor de rechter gedaagd. Hij heeft vrienden omgekocht om te getuigen dat zij ook met Claire hebben geslapen en dus kan er niets bewezen worden. De rechter uit de zaak en de twee getuigen zijn inmiddels in dienst van Claire. Nu komt ze haar gerechtigheid kopen: zij is bereid het stadje een miljard te schenken, als iemand uit de stad Ill dood. Iedereen is geschokt en ze wijzen het voorstel af. Maar Claire blijft nog in Gullen logeren. Langzamerhand gaan de inwoners toch wel verlangen naar de beloofde rijkdom. Ook koopt iedereen steeds maar nieuwe spullen. Ill merkt dat de mensen om hem heen steeds dreigender worden en dat iedereen er uiteindelijk vanuit gaat dat hij wel vermoord zal worden. Hij wordt steeds banger. Tenslotte stemt hij ermee in dat er een soort rechtszitting zal worden gehouden. Alle inwoners zullen daar stemmen voor of tegen de moord op Ill en hij zal zich bij de uitslag neerleggen. Iedereen stemt voor de moord. Ill moet tussen een menigte van mensen doorlopen en wordt door één van de mensen vermoord. Claire controleert of hij dood is, schrijft haar check uit en vertrekt met het lijk in een doodskist naar huis.

Een dieper ingaan op tijd/plaats/vertelsituatie:

Tijd: Dit toneelstuk speelt zich af in een paar dagen, vanaf vlak voor de aankomst van Claire Zachanassian tot haar vertrek. Voorin staat: Zeit: Gegenwartig. Het stuk speelt ‘tegenwoordig’, aangezien het in 1956 is geschreven speelt het dus ook in die tijd.

Plaats: Het hele stuk speelt zich af in het arme plaatsje Gullen en de bossen daar vlakbij.

Vertelsituatie: Dit verhaal is een toneelstuk in dialoogvorm. Alle personages spreken dus voor zichzelf en er is geen alwetende verteller.