Zakelijke gegevens:

a) Auteur: Patrick Süskind
b) Titel: Das Parfum
c) Oorspronkelijke datum van verschijning: 1985
d) Jaar van uitgave en druk: 2000
e) Plaats van uitgave: Groningen
f) Uitgever: Wolters Noordhoff
g) Aantal blz.: 255

Biografische gegevens over de auteur:

Patrick Süskind word in 1949 in Ambach (Beieren), in een plaatsje ten zuiden van München geboren. Hij studeerde geschiedenis in München en Aix-en-Provence. Hij houdt er niet van om in de schijnwerpers te staan en leidt terug getrokken een bestaan op het platteland van de Lanquedoc in Frankrijk. Hij schrijft draaiboeken voor tv series, theaterstukken en boek. In 1985 kwam Das Parfum uit.

Andere werken:

- Der Kontrabass (toneestuk) - Die Taube (Novelle, 1987) - Die Geschichte von Herrn Sommer (vertelling, 1991) - Drei Geschichten und eine Betrachung (1995)

Interne gegevens:

a) Thematiek: 1: De bezetenheid van van een geniaal persoon
2: Een ideaal lijkende situatie is niet per definitie ideaal.

Grenouille streeft zijn hele leven naar de ideale geur die als hij hem eenmaal bezit hem niet gelukkiger maakt ook al is de geur precies wat hij er van verwacht heeft. (1, 2, 4)

b) Titelverklaring: De titel van het boek ‘Das Parfum, die Geschichte eines Morders’ kan je als volgt verklaren: Das Parfum slaat op het perfecte parfum dat Grenouille wil maken. Hij is constant met parfums en geuren bezig. Zijn enige levensdoel is het maken van het ultieme parfum ter vervanging van de bij hem ontbrekende lichaamsgeur. Die Geschichte eines Mörders slaat op zijn moorden, die hij pleegde om zijn geniale parfum te kunnen maken. Om het parfum te maken vermoordt hij vijfentwintig meisjes. De ondertitel is “de geschiedenis van een moordenaar” ten eerste omdat het inderdaad de geschiedenis van een moordenaar is en ten tweede natuurlijk ook omdat hij moordt om het parfum te realiseren. (3)

c) Motto: -

d) Motieven: - Geur
Alles heeft een geur. Grenouille herkent dingen aan hun geur, voelt of bijvoorbeeld mensen in een kamer zijn door de geur enzovoorts. - Liefde
Grenouille kan niet van zichzelf en niet van mensen houden. Hij houdt van geuren. Hij wil wel dat men van hem houdt. Hierom maakt hij zijn parfum. - Dood
Elke persoon die in zijn leven komt sterft een tragische dood. Hij zelf sterft enkele malen bijna (Bij de leerlooier, bij de parfumeur en in de grot) en na eenmaal het parfum bereidt te hebben ontbreekt het hem verder van de wil om verder te leven. (3)

e) Personages: - Jean-Baptiste Grenouille: Grenouille is de hoofdpersoon van het verhaal. Het boek draait om zijn belevingswereld. Hij heeft een hele gevoelige neus en alles draait voor hem om geur. Hij wordt geboren achter een viskraam en hij heeft geen eigen lichaamsgeur. Hierdoor vindt men hem raar. In het boek maakt hij daarom een parfum zodat hij meer geaccepteerd wordt.

- Mme Gaillard: Bij Mme Gaillard woont Grenouille de eerste acht jaar van zijn leven. Hij kan hier leven omdat zij niet kan ruiken en dus ook niet ruikt dat hij geen geur heeft. Ze is vroeger door haar vader op de neus geslagen en daardoor kan ze niet meer ruiken. Zij heeft ook geen emoties maar wel een sterk gevoel voor orde en gerechtigheid. Ze voedt de kinderen op in haar huis en houdt de helft van het geld voor zichzelf voor later. De andere kinderen proberen Grenouille te laten stikken, maar ondanks dat overleeft hij en heeft hij het goed bij haar. Omdat ze hem toch wel eng vindt, verkoopt ze hem als hij acht is zo snel mogelijk aan de leerlooier Grimal.

- Giuseppe Baldini: Giuseppe Baldini is een parfumeur op de Pont au Change. Hij is nooit echt een goed parfumeur geweest en probeert de parfums van zijn concurrenten na te maken. Dankzij de parfums van Grenouille krijgt hij grote roem en wordt hij rijk. Hij vindt Grenouille ook maar raar, maar hij wil absoluut niet dat hij doodgaat aangezien hij dankzij hem beroemd is en hij wil meer parfums. Hij leert Grenouille over technieken (destilleren) en formules voor parfums.

- Antoine Richis: Antoine Richis is een weduwenaar. Hij wil nog niet opnieuw trouwen voor zijn dochter getrouwd is. Zij is zijn kostbaarste bezit en hij weet dat zij het volgende slachtoffer zou zijn. Hij doet hierom zijn uiterste best om haar te beschermen. Na de dood van zijn dochter wil hij, onder invloed van het parfum, Grenouille als vervanging voor haar adopteren.

- Laure Richis: Laure Richis is een heel erg knap meisje. Ze heeft rood haar en een blanke huid met sproeten. Grenouille weet dat het haar geur is die dit meisje zo aantrekkelijk maakt. Ze is het laatste meisje dat hij vermoordt voor zijn parfum.

f) Opbouw: 1 Vertelvorm: Het verhaal is geschreven in de 3e persoon. 2 Tijdsverloop: Het verhaal wordt chronologisch verteld. Er zijn geen flashbacks. Er vindt af en toe wel tijdverdichting plaats. Er wordt bijvoorbeeld een aantal jaar overgeslagen, van de jaren die hij in de grot zit. Verder bestaat het boek uit 4 delen: 1: Dit deel begint met de geboorte van Grenouille en eindigt met dat Grenouille naar Grasse vertrekt. 2: Grenouille vindt een grot en leeft hier 7 jaar. Het eindigt met dat hij verdwijnt bij de Markies. 3: Grenouille gaat naar Grasse. Dit deel eindigt met dat hij weer terug naar Parijs gaat. 4: Grenouille gaat terug naar Parijs om hier te sterven. Hij overgiet zichzelf met het parfum en wordt opgegeten.

g) Stroming: Het boek behoort tot het post- modernisme (8)

h) Einde: Het einde van het boek is gesloten. Grenouille sterft door zijn eigen parfum. Hij wordt opgegeten door mensen die van hem houden.

i) Samenvatting: Jean-Baptiste Grenouille wordt geboren op de vismarkt. Zijn moeder ziet hem alleen als een last en wil hem laten liggen en laten sterven. Maar hij schreeuwt en wordt opgemerkt. Zijn moeder wordt ter dood gebracht vanwege kindermoord. Grenouille zelf gaat van pleegmoeder naar pleegmoeder. Niemand wil hem omdat hij geen lichaamsgeur heeft en omdat hij erg veel eet. Uiteindelijk kwam het kind bij een pater, omdat hij niet zou ruiken, de pater neemt het kind aan, maar brengt hem al snel weer weg naar een andere pleegmoeder, mme Gaillard. Grenouille ruikt alles. Als er mensen achter een deur staan, weet hij precies hoeveel mensen het zijn en ook nog eens wie. Zijn aanwezigheid beangstigt de andere kinderen en mme Gaillard. Als hij acht jaar oud is stuurt mme Gaillard hem naar een leerlooierij. Hij ruikt aan Grimal, zijn baas, dat hij hier niet opstandig kan zijn en hij werkt hier dan ook hard. Als hij op een dag door de stad loopt, ruikt hij iets heerlijks. Het blijkt een meisje te zijn. Hij vermoordt haar om maar zoveel mogelijk van haar geur te kunnen bezitten. Dan komt hij bij Baldini. Hij mag hier werken omdat hij het nieuwste parfum van zijn grote concurrent precies na kan maken en vervolgens ook nog een verbetert. Baldini koopt hem van Grimal, die zich dood drinkt met dit geld. Grenouille maakt allerlei heerlijke parfums door
maar gewoon wat geuren bij elkaar te gooien en Baldini wordt hiermee rijk. Hij leert Grenouille wel allerlei technieken om parfums te maken en de geur ergens uit te krijgen, maar met destilleren lukt dit niet bij alles. Grenouille wordt ernstig ziek doordat het hem niet lukt om uit bepaalde dingen geur te krijgen en als hij bijna sterft vraagt hij waar hij meer kan leren. Baldini vertelt hem dat dit in Grasse kan. Tot iedereens verbazing herstelt Grenouille en hij wordt vrijgelaten door Baldini. Baldini heeft alle formules van de parfums opgeschreven, maar hij sterft en neemt deze formules met zich mee (zijn huis stort in, formules worden niet terug gevonden). In plaats van naar Grasse te gaan, vermijdt hij de mensen en uiteindelijk komt hij in een grot in de bergen. Hij voelt zich hier de God van de geuren en hij is hier gelukkig. Op een dag komt hij erachter dat hij zelf geen geur bezit en hierdoor raakt hij in paniek. Hij vertrekt weer en komt aan in Pierrefort. Hij wordt gelijk naar een markies gebracht die hem gebruikt voor zijn aard-vloeistoflucht-theorie. Als men lang dicht bij de aarde blijft, zou men daardoor aftakelen. Na 7 jaar in een grot ziet Grenouille er inderdaad erg vies uit. Grenouille wordt getoond aan wetenschappers en een week later wordt hij als hij weer helemaal in orde is nogmaals getoond. Hij krijgt een parfum om hem beter te laten ruiken, maar hij wil zelf een beter parfum maken. Hij maakt een parfum voor mensengeur en op straat wordt hij geaccepteerd door mensen. Hij is erg trots op zichzelf dat hij zelfs kinderen kan bedriegen. Vervolgens gaat Grenouille naar Grasse en hier vindt hij ook een meisje met een bijzondere en heerlijke geur. Het meisje zal ook erg knap worden, maar hij weet dat het de geur is die mensen naar haar toe zal trekken. Hij komt aan het werk bij een parfumeur, Druot, waar hij in het begin ook een zeer armoedig bestaan lijdt, maar hij leert wel allerlei technieken om ook geuren uit levende wezens te verkrijgen. Onder het maken van parfums door perfectioneert hij z\'n techniek door op dieren te oefenen. Om het perfecte parfum te maken, begint hij met het vermoorden van mensen. Hij vermoordt 24 meisjes, maar wacht met het laatste perfecte meisje. De vader van dit meisje, Richis, beseft dat zijn dochter het volgende slachtoffer zal zijn en doet alsof hij vertrekt met zijn personeel en alles, maar in feite gaan alleen hij, zijn dochter en een kamermeid samen de andere richting uit. Helaas voor hen ruikt Grenouille dit natuurlijk meteen en ook dit meisje wordt vermoord. Maar door getuigenverklaringen wordt hij opgepakt en veroordeeld voor moord. Hij zou terechtgesteld worden, maar bij zijn terechtstelling doet hij zijn speciale parfum op en iedereen houdt opeens van hem. Richis adopteert hem als zijn zoon, maar Grenouille vlucht al snel weg. Hij merkte dat hij op het perfecte moment niet gelukkig was en hij wil sterven in Parijs. In Parijs doet hij de rest van het parfum op en hierdoor houdt iedereen zoveel van hem dat ze hem levend opeten.

j) Ruimte/ tijd: Het verhaal speelt zich af in de 18e eeuw. Het verhaal begint in 1738 en eindigt in 1767. Het speelt zich af in Frankrijk. Grenouille leeft eerst in Parijs, dan in en gront en dan in Pierrefort, Montpellier, Grasse en aan het einde gaat hij weer naar Parijs, om daar te sterven.

Gemotiveerd eindoordeel:

Keuze: Ik heb dit boek op aanraden van mijn moeder gekozen. Ze vertelde mij dat dit een erg apart boek was. Ook had ik zelf al wel wat van het boek gehoord en ik zat er al aan te denken om het te gaan lezen. Ook toen ik op de achterzijde van het boek las waar het over ging, had ik al een gevoel van “dit boek moet ik lezen”. Ik verwachtte dus ook wel veel van het boek. Het leek me een erg goed boek en het leek me niet zo heel moeilijk.

Onderwerp: Het onderwerp van het boek is best apart. Het gaat over iemand die alles maar doet om zijn doel te bereiken. Hij verwacht op dit moment volkomen gelukkig te zijn, maar dan blijkt dit dus niet zo te zijn. Ik vind dit wel een leuk onderwerp, maar ik zou er niet nog meer boeken over gaan lezen omdat dit vrij voorspelbaar is. Ik wist van tevoren ook niet dat dit het onderwerp van het boek was en daar ben ik ook wel blij mee, anders had ik het boek te voorspelbaar gevonden.

Gebeurtenissen: Ik vond dit boek heel erg raar. Ik kan me totaal niet voorstellen dat dit ooit zou kunnen gebeuren en toch is het heel erg realistisch geschreven waardoor het toch wel geloofwaardig wordt. Toen ik het boek las had ik ook het gevoel dat het heel normaal was dat hij die meisjes vermoordde. Het deed hem ook helemaal niks, hij wilde hen voor de geur en verder ziet hij ze niet als mensen of als wat dan ook wat iets waard is. De gebeurtenissen in het boek bleven ook verbazen. Je hebt echt bijna nooit het gevoel dat het logisch is wat Grenouille doet. Wat wel logisch is, is dat hij zich aanpast aan hoe men is. Het is weer raar dat hij dit herkent aan de geur. Bij Grimal bijvoorbeeld is hij erg onderdanig en gehoorzaam, wat in zijn voordeel werkt. Maar het eerste moment bij Baldini is hij erg brutaal om zijn doel te bereiken en ook dit werkt. Verder zijn de gebeurtenissen ook niet echt logisch. Hij wil naar Grasse om alles over parfum te leren, maar in plaats van dat zit hij zeven jaar op een berg. Het is erg onlogisch dat hij dit overleeft. Ik kan me niet voorstellen dat het gezond is als je leeft van ratten en andere dieren die hij daar doodt en op eet. Maar op de een of andere manier is het weer wel logisch als je naar de gedachten en gevoelens van Grenouille kijkt. Hij kan niet meer tegen de geur van de mensen en daarom gaat hij de bergen in. Maar aan de andere kant had ik dus het idee dat zijn levensdoel was om geur uit mensen te krijgen. Nadat hij het eerste meisje zo koelbloedig had vermoord, verwachtte ik al wel dat hij nog meer moorden zou plegen. Ook de titel van het boek maakt dit al wel duidelijk.Wat ik niet had verwacht is dat hij zoveel meisjes zou vermoorden. Wel had ik verwacht dat Laure het belangrijkste meisje zou zijn omdat er veel over haar verteld werd. Heel vreemd vond ik dat zodra Grenouille met zijn parfum tevoorschijn komt als hij terecht gesteld gaat worden, dat iedereen plotseling met iedereen seks heeft. Dit vind ik helemaal niet logisch. Ik vond ook het einde van het boek heel erg bizar. Ik kan me niet voorstellen dat een schrijver zo’n einde zou bedenken… Grenouille wordt gewoon opgegeten om zijn parfum. Dit einde vond ik wel enorm goed. Normaal hebben boeken einden die wel slecht aflopen, maar meestal heel cliché zijn. Dat was bij dit boek absoluut niet zo. Wat ik vrij vervelend vond aan het boek, is dat de levensverhalen van alle personages ook even snel nog verteld worden. Ik vond dit vrij verwarrend omdat ik dit niet gewend ben en dit is ook nutteloze informatie.

Personages: De personages in het boek zijn wel goed beschreven. Bij elk personage kon ik me goed voorstellen waarom ze deden wat ze deden. Zoals dat de pater zo snel mogelijk van het kind af wilde, vond ik niet meer dan logisch. Grenouille is het meest aparte personage over wie ik ooit gelezen heb. Hij vindt van zichzelf dat hij ‘slecht’ is, maar of dit nou werkelijk zo is, weet ik niet. Hij wil graag dat men hem toch ook normaal vind (denk ik) en hierom probeert hij met geuren te ‘spelen’. Door parfums probeert hij ervoor te zorgen dat men hem accepteert en hij ziet zichzelf zelfs als een God. Hij heeft de macht over veel mensen en hij dacht dat dit hem gelukkig zou maken, als dit hem dan niet gelukkig maakt, vind ik hem eigenlijk best zielig. Hij heeft er alles aan gedaan om dit te krijgen en dan wordt hij er nog niet gelukkig van.

Titel: Ik vind de titel op zich goed gekozen, ‘Das Parfum’ past goed bij het boek. Ik vind alleen dat de ondertitel weg gelaten had moeten worden. De ondertitel zegt te veel over het boek en maakt het een beetje voorspelbaar. Ik houd er niet zo van als een boek waar dan ook door voorspelbaarder gemaakt wordt.

Ruimte/ tijd/ vertelvorm/ opbouw: Ik vind Frankrijk een erg interessant land. Ik vond het ook leuk om hierover te lezen. Ook dat het boek zo lang geleden speelt vond ik fijn. De vertelvorm vond ik goed bij het boek passen. Het boek is in de derde persoon geschreven en dit vind ik erg fijn, omdat je zo niet alles uit het oogpunt van een persoon ziet. Het boek is chronologisch geschreven en dit maakte het boek makkelijker te volgen.

Taalgebruik
Ik vond het wel een lastig boek om te lezen. De woorden begreep ik soms in zoverre niet dat ik er een woordenboek bij gepakt heb. Bij de meeste boek doe ik dat sowieso al niet, maar ik vond dit boek ook wel erg leuk om te lezen, dus was dat woordenboek pakken de moeite niet. Het taalgebruik is wel fijn verder, het past goed bij het verhaal.

Verwerkingsopdracht:

Omdat ik dit boek zo bizar vond, heb ik besloten te kijken of de andere werken van Patrick Süskind ook zo raar zijn. Ik kijk hiervoor naar samenvattingen op internet en naar de volgende werken: - Der Kontrabass (1984) - Die Taube (1987) - Die Geschichte von Herrn Sommer (1991)

Der Kontrabass: Het is de monoloog van een contrabassist, die aanvankelijk spelenderwijs uitweidt over zijn instrument en over muziek, maar gaandeweg tot steeds persoonlijker beschouwingen komt. Dan blijkt hoezeer hij geïsoleerd is, wat nog versterkt wordt door een niet beantwoorde verliefdheid op een jonge zangeres. (5)

Die Taube: Een bewaker bij een Parijse bank, wiens leven geheel uit het lood raakt als hij op een morgen een duif op de drempel van zijn appartement vindt. Hij laat zich uit zijn huis verdrijven en gaat in zijn wanhoop zelfs verlangen naar het contact met mensen, dat hij altijd zo fanatiek heeft ontlopen. Als hij ´s avonds weer thuiskomt, is de duif verdwenen. (5)

Jonathan Noel is vijftig jaar en woont in een chambre de bonne in Parijs vlakbij zijn werk. Hij werkt als waker bij een bank. Toen hij acht was zijn, zijn vader en moeder overleden. Later is zijn zus ook verdwenen. Wanneer Jonathan op een dag zijn deur opendoet om naar de WC te gaan ziet hij daar een duif liggen. Hij schrikt zich een ongeluk en hij wordt helemaal gek. Jonathan besluit dat hij niet samen met een duif onder één dak kan leven. Hij rekent uit dat hij het zich misschien net kan veroorloven om een tijdje in een hotel te wonen. Hij pakt zijn koffer en hij gaat naar zijn werk. Op de gang ziet hij dat de duif de hele gang heeft onder gepoept. Op zijn werk is alles gelukkig goed. Jonathan vraagt bij een hotel een kamer aan. Deze blijkt er uiteindelijk als een grafkelder uit te zien. Hij gaat in een park zitten lunchen want hij kan het zich niet veroorloven om ook nog een dure maaltijd te nemen. Dan ziet hij de zwerver die altijd dronken is. Wanneer hij klaar is laat hij per ongeluk zijn pak melk staan. Hier komt hij achter, wanneer hij al onderweg is. Hij gaat terug en ziet dat het gelukkig nog door niemand is opgemerkt. Hij pakt het pak melk maar scheurt dan zijn broek. De naaimachinemevrouw in de supermarkt kan zijn broek pas over drie weken gerepareerd hebben. Als Jonathan eindelijk in zijn bed in de hotelkamer ligt schrikt hij waker. Eerst weet hij niet waar hij is maar naar een poosje herinnert hij zich alles weer. ‘s Ochtends, het is zaterdag, gaat hij terug naar zijn chambre de bonne halverwege de trap twijfelt hij maar dan wordt hij plotseling van een grote angst bevrijd. Als hij boven is ziet hij dat alles schoon is en dat de duif gelukkig verdwenen is. (6)

Die Geschichte von Herrn Sommer: De centrale figuur daarin is echter mijnheer Sommer, een zonderlinge man die te voet grote afstanden aflegt en steeds weer opduikt. In de laatste scène loopt hij een meer in om nooit meer terug te keren. (5)

Het boek gaat over de jeugd van de schrijver. Hij vertelt hoe hij in vroeger in bomen klauterde en hoe hij dacht dat hij kon vliegen. Ook schreef hij over zijn ervaring op het gebied van de liefde, namelijk over een afspraakje met een meisje, uit zijn klas die uiteindelijk niet doorging. Ook schrijft hij over zijn pianolessen bij mevrouw Funkel, die hij niet altijd positief ervaren had. Uiteindelijk vielen al die verhaaltjes samen in 1 verhaal. Het ging ten eerste om meneer Sommer. Dat was een man die altijd maar aan het lopen was. Hij had altijd zijn wandelstok en zijn rugtas bij hem. Niemand wist veel af van meneer Sommer. Men wist waar hij woonde en dat zijn vrouw poppenmaker was. Hij praatte bijna niet en als hij praatte, deed hij dat kort en binnensmonds. In een hevige stormbui komen het jongetje (de verteller) en zijn vader meneer Sommer tegen. Zij zitten in de auto en bieden meneer Sommer aan om mee te rijden. Hij weigert. De vader zegt dat het zijn dood zal worden, waarop meneer Sommer antwoordt dat hij dan eindelijk rust heeft. Op een gegeven moment wordt het jongetje zijn problemen (alle mensen zijn onaardig) zat en wil zelfmoord plegen. Hij wou zich uit een boom laten vallen. Maar toen het jongetje, terwijl hij aan een tak hing, meneer Sommer zag, realiseerde hij dat hij het zo slecht nog niet had en hij sprong niet. Een aantal jaren later zag de jongen meneer Sommer, die ondertussen zijn vrouw had verloren en niet meer in zijn oude huis woonde, het meer in lopen. Hij keek hoe meneer Sommer zelfmoord pleegde en vertelde niemand erover. Meneer Sommer had nu eindelijk rust. (7)

Wat alle boeken hebben: Alle boeken gaan over eenzaamheid en afzondering. De personages in geen van de boeken zijn erg sociaal. In Das Parfum is dit Grenouille, in Der Kontrabass zal dit de contrabassist zijn, in Die Taube is dat Jonathan Noel, die overigens later wel gaat verlangen naar contact met mensen, in Die Geschichte von Herrn Sommer, gaat het om Meneer Sommer. Ook hebben veel boeken van Patrick Süskind een apart verhaal. Der Kontrabass heb ik weinig informatie over en ik zie dus ook niet meteen of daar een raar verhaal in zit. Die Taube lijkt me een vreemd verhaal. Een man raakt in paniek door een duif, dat is niet echt reëel. Die Geschichte von Herrn Sommer heb ik ook maar weinig informatie over. Toch lijkt dit me ook een beetje een vreemd verhaal. Meneer Sommer is volgens mij een vreemd personage.

Bronnen:

1 http://huiswerk.scholieren.com/uittreksels/view.php3?id=7012
2 http://huiswerk.scholieren.com/uittreksels/view.php3?id=4322
3 http://huiswerk.scholieren.com/uittreksels/view.php3?id=4411
4 http://www.internetcollege.nl/studiemateriaal/verslagen.php?verslag_id=1291&site= 5 http://www.kunstbus.nl/index.html?http://www.kunstbus.nl/verklaringen/patrick+suskind.html
6 http://huiswerk.scholieren.com/uittreksels/view.php3?id=9585
7 http://scholieren.samenvattingen.nl/search/open/8471420/ 8 Uittreksel top 50 Duits

En natuurlijk heb ik het boek zelf gebruikt.