Normen en Waarden

Zoals u waarschijnlijk wel heeft gehoord of gezien, stijgt de onvrede in Nederland. Vooral op het gebied van veiligheid voelt de Nederlander zich erg onveilig. Als gevolg hiervan is een nationaal debat ontstaan, in de Tweede Kamer en daarbuiten, over normen en waarden.
Maar wat zijn Normen en waarden nou precies? Waarden zijn idealen om na te streven, en normen de maatstaven voor gedrag.
Een belangrijke vraag zou kunnen zijn in dit debat of het überhaupt wel zin heeft? En heeft de Nederlander echt geen besef meer van normen en waarden? En als er op de voorgaande vraag positief geantwoord wordt, dan zou de belangrijkste vraag kunnen luiden als: Als normen waarden dan echt weg zijn, hoe krijgen we haar weer terug?

Veel Nederlanders voelen zich onveilig in Nederland. Hierop zullen de voorstanders van het Nationaal Debat ook op wijzen. Dit is een gevolg van de toegenomen criminaliteit, het gevoel van onvrede, misschien zelfs een gevolg van de kleurigheid van de inwoners die Nederland heeft. Maar waarschijnlijk is de grootste oorzaak de recente gebeurtenissen die te maken hadden met (zinloos) geweld.
Venlo, Nijmegen, Friesland, alle gebieden in Nederland schijnen er mee te maken te hebben. Vooral Venlo, waar Rene Steegemans is overleden heeft een nationale verontwaardigheid terweeg gebracht. ‘Hoe konden die mensen erbij staan en er alleen maar naar kijken, zonder er tussen te springen?’ Vragen veel mensen zich af? ‘Waarom grepen ze niet in’? ‘Waarom slaan twee jongens iemand dood terwijl hij hen alleen aansprak op hun gedrag tegenover een bejaarde vrouw?’.
Tegelijkertijd weten we allemaal dat het niet zo hoort, dat je niet zomaar iemand hoort neer te slaan, dat we op horen te staan in een bus, trein of waar dan ook voor oudere mensen, dat we met twee woorden moeten spreken, en noem maar op.
Nederland heeft dus nog wél besef van Normen en Waarden, de universele normen en waarden tenminste. Alleen, die komen niet tot uiting, en dat is iets waaraan we zouden moeten werken. Waarom is er in 3e wereldlanden wel een soort van sociale controle, en in Nederland niet? Waarom lijken ze daar wel begrip te hebben van ‘hoe iemand zich zou moeten gedragen’ en zijn die waarden, in het zo ontwikkelde land, zo verloochend?
Dat is waarschijnlijk de kern van het probleem. Niet zo zeer het hebben of missen van normen en waarden, maar het tot uiting brengen daarvan. De sociale controle op elkaar moet terug, niet alleen in de huiskamers, maar ook op straat, in de metro, bus of trein, noem maar op. Nederland heeft een sociale controle van niets, we kunnen het onszelf niet kwalijk nemen (er is immers wel iemand klinisch dood verklaard nadat hij twee jongens aansprak op hun gedrag tegevnover een oude vrouw) maar als we sámen iets doen, dan zou het wel kunnen. Als iedereen het opeens ‘norm-aal’ vindt dat hij of zij aangesproken al worden wanneer hij/zij iets doet dat niet ‘hoort’. Dat zou verheven moeten worden tot norm, en dat is wat mensen missen, niet zozeer de universelen normen en waarden.
Het Nationale Debat heeft dus in zoverre zin, dat mensen er weer over na beginnen te denken, het niet meer normaal vinden om door te lopen wanneer een jongen in elkaar wordt geslagen, maar zich er in zullen gaan mengen, en als 1 iemand dat zou doen, zullen er zeker meer volgen.

Het gevolg van het Debat over Normen en Waarden is dus niet dat er regeltjes gevormd worden over hoe de Nederlander zich nou zou moeten gedragen, maar heeft inzicht gekregen over het gevoel dat in Nederland leeft. De vraag is dus ook niet zozeer of mensen nog begrip hebben van Normen en Waarden, maar hoe we het weer naar boven kunnen krijgen, hoe we mensen weer kunnen aansporen tot het verbeteren van hun gedrag, zodat het niet alleen ‘normen en waarden in theorie’ blijft, maar ook in de praktijk naar voren komt.